Kırtas Vak‘ası nedir?, Kırtas Vak‘ası anlamı nedir?, Kırtas Vak‘ası ne demektir?

Muhammed
Makale serilerinden

Hayatı Mekke'de hayatı Medine'ye hicret Medine'de hayatı Veda Haccı (Veda Hutbesi) Kilometre taşları ve kayıtlar
Kariyeri İlk vahiy Askerî kariyeri Mekke'nin Fethi Hadis Muhammed'in mektupları
Mucizeleri Kur'an İsra ve Miraç Ay'ın ikiye bölünmesi
Görüşleri Yahudiler Hristiyanlar
Sonrası Veda Hutbesi Kırtas Vak‘ası Gadîr-i Hum Sakife Ehl-i beyt Sahabe Tarih
Övgü Salavat Naat Mevlid
Bakış açıları İslam Kitâb-ı Mukaddes Yahudilik Orta Çağ Hristiyanları Tarihsellik Eleştiriler
İlgili Peygamber Mescidi Sakal-ı Şerif Eşyaları Taif ziyareti Medine İslam Devleti Muhammed'in isimleri
g t d

Kırtas Vak‘ası, Kalem kağıt hadisi (Arapça: حدیث الدواة) veya Perşembe günkü felaket (Arapça: رزية يوم الخميس) Muhammed'in ömrünün son günlerinde bir şeyler yazdırmasını istediği bir olayı ifade eder. Tarihi kayıtlarda tevatür haddinde yer alan bu hadis, Şii ve Sünni kaynaklarda nakletmiştir.

Olayın Şerhi[değiştir | kaynağı değiştir]

Şia kaynaklarına göre; Muhammed hicri 11 yılında hastalanıp vefatının dört gün öncesinde, Perşembe günü, sağlığı önemli ölçüde değişti. Muhammed'in müslüman ümmetinin yoldan çıkmasını engelleyecek bir ifade yazmak için kalem kağıt istediği bildirildi. Ömer ibn el-Hattab, Muhammed'e hakaret edip cevap verdi: "Dur! Bu adam [Muhammed] sayıklıyor. Allah'ın kitabı bize yeter: «حَسْبُنَا كِتَابُ الله» ^[1] Orada bulunanlardan bazıları Ömer'e "Resulullah'ın emrine uyun" dediler ve bir tartışma çıktı.^[2]

Sunni kaynaklara göre; Abdullah bin Abbas şöyle rivayet eder: “Peygamberin rahatsızlığının kötüleştiği bir zamanda, ‘Bana (yazacak) bir kağıt getirin ki siz yoldan sapmayasınız diye bir şey yazayım" dedi. Ömer bin Hattab, ‘Peygamber ağır hasta, Kuran bizimle birlikte ve Allah'ın sözü bize yeter’ dedi. Evdeki insanlar arasında tartışma çıktı. Çok söz söylenip anlaşmazlıklar artınca peygamber, ‘Yanımdan kalkın (ve evden çıkın). Benim yanımda niza ve tartışma çıkarmanız yakışıksızdır.’ dedi. Tartışma nedeniyle peygamber istediğini yazamadı”.^[3] Saîd b. Cübeyr, İbn Abbas'dan şöyle rivayet edilmektedir: “Perşembe günü, Peygamberin hastalığı ağırlaşmıştı. Peygamber, ‘Bana bir tablet (lawh) ve mürekkep şişesi (dawat) getirin, size bir metin yazayım ki (onu takip ederek) asla yoldan sapmayasınız’ dedi. ... Aralarında bazıları, ‘Allah'ın Peygamberi hezeyan edip sayıklıyor!’ dediler”.^[4]

Şiilere göre dürtü[değiştir | kaynağı değiştir]

Ömer Sekaleyn hadisi defalarca Peygamberden duymuştu: “Ben size iki değerli emanet (sekaleyn) bırakıyorum. Bunlardan biri diğerinden daha büyük olup bereket ve etkisi gökten yere kadar uzanan Allah’ın kitabı, diğeri de Ehl-i beyt’imdir. Bu ikisi kıyamet günü havuzumun başında benimle buluşuncaya kadar birbirinden ayrılmayacaktır”.^[5] Şiiler Ömer'in, Peygamber'in Kuran ve Ehl-i Beyti hakkında yazmak istediğini zannedip ve bunu engellemek için elinden geleni yaptığını iddia ederler. Ömer'in İbn Abbas ile yaptığı görüşmede şöyle dedi: "Peygamberin hastalandığında Ali hakkında yazmak istiyordu, Ama ben bunu İslam yüzünden engelledim."^[6]

Hadisi geçen eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu olay Şii ve Sünni hadis ve tarihi kaynaklarda farklı detaylar ve ifadelerde yer almıştır. Sünni kaynakları olan Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim, Müsned Ahmed bin Hanbel, Süneni Beyhaki, İbn Sa'd'ın Kitâbü’t-Tabakâtü’l-Kebir ve Şii kaynakları olan El-İrşad fi Marifeti Hucecillahi ale’l-İbad, Evailu’l-Makalat fi’l-Mezahib ve’l-Muhtarat, El-Gaybet (Numani) ve Menakıb Ale Ebi Talib bu olayı zikretmişler.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

İBN EBÜ’l-HADÎD 20 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Hayatul Kulub, C.2, s.998
^ "The Incident of Pen and Paper". Seratonline.com. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
^ el-Buhârî, Muhammed, Sahih-i Buhari, C.1, s.37, C.4, s.66, C.5, s.137-138, C.7, s.9
^ Müslim bin Haccâc, Sahih-i Müslim, C.5, s.75-76
^ Meclisi, Muhammed Bâkır, Biharu'l Envar, C.22, s.475-476
^ İbn Ebü’l-Hadîd, Nehcü’l-belâġa şerhi, C.12, s.21

Muhammed

Yakınları

Ebebeynleri	Abdullah bin Abdulmuttalib Amine
Süt ailesi	Süveybe Halime
Süt kardeşleri	Hamza bin Abdulmuttalib (Amca) İbn Ebu Seleme Ebu Süfyan bin Haris Abdullah bin Haris Şeyma binti Haris Anisa binti Haris Huzeyfe bin Haris

Muhammed'in evlilikleri

Çocukları

Çocukları	Kasım bin Muhammed Abdullah bin Muhammed İbrahim bin Muhammed Zeyneb bint Muhammed Rukiyye bint Muhammed Ümmü Gülsüm binti Muhammed Fatıma
Torunları	Hasan bin Ali Hüseyin bin Ali Muhsin bin Ali Zeyneb bint Ali Ümmü Gülsüm bint Ali

Mucizeleri

Olaylar

Kişiler

Alakalı maddeler

Alakalı Nesneler

Kitaplar

Hadis	Sahih-i Buhari Sahih-i Müslim Sünen-i Tirmizi Sünen-i İbn Mace Sünen-i Ebu Davud Sünen-i Nesai El-Kâfi
Muhammed'in Hayatı Hakkında Kitaplar	İbni Hişam Al-Roudh Al-Anaf Mevahib-i Ledünniye Sirat-un-Nabi Rehmat ul Alameen Khutbat-e-Madras Ar-Raheeq Al-Makhtum
Sirat-un-Nabi	Eş-Şifâ Şemâil-i Şerif Şemâil Kibri
Salavat	Salavat Delail-i Hayrat

Yerler

Şehirler	Mekke Medine Taif Hayber Kudüs Etiyopya İmparatorluğu Mute Muharebesi Tebük
Kutsal	Nur Dağı (Hira Mağarası) Uhud Dağı Sevr Dağı (Sevr Mağarası) Mina Müzdelife Arafat Dağı Muhammed'in evi Yeşil Kubbe Bâki Mezarlığı
Camiler	Mescid-i Haram Mescid-i Nebevî Mescid-i Aksa Mescid-i Kıbleteyn Kuba Mescidi

g t d Sahabe
A	Abbad bin Bişr • Abbas bin Abdulmuttalib • Abbas bin Ubâde • Abdullah bin Abbas • Abdullah bin Amr • Abdullah bin Atîk • Abdullah bin Cafer • Abdullah bin Cahş • Abdullah bin Cübeyr • Abdullah bin Ebû Bekir • Abdullah bin Ebû Evfâ • Abdullah bin Huzeyfe • Abdullah bin Mahreme • Abdullah bin Mes'ûd • Abdullah bin Ömer • Abdullah bin Revaha • Abdullah bin Selâm • Abdullah bin Süheyl • Abdullah bin Übey • Abdullah bin Ümmü Mektum • Abdullah bin Üneys • Abdullah bin Zeyd • Abdullah bin Zübeyr • Abdullah bin Zülbicâdeyn • Abdurrahman bin Avf • Abdullah bin Amr bin Harâm • Abdullah bin Selâm • Abdurrahmân bin Ebû Bekir • Affan bin Ebi'l-s • Aişe • Akib bin Useyd • kil bin Ebû Tâlib • Ali bin Ebû Tâlib • Ammar bin Yasir • Amr bin Cemuh • Amr bin el-s • Amr bin İyas • Amr bin Sâbit • Amr bin Kays • Amr bin Mutarrif • Azib bin Haris
B	Bera bin Azib • Berâ bin Mâlik • Berâ bin Ma'rûr • Beşir bin Hasâsiyye • Beşir bin Sa'ad • Bilâl-i Habeşî • Bilal bin Haris • Büreyde bin Husayb • Bişr bin Amr
C	Câbir bin Abdullah • Caban el-Kurdî • Cafer bin Ebû Tâlib • Cebbar bin Sahr • Cerîr bin Abdullah • Cübeyr bin Mut'im • Cüleybib • Cüveyriye bint Hâris
D	Dihya't-ul Kelbi • Dimad bin Salebe • Dırâr bin Ezver
E	Halid bin Zeyd (Ebu Eyyûb el-Ensarî) (Zeyd bin Hârise) • Ebu Bekir • Ebû Zerr Gifârî • Ebû Dücâne • Ebû Fükeyhe • Ebu Huzeyfe bin Mugîre • Ebu Hureyre • Ebu Kuhâfe • Ebû Lübâbe • Ebû Seleme bin Abdülesed • Ebu Süfyân bin Harb • Ebû Süfyân bin Hâris • Ebu Talib bin Abdulmuttalib • Ebû Ubeyde bin Cerrâh • Ebû el-s bin Râbî' • Ebu'd-Derdâ • Ebu Hüdeyfe bin Utbe • Ebû Musa el-Eş'arî • Ebû Sa'îd el-Hudrî • Ebû Ubeyd es-Sekafî • El Ala bin El Hadramî • Enes bin Mâlik • Erkam bin Ebü'l Erkam • Esma bint Umeys
F	Fadl bin Abbas • Fatıma • Fatıma bint Esed • Fatıma bint Hizam • Fîrûz ed-Deylemî
G	Gâlib bin Abdullah
H	Habîbe binti Ubeydullah • Halime bint Ebi Zueyb • Hamdullah el-Ensari • Hamza bin Abdülmuttalib • Harise bint el-Muammil • Hasan bin Ali • Hatib bin Ebu Beltea • Hatice bint Hüveylid • Hafsa bint Ömer • Habbab bin Eret • Halid bin Said • Halid bin Velid • Hişam bin el-As • Hudeyfe bin el-Yaman • Hucr bin Adiy • Huney bin Huzeyfe • Huzeyme bin Sabit • Hüseyin bin Ali • İkrime bin Ebu Cehil
İ	İbn Ebu Seleme • İkrime bin Ebu Cehil • İmran bin Husayn • İrbad bin Sâriye • İyas bin Evs • İyas bin Adiyy
K	Ka'b bin Ucre • Ka'b bin Malik • Ka'b bin Züheyr • Katade • Kaya bin Amr • Kays bin Muhallid • Keyman bin El-maziniyyin • Kumeyl bin Ziyad • Kus bin Saide • Kusem bin Abbas
L	Lebid bin Rebia • Leyla bint Ebu Esma • Leyla bint el-Minhal • Lübabe bint el-Haris • Lübeyne
M	Malik el-Dar • Mâlik bin Dînar • Malik bin Eşter • Malik bin İyas • Malik bin Nüveyre • Mâlik bin Nümeyle • Malik bin Sinan • Mâriye el-Kıbtiyye • Meymûne bint Haris • Meymûn el-Kurdi • Mus'ab bin Umeyr • Mikdâd bin Amr • Muaz bin Cebel • Muaviye bin Ebu Süfyan • Mugire bin Şu'be • Muhammed bin Ebu Bekir • Muhammed bin Mesleme
N	Nevfel bin Abdullah • Nevfel bin Haris • Nuaym bin Abdullah • Nuaym bin Mesud • Nuayman bin Amr • Numan bin Abdullah • Numan bin Mâlik • Numan bin Mukarrin • Nuseybe bint Ka'b
O-Ö	Osman bin Affan • Osman bin Ebi'l As • Osman bin Huneyf • Osman bin Ma'zun • Ömer bin Hattab
R	Rebia bin Ümeyye • Rebia bin el-Haris • Reyhâne binti Zeyd • Rifâa bin Amr
S	Sa'd bin el-Rabi • Sa'd bin Ebû Vakkās • Safiyye bint Abdulmuttalib • Safiyye bint Huyey • Safvan bin Muattal • Said bin Amir • Said bin Cübeyr • Said bin Zeyd • Salim Mevla Ebu Huzeyfe • Sehl bin Huneyf • Selman-ı Farisî • Sevban bin Bücdüd • Sevde bint Zem'a • Süheyb-i Rumi • Süheyl bin Amr • Sümeyye bint Hubbât
T	Talha bin Ubeydullah • Temîm ed-Dârî • Tufeyl bin Amr • Tümadır bint Amr
U	Ubade bin Samit • Ubeyy bin Kâb • Ubeyde bin Haris • Ukbe bin Amir • Urve bin Mesud • Urve bin Zübeyr • Usame bin Zeyd • Umeyr bin Vehb • Umeyr bin Ebi Vakkas • Utbe bin Gazvân • Uveym bin Saide
Ü	Ümame binti Zeynep • Fatima bint Hizam • Ümmü Gülsüm bin Ali • Ümmü Habibe Remle binti Ebî Süfyan • Hala Sultan • Ümmü Seleme • Ümmü Şerik • Ümmü Ubays • Ümmü'l-Benîn • Üseyd bin Hudayr
V	Vahşi bin Harb • Vasile bin Eska • Vehb bin Abdimenaf • Vehb el-Hayr • Vehb bin Kabus • Velid bin Ukbe • Velid bin Velid
Y	Yezid bin Ebu Süfyan
Z	Zeyd bin Desine • Zeyd bin Erkam • Zeyd bin Harise • Zeyd bin Hattab • Zeyd bin Sa'ne • Zeyd bin Suhan • Zeyd bin Sabit • Zeyneb bint Cahş • Zeyneb bint Huzeyme • Zeyneb bint Ali • Zinnire er-Rumiyye • Zübeyr bin Avvam