I. Antiohos

I. Antiokhos Soter
*Ἀντίοχος Σωτήρ*
I. Antiokhos Soter; Ἀντίοχος Σωτήρ
I. Antiokhos Soter
	I. Antiokhos Soter döneminde basılmış bir gümüş sikke.Sikke ön yüzde Kral Antiochos I portresi,arka tip Apollo Delphios omphalos üzerinde çıplak oturuyor,sağ elinde oku test ediyor, çevresinde BAΣIΛEΩΣ ANTIOXOY lejantı.
Seleukos Kralı
Hüküm süresi	MÖ 281-MÖ 261
Önce gelen	I. Seleukos Nikator
Sonra gelen	II. Antiohos Theos
Doğum	MÖ 324/3 civarı; İran veya Mezopotamya
Ölüm	MÖ 261; Suriye
Eş(ler)i	Stratonice Suriyeli
Çocuk(lar)ı	Seleukos; Laodice; II. Apama; Stratonice Makedonyali; II. Antiohos Theos
Hanedan	Seleukos Hanedanı
Babası	I. Seleukos Nikator
Annesi	Epema
Dini	Çoktanrılı Antik Yunan dini

I. Antiokhos Soter (Grekçe: Ἀντίοχος Σωτήρ); d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.

Babası ve annesinin İskender’in Makedonyalılarla Persleri kaynaştırma politikası çerçevesinde MÖ 324’de evlendiği düşünüldüğünde doğumunun bu tarihin hemen ertesi olması görüşü öne çıkmaktadır. MÖ 294 yılına gelindiğinde babası sağken üvey annesi olan Stratonice (Suriyeli lakaplı) ile evlendi. Tarihi kaynaklar bu değişik durumu artık iyice yaşlanmış olan I. Seleukos Nikator’un, oğlunun genç yaştaki eşi Stratonice’ye olan aşkı nedeniyle ölmesinden endişe ederek eşini oğluyla evlendirmek durumunda kalmasıyla açıklamaktadırlar.

MÖ 292 yılında babasıyla ortak hükümdar olduğu gibi Baktriya Eyaleti’nin de satrapıydı.^[1] Baktriya’da bulunurken Soğdiana kökenli annesi Epeme’nin ailesiyle ilişkiler kurdu^[2]

Babasının MÖ 281 yılında suikast sonucu ölmesiyle tahta geçti. Suriye’de patlak veren isyan nedeniyle babasına suikast düzenleten Ptolemaios Keraunos ile barış yaparak Makedonya ve Trakya üzerindeki egemenlik haklarından vazgeçmek zorunda kaldı. Ayrıca Anadolu’da da Bitinya ve Kapadokya’da da imparatorluğun etkinliği azalmaya başlamıştı.

Brennus önderliğindeki Galyalılar Balkanları talan ettikten sonra MÖ 279’de Makedonya ve Trakya’da da etrafı yakıp yıkmışlardı. Bunlardan ayrılan ve sonrasında Galatlar olarak adlandırılacak olan bir grup Bizantion’u kuşatmış, Bizantionlularda onları Anadolu’ya taşıyarak bu tehditten kurtulmuşlardı. Galatlar, Anadolu’ya geçtikten sonra da yağmalarına devam etmişler ve Bitinya ile iyi ilişkiler kurmaya başlamışlardı. Bu durumu Anadolu’daki düzeni yeniden sağlamaya çalışan Antiohos kendisi için tehdit olarak görmüş ve Galatlar üzerine sefere çıkmıştır. MÖ 275 yılında Savaş fili destekli ordusuyla onları Toros dolaylarında Filler Muharebesi olarak adlandırılan çatışmada ağır bir yenilgiye uğrattı.

Yendiği Galatlar’ında antik dönemde Galatya olarak adlandırılacak Orta Anadolu’ya yerleşmelerine izin verdi.^[3] Bu zaferin hemen ardından da MÖ 274’de babasından beri Ptolemaios Krallığı ile aralarında tartışmaya yaratan Klasik antik dönemde Coele-Suriye denen bölge yüzünden 1. Suriye Savaşı başladı. MÖ 271 yılına gelindiğinde Antiohos, rakibi II. Ptolemaios’un donanmayla destekli güçlü ordusuna karşı koyamadığı gibi yapılan barış antlaşmasıyla Kilikya topraklarını kaybederken, Pamfilya, Likya ve Karyadaki çoğu liman ve sahil kasabalarındaki denetimi de yitirdi. Ancak Kuzey Suriye’yi elinde tutabilen Antiohos, yapılan barış sayesinde ülkesindeki isyanlarla uğraşabilme fırsatı bulabildi.

Ancak bu yenilgiye rağmen topraklarının büyük bölümünde hala denetim sahibi olan Antiohos, imparatorluğun doğu topraklarını kral naibi olarak yöneten oğlu Seleucus’un isyanını bastırarak onu öldürdü (MÖ 268/267). MÖ 262 yılına gelindiğinde, Pergamon şehrinde yarı bağımsız hüküm süren I. Eumenis ile Sardis dolaylarında yapılan savaşı kaybettikten kısa süre sonra MÖ 261’de hayatını kaybetti. Ölüm nedeni tam olarak bilinmese de bazı görüşlere göre yaşanan bir çatışmada Galat bir asker tarafından öldürülmüştür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ , “Antiochus I Soter”, Livius.org. URL: http://www.livius.org/articles/person/antiochus-i-soter/ 10 Mayıs 2020^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-31
^ “Antiochus III Megas”, Encyclopædia Iranica. URL: http://www.iranicaonline.org/articles/antiochus-1--thirteen-kings-of-the-seleucid-dynasty#A03 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-31
^ Sönmez, B.E. (2008), “Hellenistik Dönem Heykel Sanatına Toplumsal Bilincin Yansıması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. URL: http://acikerisim.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/9936/218749.pdf?sequence=1&isAllowed=y 4 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-29

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"Livius,org" websitesinde "Antiochus I Soter" maddesi (İngilizce) [1] 26 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"Livius.org" websitesinde "Chronicle concerning Antiochus and the Sin temple (Antiochus hakkında kronik yazıt ve Sin Tapınağı)" Günümüzde British Museum'da bulunan çivi yazısi ile hazırlanmış bir tablet (İngilizce) [2] 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

I. Antiohos Seleukos İmparatorluğu Doğumu: MÖ 324 Ölümü: MÖ 261
Önce gelen I. Seleukos Nikator	Seleukos Kralı MÖ. 281– MÖ. 261	Sonra gelen II. Antiohos Theos

Hükümdar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[I._Antiohos1-1] , “Antiochus I Soter”, Livius.org. URL: http://www.livius.org/articles/person/antiochus-i-soter/ 10 Mayıs 2020^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-31

[I._Antiohos2-2] “Antiochus III Megas”, Encyclopædia Iranica. URL: http://www.iranicaonline.org/articles/antiochus-1--thirteen-kings-of-the-seleucid-dynasty#A03 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-31

[I._Antiohos4-3] Sönmez, B.E. (2008), “Hellenistik Dönem Heykel Sanatına Toplumsal Bilincin Yansıması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. URL: http://acikerisim.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/9936/218749.pdf?sequence=1&isAllowed=y 4 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-12-29

[1]

[2]

[3]

g t d Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip İskender (III. Aleksandros) III. Filip IV. Aleksandros
Antigonus Hanedanı	I. Antigonos Monoftalmos I. Demetrios Poliorketes II. Antigonus Gonatas II. Demetrius Aetolikus III. Antigonus Doson V. Filippos Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios Soter II. Ptolemaios Filedelfos Ptolemaios Keravnos Meleager III. Ptolemaios Evergetes IV. Ptolemaios Filopater V. Ptolemaios Epifanes I. Kleopatra (Naip) VI. Ptolemaios Filometor VII. Ptolemaios Neos Filopator II. Kleopatra Filopator Soter VIII. Ptolemaios Fiskon IX. Ptolemaios Latiros X. Ptolemaios Aleksander III. Berenike XI. Ptolemaios Aleksander XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenike XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios XIV VII. Kleopatra Filopator XV. Ptolemaios Sezarion
Seleukos Hanedanı	I. Seleukos Nikator I. Antiohos II. Antiohos II. Seleukos Kallinikus III. Seleukos Ceraunus III. Antiohos Magus IV. Seleukos Filopator IV. Antiohos Epifanes V. Antiohos Eupator I. Dimitrios Soter I. Aleksandros Balas II. Dimitrios Nikator VI. Antiohos Dionisus Diodotus Trifon VII. Antiohos Sidetes II. Dimitrios Nikator II. Aleksandros Zabinas Kleopatra Tea V. Seleukos Filometor VIII. Antiohos Gripus IX. Antiohos VI. Seleukos Epifanes Nikator X. Antiohos Eusebes Filopator III. Demetrius Eucaerus XI. Antiohos Epifanes Filadelfus I. Filip Filadelfus XII. Antiohos Dionysus VII. Seleukos Kybiosaktes XIII. Antiohos Asiatikus II. Filippos Filoromaeus
Lisimahos	Lisimahos
Antipater Hanedanı	Kassander IV. Filip V. Aleksandros II. Antipater Antipater Etesias Sosthenes
Attalos Hanedanı	Filetairos I. Eumenis I. Attalos II. Eumenis II. Attalos III. Attalos III. Eumenis
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Nikodemus I. Demetrius II. Euthidemus I. Antimahus Pantaleon Agatokles II. Demetrius I. Eukratides Plato II. Eukratides I. Heliokles
Hint-Yunan Hanedanı	I. Demetrius I. Antimahus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimahus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Filoksenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telefos II. Apollodotus Hippostratos Dionisios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoitis I. Nikomidis II. Zipoites Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomedes III. Nikomedes IV. Nikomedes
Pontus kralları	I. Mithridatis Ariobarzanis II. Mithridatis III. Mithridatis I. Farnakis IV. Mithridatis V. Mithridatis VI. Mithridatis II. Farnakis Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridates Kallinikos I. Antiohos II. Mithridates II. Antiohos III. Mithridates III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathis II. Ariarathis III. Ariarathis IV. Ariarathis V. Ariarathis VI. Ariarathiss VII. Ariarathis VIII. Ariarathis IX. Ariarathis X. Ariarathis
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis

I. Antiohos İstatistikleri

I. Antiohos İstatistikleri

I. Antiohos

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]