Honoré Daumier
Daumier'nin Nadar tarafından çekilmiş fotoğrafı
Genel bilgiler
Doğum adı	Honoré Victorin Daumier
Doğum	26 Şubat 1808(1808-02-26) Marsilya
Ölüm	10 Şubat 1879 (70 yaşında) Valmondois
Alanı	Resim, baskı resim, heykel, karikatür

Honoré Daumier (26 Şubat 1808, Marsilya – 10 Şubat 1879, Valmondois), Fransız ressam, heykeltıraş, karikatürist ve baskı resim sanatçısıydı. Çoğu eserinde, 19. yüzyıl Fransa'sındaki sosyal ve politik hayata ilişkin eleştiriler mevcuttu. Çok üretken bir sanatçı olan Daumier 4000'in üzerinde taş baskı resim üretti. Politik kişilere dair karikatürleri ve yurttaşlarının davranışlarına ilişkin eleştirileriyle tanındı. Ressamlığının değeri ise, ölümünden sonra anlaşıldı.^[1] Daumier bugün 19. yüzyılın en büyük Fransız ressamlarından biri olarak kabul ediliyor.^[2]

Çocukluğu ve gençliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Daumier Marsilya'da, Jean-Baptiste Louis Daumier ve Cécile Catherine Philippe'nin oğlu olarak doğdu. Cam ustası olan babası, edebiyat tutkusu sebebiyle ve şiirlerini yayınlatabilme umuduyla 1814'te Paris'e taşındı.^[3] 1816'da Daumier de annesiyle birlikte Paris'e gitti. Daumier daha küçüklüğünde, sanatçı olmaya yönelik bir eğilim içindeydi. Ancak babası onu önce getir götür işlerini yapmak üzere bir kapıcının yanına, ardından da bir kitapçıya çırak verdi. Daumier 1822'de, babasının arkadaşı olan arkeolog Alexandre Lenoir'nın öğrencisi oldu. Ertesi sene ise Académie Suisse'e girdi. Taş baskı yayıncısı Belliard'ın yanında çalışırken, bu alandaki ilk denemelerini gerçekleştirdi.

Taş baskı teknikleri konusunda uzmanlaşan Daumier, sanat kariyerine müzik yayıncıları için baskı kalıpları ve reklamlar için illüstrasyonlar hazırlayarak başladı. Daha sonra çeşitli yayıncılar için, Charlet'nin tarzına öykünen ve Napolyon efsanesini coşkuyla ele alan bazı isimsiz eserler hazırladı.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Karikatürler[değiştir | kaynağı değiştir]

Louis-Philippe'in krallığı sırasında Charles Philipon, La Caricature isimli karikatür dergisini yayınlamaya başladı ve Daumier bu derginin kadrosunda yer aldı. Devéria, Raffet and Grandville gibi güçlü sanatçılar da bu derginin kadrosundaydı. Daumier burada burjuvaların zaaflarını, adaletteki çürümeyi, sürekli hatalar yapan hükûmetin yetersizliğini hicvettiği çizim kariyerine başladı. Kralı Gargantua olarak çizdiği bir karikatür sebebiyle 1832'de Ste Pelagic'te altı ay boyunca tutuklu kaldı. Bunun hemen ardından derginin yayını durdu; ama Daumier, Philipon'un Le Charivari adıyla yayınlamaya başladığı yeni bir gazetede çizmeye başladı.

Daumier bu gazete için çizdiği sosyal içerikli karikatürlerde, dönemin popüler bir melodram kahramanı olan Robert Macaire karakterini kullanarak burjuva toplumunu alay konusu etti. L'histoire ancienne isimli bir başka karikatür serisinde ise dönemin sanat anlayışındaki zorlayıcı sahte-klasizim akımını hedef aldı. 1848'de Le Charivari bünyesinde yeniden politik çizimler yapmaya başladı. 1860'ta gazeteden ayrıldı; ancak 1864'te geri döndü.

Daumier'nin 1904'te bir araya getirilen taş baskı plakalarının sayısı 3958'di.

Heykeller[değiştir | kaynağı değiştir]

Daumier üretken bir taş baskıcı ve ressam olmanın yanı sıra, pişmemiş kil kullanarak birçok heykel de yaptı. Bu büstlerin yok olmalarını önlemek için, bazılarının alçı kopyalarını da yaptı. Ölümünün ardında, bu alçılar kullanılarak bronz heykeller üretildi. 20. yüzyılda gerçekleştirilen bu bronz dökümlerin büyük çoğunluğunu Rudier ve Valsuani gerçekleştirdi.

Tablolar[değiştir | kaynağı değiştir]

Karikatürler ve taş baskı resimlerin yanı sıra Daumier, birçok tablo da çizdi. Resimlerde gerçek görüntüyü yakalamaya yönelik çabası ve güçlü fırça darbeleri, İsa ve Havarileri (Rijksmuseum), İyi Samarit, Don Kişot ve Sanço Panza, Alay Edilen İsa tablolarında ve Güney Kensington'daki Ionides Koleksiyonu'nda yer alan eskizlerinde görülür.

Daumier, natüralizm akımının resim alanındaki öncülerinden biriydi. Ancak, ölümünden bir yıl öncesine kadar ressam olarak başarıya ulaşamadı. 1878'de, sanat satıcısı Paul Durand-Ruel ressamın eserlerini bir araya getirerek kendi galerilerinde sergilemeye başladı. Böylece, "karikatürün Mikelanjı" olarak adlandırılmakta olan Daumier'nin resim alanındaki yeteneklerinin de farkına varıldı. O dönemde Daumier artık kör olmuştu ve, Jean-Baptiste-Camille Corot'un kendisine tahsis ettiği Valmondois'teki bir kır evinde yaşamaktaydı. Ressam 1879'da orada öldü.

Kalıtı[değiştir | kaynağı değiştir]

Baudelaire'e göre Daumier "Sadece karikatürün değil, modern sanatın da en önemli adamlarından biriydi." 1900'de, École des Beaux-Arts'ta Daumier'nin eserlerinden oluşan bir sergi açıldı. Ressam'ın 200. doğum günü Asya, Amerika, Avustralya ve Avrupa'da açılan çeşitli sergilerle kutlandı.

Daumier'nin eserleri Louvre, Metropolitan Museum of Art ve Rijksmuseum gibi dünyanın önde gelen sanat müzelerinde sergilenmektedir. Ressam, 29 tablosu ve hayatının son dönemlerinde kendisini çok etkilemiş olan Don Kişot'un hayatı temalı 49 çizimiyle tanınır.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Gargantua.
  Taş baskı, 1831.
• 
  Les Comediens de Société.
  Le Charivari'de yayınlanan taş baskı, 1858.
• 
  Le Wagon de troisième classe (Üçüncü sınıf vagon), 1864.
• 
  Crispin ve Scapin, 1858-1860.
• 
  Les Joueurs d'échecs (Satranç oynayanlar), 1863.
• 
  "NADAR élevant la Photographie à la hauteur de l'Art" (NADAR fotoğrafçılığı sanata yükseltiyor).
  Le Boulevard'da yayınlanan taş baskı, 1862.
• 
  Les Trains de Plaisir (Zevk trenleri).
  Le Charivari'de yayınlanan taş baskı, 1864.
• 
  Une discussion littéraire à la deuxième Galerie (İkinci galeride edebi bir tartışma).
  Le Charivari'de yayınlanan taş baskı, 1864.
• 
  Baskı sever.
  Tablo, yak.1857-1860.
• 
  Hayalî hastalık.
  Tablo.
• 
  Robert Macaire serisinden, Le Charivari, 1840
• 
  Boyanmış kil büstler, yak. 1832, Musée d'Orsay
• 
  Trois juges en séance.
• 
  1830 Londra Konferansı'nı gösteren litografi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Honoré Daumier ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Rey, Robert, Honoré Daumier, Harry N. Abrams. ISBN 0-8109-0064-5
• Bu maddenin çevrildiği İngilizce Vikipedi'deki Honoré Daumier maddesi, Encyclopædia Britannica'nın artık kamu malı sayılan 1911 tarihili 11. basımından metinler içermektedir.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]