Gigantopithecus

*Gigantopithecus*
Yaşadığı dönem aralığı: 2-0,3 myö
Kuvaterner-Rankolabreyan^[1]^[2]
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
↓
Gigantopithecus; Yaşadığı dönem aralığı: 2-0,3 myö; Kuvaterner-Rankolabreyan PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓
	Mandibula örneği, Museo di storia naturale di milano
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Primates
Alt takım:	Haplorhini
İnfra takım:	Simiiformes
Familya:	Hominidae
Alt familya:	Ponginae
Cins:	†Gigantopithecus; Koenigswald, 1935
Tip tür
	†Gigantopithecus blacki (Koenigswald, 1935)
Türler
	†G. bilaspurensis? (Simons & Chopra 1969); †G. blacki (Koenigswald, 1935); †G. giganteus? (Pilgrim, 1915);

Gigantopithecus (anlamı: "dev maymun"), Pleyistosen çağında Güney Çin'de (Hubei ve Guangşi eyaleti) ve Vietnam'da yaşamış, büyük insansı maymun cinsi.^[1]^[3] Gigantopithecus blacki, Pleyistosen'e tarihlenen çok sayıda izole diş ve birkaç çene kemiğinden bilinir. Gigantopithecus giganteus ise, Siwaliklerin Geç Miyosen'inden (~7 myö) esas olarak boyutuyla ayırt edilen bir alt azı dişinden ve çene kemiğinden bilinen, bu cinsin olası bir Miyosen üyesidir.^[3]^[4]

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Herhangi bir Sivapithecus'tan daha büyüktür ve bilinen tek mandibula, ön diş taç yüksekliklerinin azalması ve molarize veya büyütülmüş küçük azı dişlerine sahip olmasıyla ayırt edicidir. Öte yandan G. blacki, daha da büyüktür ve oldukça karmaşık postkanin oklüzal morfolojiye, nispeten daha büyük mandibulalara ve daha küçük ön dişlere sahiptir. G. giganteus ve G. blacki, insansı maymun evrimi sırasında yaygın olarak görülen alt çene ve dişlerin karakterlerini paylaştığı için (aslında, diğer birçok memeli soyunda da), ikisi arasındaki ilişki belirsizdir. Genel olarak çeneler, dişler ve özellikle mandibulalar, primatların evrimindeki homoplazi için mıknatıslardır. Bununla birlikte, en pinti hipotez, G. giganteus'un Gigantopithecus soyunun ilkel bir üyesi olduğu ve azı dişlerindeki Sivapithecus'a olan güçlü benzerliğin, büyüklük dışında, o taksonun kardeş dal olduğunu düşündürdüğüdür. Gigantopithecus blacki için daha iyi bir ata ortaya çıkarsa, G. giganteus için Indopithecus adı kullanılabilir.^[5]

Yaşam biçimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gigantopithecus fosillerinin boyutu, ağaçsıllığını neredeyse kesinlikle engellemektedir ve rekonstrüksiyonların çoğunda yerde yaşayan bir ponginedir. Gigantopithecus için meyveler de dahil olmak üzere daha çeşitli diyetler önerilmiş olmasına rağmen, hacimli diyete sahipti ve belki de bambu (hem Siwalik hem de Çin yörelerinde bulunur) yemişti.^[3]

Boyut[değiştir | kaynağı değiştir]

Gigantopithecus'un, 2 ayak üzerinde dururken yaklaşık 3 metre yüksekliğinde olduğu düşünülüyor.^[6] Gigantopithecus blacki ayrıca bilinen en büyük primat türüdür.^[1]^[7]

2017 yılında, Çinli paleoantropolog Yingqi Zhang ve Amerikalı antropolog Terry Harrison, 200 ila 300 kilogram arasında bir vücut kütlesi önerdiler, ancak bunun muhtemelen büyük bir tahmin olduğunu kabul ettiler. Daha eksiksiz kalıntılar olmadan güvenilir bir vücut kütlesi tahmini elde etmenin zor olduğu kabul ediliyor.^[1]

Sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Gigantopithecus'un pongine yakınlıkları, Indopithecus ile filetik bir bağlantı yoluyla Sivapithecus (kafatasındaki özelliklerine dayanan kuşkusuz bir pongine) ile dolaylı bir ilişkiye dayanır. Bununla birlikte, Wood ve Harrison (2011) ve Begun (2015) tarafından belirtildiği gibi, G. blacki'nin karakteristik özellikleri (yani, ön dişlerin küçülmesi, küçük azı dişlerinin küçülmesi ve yanak dişlerinin göreli boyutunun artması) diğerlerinde (fosil insansı maymunlar, özellikle daha sonraki Miyosen taksonları arasında) bağımsız olarak gelişmiştir. G. blacki ile Miyosen insansı maymunları veya mevcut orangutanlar arasında yakın bir ilişkiyi destekleyen kanıtlar zayıftır.^[1]

Zhang ve Harrison (2017) tarafından oluşturulmuş kladogram:^[1]

Hominoidea (insansılar)

Hylobatidae (gibonlar)