George Francis Lyon

George Francis Lyon
	George Francis Lyon
Doğum	23/01/1796; Chichester, England
Ölüm	08/10/1832; Atlas Okyanusu
Branşı	Kraliyet Donanması
Rütbesi	Kaptan

George Francis Lyon FRS (23 Ocak 1796– 8 Ekim 1832), bir İngiliz deniz subayı ve Afrika ve Kuzey Kutbu kaşifiydi. Pek seçkin bir kariyeri olmasa da, tuttuğu eğlenceli günlükler ve Kuzey Kutbu'nda yaptığı eskizlerle hatırlanır; bu bilgi daha sonraki seferler için yararlıydı.

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Chichester'da^[1] 11. Hafif Süvarilerden Yarbay George Lyon ve Louisa Alexandrina Hart'ın büyük oğlu olarak doğdu. O da Sir William Neville Hart ve Elizabeth Aspinwall'un ikinci kızıydı.^[1] Gosport, Hampshire'daki Burney's Academy'de eğitim gördü.^[1]

Denizcilik kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kraliyet Donanmasına katıldıktan sonra 1808'de HMS Milford ile denize açılmadan önce. Spithead'de HMS Royal William kayıtlarına girdi.^[1]

Nijer Irmağı[değiştir | kaynağı değiştir]

1818'de Sir John Barrow tarafından Joseph Ritchie ile birlikte Nijer ırmağının rotasını ve Timbuktu'nun yerini bulması için gönderildi. Sefer yetersiz finanse edildi, destekten yoksundu ve çünkü John Barrow'un fikirleri Trablus'tan ayrıldı ve bu nedenle yolculuklarının bir parçası olarak Sahra'yı geçmek zorunda kaldılar.

Bir yıl sonra, çok sayıda resmî görev nedeniyle, ikisinin de hastalandığı Murzuk'a kadar gelebilmişlerdi. Ritchie asla iyileşemedi ve orada öldü, ancak Lyon hayatta kaldı ve bölgede biraz daha öteye yolculuk etti. Ayrıldığı günden tam bir yıl sonra Trablus'a geri döndü, sefer tamamen başarısız oldu.

Kuzeybatı Geçidi[değiştir | kaynağı değiştir]

Döndüğünde bir terfi sözü verildikten sonra, artık Deniz Kuvvetleri Komutanlığını sözlerini yerine getirmeleri için rahatsız etmeye başladı. Ödülü, William Edward Parry'nin Kuzeybatı Geçidi'ndeki ikinci denemesinde yönettiği HMS Hecla'nın komutasının 1821'de verilmesi olacak kadar insanları yeterince rahatsız etti. Lyon'un teğmenleri arasında Henry Parkyns Hoppner da vardı. Keşif gezisi ayrıca Francis Crozier ve James Clark Ross'u da içeriyordu.^[2] Lyon, dönüşünde kaptanlığa terfi etti.

1824'te, William Edward Parry'nin 1819 seferinde kötü bir Kuzey Kutbu gemisi olduğunu kanıtlamış bir gemi olan HMS Griper komutasına verildi. Amacı Hudson Körfezi'ne yelken açmak ve ardından kuzeye Roes Welcome halici üzerinden Repulse Körfezi'ne gitmek ve ardından karadan bilinmeyen bir ülkeden geçerek Kiillinnguyaq'daki Point Turn'da John Franklin'in en doğusuna ulaşmaktı. Eskimolar, Parry'ye batıda üç günlük yürüme mesafesinde tuzlu su olduğunu söylemişti, ama görünüşe göre burası Boothia Körfezi'ydi.^[3]

Hudson Körfezi alışılmadık bir şekilde buzla doluydu ve 1'de Eylül 1824'te, Fullerton Burnu yakınlarında, Roes Welcome halicinin girişinin hemen batısında, bir fırtına gemiyi bir kayanın veya buzdağının üzerine sürdü. Herkes geminin batmasını bekliyordu ama fırtına dindiğinde gemi hâlâ yüzer durumdaydı. 12 Eylül'de Griper, ağır deniz koşulları ve kar yağışlı bir fırtınada açık denizde demirlemek zorunda kaldı. Çapa kablolarını kaybetti ve direkler ve arma ağır hasar gördü. Lyon'un, gemi iskeletini Hudson Körfezi'nden çıkarması üç hafta sürdü. Spithead'e çapasız ulaşan gemi, yalnızca üç katlı bir geminin demirleme halatlarına çarptığında durdu.

Sonra yaşamı ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplumda iyi tanınmasına rağmen, bu son başarısızlık etkili olarak onu Kraliyet Donanması'nda kara listeye aldı ve hiçbir zaman başka bir komuta yetkisine sahip olmadı. Oxford Üniversitesi tarafından 1825'te Fahri Medeni Hukuk Doktoru (DCL) atandı,^[1] 15 Kasım 1827'de Royal Society üyeliğine seçildi.^[4] 8 Ekim 1832'de, Buenos Aires'ten İngiltere'ye giden Emulous posta gemisinde göz problemleri için tedavi görürken, öldü.^[1]

Kişisel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

5 Eylül 1825'te İrlandalı devrimci Lord Edward Fitzgerald'ın küçük kızı Lucy Louisa ile evlendi.^[5]^[6]^[7] Eylül 1826'da Lucy Pamela Sophia Lyon adında bir kızları oldu.^[7] Lucy Louisa Lyon, kocası Meksika'ya gittiğinde aynı ay öldü. Onu eve getiren geminin enkazından sağ kurtularak Holyhead'e inene kadar onun ölümünü öğrenmedi.^[8] Kızı, 1849'da Rahip Thomas Ovens ile evlendi^[7] üç çocuğu oldu ve 1904'te öldü.

O zamanlar kişiliğinin nadir görülen bir yönü, ziyaret ettiği ülkelerin "yerlilerine" duyduğu gerçek ilgiydi. Thawb giyerek ve akıcı Arapça öğrenerek Kuzey Afrika sakinlerinin arasına karışmayı başardı; Kuzey Kutbu'ndaki Eskimolar tarafından iğne ve isli iplik kullanılarak dövme yaptırdı ve onlarla birlikte çiğ ren geyiği ve fok eti yedi. Kuzey Kutbu'nda iki yıl geçirerek ve buzla durdurulmadan önce yalnızca Fury ve Hecla Boğazı'na kadar ulaşarak keşifte çok az şey başardı. Ancak tanıştığı Inuit kabileleri hakkında kaydedilen bilgiler, kendi gözlemleri için bir dayanak noktası olarak onun günlüklerine dayanan Franz Boas ve Knud Rasmussen gibi sonraki kuşak antropologlar için değerli olduğunu kanıtladı.^[9]

Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

Maceraları hakkında en az üç kitap yayınladı:

1818, 19 ve 20 Yıllarında Kuzey Afrika'da Yapılan Seyahatlerin Bir Anlatısı, Londra (1821)
Kaptan Parry yönetimindeki Son Keşif Yolculuğu Sırasında HMS Hecla'dan Kaptan GF Lyon'un Özel Günlüğü (1824)
MDCCCXXIV Yılında, Londra (1825)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Cave (1833). "Obituary: Captain Lyon, R.N." Gentleman's Magazine, and Historical Chronicle. Edward Cave: 372.
^ "Sir William Edward Parry" (PDF). ucalgary.ca. s. 104. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ Anthony Brandt,"The Man Who Ate His Boots", Chapter 11
^ "EC/1827/19 (Lyon; George Francis)". Fellows Directory. The Royal Society. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
^ Tillyard, Stella. (1998) Citizen Lord: The Life of Edward Fitzgerald, Irish Revolutionary Farrar Straus & Giroux: New York
^ Partington, Charles F. (1836) The British Cyclopædia of Biography, vol II p. 278. Wm. S. Orr & Comp.: London
^ ^a ^b ^c Marquis of Ruvigny and Raineval, Melville Henry Massue. The Plantagenet Roll of the Blood Royal Being A Complete Table of All the Descendants Now Living of Edward III, King of England. London, England: T.C. & E. C. Jack, 1905–1911. p 475.
^ Oxford Dictionary of National Biography (Lyon, George Francis (1795–1832), naval officer and Arctic explorer), by Elizabeth Baigent
^ Boas, Franz (1888). "The Central Eskimo". Annual reports (Bureau of American Ethnology)

İleri okuma[değiştir | kaynağı değiştir]

Copland-Griffiths, F. (3 Ekim 1908). "Sir William Neville Hart and his Descendants". Notes and Queries, 249. ss. 263–264.

[GM-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Cave (1833). "Obituary: Captain Lyon, R.N." Gentleman's Magazine, and Historical Chronicle. Edward Cave: 372.

[2] "Sir William Edward Parry" (PDF). ucalgary.ca. s. 104. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Ekim 2008. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[3] Anthony Brandt,"The Man Who Ate His Boots", Chapter 11

[4] "EC/1827/19 (Lyon; George Francis)". Fellows Directory. The Royal Society. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.

[5] Tillyard, Stella. (1998) Citizen Lord: The Life of Edward Fitzgerald, Irish Revolutionary Farrar Straus & Giroux: New York

[6] Partington, Charles F. (1836) The British Cyclopædia of Biography, vol II p. 278. Wm. S. Orr & Comp.: London

[Raineval,_Melville_Henry_Massue_1911._Page_475-7] Marquis of Ruvigny and Raineval, Melville Henry Massue. The Plantagenet Roll of the Blood Royal Being A Complete Table of All the Descendants Now Living of Edward III, King of England. London, England: T.C. & E. C. Jack, 1905–1911. p 475.

[DNBL-8] Oxford Dictionary of National Biography (Lyon, George Francis (1795–1832), naval officer and Arctic explorer), by Elizabeth Baigent

[9] Boas, Franz (1888). "The Central Eskimo". Annual reports (Bureau of American Ethnology)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

George Francis Lyon nedir?, George Francis Lyon anlamı nedir?, George Francis Lyon ne demektir?