Erich Wolfgang Korngold
Erich Wolfgang Korngold
Doğum	29 Mayıs 1897 Bruno, (zamaninda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, günümüzde Slovakya)
Ölüm	29 Kasım 1957 Hollywood, Kaliforniya, ABD
Meslek	Müzisyen. Opera bestecisi. Film müziği bestecisi.

Erich Wolfgang Korngold (d. 29 Mayıs 1897; Bruno, (zamanında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, günümüzde Slovakya) - ö. 29 Kasım 1957 Hollywood, Kaliforniya, ABD.) Avusturya-Macaristan İmparatorluğu asıllı ve sonra ABD vatandaşlığına geçmiş müzisyen ve besteci. Özellikle romantik müzik ve sinema film müziği besteleri ile tanınmıştır. Max Steiner ve Alfred Newman gibi bestecilerle birlikte Amerikan Hollywood film endüstrisi için film müziğini ortaya çıkartan ve geliştiren bestecidir. Yaşamının sonuna doğru uzmanlaştığı beste akımı ve katkı yaptığı müzik janrı pek değerli olarak görülmemekteydi. Fakat son yıllarda müziksel katkıları tekrar değerlendirilmiş ve eserlerine yeniden yakın bir ilgi doğmuştur.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Erich Korngold Yahudi asıllı müzik kritiği Julius Korngold'on oğluydu. Viyana'daki müzik eğitimi sırasında Alexander von Zemlinsky ve Robert Fuchs ona hocalık yapmışlardı. Daha 12 yaşındayken bir piyano üçlüsü bestelemiştir. 1910'da hocası Zemlimsky tarafından orkestraya uyarılan ve Viyana Devlet Operası tarafından yapımlanana Der Schneemann adlı iki perdelik bir bale eseri bestelemiştir. 1913'te bestelediği Sinfonietta Viyana Filarmoni Orkestrası eşliğinde virtüöz Felix Weingartner tarafından bir konserde çalınmıştır. Bu nedenle bir harika çocuk olarak nitelenmiş ve onunla tanıştıktan sonra Gustav Mahler onu çok üstün zekalı ve gayet yetenekli bir müzisyen olarak tanımlamıştır. 1920'de Avrupa'da ilk operası olan "Die Totte Stadt" büyük bir başarı sağlamıştır ve bu başarılı başlangıcı diğer eserleriyle takip etmiştir. 1929'da ilk defa bir tiyatro eseri sahnelenmesi için arka plan müziği sağlayarak ünlü Alman tiyatro yapımcısı Max Reinhardt ile birlikte çalışmış bu birlikte çalışmalar sonra da devam etmistir. Bu donemde ayrica Viyana Müzik Akademisinde müzik hocalığı da yapmaktaydı. Fakat Hitler'in Nazi Almanya'sının Yahudi aleyhtarlığı nedeniyle Avrupa'dan ayrılıp 1934'te Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşti.

Bu ülkede Warner Bros film şirketinin Hollywood filmleri için hazırlamış olduğu sinema müziği klasik olma niteliktedir ve bu film müziği eserleri sesli sinema sanatı janrının evrensel olarak bir temeli olmuştur. 1934'te Mendrlssohn'un bestesini Hollywood'da Max Reinhardt'in yapımladığı Bir Yaz Gecesi Rüyası (film, 1935) filmi için adapte etti. 1935'te vizyona giren Captain Blood ve 1936'da vizyona giren Anthony Adverse adlı filmler için hazırladığı müzik, müzik bestelemesi için (Music Scoring) için En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü almıştır. 1938'de (Türkiye'de 1939'da Vatan Kurtaran Aslan (film, 1938) olarak vizyona giren) "Robin Hood'un Maceraları" adlı film için bestelediği film müziği olarak önemli bir dönüm noktası olarak tanımlanmıştır ve bu film müziği ile "orijinal müzik bestesi" için En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü kazanmıştır. Bu film müziği Amerikan Film Enstitüsü tarafından yapılan Amerikan film müziği sıralamasında 11. sırayı almıştır.

1942 ile 144 döneminde New York'ta operet yapımcısı ve rejisörü olarak birkaç başarılı operetin sahnelenmesini sağladı. 1943'te Amerikan vatandaşlığına geçti. Ama 1945'ten sonra zamanını ABD ile Avrupa'da ortak geçirmeye başladı.

Hayatının geriye kalan kısmını çok renkli ama romantik stilde müzik bestelemekle geçirdi. Korngold'un bu eserleri melodik, ritmik ve harmonik olarak 19. yy. romantik Viyana müziği akımının son nefesleri olarak belirlenmektedir. Bunlar arasında hazırladığı "Keman Konçertosu" bir şaheser olarak görülmektedir. Ama bu besteler, müzikseverlerin ilk defa ilgilerini çekmekle beraber, müzik kritikleri ve bir kısım profesyonel müzikçiler tarafından, beğenilmemektedir ve günümüzde orkestra repertuvarlarından kaldırılmıştır.

Buna karşılık film müziği olarak hazırladığı besteleri ölümünden çok sonra da, özellikle hazırlanan teyp ve disk ses kayıtları ile, ilgi çekmeye devam etmiştir. 1960'tan sonra isim yapan sinema müziği bestecileri, John Williams, Jerry Goldsmith, Patrick Doyle vb. Korngold'un senfonik film müziğinin takipçileri olmaktan kıvanç duyduklarını ifade ettikleri belirtilmektedir.

Seçilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Operaları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Der Ring des Polykrates , Op. 7 (1916)
• Violanta, Op. 8 (1916)
• Die tote Stadt , Op. 12 (1920)
• Das Wunder der Heliane, Op. 20 (1927)
• Die Kathrin, Op. 28 (1939)
• Die stumme Serenade, Op. 36 (müzikal komedi) (1954)

Operet aranjmanları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Eine Nacht in Venedig (Venedik'te Bir Gece), Johann Strauss II (1923)
• Cagliostro in Wien (Cagliostro Viyana'da), Johann Strauss II (1927)
• Rosen aus Florida (Florida'dan Güller), Leo Fall (1929)
• Die Fledermaus (Yarasa), Johann Strauss II (1929)
• Walzer aus Wien (Viyana Valsleri), Baba ve oğul Strauss (1930)
• La belle Helene (Güzel Helen), Jacques Offenbach (1931)
• Das Lied der Liebe (Aşk Şarkısı), Johann Strauss II (1931)
• Die geschiedene Frau (Boşanmış Kadın), Leo Fall (1933)
• Rosalinda (= Die Fledermaus - Yarasa), Johann Strauss II (1942)
• Helen Goes to Troy (=La belle Helene - Güzel Helen) Jacques Offenbach (1944)
• The Great Waltz (= Walzer aus Wien - Viyana Valsleri), Johann Strauss II (1949)

Piyano müziği ve oda müziği eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Piyano Sonatı No. 1 D-minör ve bitiş için "passacaglia", (Hazırlama: 1908; İlk gösteri: 1908–09)
• Don Quixote. Piyano için altı karakter için parça, Hazırlama: 1909
• Was der Wald erzählt (Orman ne der). Piyano için suit, Hazırlama: 1909
• Piyano Sonatı No. 2 in E major], Op. 2, Dört bolum (Hazırlama: 1910; İlk gösteri:1911)
• Sieben Märchenbilder (Yedi Peri Masalı Resimleri, Op. 3, Piyano için, Hazırlama:1910, İlk gösteri: 1912
• Vier kleine fröhliche Walzer (Dört Küçük Neşeli Vals), Hazırlama: 1912
• Vier kleine Karikaturen für Kinder (Çocuklar için dört küçük karikatür), Hazırlama: 1926
• Geschichten vom Strauß (Strauss'dan masallar), Op. 21, Piyano solo, Hazırlama: 1927
• İki keman, viyolonsel ve sol elli piyano için Suit, Op. 23, Hazırlama:1930; İlk gösteri: 1930
• Piyano Sonati No. 3 C-majör, Op. 25 (Hazırlama: 1931; İlk gösteri: 1932) ([1] 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
• Piyano Triosu D majör]], Op. 1 ( Hazırlama ve ilk gösteri: 1910)
• Keman Sonatı G major, Op. 6 ( Hazırlama: 1912; İlk gösteri: 1916)
• Yaylı Çalgılar Seksteti D majör, Op. 10 (İlk gösteri: 1917)
• İki Keman, Viyolonsel, Viyola ve Piyano iin Kuintet E major, Op. 15 ( Hazırlama: 1920–21; İlk gösteri: 1923)
• Yaylı Çalgılar Kuartet No.1 A-majör]], Op. 16 (Hazırlama:1923; İlk gösteri: 1924)
• Yaylı Çalgılar Kuartet No.2 E-bemol majör, Op. 26 (Hazırlama: 1933; İlk gösteri: 1934)
• Yaylı Çalgılar Kuarteti No.3 D-majör, Op. 34 (Hazırlama: 1945; İlk gösteri: 1946)
• Viyolonsel ve Piyano için Romance-Impromptu . (Deception adlı film için hazırlandı ama filme konulmadı) 1948

Orkestra and vokal eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Der Schneemann (Pantomim). Hazırlama ve ilk gösteri: 1910
• Schauspiel-Ouvertüre (Bir tiyatro oyunu için uvertur), Op. 4, Hazırlama ve ilk gösteri: 1911)
• Sinfonietta, Op. 5 (Hazırlama 1912, orkestrasyon ve ilk gösteri 1913)
• Der Sturm (The Tempest) Koro ve orkestra, Heinrich Heine'ye atifla, Hazırlama 1913
• Kaiserin Zita-Hymne Solo ses, koro ve piyano / orkestra, Hazırlama 1917
• Askeri Mars B major, Hazırlama 1917
• Much Ado About Nothing, Op. 11 (Shakespeare oyununa eşlik etmek için müzik 1918–1919. ilk gösteri 1920
• Sursum Corda, Op. 13 (Senfonik Uvertur, Hazırlama 1919, ilk gösteri 1920
• C-Diyez Piyano Koncertosu sadece sol el için, Op. 17, (Hazırlama:1923; ilk gösteri 1924)
• Baby Serenade, Op. 24, Hazırlama 1928–1929, ilk gösteri 1932
• Tomorrow, Op. 33, ton siiri mezzo-soprano, kadin korosu ve orckestra için , The Constant Nymph filmi için. Konser ilk gösteri1944
• Keman Koncertosu, Op. 35 (Hazırlama 1945; ilk gösteri 1947)
• C-major Viyolonsel Koncertosu;;, Op. 37 (1950, 1946 filmi Deception muziginden gelistirilme)
• Senfonik Serenat B-Bemol-major Yaylı Çalgılar orkestrasi için 1947–48; ilk gösteri 1950
• Fa-Diyez-major Senfoni, Op. 40 (Hazırlama 1947–52; ilk gösteri 1954)
• Tema ve Varyasyonlar, Op. 42 (Hazırlama ve ilk gösteri:1953)
• Straussiana, orkestra için (Hazırlama ve ilk gösteri: 1953)

Film müziği[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bir Yaz Gecesi Rüyası (film, 1935) (Felix Mendelssohn müziğinin yeniden orkestrasyonu)
• Captain Blood (1935)
• Give Us This Night (1936)
• Hearts Divided (1936)
• The Green Pastures (1936)
• Anthony Adverse (1936)
• The Prince and the Pauper (1937)
• Another Dawn (1937)
• Vatan Kurtaran Aslan (film, 1938)
• Juarez (1939)
• The Private Lives of Elizabeth and Essex (1939)
• The Sea Hawk (1940)
• The Sea Wolf (1941)
• Kings Row (1942)
• The Constant Nymph (1943)
• Between Two Worlds (1944)
• Devotion (1946)
• Of Human Bondage (1946)
• Deception (1946)
• Escape Me Never (1947)
• Magic Fire (1956) (kaynak Richard Wagner)

Film müziği ses kayitlari[değiştir | kaynağı değiştir]

• Sea Hawk: Classic Film Scores of Erich Wolfgang Korngold - Charles Gerhardt ve National Filarmonik Orkestrası - 1972 - RCA Victor
• Elizabeth & Essex: The Classic Film Scores of Erich Wolfgang Korngold - Charles Gerhardt ve National Filarmonik Orkestrası - 1973 - RCA Victor
• Captain Blood: Classic Film Scores For Errol Flynn - Charles Gerhardt ve National Filarmonik Orkestrası- 1974 - RCA Victor
• King's Row - Charles Gerhardt ve National Filarmonik Orkestrası - 1979 - Chalfont
• The Adventures of Robin Hood - Varujan Kojian ve Utah Senfoni Orkestrası - 1983 - Varese Sarabande
• The Sea Hawk - Varujan Kojian ve Utah Senfoni Orkestrası- 1987 - Varese Sarabande
• Anthony Adverse - John Scott ve Berlin Radyo Senfoni Orkestrası - 1990 - Varese Sarabande
• The Private Lives of Elizabeth and Essex' - Carl Davis ve Münih Senfoni orkestrası - 1992 - Bay Cities
• Captain Blood - Richard Kaufman ve Brandenburg Filarmonik Orkestrası - 1994 - Marco Polo
• Between Two Worlds - Alexander Frey, piyano; John Mauceri ve Berlin Rundfunk Senfoni Orkestrası - 1995 - Decca
• Another Dawn - William Stromberg ve Moskova Senfoni Orkestrası - 1995 - Marco Polo
• Devotion - William Stromberg ve Moskova Senfoni Orkestrası - 1997 - Marco Polo
• Tribute to Erich Wolfgang Korngold - James Sedares ve Yeni Zelanda Senfoni Orkestrası - 2000 - KOCH
• Previn Conducts Korngold - Andre Previn ve Londra Senfoni Orkestrası - 2002 - Deutsche Grammophon
• The Adventures of Robin Hood - William Stromberg ve Moskova Senfoni Orkestrası - 2003 - Marco Polo
• The Sea Wolf - Rumon Gamba ve BBC Filarmonik Orkestrası - 2005 - Chandos
• The Sea Hawk - William Stromberg ve Moskova Senfoni Orkestrası - 2007 - Naxos
• The Sea Hawk - Rumon Gamba ve BBC Filarmonik Orkestrası - 2007 - Chandos
• The Prince and the Pauper - William Stromberg ve Moskova Senfoni Orkestrası - 2008 - Tribute Film Classics

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Opera bestecileri listesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Erich Wolfgang Korngold ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Wolfgang Korngold İngilizce Wikipedia "Erich Wolfgang Korngold" maddesi 10 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:20.11.2010)
• IMSLP websitesine "Korngold,_Erich_Wolfgang" maddesi20 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:20.11.2010)
• "Internet Movie Database IMDb" sitesinde "Erich Wolfgang Korngold" maddesi 10 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:20.11.2010)