Doğu Ekspresinde Cinayet

Doğu Ekspresinde Cinayet
Murder On The Orient Express
Yazar	Agatha Christie
Çevirmen	Gönül Suveren
Ülke	İngiltere
Dil	İngilizce
Tür	Roman
Yayım	1934 (özgün); 2006 (Türkçe)
Yayımcı	Altın Kitaplar
Sayfa	171
ISBN	9754050945
Seri

Doğu Ekspresinde Cinayet veya Şark Ekspresinde Cinayet,^[1] Agatha Christie'nin yazdığı polisiye romandır.

Christie'nin romanlarında sıkça yer verdiği kahramanı dedektif Hercule Poirot'nun, Ortadoğu'dan kalkan Orient (Şark/Doğu) Ekspres'le yolculuğu sırasında, trende bir cinayet işlenir ve Amerikalı yolculardan biri bıçaklanarak öldürülür. Tren idaresinden sorumlu Bay Bouc, cinayetin aydınlatılması için dedektif Poirot'dan yardım ister, Poirot da bu teklifi kabul eder ve tam yetkili olarak araştırmalarına başlar: yolcuların pasaportlarını inceler, onların ifadelerini alır ve valizlerini arayarak cinayetin suçlu ya da suçlularını ortaya çıkarmaya çalışır.

Bu sırada en büyük yardımcısı, Yunan doktor Constantine ve tren işletme sorumlusu Bay Bouc'tur. Poirot, planlı işlenen bu cinayeti zekası, bilgisi ve deneyimi sayesinde aydınlatacak ve ortaya çıkan gerçekler okuyucuyu şaşırtacaktır.

Christie'nin bu romanı 1933 yılında İstanbul'da, Pera Palas Otel'de yazılmıştır. Romanın giriş bölümü de İstanbul'da geçmektedir

Gece yarısından sonra artan şiddetli tipi yüzünden Doğu Ekspresi artık yoluna devam edemez durumdadır. Yılın bu zamanlarında lüks tren tamamen doludur. Ertesi sabah yapılan kontroller sonucu tüm yolcuların sağ salim trende olduğu anlaşılır. Ancak, defalarca bıçaklanarak öldürülen Amerikalı yolcunun kompartımanının kapısı içeriden kilitlidir. Bu yolcu ünlü "Armstrong" davasında çocuk kaçırıp öldürmekle suçlanan biridir.

Sonunda, trende yolculuk etmekte olan Hercule Poriot cinayeti incelemeye başlar. Ancak kimi yolcular cinayetin izlerini yok edebilmek için yaşlı dedektifin dikkatini dağıtmaya çalışırlar. Poriot, kehanet sayılabilecek bir saptamayla cinayeti bir değil iki şekilde çözümlemeyi başarır.

Romandaki karakterler[değiştir | kaynağı değiştir]

Hercule Poirot, Halep'ten Londra'ya dönmekte olan dedektif
Bouc, işletme sorumlusu
Pierre Michel, kondüktör
Dr. Constantine, doktor

Yolcular

Samuel Rachett, (esas ismi Casetti) Amerikalı, geçmişi karanlık bir milyoner
Hector McQueen, milyonerin sekreteri
Edward Henry Masterman, milyonerin uşağı
Prenses Dragomiroff, Fransız vatandaşı yaşlı bir Rus prensesi
Hildegarde Schmidth, prensesin Alman asıllı yardımcısı
Caroline Hubbard, İzmir'de çalışan kızının yanından dönmekte olan Amerikalı yaşlıca bir kadın
Greta Ohlsson, İsveçli bir hemşire, çalıştığı İstanbul'dan dönmektedir.
Kont Andreyni, Macar bir diplomat
Kontes Andreyni, eşi
Albay Arbuthnot, Hindistan'dan dönmekte olan bir albay
Cyrus Bethman Hardman, Amerikalı iş insanı
Antonio Foscarelli, İtalyan asıllı bir Amerikalı iş insanı
Mary Debenham, Bağdat'tan dönmekte olan İngiliz bir mürebbiye

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Roman 1974 ve 2017 yıllarında beyaz perdeye aktarılmış, ayrıca Agatha Christie’s Poirot serisinde de yayınlanmıştır. 1974 yapımı film özellikle güçlü kadrosuyla dikkati çeker. Bu filmde Hercule Poirot Albert Finney tarafından canlandırılırken, diğer karakterler Lauren Bacall, Ingrid Bergman, Jacqueline Bisset, Sean Connery, Vanessa Redgrave, Richard Widmark ve Anthony Perkins gibi her biri başrol oyuncusu olabilecek isimler tarafından canlandırılmıştır.^[2] Ayrıca 2010 yılında Agatha Christie's Poirot dizisinde 12. Sezon 3. Bölümde yayınlanmıştır.^[3]

İrdeleme[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu romanda cinayetin sebebi olarak yıllar önceki Armstrong olayından bahsedilir. Bu olay gerçek bir trajedi olan Lindbergh olayından esinlenmiştir. 1927 yılında Atlas Okyanusunu ilk defa uçağı ile geçerek, büyük servet ve ün kazanan Amerikalı pilot Charles Lindbergh'in 20 aylık oğlu kaçırılıp, fidye de ödendiği halde öldürülmüştü. Romandaki Armstrong olayı, 1932 yılında yaşanan bu gerçek olayı andırmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Agatha Christie - Şark Ekspresinde Cinayet - Gizli Düşman". D&R. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "IMDB". 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
^ "2010". 22 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "Agatha Christie - Şark Ekspresinde Cinayet - Gizli Düşman". D&R. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[2] "IMDB". 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.

[3] "2010". 22 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

g t d Agatha Christie
Karakterler	Başkomiser Battle Tommy ve Tuppence Bundle Brent Henry Clithering Arthur Hastings Başmüfettiş Japp Miss Jane Marple Ariadne Oliver Hercule Poirot Parker Pyne Harley Quin Raymond West Albay Race Felicity Lemon
Konumlar	St. Mary Mead
Romanlar	Ölüm Sessiz Geldi The Secret Adversary Dersimiz Cinayet Kahverengi Elbiseli Adam Köşkteki Esrar Roger Ackroyd Cinayeti Büyük Dörtler Mavi Trenin Esrarı Yedilerin Gizemi Ölüm Çığlığı Sittaford Malikanesi'nin Gizemi Son Evdeki Tehlike Lord Edgware'yi Kim Öldürdü Doğu Ekspresinde Cinayet Neden Evans'a Sormadılar? Üç Perdelik Cinayet Ölüm Diken Üstünde Cinayet Alfabesi Gece Gelen Ölüm Briç Masasında Cinayet Sessiz Tanık Nil'de Ölüm Ölümle Randevu Noel'de Cinayet Zehiri Kim Verdi On Kişiydiler Esrarengiz Sanık İskemlede Beş Ceset Ölüm Oyunu N veya M Cesetler Merdiveni Beş Küçük Domuz Cinayet Reçetesi Sıfıra Doğru Sonunda Ölüm Geldi Şampanyadaki Zehir Hollow Malikanesi Cinayeti Şeytan Dönemeci Çarpık Evdeki Cesetler Cinayet İlanı Bağdat'a Geldiler Bayan McGinty'nin Ölümü Zarif Bir Cinayet Gecesi Cenazeden Sonra Porsuk Ağacı Cinayeti Bilinmeyen Hedef Üç Yanlış Üç Ceset Sonuncu Kurban 16.50 Treni Şahidin Gözleri Kapı Tekrar Vuruldu Ölüm Büyüsü Ve Ayna Kırıldı Ölüm Saatleri Ölüm Adası Cinayetler Oteli Üçüncü Kız Geceyarısı Cinayeti Pembe Evdeki Ölü Elmayı Yılan Isırdı Frankfurt Yolcusu Ölüm Meleği Filler de Hatırlar Kader Kapısı Ve Perde İndi Uyuyan Ölüm
Mary Westmacott adıyla yayınlananlar	Giant's Bread Unfinished Portrait Absent in the Spring The Rose and the Yew Tree A Daughter's a Daughter The Burden
Kısa hikayeler	Poirot Investigates Partners in Crime Ölümün Tam Zamanı Cinayetler Kulübü The Hound of Death The Listerdale Mystery Parker Pyne Investigates Arka Sokaktaki Cinayet The Regatta Mystery The Labours of Hercules The Witness for the Prosecution and Other Stories Three Blind Mice and Other Stories The Under Dog and Other Stories Noel Kekinin Gizemi Double Sin and Other Stories The Golden Ball and Other Stories Poirot's Early Cases Miss Marple'ın Son Maceraları Problem at Pollensa Bay and Other Stories The Harlequin Tea Set While the Light Lasts and Other Stories
Oyunlar	Black Coffee And Then There Were None Appointment with Death Murder on the Nile The Hollow The Mousetrap Witness for the Prosecution Spider's Web Towards Zero Verdict The Unexpected Guest Five Little Pigs Fiddlers Three Akhnaton Chimneys
Radyo ve televizyon programları	Wasp's Nest The Yellow Iris Three Blind Mice Butter in a Lordly Dish Personal Call
Diğer kitaplar	The Road of Dreams Come, Tell Me How You Live Star Over Bethlehem Şiirleri Otobiyografi The Mousetrap and Other Plays Agatha Christie's Secret Notebooks
Tasvirler	Agatha Christie Anısına Agatha (1979 filmi) Agatha Christie: A Life in Pictures (2004 belgesel) The Unicorn and the Wasp (2008 TV programı) Agatha and the Truth of Murder (2018 filmi) Agatha and the Curse of Ishtar (2019 filmi) Agatha and the Midnight Murders (2020 filmi) Bak Nasıl Da Kaçıyorlar (2022 filmi)
Hercule Poirot serisi	Ölüm Sessiz Geldi • Dersimiz Cinayet • Roger Ackroyd Cinayeti • Büyük Dörtler • Mavi Tren'in Esrarı • Son Evdeki Tehlike • Lord Edgware'yi Kim Öldürdü • Doğu Ekspresi'nde Cinayet • Üç Perdelik Cinayet • Ölüm Diken Üstünde • Cinayet Alfabesi • Gece Gelen Ölüm • Briç Masasında Cinayet • Sessiz Tanık • Nil'de Ölüm • Ölümle Randevu • Noel'de Cinayet • Esrarengiz Sanık • İskemlede Beş Ceset • Ölüm Oyunu • Beş Küçük Domuz • Hollow Malikanesi Cinayeti • Şeytan Dönemeci • Bayan McGinty'nin Ölümü • Cenazeden Sonra • Üç Yanlış Üç Ceset • Sonuncu Kurban • Kapı Tekrar Vuruldu • Ölüm Saatleri • Üçüncü Kız • Elmayı Yılan Isırdı • Filler de Hatırlar • Ve Perde İndi
Jane Marple serisi	Gizli Düşman • Kahverengi Elbiseli Adam • Köşkteki Esrar • Yedilerin Gizemi • Sittaford Malikanesi'nin Gizemi • Neden Evans'a Sormadılar? • On Küçük Zenci • • Zehiri Kim Verdi • N veya M? • Sıfıra Doğru • Yılan İçini Döktü • Şampanyadaki Zehir • Çarpık Evdeki Cesetler • Bağdat'a Geldiler • Bilinmeyen Hedef • Şahidin Gözleri • Ölüm Büyüsü • Geceyarısı Cinayeti • Pembe Evdeki Ölü • Frankfurt Yolcusu • Kader Kapısı •
Agatha Christie

Doğu Ekspresi'nde Cinayet nedir?, Doğu Ekspresi'nde Cinayet anlamı nedir?, Doğu Ekspresi'nde Cinayet ne demektir?