Colin Louis Avern Leakey (13 Aralık 1933, Cambridge, İngiltere - 29 Ocak 2018, Lincoln, İngiltere), Birleşik Krallık'ta önde gelen bir bitki bilimcisi, King's College, Cambridge ve Biyoloji Enstitüsü Üyesi ve fasulye konusunda dünyada önde gelen bir otorite olarak kabul edilen isimdir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Colin Leakey, öncü paleoantropolog Louis Leakey (1903–1972) ve Cambridge'deki Newnham College'dan Frida (Avern) Leakey'nin oğluydu. Baba tarafından büyükanne ve büyükbabası, İngiliz Doğu Afrikası'ndaki İngiltere Kilisesi misyonerleriydi; babası Kikuyu halkı arasında büyüdü ve neredeyse tüm hayatını bugünkü adıyla Kenya'da geçirdi. Ebeveynleri 1927'de tanıştı ve ertesi yıl evlendi.^[1] İlk çocukları Priscilla Muthoni adındaki kızları; sonra doğan çocukları ise Colin'di. Louis, Colin doğduktan hemen sonra Frida'dan ayrıldı.^[2] Annesi ve kız kardeşiyle Cambridge'de büyüdü ve 19 yaşına kadar babasını görmedi.^[1]

Leakey, babasının Mary Leakey ile ikinci evliliğinden dolayı, bir çevreci olan Richard'ın, bir politikacı olan Philip'in ve bir iş adamı olan Jonathan'ın üvey kardeşiydi. Leakey ailesinin çoğu arkeoloji ve antropolojiye katkıda bulunmuştur. Annesi bir daha evlenmedi.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Holt'taki Gresham's School'da eğitim aldıktan sonra Leakey, o yıllarda Akdeniz Filosu Başkomutanı olan Lord Mountbatten'in kadrosunda bir yıl olmak üzere, Kraliyet Deniz Gönüllüleri Rezervinde ulusal görevini yaptı. Leakey daha sonra Cambridge Üniversitesinde Doğa Bilimleri alanında birinci derece için fizyoloji, biyokimya, botanik ile bilim tarihi ve felsefesi okudu. Daha sonra Exeter Üniversitesi'nde ve Trinidad'daki West Indies Üniversitesinde tropikal tarım ve tropikal bitki patolojisi eğitimi aldı ve tropikal bitki patolojisinde uzmanlaşarak Tropikal Tarım alanında yüksek lisans diploması aldı. Exeter'de Currie Anma Ödülü'ne layık görüldü.

1972'de, Uganda'daki Makerere Üniversitesi'nde doktora öğrencilerine ders vermesinin ardından, Cambridge Üniversitesinden doktora derecesi aldı.

Botanik[değiştir | kaynağı değiştir]

Yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Background to current breeding work at Makerere University, Uganda (1970)
• Anthracnose resistance breeding in Pinto beans in Uganda using the ARE gene from Cornell (1970)
• Scope for breeding for improved protein content and quality in Dry Beans in Uganda (1970)
• Need one grow pure lines in developing Countries (Annual Report of the Bean Improvement Co-operative, 1970)
• The improvement of beans in East Africa (in Crop Improvement in East Africa, ed. C.L.A. Leakey, Commonwealth Agricultural Bureau, (1970)
• Races of Colletotrichum lindemuthianum and implications for bean breeding in Uganda (Annual of Applied Biology, with A. Simbwa-Bunnya, 1971)
• Bean Rust studies in Uganda (with J. Atkins & J. Magara, Annual Report of the Bean Improvement Co-operative, 1972)
• Crop Index in Beans (Annual Report of the Bean Improvement Co-operative, 1972)
• Factors affecting increased production and marketing of food crops in Uganda (East African Journal of Rural Development, 1972)
• The effect of plant population and fertility level on the yield and its components in two determinate cultivars of Phaseolus vulgaris (Journal of Agricultural Science 1972)
• A note on Xanthomonas blight of beans (Phaseolus vulgaris (L.) Savi and prospects for its control by breeding for tolerance (Euphytica 1973)
• Potentials of field beans and other food legumes in Latin America (1974)
• Making use of germplasm collections (Bean Improvement Co-operative Annual Report 1975)
• Effective rhizobium inoculation in beans – a mini review (Annual Report of the Bean Improvement Co-operative 1977)
• Collecting diary of Dr and Mrs C.L.A. Leakey, Spain 4–23 September 1979 (report in two volumes for CIAT, 1979)
• Phenotype and Corresponding Genotypic Descriptors for Phaseolus vulgaris (International Board for Plant Genetic Resources, Rome, 1982)
• Genotypic and Phenotypic markers in Common Bean (1988)
• Breeding on the C, J and B loci for modification of bean seed-coat flavonoids with the objective of improving food acceptability (Bean Improvement Co-operative Annual Report 1992)
• Beans – Past, Present and Future: a Ugandan Perspective (African Crop Science Conference Proceedings, 1994)
• A survey of beans in relation to their consumption and cooking characteristics carried out in Kenya during January and February 1994 (with G Njeri-Maina, J.K. Kamau & S.M.W. Munene (Food Research Institute, Norwich, 1994)
• Beans, Fibre, Health and Gas (with C. Harbach, Royal Society of Chemistry, 1995)
• Flatulence, a re-examination of the causes, and the development of improved technology for direct volumetric measurement and determination of organic volatiles in flatus (with C. Harbach, Proceedings of the Second European Conference on Grain Legumes, Copenhagen 1995)
• Breeding Phaseolus beans for consumer quality (Grain Legumes, 1996)
• Mantecas, a new class of beans Phaseolus vulgaris of enhanced digestibility (with G. Hosfield & A. Dubois, Proceedings of the Third European Conference on Grain Legumes, Valladolid 1998)
• Progress in developing dry Phaseolus beans for Britain, Protection and Production of Combinable Break Crops (Aspects of Applied Biology, 1999)
• Progress in developing tannin-free dry Phaseolus vulgaris (Bean Improvement Co-operative Biennial Conference Proceedings, Calgary, Canada, 1999)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ancestral Passions: The Leakey family and the quest for humankind's beginnings by Virginia Morrell (Simon & Schuster, New York, 1995) 0-684-80192-2
• colinleakey.com 10 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Resmi sitesi
• The Independent'taki makale: "Bugünden Yarının Dünyası"
• Prim and proper beans

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• LeakeyFoundation.org 5 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – The Leakey Foundation: kendini insanlığın kökenleriyle ilgili araştırmalara adamıştır
• Talk Origins.org – Louis Leakey 25 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.