Bahreyn Ayaklanması

Bahreyn Ayaklanması
	Arap Baharı ve İran-Suudi Arabistan vekâlet savaşları
	; 22 Şubat 2011'de güvenlik güçleri tarafından öldürülen siyasi muhaliflerinin onuruna "şehitlere sadakat yürüyüşüne" 100.000'den fazla Bahreynli katıldı.
Tarih	14 Şubat 2011 - 3 Mart 2014
Bölge	Bahreyn, Orta Doğu
Sebep	Ülkedeki Sünni monarşiye karşı Şiilerin ayaklanması
Sonuç	Devam ediyor Ülkede Şii-Sünni gerilimi arttı.; Kral yandaşları ile özgürlük, adalet ve demokrasi isteyen muhalifler çatışması.; Körfez İşbirliği Konseyi, Bahreyn'e asker gönderdi.; Din Alimi Şeyh Ali Salman'ın tutuklanmasının ardından halk ayaklanması yeniden başladı.;
Taraflar
Bahreyn muhalefet partileri Genel Bahreyn İşçi Sendikaları Federasyonu; Bahreyn Merkezi insan hakları;	Bahreyn Hükûmeti Bahreyn Savunma Kuvvetleri; Bahreyn Kraliyet Ordusu; Kraliyet Bahreyn Hava Kuvvetleri; Kraliyet Bahreyn Deniz Kuvvetleri; Bahreyn Kraliyet Muhafızları; Bahreyn Royal Sağlık Hizmetleri; Bahreyn Ulusal Muhafızları; Bahreyn Polisi; Hükûmet yanlıları; Körfez İşbirliği Konseyi Yarımada Kalkan Gücü;
Komutanlar ve liderler
Ali Salman [en]; Hasan Musema [en]; İbrahim Şerif [en]; Saed Şahabi [en];	Hamed bin İsa el-Halife; Halife bin Selman el-Halife; Tümgeneral Mutlak Bin Salem el-Azima
Güçler
Bahreyn muhalefeti 150.000-300.000 Protestocu; İran; Hizbullah;	Bahreyn hükûmeti 26.000-46.000; Şablon:Ülke veri Flag of the National Guard of Bahrain.svgBahreyn Ulusal Muhafızları ; Körfez İşbirliği Konseyi 1.500 Pakistan; Ürdün; Yarımada Kalkan Gücü;
Kayıplar
	93 sivil ölü, 2.900'den fazla yaralı

2011-2014 Bahreyn Ayaklanması, Bahreyn'de 2011'den 2014'e kadar Şii ağırlıklı ve bazı Sünni azınlık Bahreyn muhalefeti tarafından yürütülen bir dizi hükûmet karşıtı protestodur. Protestolar, 2011 Arap Baharı ile Tunus ve Mısır'daki protestolardan etkilendi ve Bahreyn hükûmetinin Körfez İşbirliği Konseyi ve Yarımada Kalkanı Gücü'nün desteğiyle isyanı bastırmasının ardından günlük çatışmalara dönüştü. Bahreyn protestoları, Basra Körfezi ülkesi Bahreyn'de sürekli bir şiddet içermeyen sivil itaatsizlik ve bazı şiddet içeren direnişleri kapsayan bir dizi gösteriydi. Tunus'ta Muhammed Buazizi'nin kendini yakmasının ardından Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da yaşanan devrimci protesto dalgasının bir parçası olan Bahreyn protestoları, başlangıçta %70'i Şii olan nüfus için daha fazla siyasi özgürlük ve eşitlik sağlamayı amaçlıyordu.^[20]

Olayların gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta ayaklanmanın amacı ülkede eşitlik, adalet ve özgürlük getirmekti. Ancak Bahreyn Yönetimi protestolara müsamaha göstermemiş ve şiddet yoluyla ayaklanmayı bastırmaya çalışmıştır. Körfez İşbirliği Konseyi de Bahreyn'e Yarımada Kalkan Gücü [en] adlı güvenlik kuvvetinden destek göndermiştir.^[21]^[22]

Daha sonra eşitlik protestoları Şii-Sünni çatışmalarına dönüşmüştür. İran'ın Bahreyn'in iç işlerine karışması da isyanı ve çatışmaları alevlendirmiş, ülkedeki mezhep gerilimini arttırmıştır. Muhalif ve Şii gazeteciler tutuklanmıştır. Bunun üzerine yeni Şiiler hak talepleriyle isyanlarını güçlendirmişlerdir. Ülke mezhepsel çatışma ortamına sürüklenmiştir.

Bu ayaklanmanın diğer Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki Arap Baharı ayaklanmalarından farkı, özgürlük ve demokrasiden ziyade halkın Şii hakları için mücadele etmesidir.

Bahreyn ayaklanması da İran ve Suudi Arabistan arasındaki vekâlet savaşlarının bir parçası olarak görülmektedir.^[1] İran'ın Batılı devletlerle yaptığı nükleer anlaşma sonrasında Şii yayılmacılığının daha da etkinleşmesi ve Suudi Arabistan'ın İran'a zıt bir politika izlemesi, Bahreyn'i de, diğer Şii-Sünni gerginlik olasılığı bulunan diğer Arap ülkelerinde (Suriye, Yemen, Lübnan ve Irak) yoğun bir nüfuz rekabeti alanı meydana getirmiştir. Bahreyn'de ise Şii nüfusunun ağırlığına rağmen, yönetiminin İran yerine Suudi Arabistan yanlısı olması, Bahreyn'deki Şii-Sünni sorununun kolay çözümlenemesine neden olmaktadır.^[23]^[24]

Muhalif isimlerden Bahreyn Barış Komitesi temsilcisi Yahya el-Muharrak'a göre bu ayaklanma münferit olmayıp 1950'lerden beri süren ve defalarca alevlenen bir muhalefet dalgasıdır. Dönemin Türkiye başbakanı Ahmet Davutoğlu ise Bahreyn'i, etnik ve mezhepsel barışa örnek göstermiştir.^[25]

Devlet tarafından işe alınan halkla ilişkiler firmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yukarıdan aşağıya:
1954'teki Ulusal Birlik Komitesi [en] ve 1973 Bahreyn parlamento seçimleri [en] ile oluşan İslamcı blok.

Bahreyn hükûmeti, kanlı imajını iyileştirmek amacıyla, rejimin yakın diplomatik, askeri ve ticari bağlara sahip olduğu İngiltere ve ABD'deki PR şirketleriyle halkla ilişkiler alanında milyonlarca sterlin harcadı.^[26]^[27]^[28]

Ayaklanmanın başlangıcından bu yana Bahreyn hükûmeti tarafından kullanılan veya hükûmete bağlı şirketlerin veya kişilerin listesi şöyledir:

Qorvis [en]^[29]^[30]^[31]
Bell Pottinger [en]^[32]^[33]
Potomac Square Group^[34]
İngiliz generali Graeme Lamb [en]
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi üyesi Eni Faleomavaega^[35]
Amerikan Demokratik kampanya danışmanı Joe Trippi^[36]
David Cracknell ve Big Tent Communications^[37]
Clanwilliam Kontu Paddy Gillford ve Gardant Communications^[38]^[39]
İyi Yönetişim Grubu (G3)^[40]
Sorini, Samet ve Ortakları^[41]
Sanitas International
New Century Media^[42]
Dragon Associates^[43]^[44]
M&C Saatchi
Barbour, Griffith ve Rogers (BGR Grubu)^[45]
Policy Impact Communications
Bahreyn Amerikan Konseyi [en]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Bahreyn: Karanlıkta Bağırmak [en], Al Jazeera'nin ayaklanma hakkında İngilizce belgeseli.
Ortadoğu'daki modern çatışmaların listesi [en]
Şii-Sünni ilişkileri [en]
iRevolution: Arap Baharı'nın Çevrimiçi Savaşçıları [en]
Ali Hasan'ın tutuklanması [en], ayaklanma gerekçesiyle tutuklanan 11 yaşındaki Ali Hasan.
2011 Bahreyn ayaklanması sırasında Şii camilerinin yıkılması [en]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Bahrain king declares state of emergency after protests" (İngilizce). BBC News. 15 Mart 2011. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2016.
^ "Report of the Bahrain Independent Commission of Inquiry" (PDF) (Report) (İngilizce). Bahrain Independent Commission of Inquiry. 23 Kasım 2011. 23 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ Staff writer (18 Temmuz 2011). "POMED Notes: Maryam al-Khawaja – An Update on Bahrain" (İngilizce). Project on Middle East Democracy. 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.
^ "Bahrain". The 2011 US Department of State Background Notes (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2012. The Bahrain Defense Force (BDF) numbers about 13,000 personnel.
^ "Bahrain". The 2011 US Department of State Background Notes (İngilizce). ABD Savunma Bakanlığı. 9 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2012. Bahrain also has a national guard that consists of about 2,000 personnel.
^ "State of emergency declared in Bahrain" (İngilizce). The National. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.
^ "Pakistani troops aid Bahrain's crackdown" (İngilizce). Al Jazeera English. 30 Temmuz 2011. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
^ "Pakistan not sending troops to Bahrain or Saudi: PM". Dawn (İngilizce). 24 Mart 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016. In 2011, Pakistan had helped Bahrain quell an uprising against the monarchy by sending security personnel recruited through military’s welfare wings – Fauji Foundation and Bahria Foundation.
^ "ar:أحزاب المعارضة الأردنية تدين مشاركة قوات أردنية في قمع الاحتجاجات البحرينية" (Arapça). United Press International (via Manama Voice). 6 Eylül 2011. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012.
^ "ar:الأردن تنفي وجود قوات لها في البحرين لقمع الأحتجاجات الشعبية" (Arapça). Manama Voice. 7 Eylül 2011. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012.
^ Randeree, Bilal (15 Şubat 2011). "Deaths heighten Bahrain tension" (İngilizce). Al Jazeera. 5 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ Kristof, Nicholas (17 Şubat 2011). "Blood Runs Through the Streets of Bahrain" (İngilizce). The New York Times. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "Bahrain Clashes" (İngilizce). 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "مصاب أدخلوا «السلمانية» أمس غالبيتهم اختنقوا بمسيلات الدموع" (Arapça). 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "مصاب أدخلوا «السلمانية» أمس غالبيتهم اختنقوا بمسيلات الدموع" (Arapça). 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "إصابة شاب ألقى بنفسه من كوبري «اللؤلؤة»" (Arapça). 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "3 قتلى و250 مصاباً في أول يوم من إعلان حالة الطوارئ" (Arapça). 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "Bahrain Protests" (İngilizce). 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Bahrain: MSF Condemns Armed Raid On Office and Detention of Staff Member". 3 Ağustos 2011. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Bahrain activists in 'Day of Rage'". www.aljazeera.com (İngilizce). 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023.
^ "Gulf Cooperation Council [GCC]" (İngilizce). GlobalSecurity.org. 2011. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
^ "Gulf Daily News – Plan to replace Peninsula Shield" (İngilizce). International Institute for Strategic Studies/Gulf Daily News. 9 Aralık 2007. 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
^ Sarıkaya, Emre (11 Mart 2017). "Bir Nüfuz Mücadelesi Alanı Olarak Bahreyn". Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM). 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ O’Sullivan, Edmund (17 Mart 2011). "Bahrain's journey from kingdom to province" (İngilizce). Middle East Business Intelligence. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2017.
^ Özkan, Cansu (16 Ekim 2014). ""Bahreyn'de 10 yılda bir ayaklanma yaşarız" (Muhalif Yahya el-Muharrak ile röportaj)". sol.org.tr. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Hugh Tomlinson (6 Nisan 2012). "Bahrain pays a king's ransom to PR companies to improve image". The Times (İngilizce). 24 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012.
^ Bockenfeld (9 Aralık 2011). "Meet Bahrain's lobbyists". The Hill (İngilizce). 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
^ "The Bahrain Regime's Western Hasbara Agents". Chan'ad Bahraini (İngilizce). 2 Ekim 2011. 10 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ Elliott (9 Ağustos 2011). "D.C. firm inks lucrative public-relations contract with Bahrain". Salon (İngilizce). 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ Elliott (28 Şubat 2012). "Bahraini 'Reformers' in Washington, Courtesy of American Spinmeisters". ProPublica (İngilizce). 12 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Whitaker (11 Eylül 2011). "Spinning Bahrain, the Qorvis way". Al-Bab.com (İngilizce). 3 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ "Mid-East unrest: Arab states seek London PR facelift". BBC News (İngilizce). 1 Mart 2011. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Newman (5 Aralık 2011). "How the Bureau investigated Bell Pottinger". Bureau of Investigative Journalism. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Blumenthal (22 Mart 2011). "Bahrain's PR Team". Sunlight Foundation (İngilizce). 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Elliott (2 Nisan 2012). "Meet Bahrain's Best Friend in Congress". ProPublica (İngilizce). 14 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Elliott (1 Eylül 2011). "Joe Trippi doing P.R. for Bahrain". Salon (İngilizce). 4 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ Hardigree (9 Nisan 2012). "How Bahrain Spends Millions To Spin The Press". Jalopnik (İngilizce). 10 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ "Buffing Up Bahrain". Private Eye (İngilizce) (1284). 18–31 Mart 2011. He was coyly introduced as a "member of the British House of Lords" who "also advises the UK Bahrain All-Party Parliamentary Group". In fact this peer doesn't actually sit in the Lords. But could he be related to the Paddy Clanwilliam who founded Gardant Communications, a consultancy and lobbying firm which works directly for the Bahraini embassy (see Eye 1283)? Why yes he could!
^ "Washing your dirty laundry in public PR style". Alexofarabia's Blog (İngilizce). 1 Temmuz 2011. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ Gilligan (11 Mart 2012). "Graeme Lamb: British general's company paid to support Bahrain dictatorship". The Daily Telegraph (İngilizce). Londra. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012.
^ Elliott (10 Haziran 2011). "DC law firm defends Bahrain on human rights crackdown". Salon (İngilizce). 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ Jones (13 Şubat 2012). "Are Bahrain finally getting their money's worth from a PR company?". marcowenjones.wordpress.com (İngilizce). 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
^ Cassel (16 Şubat 2012). "Suppressing the narrative in Bahrain" (İngilizce). Al Jazeera. 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. When asked if the Bahrain government was a client of Dragon Associates, Jones said that the firm was under contract with the BIC since "a few months ago".
^ Cooper (10 Nisan 2012). "Bahrain hits back with positive Lotus report". Adam Cooper's F1 (İngilizce). 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.
^ "BGR Holding for Bahrain Economic Development Board". Lobbying Tracker (İngilizce). Sunlight Foundation. 4 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

Konu hakkındaki eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Karolak, Magdalena (2010). "Religion in a Political Context: The Case of the Kingdom of Bahrain". Asia Journal of Global Studies. 4 (1): 4-20. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011.
Niethammer, Katja (2008). "Opposition Groups in Bahrain". Lust-Okar, Ellen; Zerhouni, Saloua (Ed.). Political Participation in the Middle East. Boulder: Lynne Rienner. ISBN 978-1-58826-626-2.
Schmidmayr, Michael (2009). "Toothless Parliament, Powerless Courts, and Omnipotent Incumbents? The Case of Bahrain" (PDF). RSCAS Working Papers. 51. 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
Wright, Steven (2008). "Fixing the Kingdom: Political Evolution and Socio-Economic Challenges in Bahrain" (PDF). CIRS Occasional Paper No. 3. 5 Ocak 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"El Cezire'deki Bahreyn Ayaklanması ile ilgili toplu haberler" (İngilizce). Al Jazeera. 27 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Bahreyn toplu haberleri" (İngilizce). Reuters. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Bahrain Protests 2011 collected coverage at" (İngilizce). Global Voices Online. 16 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Bahreyn protestolarıyla ilgili toplu haberler" (İngilizce). Los Angeles Times. 24 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
Meringolo, Azzurra (2012). "The Regime Oppresses All Bahrainis". Bahrain Centre for Human Rights başkanı Maryam al-Khawaja ile röportaj (İngilizce). Qantara. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[BBC_News-1] "Bahrain king declares state of emergency after protests" (İngilizce). BBC News. 15 Mart 2011. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2016.

[bici-2] "Report of the Bahrain Independent Commission of Inquiry" (PDF) (Report) (İngilizce). Bahrain Independent Commission of Inquiry. 23 Kasım 2011. 23 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[POMED_18.7.2011-3] Staff writer (18 Temmuz 2011). "POMED Notes: Maryam al-Khawaja – An Update on Bahrain" (İngilizce). Project on Middle East Democracy. 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.

[4] "Bahrain". The 2011 US Department of State Background Notes (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2012. The Bahrain Defense Force (BDF) numbers about 13,000 personnel.

[5] "Bahrain". The 2011 US Department of State Background Notes (İngilizce). ABD Savunma Bakanlığı. 9 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2012. Bahrain also has a national guard that consists of about 2,000 personnel.

[6] "State of emergency declared in Bahrain" (İngilizce). The National. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.

[7] "Pakistani troops aid Bahrain's crackdown" (İngilizce). Al Jazeera English. 30 Temmuz 2011. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.

[8] "Pakistan not sending troops to Bahrain or Saudi: PM". Dawn (İngilizce). 24 Mart 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016. In 2011, Pakistan had helped Bahrain quell an uprising against the monarchy by sending security personnel recruited through military’s welfare wings – Fauji Foundation and Bahria Foundation.

[9] "ar:أحزاب المعارضة الأردنية تدين مشاركة قوات أردنية في قمع الاحتجاجات البحرينية" (Arapça). United Press International (via Manama Voice). 6 Eylül 2011. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012.

[10] "ar:الأردن تنفي وجود قوات لها في البحرين لقمع الأحتجاجات الشعبية" (Arapça). Manama Voice. 7 Eylül 2011. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2012.

[11] Randeree, Bilal (15 Şubat 2011). "Deaths heighten Bahrain tension" (İngilizce). Al Jazeera. 5 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[12] Kristof, Nicholas (17 Şubat 2011). "Blood Runs Through the Streets of Bahrain" (İngilizce). The New York Times. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[13] "Bahrain Clashes" (İngilizce). 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[14] "مصاب أدخلوا «السلمانية» أمس غالبيتهم اختنقوا بمسيلات الدموع" (Arapça). 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[15] "مصاب أدخلوا «السلمانية» أمس غالبيتهم اختنقوا بمسيلات الدموع" (Arapça). 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[16] "إصابة شاب ألقى بنفسه من كوبري «اللؤلؤة»" (Arapça). 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[17] "3 قتلى و250 مصاباً في أول يوم من إعلان حالة الطوارئ" (Arapça). 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[18] "Bahrain Protests" (İngilizce). 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[19] "Bahrain: MSF Condemns Armed Raid On Office and Detention of Staff Member". 3 Ağustos 2011. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[20] "Bahrain activists in 'Day of Rage'". www.aljazeera.com (İngilizce). 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023.

[globsec_GCC-21] "Gulf Cooperation Council [GCC]" (İngilizce). GlobalSecurity.org. 2011. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.

[GulfDN_replacement-22] "Gulf Daily News – Plan to replace Peninsula Shield" (İngilizce). International Institute for Strategic Studies/Gulf Daily News. 9 Aralık 2007. 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011.

[23] Sarıkaya, Emre (11 Mart 2017). "Bir Nüfuz Mücadelesi Alanı Olarak Bahreyn". Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM). 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[24] O’Sullivan, Edmund (17 Mart 2011). "Bahrain's journey from kingdom to province" (İngilizce). Middle East Business Intelligence. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2017.

[25] Özkan, Cansu (16 Ekim 2014). ""Bahreyn'de 10 yılda bir ayaklanma yaşarız" (Muhalif Yahya el-Muharrak ile röportaj)". sol.org.tr. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[HuTo_06Apr2012-26] Hugh Tomlinson (6 Nisan 2012). "Bahrain pays a king's ransom to PR companies to improve image". The Times (İngilizce). 24 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012.

[27] Bockenfeld (9 Aralık 2011). "Meet Bahrain's lobbyists". The Hill (İngilizce). 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.

[28] "The Bahrain Regime's Western Hasbara Agents". Chan'ad Bahraini (İngilizce). 2 Ekim 2011. 10 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[29] Elliott (9 Ağustos 2011). "D.C. firm inks lucrative public-relations contract with Bahrain". Salon (İngilizce). 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[30] Elliott (28 Şubat 2012). "Bahraini 'Reformers' in Washington, Courtesy of American Spinmeisters". ProPublica (İngilizce). 12 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[31] Whitaker (11 Eylül 2011). "Spinning Bahrain, the Qorvis way". Al-Bab.com (İngilizce). 3 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[32] "Mid-East unrest: Arab states seek London PR facelift". BBC News (İngilizce). 1 Mart 2011. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[33] Newman (5 Aralık 2011). "How the Bureau investigated Bell Pottinger". Bureau of Investigative Journalism. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[34] Blumenthal (22 Mart 2011). "Bahrain's PR Team". Sunlight Foundation (İngilizce). 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[35] Elliott (2 Nisan 2012). "Meet Bahrain's Best Friend in Congress". ProPublica (İngilizce). 14 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[SalonSep11-36] Elliott (1 Eylül 2011). "Joe Trippi doing P.R. for Bahrain". Salon (İngilizce). 4 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[37] Hardigree (9 Nisan 2012). "How Bahrain Spends Millions To Spin The Press". Jalopnik (İngilizce). 10 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[38] "Buffing Up Bahrain". Private Eye (İngilizce) (1284). 18–31 Mart 2011. He was coyly introduced as a "member of the British House of Lords" who "also advises the UK Bahrain All-Party Parliamentary Group". In fact this peer doesn't actually sit in the Lords. But could he be related to the Paddy Clanwilliam who founded Gardant Communications, a consultancy and lobbying firm which works directly for the Bahraini embassy (see Eye 1283)? Why yes he could!

[39] "Washing your dirty laundry in public PR style". Alexofarabia's Blog (İngilizce). 1 Temmuz 2011. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[telegraphMar11-40] Gilligan (11 Mart 2012). "Graeme Lamb: British general's company paid to support Bahrain dictatorship". The Daily Telegraph (İngilizce). Londra. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012.

[41] Elliott (10 Haziran 2011). "DC law firm defends Bahrain on human rights crackdown". Salon (İngilizce). 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[MOJFeb12-42] Jones (13 Şubat 2012). "Are Bahrain finally getting their money's worth from a PR company?". marcowenjones.wordpress.com (İngilizce). 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.

[43] Cassel (16 Şubat 2012). "Suppressing the narrative in Bahrain" (İngilizce). Al Jazeera. 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. When asked if the Bahrain government was a client of Dragon Associates, Jones said that the firm was under contract with the BIC since "a few months ago".

[44] Cooper (10 Nisan 2012). "Bahrain hits back with positive Lotus report". Adam Cooper's F1 (İngilizce). 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[45] "BGR Holding for Bahrain Economic Development Board". Lobbying Tracker (İngilizce). Sunlight Foundation. 4 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

g t d Arap Baharı
"Eş-şaab yurid ıskat'en-nizam"
Ülkelere göre olaylar	Bahreyn Batı Sahra Cibuti Cezayir Fas Filistin 2011 2012 İran Huzistan Irak 2011 2012-13 İsrail sınırı Kuveyt Lübnan protestolar silahlı çatışma Libya iç savaş geçiş savaş sonrası mücadele Mısır devrim sonrası protestolar askerî darbe siyasi şiddet Moritanya Sudan Suriye Suudi Arabistan Tunus Umman Ürdün Yemen
Gruplar	Bahreyn: El Vefak Ulusal İslam Toplumu 14 Şubat Gençlik Koalisyonu Libya: Ulusal Kurtuluş Ordusu Geçici Ulusal Konsey Mısır: 6 Nisan Gençlik Hareketi Kefaya Müslüman Kardeşler Shayfeencom Değişim için Ulusal Dernek Ulusal Demokrat Parti Devrimci Sosyalistler Üçüncü Meydan Moritanya: 25 Şubat Hareketi Suriye: Arap Sosyalist Baas Partisi Bölgesel Komutanlık Ulusal Komutanlık Suriye Devrimci ve Muhalefet Güçleri Ulusal Koalisyonu Özgür Suriye Ordusu Suriye Devrimi Genel Komisyonu Suriye Ulusal Konseyi Demokratik Değişim için Ulusal Koordinasyon Komitesi Hizb ut-Tahrir Suudi Arabistan: Kadın sürücü hareketi CDHRAP Toplum için Gelişim ve Değişim Tunus: Anayasal Demokratik Canlanış Yemen: Yemen Kabileler İttifakı El-Islah Haşid Hutis Genel Halk Kongresi Hiraak
Önemli insanlar	Arap Baharı'nda kadın Bahreyn: Hamed bin İsa Al Halife Hasan Muşaima Ali Salman Ali Cevad el-Şeyh Birleşik Arap Emirlikleri: Halife bin Zayed El Nahyan Muhammed bin Raşid Al Mektum BAE Beşlisi Cezayir: Abdülaziz Buteflika Ahmed Uyahya Fas: VI. Muhammed Abbas el-Fasi Libya: Muammer Kaddafi Seyfülislam Kaddafi Mustafa Abdül Celil Mahmud Cibril Muhammed el Nabus Mısır: Hüsnü Mübarek Ömer Süleyman Muhammed Hüseyin Tantavi Ahmed Nazif Ahmed Şefik Vail Guneym Kemal Ganzuri Halid Muhammed Said Gihan İbrahim İsam Şeref Muhammed el-Baradey Muhammed Mursi Hişam Kandil Besim Yusuf Adli Mansur Moritanya: Muhammed Veled Abdül Aziz Mulay Veled Muhammed el-Ağtaf Sudan: Ömer el-Beşir Hasan el Turabi Suudi Arabistan: Abdullah bin Abdülaziz Al Suud Halid el Cuhani Manal el Şerif Suriye: Beşşar Esad Muhammed Naci el-Utri Adil Sefer Riyad Ferid Hicab Vail Nadir el-Halki Mahir Esad Burhan Galyun Muaz el-Hatib Hamza Ali el Hatip Tunus: Zeynel Abidin Bin Ali Muhammed Gannuşi Munsif Merzuki Fuad Mebazaa El-Beci Kaid es-Sibsi Hammadi Cibali Muhammed Buazizi Şükrü Beleyid Ürdün: II. Abdullah Maruf el-Bahit Samir Rifai Yemen: Ali Abdullah Salih Abdurabbu Mansur el-Hadi Tevekkül Karman Abdül Mecid el Zindani Ali Muhsin al Ahmar Sadık el Ahmar
Etki	İşgal hareketi ABD Arnavutluk Azerbaycan 2011 2013 Beyaz Rusya Birleşik Krallık Burkina Faso Çin Ermenistan 2011 Gürcistan 2011 2012 Hindistan 2011 2012 Iran Irak Kürdistanı İsrail İspanya Maldivler Mali Meksika 2011 2012 Portekiz Rusya Türkiye 2011-12 2013 Yunanistan
BM Kararları	65/265 1970 1973 2009 2014 2016 2042 2043 2056 2059
Uluslararası tepkiler	Bahreyn Libya iç savaş askerî müdahale Muammer Kaddafi'nin ölümü Mısır Suriye Tunus Yemen
Yurtiçi tepkiler	Libya yurtiçi tepkiler devlet tepkisi Mısır Suriye
Ülkelerine göre kronolojiler	Bahreyn Libya Mısır Suriye Suudi Arabistan Yemen
Kategori · Commons · Wikiquotes

Bahreyn Ayaklanması nedir?, Bahreyn Ayaklanması anlamı nedir?, Bahreyn Ayaklanması ne demektir?