Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Arica, Şili'nin en kuzeydeki şehri olup Peru sınırından sadece birkaç kilometre uzakta, Pasifik kıyısındadır. Başkent Santiago ile arasındaki mesafe 2051 kilometredir. Şehir, Río Lluta ve Río San José de Azapa nehirlerinin denize döküldükleri ağız kenarında bulunur.

Şehirde çöl iklimi hüküm sürer. Yıl içinde sıcaklık 19 °C civarında oynar. Pratikte hiç yağmur yağmaz. Su, yeşil parklar için Andlar'dan temin edilir ve nehir vadilerinde yayılmış tarım alanına imkân kılar.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Arica'nın vadisinde, daha M.Ö. 8000 yıllarında, M.Ö 2000 yılına kadar Chinchorro halkı yaşamıştır. 1450'den itibaren İnkalar kuzey Şili'yi istila eder. Diego de Almagro 1536'da Arica çevresindeki bölgeye ulaşır. Lucas Martínez Vegazo 25 Nisan 1540 tarihinde Arica'yı kurar.

Şehir ve İspanyol filosu, 16. yüzyılın sonlarında İngiliz korsanlarının tehdidi altında kalır. 5 Kasım 1580'de İngiliz korsan Bartholomew Sharp 140 adamla şehre saldırır. Ancak Arica İspanyollar tarafından çok yüksek kayıplara rağmen savunulur. Bunu, 9 Şubat 1581'de 92 adamla korsan John Watling'in başka bir saldırısı takip eder. Watling bu saldırıda ölür.

16 Ağustos 1868'de 1868 Arica depremi ve sonrasında oluşan bir tsunami sonucu büyük bir yıkıma uğrar. Bu yıkımda 25.000 kişi hayatını kaybeder. 9 Mayıs 1877'deki bir sonraki depremde, şehirde 5 kişi ölür.

Arica, Güney Amerika'daki bsğımsızlık savaşlarından sonra önce Peru^ya aitti. Atacama Çölü'ndeki zengin güherçile rezervlerinin keşfinden sonra Peru, Bolivya ve Şili arasında Güherçile Savaşı meydana geldi. Ağır muharebelerden sonra 7 Haziran 1880'in sabah saatlerinde Şilililer, Arica ve Morro'daki o zamana kadar Peruluların kontrolünde bulunan kaleyi feth ederler.

Savaşın bitiminde 1883 yılında, Arica Şili'nin ülke sınırları içine dahil olur. Buna rağmen Arica ve 60 km kuzayde kalan Peru şehri Tacna 1929 yılına kadar tartışmalı bölge içinde kalırlar.

Görülmeye değer yerleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehrin gümrük binası Gustave Eiffel tarafından tasarlanmıştır. Aynı şekilde 1875 yılında Plaza Colón 'da (Colón Meydanı) kurulan kilise San Marcos da bir çelik konstrüksiyondur.

Şehir turizme açık bir şehir olup, birkaç plaja sahiptir. Ancak şehir daha çok çevreye yapılacak gezilere uygundur. Mesela Andlar'a Putre şehrine, Lauca Milli Parkı'na veya İnka yerleşimlerine.

Morro de Arica 'da (260 m) bütün şehir üzerinde güzel bir manzarayı elde etmek mümkündür. Yukarıda Pasifiğe bakan bir İsa heykeli bulunur. Tepe, Güherçile Savaşı sırasında sembolik bir karaktere sahip olmuştur. Yukarıdan, şehrin küçük yat limanlı yarımadası Isla del Alacrán görülür.

San Miguel de Azapa'da arkeoloji müzesi Museo Arqueológico San Miguel de Azapa vardır. Burada ağırlıklı olarak çok eski Chinchorro-kültürü söz konusudur. Yakınlardaki mezarlık dünyanın en eskisi olarak tanımlanır. Mezarlar koloniyal zamanda hala daha korunmuş durumdayken insanlar Chincorro-Kültürü esnasında gömülmüşlerdir. Zeytin ve sebze yetiştirmeciliğinin şekil verdiği Río San José de Azapa'nın (San José de Azapa Nehri) bulunduğu vadi Valle de Azapa mükemmel yürüyüş imkânları sunar. Yukarı kısmında küçük bir köy olan Ausipar bulunur. Ayrıca Valle de Lluta'ta (Lluta Vadisi)çok ilginiç geoglyph ve petroglyphleri (insanlar tarafından karaya çizilmiş şekilller) görmek mümkündür.

Arica'nın yaklaşık 25 km güneyinde Panamerikan Karayolu yakınlarında, çölün ortasında, Tutelares diye adlandırılan heykeltıraş Juan Diaz Fleming'e ait modern devasa heykeller bulunur. Bunlar And halklarının kökenini ve ay ile güneşin kozmik ilişkilerini sembolize eder.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Nehir vadisi Valle de Azapa, çok kollu sulama sistemiyle, geniş alanlı ve tüm yıla yayılan meyve ve sebze özellikle de zeytin yetiştirme imkânı sunar. Birçok tarımsal ürün Terminal Agropecuario 'da pazarlanır.

Arica, Şili mineralleri için önemli bir limandır. 1953'te şehir serbest ticaret bölgesi statüsünü almıştır. 1970'li yıllara kadar burada çalışan endüstriler-özellikle otomobil endüstrisi- devletçe teşvik edilmiştir.

Ticaretin yanında turizm şehrin en önemli gelir kaynaklarından biridir. Plajları, durumları iyi Bolivyalılar ve güney bölgelerindeki Şilililer için, uygun su sıcaklığı sebebiyle çekicidir.

Arica Panamerikan Karayolu kıyısında bulunur. Şehrin kuzeyinde Aeropuerto Internacional Chacalluta isimli havaalanı bulunur Arica ile Peru şehri Tacna arasında bir demiryolu bağlantısı 1855'ten beri işletmededir. Bolivya'nın başkenti La Paz ile de bir demiryolu bağlantısı vardır. Bununla birlikte işletici şirket müflis durumdadır (Ocak 2006).

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Şili'deki şehirler listesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Wikimedia Commons'ta Arica ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Homepage von Arica (isp.)
• Online-Zeitung "El Morrocotudo"15 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (isp.)
• Webfotos von Arica ve çevresi
• The Arica school founded in Arica by Oscar Ichazo3 Ağustos 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi