Ahmed Nami

Ahmed Nami
Ahmed Nami
	Ahmed Nami 1925 yılında mason kıyafetleri ile
2. Suriye Devlet Başkanı ve 5. Suriye Başbakanı
	Görev süresi; 28 Nisan 1926 - 15 Şubat 1928
Yerine geldiği	Suphi Bereket
Yerine gelen	Taceddin el-Hasani
Kişisel bilgiler
Doğum	1873; Beyrut, Beyrut Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	13 Aralık 1962 (88-89 yaşlarında); Beyrut, Lübnan
Partisi	Bağımsız
Evlilik(ler)	Ayşe Osmanoğlu; (e. 1910; b. 1921)
Çocuk(lar)	Ömer Nami Osmanoğlu ; Osman Nami Osmanoğlu
Bitirdiği okul	Osmanlı Harp Akademisi

Damad Ahmed Nami (Arapça: أحمد نامي; d. 1873,^[1] Beyrut - ö. 13 Aralık 1962,^[2] Beyrut), Suriye'nin ikinci devlet başkanı, beşinci başbakanı. II. Abdülhamid'in kızı Ayşe Osmanoğlu ile evlenerek Osmanlı Hanedanı'na damat olmuştur. Arapçayı pek konuşamayan Çerkes ve Türk kökenli biriydi.^[3]^[4]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ahmed Nami 1873 yılında Beyrut'ta Osmanlı Hanedanı ile yakın ilişkileri olan Çerkes ve Türk soylu, varlıklı bir ailede dünyaya geldi.^[5] Babası Fahri Bey Osmanlı yönetiminde Suriye valisiydi.^[3]

Nami, Osmanlı Harp Akademisinde okudu ve Paris'te askerî eğitim aldı. Padişah II. Abdülhamid'in kızı Ayşe Sultan ile evlendi. 1909 yılında II. Abdülhamid'in Jön Türkler tarafından tahttan indirilmesiyle Ahmed Nami ve ailesi Paris'e sürgüne gönderildi. 1918 yılında Beyrut'a dönen Nami, aile işletmelerini yöneterek hayatını devam ettirdi.^[6]

Temmuz 1920'de bölgedeki Fransız subaylar Nami'yi Suriye'de bir hükûmet kurmakla görevlendirdiler ve kendisine sınırlı başkanlık yetkileri verildi. Nami 26 Nisan 1926'da resmi kabinesini oluşturdu ve Hüsnü el-Barazi'yi içişleri bakanı, Faris el-Huri'yi eğitim bakanı ve Lütfi el-Haffar'ı ticaret bakanı olarak atadı. Ancak Haziran 1926'da bakanların hepsi Fransa'nın milliyetçi harekete yönelik politikalarını protesto etmek için görevlerinden istifa etti; ardından da Fransa'nın Levant Yüksek Komiseri Henry de Jouvenel tarafından tutuklandılar. Nami serbest bırakılmalarını sağlamaya çalıştı ancak hapisle tehdit edilince kabinesini Fransız yanlısı üç siyasetçiyle değiştirdi.^[6]

Nami, Suriye'den ayrı bir Lübnan'ın kurulmasına karşı durmaksızın çalıştı ve Suriye'nin birliğini (Büyük Suriye) korumak için tarihi sınırları destekledi. Ayrıca ulusal bir orduya sahip olmayı ve Milletler Cemiyetine girmeyi talep etti. Dahası, 1925-27 Büyük Suriye İsyanı sırasında evleri yıkılan vatandaşların Fransızlar tarafından tazmin edilmesini ve Suriyeli sürgünlerin geri dönüşüne izin verecek bir genel af çıkarılmasını talep etti. Ancak Paris'teki yetkililer Nami'nin bu isteklerine karşı çıktı ve onu monarşi kurmakla suçladılar.^[6] Sonuç olarak Nami, 8 Şubat 1928'de görevden alındı.^[7]

1932'de Fransızlar Suriye'de bir monarşi kurmayı ve Nami'yi kral olarak atamayı yeniden düşündüler, ancak bu plan hiçbir zaman hayata geçmedi. Daha sonra 1940'ta devlet başkanlığı için olası bir aday olarak değerlendirildi. Ancak Ulusal Blok onun liderliğine karşı çıktı.^[7]

Emeklilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Nami 1940'larda kamu hayatından emekli oldu ve Lübnan'a taşındı. Sorbonne Üniversitesinde tarih ve siyaset üzerine misafir öğretim görevlisi olarak zaman zaman Fransa'ya gitti.^[7]

Özel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı prensesi Ayşe Sultan ile evlendi ve iki oğlu oldu. Ömer Nami Osmanoğlu ve Osman Nami Osmanoğlu. 1921 yılında boşandılar. Nami, 13 Aralık 1962 tarihinde öldü.^[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Beşşar'ın koltuğunun ilk sahipleri, Yıldız Sarayı'ndan yetişmiş bu iki Osmanlı idi". 11 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
^ "Index Na-Ne". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
^ ^a ^b "Syrian History - Prime Minister Ahmad Nami dressed in full Masonic attire in 1925". www.syrianhistory.com. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.
^ Mardam Bey, Salma (1997). Syria's Quest for Independence. Ithaca Press. s. 31. ISBN 0863721753. Al-Damad was a man of Turkish origin, who could hardly speak Arabic...
^ Khoury 2014, s. 327.
^ ^a ^b ^c Moubayed 2006. s. 298.
^ ^a ^b ^c ^d Moubayed 2006, s. 299.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Khoury, Philip Shukry (2014). Syria and the French Mandate: The Politics of Arab Nationalism, 1920-1945. Princeton University Press. ISBN 9781400858392.
Moubayed, Sami M. (2006). "Nami, Ahmad (1879-1960)". Steel & Silk: Men and Women Who Shaped Syria 1900-2000. Cune Press. ISBN 978-1-885942-40-1.

[1] "Beşşar'ın koltuğunun ilk sahipleri, Yıldız Sarayı'ndan yetişmiş bu iki Osmanlı idi". 11 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.

[2] "Index Na-Ne". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.

[:1-3] "Syrian History - Prime Minister Ahmad Nami dressed in full Masonic attire in 1925". www.syrianhistory.com. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021.

[MardamBey-4] Mardam Bey, Salma (1997). Syria's Quest for Independence. Ithaca Press. s. 31. ISBN 0863721753. Al-Damad was a man of Turkish origin, who could hardly speak Arabic...

[FOOTNOTEKhoury2014327-5] Khoury 2014, s. 327.

[:0-6] Moubayed 2006. s. 298.

[FOOTNOTEMoubayed2006299-7] Moubayed 2006, s. 299.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Suriye devlet başkanları (liste)
Suriye Federasyonu (1922-1925)	Suriye Federasyonu Suphi Bereket
Suriye Devleti (1925-1930)	Suriye Devleti Suphi Bereket François Pierre-Alype^GDB Ahmed Nami Taceddin el-Hasani^GDB
Birinci Suriye Cumhuriyeti (1930-1950)	Birinci Suriye Cumhuriyeti Taceddin el-Hasani^GDB Léon Solomiac^GDB Mehmed Ali Bey el-Abid Haşim el-Etâsî Behiç el-Hatib Halid el-Azm^GDB Taceddin el-Hasani Cemil el-Ulşi^GDB Ata Bey el-Eyyubi Şükri el-Kuvvetli Hüsnü Zaim Sami el-Hınnavi Haşim el-Etâsî
İkinci Suriye Cumhuriyeti (1950-1958)	İkinci Suriye Cumhuriyeti Haşim el-Etâsî Edib Çiçekli^GDB Fevzi Selu Edib Çiçekli Me'mun el-Küzberi^GDB Haşim el-Etâsî Şükri el-Kuvvetli
Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961)	Birleşik Arap Cumhuriyeti Cemal Abdünnâsır
Suriye Arap Cumhuriyeti (1961-günümüz)	Suriye Me'mun el-Küzberi^GDB İzzet en-Nus^GDB Nazım el-Kudsi Lu'ay el-Etâsî Emin el-Hafız Nureddin el-Etâsî Ahmed el-Hatib^GDB Hafız Esad Abdülhalim Haddam^GDB Beşşar Esad
^GDB: Geçici Devlet Başkanı

g t d Suriye başbakanları (liste)
Suriye Krallığı (1920)	Suriye Krallığı Ali Rikabi Haşim el-Etâsî^* Alaeddin ed-Dürubi Cemil el-Ulşi
Fransız Suriye Mandası (1920-1946) İlk başbakan 1932'de	Fransız Suriye Mandası Suphi Bereket Taceddin el-Hasani* Ahmed Nami Taceddin el-Hasani Hakkı Bey el-Azm Taceddin el-Hasani Ata Bey el-Eyyubi Cemil Merdam Bey Lütfi el-Haffar Nasuhi el-Buhari boş, 1939-41 Halid el-Azm Hasan el-Hekim Hüsnü el-Barazi Cemil el-Ulşi Ata Bey el-Eyyubi Sadullah el-Cabiri Faris el-Huri Sadullah el-Cabiri
Suriye Cumhuriyeti (1946-1958)	Suriye Arap Cumhuriyeti Sadullah el-Cabiri Halid el-Azm^* Cemil Merdam Bey Halid el-Azm Hüsnü Zaim Muhsin el-Barazi Haşim el-Etâsî Nazım el-Kudsi Halid el-Azm Nazım el-Kudsi Halid el-Azm Hasan el-Hekim Zeki el-Hatib* Maaruf el-Devalibi Fevzi Selu Edib Çiçekli Sabri el-Aseli Said el-Gazi Faris el-Huri Sabri el-Aseli Said el-Gazi Sabri el-Aseli
Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961)	Birleşik Arap Cumhuriyeti Nureddin Kahala Abdülhamid es-Serrac
Suriye Arap Cumhuriyeti (1961-günümüz)	Suriye Arap Cumhuriyeti Me'mun el-Küzberi İzzet en-Nus Maaruf el-Devalibi Beşir el-Azma Halid el-Azm Selahaddin el-Bitar Sami el-Cundi* Selahaddin el-Bitar Emin el-Hafız Selahaddin el-Bitar Emin el-Hafız Yusuf Zuayyin Selahaddin el-Bitar Yusuf Zuayyin Nureddin el-Etâsî Hafız Esad Abdurrahman Huleyfâvî Mahmud el-Eyyubi Abdurrahman Huleyfâvî Muhammed Ali el-Halebi Abdurrauf el-Kasım Mahmud ez-Zubi Muhammed Mustafa Miru Muhammed Naci el-Utri Adil Sefer Riyad Ferid Hicab Ömer İbrahim Ğalavanci* Vail Nadir el-Halki İmad Hamis Hüseyin Arnus
^* Vekaleten

Ahmed Nami anlamı nedir