Osmanlı Hanedanı

Osmanlı Hanedanı
خانه دان آل عثمان

Hanedan-ı l-i Osman
Osmanlı Hanedanı; خانه دان آل عثمان; Hanedan-ı l-i Osman
Hanedanlık ailesi
Ülke	Osmanlı İmparatorluğu
Milliyet	Türk
Kuruluş	1299
Kurucu	Osman Gazi
Güncel durumu	Aktif değil
Devriliş	1 Kasım 1922 (Osmanlı İmparatorluğu); 3 Mart 1924 (Osmanlı Hilafeti);
Son hükümdar	VI. Mehmed (Osmanlı Padişahı); Abdülmecid Efendi (İslam Halifesi);
Unvan(lar)	Padişah; Sultan; Paşa; Bey; Han; Gazi; Şehzade; Efendi; Çelebi; Halife; İki kutsal caminin hizmetkârı; Emîrü'l-mü'minîn;
Alt kolları	Osmanoğulları ailesi

Osmanlı Hanedanı (Osmanlıca: خانه دان آل عثمان, romanize: Hanedan-ı l-i Osman), Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 623 yıl yöneten hanedandır. Osmanlılar, Osmanoğulları, l-i Osman ve Hanedan-ı l-i Osman olarak da bilinir. Hanedan, adını Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Bey'den alır.

Osmanlı hanedanın kuruluşu ve kökleri; Oğuz Türkmenlerinin 24 boyundan birisi olan Kayılara mensup olan, ayrıca imparatorluğun da kurucusu Osman Gazi'ye dayanmaktadır.^[1]

Osmanlı Hanedanı'nın 1299 yılında başlayan yönetimi, 1922 yılında Ankara Hükûmeti'nin saltanatı kaldırmasıyla son bulmuş ve "Osmanlı Hanedan Defteri"ne kaydedilen son hanedan üyesi^[2] Neslişah Osmanoğlu 2012 yılında ölmüştür.^[3]

Osmanlı Hanedanı'ndan hükümdar olanlar yaygın olarak padişah olarak bilinir. Ancak kuruluş yıllarında hükümdarlık unvanı bey ve gazi idi ve bunun yerine daha sonra han unvanı kullanıldı. Sultan unvanı da Osmanlı Hanedanı'nda yaygın kullanılan bir unvandı; ama bu unvan erkek hükümdarların yanı sıra kadınlar için de kullanılıyordu.

Osmanlı saltanatında unvanlar babadan oğla geçer, padişah oğulları "şehzade", kızları "sultan"dır. Şehzadelerin çocukları yine şehzade, kızları yine sultandır. Sultanların çocukları Osmanlı hanedan üyesi sayılmazlar. Sultanların erkek çocukları "beyzade" olarak anılırlardı, akrabalığı olan kimselerdir; ama silsile itibarıyla hanedandan düşerler.^[4]

Osmanlı Devleti'nin kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu Osman Bey, Anadolu Selçuklu Devleti'nin uç beylerinden biriydi. Babası da; Anadolu Selçuklu Devleti'nin, Bizans sınırında bulunan Bilecik bölgesinde uç beyliği yapan, Kayı boyu önderi olan Ertuğrul Gazi'ydi. Osmanlı hanedanının kökenleri ise; Türk ve Altay mitolojilerine göre Türklerin atası olan Oğuz Han'ın, Göksel adlı ikinci eşinden doğan Gün Han'dan başlamak üzere sırasıyla; Kızıl Buğa, Kaya Alp, Süleyman Şah ve Ertuğrul Gazi'nin önderi olduğu Kayı boyuna dayanmaktadır. Başarıların ardından Anadolu Selçuklu Devleti tarafından Osman Gazi, bulunduğu bölgenin kendisine sancak ve tuğ verilerek eyalet beyi ilan edildi. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra küçük bir uç beyliğinin çekirdeğini oluşturduğu bu eyalet, bağımsız kaldı ve zamanla Osmanlı Beyliği olarak adlandırıldı. Kendisi de bu devletin ve hanedanın ilk hükümdarı oldu. Osman Bey'den sonra devletin başına oğlu Orhan Bey geçti.

Fatih Kanunnamesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fatih Sultan Mehmet'in saltanatının son yıllarında oluşturulan "Kanunname-i li Osman", daha önceki padişahların yazılı kurallarını bir araya getirmekle birlikte, devlet yönetimini aşırı merkeziyetçi bir yapıya dönüştürmüş ve padişahı mutlak hakim kılmıştır. Fatih Kanûnnâmesi olarak anılan bu düzenlemede, tahta çıkan şehzadenin, erkek kardeşlerini devletin zarar görmesini engellemek için öldürmesine yasallık kazandırmıştır.

Hanedanın sonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı Hanedanı'ndan son padişah olan Vahidettin, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmış Osmanlı İmparatorluğu'nun da son hükümdarıydı. Anadolu topraklarının bölünmesini öngören Sevr Antlaşması'na karşı Anadolu'da gelişen Türk Kurtuluş Savaşı'nın başarıya ulaşmasının ardından padişah, çevresiyle birlikte İstanbul'dan ayrılan İtilaf Devletlerinin donanması ile TBMM kararıyla Türkiye dışında istediği yere gitmek üzere sürgün edildi.^[5]

Günümüz[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde Osmanlı Hanedanı ile soy bağı olanların bir kısmı Türkiye'de, bir kısmı ise yurt dışında değişik ülkelerde yaşamaktadırlar.^[6]^[7] Bu kişilerden şehzade unvanını devam ettiren erkek çocukların en yaşlısı ve kıdemli üyesi ise "Hanedan reisi" adıyla adlandırılmaktadır.^[8] Osmanlı Hanedanlığı ise 1922 yılında Ankara Hükûmeti tarafından saltanatın kaldırılması ile son bulmuştur. Osmanlı Hanedanı 1922 tarihine kadar hâlen Başbakanlık Osmanlı Arşivleri'nde muhafaza edilen Osmanlı Hanedan Defteri'ne kaydediliyordu. Bu deftere kaydedilen^[2] son hanedan üyesi Neslişah Sultan 2 Nisan 2012 tarihinde ölmüştür.^[3] Bu nedenle günümüzdeki kayıtları aile içerisinde tutulan Osmanoğulları ailesindeki "Hanedan reisi" kullanımı ile "Osmanlı Hanedanı"ndaki kayıtları "Osmanlı Hanedan Defteri"ne kaydolan "Hanedan reisi" kullanımı birbirlerinden farklıdır.

Osmanlı sultanları ve halifeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlhanlı Hanı Hülagü, 1258'da halifeliğin merkezi konumundaki Bağdat'ı fethetmiş, Abbasi soyundan gelenleri de öldürerek bu makama son vermişti. Fakat fetih sırasında kaçan bazı Abbasi üyeleri, Memlüklüler'e sığınarak burada halifeliği tekrar ilan ettiler (13. yüzyıl). Bu halifeliğin dini törenlerde protokolde durmaktan başka bir siyasi otoritesi yoktu. Bu şekilde yaklaşık üç yüz yıl devam eden bu durum I. Selim'in Mısır'ı fethetmesiyle sona erdi. Hilâfetin koruyuculuğu Osmanoğullarına geçti. O dönemin halifesi III. Mütevekkil İstanbul'a getirilerek hayatını siyasi yetkisi olmadan burada geçirmiştir.

1 Kasım 1922 tarihinde saltanatın kaldırılmasından sonra da Ankara Hükûmeti halife olarak, TBMM'nin seçtiği Abdülmecid Efendi'den, sadece "Halife-i Müslimîn" (Müslümanların Halifesi) unvanını kullanması ve gösterişli hareketlerde bulunmamasını istemişti. Abdülmecid Efendi, TBMM yönetimi tarafından halife seçildikten sonra kendisine verilen talimata aykırı olarak, Halife-i Müslimîn unvanından başka sıfat ve unvanlar kullanarak, Cumhuriyet hükûmetinin talimatı dışına çıktı. Bir taraftan Abdülmecid Efendi'nin söz konusu davranışları halifeliğin kaldırılması için bahane edilerek ve diğer taraftan da başka sebepler ileri sürülmek suretiyle, Hilâfet müessesesi 3 Mart 1924 tarihli Halifeliğin kaldırılması ve Hanedan-ı Osmaniye'nin Türkiye Cumhuriyeti memâlik-î hariciyesine çıkarılmasına dair kanûn ile sona erdirildi.

Soyağacı[değiştir | kaynağı değiştir]

Süleyman Şâh
/ Gündüz lp^[9]
(?–1227)

Hayme Hatun

Ertuğrul Gazi^[10]

أرطغرل غازی
(1227–1281)

Halime Hatun

1.
(Gazi-Bey)
I. Osman^[11]

عثمان غازى
1281-1326

Malhun Hatun

2.
(Gazi-Bey)
Orhan Gazi

اورخان غازی
1326-1359

Nilüfer Hatun

3.
(Hüdâvendigâr)
I. Murad Han

مراد اول خداوندگار
1359-1389

Gül-Çiçek Hatun

4.
(Yıldırım-Gazi)
I. Bayezid

ییلدیرم بايزيد الأول
1389-1403

Devlet Hatun

5.
(Çelebi-Kirişçi)
I. Mehmed

چلبی محمد
1421-1423

Emine
Valide Hatun

6.
(Koca Sultân)
II. Murad

مراد ثانى
1421-1451

Hadice lime
Hümâ
Valide Hatun

7.
(Fatih Sultân)
II. Mehmed

محمد الثانى الفاتح
1432-1481

Emîne
Gül-Bahar
Valide Hatun
(Öz Anne)^[12]^[13]
&
Sitt-î Mükrîme
Hatun
(Üvey Anne)^[14]

8.
(Sultân Bayezîd-i
Velî Han)
II. Bayezid

بايزيد ثانى
1481-1512

Gül-Bahar Hatun
(Üvey Anne)^[15]
&
Ayşe Hatun
(Öz Anne)^[16]^[17]

9.
(Yavuz Sultân
Selim Han)
I. Selim Gazi

سليم الأول
1512-1520

İlk Osmanlı Halifesi
(1517-1520)

Hafîze
(Hafsa)
Vâlide Sultân

10.
(Kanûnî Sultân
Süleyman Han)
Muhteşem
Süleyman

القانونى‎ سليمان
1520-1566

Hürrem
Haseki Sultân

خرم سلطان

11.
(Sarı Selim)
II. Selim Han

سليم ثانى
1566-1574

Afîfe Nûr-Banû
Vâlide Sultân

12.
(Sefih Sultân)
III. Murad

مراد ثالث
1574-1595

Sâfiye
Vâlide Sultân

Handan
Vâlide Sultân
(Öz Anne)

13.
(Adlî)
III. Mehmed

محمد ثالث
1595-1603

Hâlime / Fûl-Dâne
Vâlide Sultân
(I.Mustafa’nın Öz /
Mânevî Annesi)^[18]

Mâhirûze Hadice
Vâlide Sultân
‎ماہ فروز خاتون^[19]^[20]

14.
(Bahtî)
I. Ahmed

احمد اول
1603-1617

Mâh-Peyker Kösem
Vâlide Sultân^[20]

كوسم سلطان

15.
(Deli)
I. Mustafa

مصطفى اول
1617-1618
1622-1623

16.
(Genç - Şehid)
II. Osman

عثمان ثانى
1618-1622

17.
(Bağdad Fatihi,
Sahib-î-Kıran)
IV. Murad

مراد رابع
1623-1640

Turhan Hatice
Vâlide Sultân

تورخان سلطان‎

18.
(Girit Fâtihi,
Şehid Han)
İbrahim Gazi

ابراهيم اول
1640-1648

Sâliha
Dil-şûb
Vâlide Sultân
صالحہ دل اشوب سلطان‎^[21]^[22]

Hatice Mû’azzez
İkinci
Haseki Sultân
معزز سلطان‎

Meh-Pâre
Ummetullah
(Emetullah)
Râbi’a Gül-Nûş
Vâlide Sultân^[23]

رابعه کلنوش سلطان‎

19.
(Avcı-Gazi)
IV. Mehmed Han

محمد رابع
1648-1687
Vak’a-i Vakvakiye:
26 Şubat 1656

20.
(Gazi-Han)
II. Süleyman

سليمان ثانى
1687-1691

21.
(Gazi-Han)
II. Ahmed

احمد ثانى
1691-1695

Sâliha Sebkat-î
Vâlide Sultân
صالحہ سلطان‎^[24]^[25]^[26]

22.
(Gazi-Han)
II. Mustafa

مصطفى ثانى
1695-1703
Edirne Vak’ası:
15 Temmuz 1703
- 22 Ağustos 1703

Şâh-Süvar
Vâlide Sultân
شھسوار سلطان‎

Emine
Mihr-î-Şâh
İkinci
Kadın Efendi
امینه مھرشاہ قادین

23.
(Lâle Devri
Padişâhı, Gazi)
III. Ahmed Han

احمد ثالث
1703-1730
Patrona Halil İsyanı:
28 Eylül 1730

Râbi’a Şerm-î
Kadın Efendi
رابعہ شرمی قادین

24.
(Kambur-Gazi)
I. Mahmud

محمود اول
1730-1754

25.
(Sofu Sultân)
III. Osman

عثمان ثالث
1754-1757

Mihr-î-Şâh
Vâlide Sultân
مھرشاہ سلطان‎

26.
(Yenilikçi Sultân)
III. Mustafa

مصطفى<ثالث
1757-1774

Ayşe
Sine-Pervar
(Seniyeperver)
Vâlide Sultân
عایشه سینه پرور سلطان
(Öz Anne)^[27]
‎ &
Baş İkbâl
Nüzhet-Zâde
Nükhet-Sedâ
Hânım Efendi
(Üvey Anne)

27.
(Islâhatçı Sultân)
(Gazi-Han)
I. Abdülhamid

عبد الحميد اول
1774-1789

Nakş-î-Dil
^[28]^[29]^[30]^[31]

Vâlide Sultân
نقش دل سلطان‎

28.
(Bestekâr Sultân,
Nizâmî, Şehid)
III. Selim

سليم ثالث
1789-1807
Kabakçı Mustafa
İsyanı:
25 Mayıs 1807

29.
(Bî-gâne Sultân)
IV. Mustafa

مصطفى رابع
1807-1808

Bezm-î lem
Vâlide Sultân

30.
(İnkılâpçı Sultân)
II. Mahmud

محمود ثانى
1808-1839
Vak’a-i Hayriye:
16 Haziran 1826

Pertav-Nihâl
(Pertevniyâl)
Vâlide Sultân

Şevk-Efzâ
Vâlide Sultân

Tîr-î-Müjgan
Üçüncü
Kadın Efendi
(Öz Anne)
&
Rahîme Pîristû
Vâlide Sultân
(Mânevî Anne)

31.
(Tanzimâtçı Sultân)
Abdülmecid

عبد المجيد اول
1839-1861

Gül-Cemâl
Dördüncü
Kadın Efendi

Gül-İstü
(Gülistan Münire)
Dördüncü
Kadın Efendi

32.
(Bedbaht - Şehid)
Abdülaziz Han

عبد العزيز
1861-1876

Hayrân-î-Dil
Kadın Efendi

33.
(Deli)
V. Murad

مراد خامس
1876

34.
(Gazi)
II. Abdülhamid

عبد الحميد ثانی
31 Ağustos 1876
- 27 Nisan 1909
I. Meşrûtiyyet:
23 Kasım 1876 -
13 Şubat 1878
II. Meşrûtiyyet:
3 Temmuz 1908
31 Mart Vak’ası:
13 Nisan 1909

35.
(Sultân Reşâd)
V. Mehmed

محمد خامس
1909-1918
Çanakkale Savaşı:
18 Mart 1915

36.
(Vahîdü'd-Dîn)
VI. Mehmed

محمد سادس
4 Temmuz 1918 -
18 Kasım 1922
Mondros Mütarekesi:
30 Ekim 1918
İstanbul'un işgali:
13 Kasım 1918
Sevr Antlaşması:
10 Ağustos 1920
Saltanat’ın Lağvı:
1 Kasım 1922

(Son Halife)
Abdülmecid Efendi

عبد المجيد الثانى
18 Kasım 1922 -
Hilâfet’in Lağvı:
3 Mart 1924

Osmanoğulları ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Osmanlıların Kuruluşuna Yönelik İkilemler". Yakup Yılmaz. Journal of History and Future. 19 Aralık 2015. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b Ortaylı, İlber (5 Şubat 2011). "Prenseslik zor meslek". milliyet. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Hanedan defterine yapılan son kayıt Neslişah Sultan’ın ismidir. Ondan sonra doğan hanedan üyeleri artık saltanat kalktığı için aile içinde kayıtlıdır.
^ ^a ^b "Onunla bir dönem sona erdi!". gazetevatan. 2 Nisan 2012. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Neslişah Sultan, saltanat altında doğan ve Osmanlı Hanedan Defteri’ne kaydedilen son hanedan mensubuydu.
^ Osmanlı Sarayında Hayat, ISBN 978-9944-766-04-3, sf: 29, Yitik Hazine Yayınları-2008, İlber Ortaylı
^ Armağan, Mustafa (2009). Vahdettin kaçtı mı, kaçırıldı mı?. Zaman.
^ "Sürüldüler ama bitmediler". turkiyegazetesi. 10 Mart 2013. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.
^ "Osmanlı Hanedanı dört kıtada yaşıyor". milliyet. 15 Temmuz 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.
^ "95'i gören ilk Osmanlı". sabah. 20 Ağustos 2006. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.
^ İnalcık, Halil (Ağustos 2007). "Osmanlı Beyliği'nin Kurucusu Osman Beg". Belleten, 261. sayı. Ankara. ss. 487-490. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 314-315, 1995". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 33, sayfa: 443-453, 2007". 23 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 112. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 113-117. ISBN 978-9-753-29623-6. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 135-136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. (işe ile Gül-Bahar adlarının iki ayrı kişiyi mi işaret ettiği, yoksa Yavuz Sultan Selim'in annesi öz olan aynı şahsın iki ayrı isimleri mi olduğu tartışmalı bir konudur).
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2020. (Yavuz Sultan Selim'in öz annesinin ismi İ. H. Danişmend'in İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi'nde Dülkadir Hanedanı'ndan işe Hâtûn olarak kaydedilmiştir).
^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 407-414, 2009 (işe Hâtûn Dülkadiroğulları Beyliği'nden Alaüddevle Bozkurt Bey'in kızıdır. (Bazı kaynaklarda annesi Gülbahar binti Abdüssamed diye gösterilirse de bunun bir yakıştırmadan ibaret olduğu anlaşılır)". 23 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020.
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 221. ISBN 978-9-753-29623-6.
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 238. ISBN 978-9-753-29623-6. . (Mâh-i Rûze adı Farsça Mâh=Ay ile Rûz=Gündüz kelimelerinden oluşmuştur.)
^ ^a ^b Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 224. ISBN 978-9-753-29623-6. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 280. ISBN 978-9-753-29623-6. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 253-254. ISBN 978-9-753-29623-6. .
^ Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 14, sayfa: 248-249, 1996. 3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Farsça Meh=Ay ile Pâre=Parça kelimelerinden oluşmuş olan Meh-Pâre adı "Ay parçası" demektir.)
^ "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 45, 2009". 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 326. ISBN 978-9-753-29623-6. .
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 286. ISBN 978-9-753-29623-6. . İstanbul'un Azapkapı semtindeki yoksul bir ailenin kızıdır.
^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 380. ISBN 978-9-753-29623-6. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .
^ Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 32, sayfa: 343-344, 2006 (Kafkas kökenlidir. 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransız kraliyet ailesine mensup Aimée du Buc de Rivéry olduğu bilgisi doğru değildir.)
^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6. (Marthe Aimée du Buc de Rivéry.)
^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 355. ISBN 978-9-753-29623-6. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. (Nakşîdil Sultan Çerkes asıllıdır).
^ Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. (Nakşîdil Sultan Gürcü asıllıdır).

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşiroğlu, Orhan Gâzi (1992). Son halife, Abdülmecid. İstanbul: Burak Yayınevi. ISBN 9789757645177. OCLC 32085609.
Duran, Tülay (1999). Padişah Portreleri (Portraits of the Ottoman Empire's Sultans). Sirkeci: TTT Vakfı Yayınları. ISBN 9789756926079. OCLC 248496159.
Findley, Carter V. (2005). The Turks in World History. New York: Oxford University Press US. ISBN 9780195177268. OCLC 54529318. Erişim tarihi: 29 Nisan 2009.
Glazer, Steven A. (1996). "bölüm 1: Historical Setting". Metz, Helen Chapin (Ed.). A Country Study: Turkey (5 bas.). Washington, D.C.: Federal Research Division of the Library of Congress. ISBN 9780844408644. OCLC 33898522. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2009.
Kafadar, Cemal (1996). Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 9780520206007. OCLC 55849447. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009.
Karateke, Hakan T. (2005). "Who is the Next Ottoman Sultan? Attempts to Change the Rule of Succession during the Nineteenth Century". Weismann, Itzchak; Zachs, Fruma (Ed.). Ottoman Reform and Muslim Regeneration: Studies in Honour of Butrus Abu-Manneb. Londra: I. B. Tauris. ISBN 9781850437574. OCLC 60416792. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009.
d'Osman Han, Nadine Sultana (2001). The Legacy of Sultan Abdulhamid II: Memoirs and Biography of Sultan Selim bin Hamid Han. Santa Fe, NM: Sultana Pub. OCLC 70659193. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009.
Peirce, Leslie P. (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. New York: Oxford University Press US. ISBN 9780195086775. OCLC 243767445. Erişim tarihi: 19 Nisan 2009.
Quataert, Donald (2005). The Ottoman Empire, 1700–1922 (2. bas.). Cambridge University Press. ISBN 9780521839105. OCLC 59280221. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009.
Stavrides, Theoharis (2001). The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angelović (1453–1474). Leiden: Brill. ISBN 9789004121065. OCLC 46640850. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009.
Sugar, Peter F. (1993). Southeastern Europe under Ottoman Rule, 1354–1804 (3. bas.). Seattle: University of Washington Press. ISBN 9780295960333. OCLC 34219399. Erişim tarihi: 18 Nisan 2009.
Toprak, Binnaz (1981). Islam and Political Development in Turkey. Leiden: Brill. ISBN 9789004064713. OCLC 8258992. Erişim tarihi: 19 Nisan 2009.
Uğur, Ali (2007). Mavi Emperyalizm. İstanbul: Çatı Kitapları. OCLC 221203375. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2009.
Toynbee, Arnold J. (1974). "The Ottoman Empire's Place in World History". Karpat, Kemal H. (Ed.). The Ottoman State and Its Place in World History. 11. Leiden: Brill. ISBN 9789004039452. OCLC 1318483. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009.
Montgomery-Massingberd, Hugh (1980). "The Imperial Family of Turkey". Burke's Royal Families of the World. Volume II: Africa & the Middle East. Londra: Burke's Peerage. ISBN 9780850110296. OCLC 18496936. 26 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı Araştırmaları Vakfı. Osmanlı Araştırma Vakfı. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
Ottoman History (Osmanlı Tarihi). Osmanlı Tarihi Web sitesi. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
Ottoman Sultans "Padişah Portreleri / Portraits of Ottoman Sultans". The Association of Historical Research and Istanbul Research Centre with the assistance of the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
Bahadıroğlu, Yavuz (2009). Resimli Osmanlı Tarihi (Ottoman History with Illustrations). 1. İstanbul: Nesil Yayınları. ISBN 9789752692992. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
TURKEY: "The Genealogy of the Imperial House of Osman", Publisher: The Royal Ark.
Ottomanfamily.com19 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Osmanlıların Kuruluşuna Yönelik İkilemler". Yakup Yılmaz. Journal of History and Future. 19 Aralık 2015. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[ilber-2] Ortaylı, İlber (5 Şubat 2011). "Prenseslik zor meslek". milliyet. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Hanedan defterine yapılan son kayıt Neslişah Sultan’ın ismidir. Ondan sonra doğan hanedan üyeleri artık saltanat kalktığı için aile içinde kayıtlıdır.

[neslisah-3] "Onunla bir dönem sona erdi!". gazetevatan. 2 Nisan 2012. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. Neslişah Sultan, saltanat altında doğan ve Osmanlı Hanedan Defteri’ne kaydedilen son hanedan mensubuydu.

[osmanlı_hanedanı-4] Osmanlı Sarayında Hayat, ISBN 978-9944-766-04-3, sf: 29, Yitik Hazine Yayınları-2008, İlber Ortaylı

[Zaman_Gazetesi-5] Armağan, Mustafa (2009). Vahdettin kaçtı mı, kaçırıldı mı?. Zaman.

[6] "Sürüldüler ama bitmediler". turkiyegazetesi. 10 Mart 2013. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.

[7] "Osmanlı Hanedanı dört kıtada yaşıyor". milliyet. 15 Temmuz 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.

[8] "95'i gören ilk Osmanlı". sabah. 20 Ağustos 2006. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013.

[9] İnalcık, Halil (Ağustos 2007). "Osmanlı Beyliği'nin Kurucusu Osman Beg". Belleten, 261. sayı. Ankara. ss. 487-490. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.

[ERTUĞRUL-10] "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 314-315, 1995". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.

[I.OSMAN-11] "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 33, sayfa: 443-453, 2007". 23 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.

[Gül-Bahar1-12] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 112. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .

[Gül-Bahar-13] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .

[Sittî-14] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 113-117. ISBN 978-9-753-29623-6. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. .

[Gül-Bahar2-15] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 135-136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020. (işe ile Gül-Bahar adlarının iki ayrı kişiyi mi işaret ettiği, yoksa Yavuz Sultan Selim'in annesi öz olan aynı şahsın iki ayrı isimleri mi olduğu tartışmalı bir konudur).

[işe-16] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 136. ISBN 978-9-753-29623-6. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2020. (Yavuz Sultan Selim'in öz annesinin ismi İ. H. Danişmend'in İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi'nde Dülkadir Hanedanı'ndan işe Hâtûn olarak kaydedilmiştir).

[Alaüddevle-17] "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 407-414, 2009 (işe Hâtûn Dülkadiroğulları Beyliği'nden Alaüddevle Bozkurt Bey'in kızıdır. (Bazı kaynaklarda annesi Gülbahar binti Abdüssamed diye gösterilirse de bunun bir yakıştırmadan ibaret olduğu anlaşılır)". 23 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020.

[I.Mustafa’nın_ÖzAnnesi-18] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 221. ISBN 978-9-753-29623-6.

[Mâhirûze-19] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 238. ISBN 978-9-753-29623-6. . (Mâh-i Rûze adı Farsça Mâh=Ay ile Rûz=Gündüz kelimelerinden oluşmuştur.)

[Mâhpeyker-20] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 224. ISBN 978-9-753-29623-6. .

[II.Süleyman-21] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 280. ISBN 978-9-753-29623-6. .

[dilaşub-22] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ss. 253-254. ISBN 978-9-753-29623-6. .

[Gül-Nûş-23] Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 14, sayfa: 248-249, 1996. 3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Farsça Meh=Ay ile Pâre=Parça kelimelerinden oluşmuş olan Meh-Pâre adı "Ay parçası" demektir.)

[Sâliha-24] "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 45, 2009". 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.

[I.Mahmud-25] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 326. ISBN 978-9-753-29623-6. .

[Azapkapı-26] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 286. ISBN 978-9-753-29623-6. . İstanbul'un Azapkapı semtindeki yoksul bir ailenin kızıdır.

[Sine-Pervar-27] Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 380. ISBN 978-9-753-29623-6. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2020. .

[NAKŞİDİL-28] Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 32, sayfa: 343-344, 2006 (Kafkas kökenlidir. 7 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransız kraliyet ailesine mensup Aimée du Buc de Rivéry olduğu bilgisi doğru değildir.)

[Nakşî-Dil-29] Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6. (Marthe Aimée du Buc de Rivéry.)

[Çerkes-Nakşî-Dil-30] Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 355. ISBN 978-9-753-29623-6. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. (Nakşîdil Sultan Çerkes asıllıdır).

[Gürcü-Nakşî-Dil-31] Necdet Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 356. ISBN 978-9-753-29623-6. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. (Nakşîdil Sultan Gürcü asıllıdır).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

g t d Osmanlı Hanedanı
Soyağacı (padişah eşleri)
Osmanlı padişahları	Osman Gazi Orhan Gazi I. Murad I. Bayezid I. Mehmed II. Murad II. Mehmed II. Bayezid I. Selim I. Süleyman II. Selim III. Murad III. Mehmed I. Ahmed I. Mustafa II. Osman IV. Murad İbrahim IV. Mehmed II. Süleyman II. Ahmed II. Mustafa III. Ahmed I. Mahmud III. Osman III. Mustafa I. Abdülhamid III. Selim IV. Mustafa II. Mahmud Abdülmecid Abdülaziz V. Murad II. Abdülhamid V. Mehmed VI. Mehmed
Padişah anneleri	Halime Hatun Malhun Hatun Nilüfer Hatun Gülçiçek Hatun Devlet Hatun Emine Hatun Hüma Hatun Sitti Mükrime Hatun / I. Gülbahar Hatun II. Gülbahar Hatun / I. Ayşe Hatun Ayşe Hafsa Sultan Hürrem Sultan Nurbanu Sultan Safiye Sultan Handan Sultan Valide Sultan (I. Mustafa'nın annesi) Mahfiruz Hatice Sultan Kösem Sultan Hatice Turhan Sultan Saliha Dilaşub Sultan Hatice Muazzez Sultan Emetullah Râbia Gülnûş Sultan Saliha Sebkati Sultan Şehsuvar Sultan Emine Mihrişah Kadınefendi Rabia Şermi Kadınefendi Mihrişah Valide Sultan Ayşe Sineperver Sultan Nakşidil Sultan Bezmiâlem Valide Sultan Pertevniyal Sultan Şevkefza Sultan Tirimüjgan Kadınefendi Gülcemal Kadınefendi Gülüstü Hanım
Hanedan reisleri	Abdülmecid Ahmed Nihad Efendi Osman Fuad Efendi Mehmed Abdülaziz Efendi Ali Vâsıb Efendi Mehmed Orhan Osmanoğlu Ertuğrul Osman Osmanoğlu Osman Bayezid Osmanoğlu Dündar Abdülkerim Osmanoğlu Harun Osmanoğlu
Osmanlı padişah eşleri Osmanlı şehzadeleri Osmanlı padişah kızları

Osmanlı Hanedanı nedir?, Osmanlı Hanedanı anlamı nedir?, Osmanlı Hanedanı ne demektir?