8 Mart İttifakı

8 Mart İttifakı
*تحالف 8 آذار*
8 Mart İttifakı; تحالف 8 آذار
Genel başkan	Mişel Avn
Kuruluş tarihi	2005 (19 yıl önce)
İdeoloji	Arap milliyetçiliği; Pro-Suriye hükûmeti
Siyasi pozisyon	Büyük çadır
Temsilciler Meclisi	65 / 128
İnternet sitesi
	8march.org
	Lübnan

8 Mart İttifakı (Arapça: تحالف 8 آذار, romanize: taḥāluf 8 adhār), Lübnan'da 2005 yılında kurulan, Suriye yanlısı^[1] duruşları ve 14 Mart İttifakına olan muhalefetleriyle birleşen siyasi partiler ve bağımsızlardan oluşan bir koalisyondur. Haziran 2011'den Mart 2013'e kadar Lübnan'da Başbakan Necip Mikati başkanlığındaki hükûmetle kurulan iktidar koalisyonuydu.^[2]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

İsim, farklı partilerin Sedir Devrimi'ne tepki olarak Beyrut şehir merkezinde kitlesel gösteri çağrısı yaptığı 8 Mart 2005'e dayanıyor. Gösteri Suriye'ye, Lübnan İç Savaşı'nı durdurmaya ve Lübnan'ı istikrara kavuşturmaya yardım ettiği ve İsrail işgaline karşı Lübnan direnişini desteklediği için teşekkür niyetindeydi.

Hür Yurtsever Hareketin Dahil Edilmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hür Yurtsever Hareket (HYH), 14 Mart İttifakı hareketinin temelini oluşturdu. HYH, 14 Mart 1989'da Suriye Ordusu'na karşı Kurtuluş Savaşı'nı başlattı ve 14 Mart 2005'te Sedir Devrimi'nin kitlesel gösterisine kadar Suriye işgaline karşı tüm gösterilere katıldı. HYH, lideri Mişel Avn'ın Hizbullah ile bir mutabakat zaptı imzalamasıyla 6 Şubat 2006'da 14 Mart İttifakından ayrıldı. HYH, Suriye ordusunun Nisan 2005'in sonunda Lübnan'ı terk etmesiyle Suriye hükûmetine karşı projesinin tamamlandığını kabul etti.

Mişel Avn liderliğindeki Hür Yurtsever Hareket, sonunda rakip 8 Mart İttifakına katılarak başlıca koalisyon ortaklarından biri oldu.

İktidar İttifakı (2011-2013)[değiştir | kaynağı değiştir]

İlerici Sosyalist Parti, temel taşlarından biri olduktan sonra Ocak 2011'de 14 Mart ittifakından ayrıldı ve Velid Canbolat'ın Şam'ı ziyaret etmesinin ardından görünüşte ittifakın Değişim ve Reform Bloku ile ittifak kurdu. Bu hamle ittifaka ve ortaklarına parlamentoda çoğunluk sağladı ve Haziran 2011'de Lübnan hükûmetini kurmak için Necib Mikati'yi başbakan olarak atamalarını sağladı.^[3]

8 Mart İttifakı liderliğindeki hükûmet, Mikati'nin 23 Mart 2013'teki istifasına kadar 22 ay ayakta kaldı.^[4]

2016 cumhurbaşkanlığı seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

23 Nisan 2014'ten 31 Ekim 2016'ya kadar süren bir cumhurbaşkanlığı boşluğunun ardından parlamento, milletvekili ve 14 Mart üyesi Saad Hariri'yi başbakan olarak aday gösteren eski General Mişel Avn'ı devlet başkanı olarak seçebildi.

2018 yasama seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İttifak, 2009'dan bu yana yapılan ilk yasama seçimlerinde 128 sandalyeden 76'sını (%60) toplayarak galip geldi.

İsim	Parti/Blok	Seçim bölgesi	İnanç
Alain Avn	Hür Yurtsever Hareket	Baabda	Maruni
Hikmet Dib	Hür Yurtsever Hareket	Baabda	Maruni
Roger Azar	Hür Yurtsever Hareket	Keservan	Maruni
Simon Abi Ramia	Hür Yurtsever Hareket	Biblos	Maruni
İbrahim Kenan	Hür Yurtsever Hareket	Metn	Maruni
Edgard Maluf	Hür Yurtsever Hareket	Metn	Rum Katolik
İlyas Busaab	Hür Yurtsever Hareket	Metn	Rum Ortodoks
Hagup Pakradunyan	Taşnak	Metn	Ermeni Ortodoks
Talal Arslan	Lübnan Demokrat Partisi	Aley	Dürzî
Cesar Abi Halil	Hür Yurtsever Hareket	Aley	Maruni
Ziyad Assouad	Hür Yurtsever Hareket	Cezzin	Maruni
Selim Huri	Hür Yurtsever Hareket	Cezzin	Rum Katolik
Esad Dargham	Hür Yurtsever Hareket	Akkar	Rum Ortodoks
Mustafa Ali Hüseyin	Bağımsız	Akkar	Nusayri
Georges Atallah	Hür Yurtsever Hareket	Kura	Rum Ortodoks
Gebran Basil	Hür Yurtsever Hareket	Batrun	Maruni
Mario Avn	Hür Yurtsever Hareket	Chouf	Maruni
Farid Bustani	Hür Yurtsever Hareket	Chouf	Maruni
Nicolas Sehnaoui	Hür Yurtsever Hareket	Beyrut I	Rum Katolik
Antoine Pano	Hür Yurtsever Hareket	Beyrut I	Maruni
Alexander Matossian	Taşnak	Beyrut I	Ermeni Ortodoks
Hagop Terziyan	Taşnak	Beyrut I	Ermeni Ortodoks
Edgard Traboulsi	Hür Yurtsever Hareket	Beyrut II	Protestan
Selim Avn	Hür Yurtsever Hareket	Zahle	Maruni
Mişel Daher	Bağımsız	Zahle	Rum Katolik
Elie Ferzli	Bağımsız	Batı Bekaa	Rum Ortodoks
Ali Ammar	Hizbullah	Baabda	Şii
Amin Şarri	Hizbullah	Beyrut II	Şii
Navvaf Musavi	Hizbullah	Sur/Zahrani	Şii
Hüseyin Caşi	Hizbullah	Sur/Zahrani	Şii
Hasan Fadullah	Hizbullah	Bint Jbeil	Şii
Muhammed Raad	Hizbullah	Nebatiye	Şii
Ali Feyyad	Hizbullah	Hasbaya/Marceyun	Şii
Enver Comma	Hizbullah	Zahle	Şii
Hüseyin el-Hage Hasan	Hizbullah	Baalbek/Hermil	Şii
İbrahim Musavi	Hizbullah	Baalbek/Hermil	Şii
Ali Mekdad	Hizbullah	Baalbek/Hermil	Şii
Elvalid Succariye	Hizbullah	Baalbek/Hermil	Sünni
İhab Hamade	Hizbullah	Baalbek/Hermil	Şii
Muhammed Havaca	Emel Hareketi	Beyrut II	Şii
Fadi Alame	Emel Hareketi	Baabda	Şii
Nebih Berri	Emel Hareketi	Zahrani	Şii
Ali Osseyran	Emel Hareketi	Zahrani	Şii
Mişel Musa	Emel Hareketi	Zahrani	Rum Katolik
Ali Khreis	Emel Hareketi	Tyr	Şii
İnaya İzzeddin	Emel Hareketi	Tyr	Şii
Yasin Caber	Emel Hareketi	Nabatieh	Şii
Kasım Haşim	Emel Hareketi	Hasbaya/Marceyun	Sünni
Hani Kubeysi	Emel Hareketi	Nebatiye	Şii
Ali Bazzi	Emel Hareketi	Bint Jbeil	Şii
Eyüb Hayed	Emel Hareketi	Bint Jbeil	Şii
Ali Hasan Halil	Emel Hareketi	Hasbaya/Marceyun	Şii
Enver Halil	Emel Hareketi	Hasbaya/Marceyun	Dürzî
Muhammed Nasrullah	Emel Hareketi	Batı Bekaa Rashaya	Şii
Gazi Zayter	Emel Hareketi	Baalbek Hirmil	Şii
Selim Sadi	Lübnan'daki Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi	Koura	Rum Ortodoks
Esad Hardan	Lübnan'daki Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi	Hasbaya/Marceyun	Rum Ortodoks
Albert Mansur	Lübnan'daki Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi	Baalbeck Hermel	Rum Katolik
Tony Frangieh	Marada Hareketi	Zıgharta	Maruni
Estephan Douaihy	Marada Hareketi	Zıgharta	Maruni
Fayiz Ghosn	Marada Hareketi	Koura	Rum Ortodoks
Usame Saad	Halkçı Nasırcı Örgüt	Sayda	Sünni
Adnan Trablusi	El-Ahbaş	Beyrut II	Sünni
Abdurrahim Murad	Birlik Partisi	Batı Bekaa Rashaya	Sünni
Faysal Karami	Arap Özgürlük Partisi	Trablusşam	Sünni

2019 kabinesi[değiştir | kaynağı değiştir]

İttifak'ın Lübnan Kabinesindeki 30 bakandan 18'i (%60) vardı; hem mecliste hem de kabinede eşit olarak temsil edildi.

İsim	Parti	Portföy (Bakanlık)	Din
İlyas Busaab	Hür Yurtsever Hareket	Savunma Bakanı	Rum Ortodoks
Cebran Basil	Hür Yurtsever Hareket	Dışişleri Bakanı ve Gurbetçiler	Maruni
Salih Garip	Lübnan Demokrat Partisi	Mültecilerden Sorumlu Devlet Bakanı	Dürzi
Hasan Atallah	Hür Yurtsever Hareket	Yerinden Edilenler Bakanlığı	Rum Katolik
Nada Bustani	Hür Yurtsever Hareket	Enerji ve Su Bakanı	Maruni
Avedis Guydanyan	Taşnak	Turizm Bakanı	Ermeni Ortodoks
Hasan Murat	Birlik Partisi	Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı	Sünni
Albert Serhan	Hür Yurtsever Hareket	Adalet Bakanı	Rum Ortodoks
Selim Jreissati	Hür Yurtsever Hareket	Cumhurbaşkanlığı İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı	Rum Katolik
Mansur Bteich	Hür Yurtsever Hareket	Ekonomi ve Ticaret Bakanı	Maruni
Fadi Jreissati	Hür Yurtsever Hareket	Çevre Bakanı	Rum Katolik
Yusuf Finyanos	Marada Hareketi	Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı	Maruni
Ali Hasan Halil	Emel Hareketi	Maliye Bakanı	Şii
Muhammed Davud	Emel Hareketi	Kültür Bakanı	Şii
Hasan Lakkis	Emel Hareketi	Tarım Bakanı	Şii
Cemil Cabak	Bağımsız	Halk Sağlığı Bakanı	Şii
Muhammed Fneyş	Hizbullah	Gençlik ve Spor Bakanı	Şii
Mahmud Kmati	Hizbullah	Parlamento İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı	Şii

Eylül 2021 kabinesi[değiştir | kaynağı değiştir]

İttifak'ın mevcut Lübnan Kabinesinde 24 bakandan 16'sı (%66) bulunuyor; hem mecliste hem de kabinede eşit olarak temsil edilir.

Bakanlık	isim	Parti	Din
Başbakan Yardımcısı	Sadi eş-Şami	Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi	Rum Ortodoks
Telekomünikasyon	Johnny Corm	Marada Hareketi	Maruni
Bilgi	~~George Kurdahi~~ (istifa etti)	~~Marada Hareketi~~	Maruni
Savunma	Maurice Slim	Hür Yurtsever Hareket	Rum Ortodoks
Turizm	Velid Nasır	Hür Yurtsever Hareket	Maruni
Sosyal işler	Hektor Hacer	Hür Yurtsever Hareket	Rum Katolik
Enerji ve Su	Velid Fayad	Hür Yurtsever Hareket	Rum Ortodoks
Adalet	Henry Huri	Hür Yurtsever Hareket	Maruni
Dışişleri	Abdullah Bu Habib	Hür Yurtsever Hareket	Maruni
Yerinden Edilenler	İssam Şerafeddin	Lübnan Demokrat Partisi	Dürzi
Çalışma	Mustafa Bayram	Emel Hareketi	Şii
Finans	Yusuf Halil	Emel Hareketi	Şii
Tarım	Abbas el-Hac Hasan	Emel Hareketi	Şii
Kamu işleri	Ali Hamiye	Hizbullah	Şii
Kültür	Muhammed Murtada	Hizbullah	Şii
Sanayi	George Bocikan	Taşnak	Ermeni Ortodoks

Üye partiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Şu anda 2022 seçimlerinden sonra parlamentodaki 128 sandalyenin 60'ına sahip ve şu isimlerden oluşuyor:

Parti	Arapça isim	İdeoloji	Lübnan Parlamentosu
Hür Yurtsever Hareket	التيار الوطني الحر	Sivil milliyetçilik Lübnan milliyetçiliği	17 / 128
Emel Hareketi	حركة أمل	Muhafazakarlık Popülizm	14 / 128
Hizbullah	حزب الله	Şii İslamcılığı Anti-siyonizm	13 / 128
Ermeni Devrimci Federasyonu	الإتحاد الثوري الأرمني - الطاشناق	Ermeni milliyetçiliği Demokratik sosyalizm	3 / 128
Marada Hareketi	تيار المردة	Lübnan milliyetçiliği Hristiyan demokrasisi	2 / 128
Halkçı Nasırcı Örgüt	التنظيم الشعبي الناصري	Nasırcılık Arap Milliyetçiliği	1 / 128
Birlik Partisi	حزب الإتحاد	Nasırcılık	1 / 128
Arap Sosyalist Baas Partisi	حزب البعث العربي الاشتراكي في لبنان	Baasçılık	1 / 128
Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi	الحزب السوري القومي الاجتماعي	Suriye milliyetçiliği Sol milliyetçilik	0 / 128
Arap Kurtuluş Partisi	حزب التحرر العربي	Arap milliyetçiliği Anti-siyonizm	0 / 128
Lübnan Demokrat Partisi	الحزب الديمقراطي اللبناني	Muhafazakarlık Dürzi siyaseti	0 / 128
Arap Demokrat Partisi	االحزب العربي الديمقراطي	Arap milliyetçiliği Baasçılık	0 / 128
İşçiler Birliği	رابطة الشغيلة	Sol milliyetçilik Sosyalizm	0 / 128
Halk Hareketi	حركة الشعب	Sol popülizm Arap Milliyetçiliği	0 / 128

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Daoud, David (12 Ocak 2017). "Hezbollah's Latest Conquest: Lebanon's Cabinet". Newsweek. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2022.
^ March 8 finished, Aoun out in the cold 16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Daily Star 10 July 2013
^ "Lübnan'da beş ay sonra hükümet kuruldu". BBC. 13 Haziran 2011. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.
^ El Basha (22 Mart 2013). "Lebanese PM announces resignation of his government". The Daily Star. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2013.

[1] Daoud, David (12 Ocak 2017). "Hezbollah's Latest Conquest: Lebanon's Cabinet". Newsweek. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2022.

[tds10-2] March 8 finished, Aoun out in the cold 16 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Daily Star 10 July 2013

[3] "Lübnan'da beş ay sonra hükümet kuruldu". BBC. 13 Haziran 2011. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022.

[basha22mar-4] El Basha (22 Mart 2013). "Lebanese PM announces resignation of his government". The Daily Star. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

8 Mart İttifakı nedir?, 8 Mart İttifakı anlamı nedir?, 8 Mart İttifakı ne demektir?