1995 Japonya Grand Prix

Yarış ayrıntıları
17 yarışlık 1995 Formula 1 sezonunun 16. yarışı
Tarih	29 Ekim 1995
Resmî ad	XXI Fuji Television Japonya Grand Prix
Yer	Suzuka Pisti, Suzuka, Mie, Japonya
Pist	Yarış pisti 3.665 mil / 5.864 km
Yarışılan mesafe	53 tur, 194.245 mil / 310.792 km
Hava	Yağmurlu
Pol
Pilot	Michael Schumacher	Benetton-Renault
Zamanı	1:38.023
En hızlı tur
Pilot	Michael Schumacher	Benetton-Renault
Zamanı	1:42.976 (53 turluk yarışın 33. turunda)
Podyum
Birinci	Michael Schumacher	Benetton-Renault
İkinci	Mika Häkkinen	McLaren-Mercedes
Üçüncü	Johnny Herbert	Benetton-Renault

1995 Japonya Grand Prix (resmi adıyla XXI Fuji Television Japonya Grand Prix), 29 Ekim 1995 tarihinde Suzuka Pisti'nde gerçekleştirilmiş olan Formula 1 yarışıdır. Yarış, 1995 Formula 1 sezonunun 16. ve sondan bir önceki etkinliğidir.^[1] 53 tur üzerinden düzenlenen yarışı pol pozisyonundan başlayan Michael Schumacher kazanmıştır. McLaren'le yarışan Mika Häkkinen ikinci sırayı alırken üçüncülük Benetton'un ikinci pilotu Johnny Herbert'in olmuştur.^[2]

Ferrari pilotu Jean Alesi, yarışa ikinci sırada başlamış ancak aracının yarış başlamadan hareket ettiği gerekçesiyle 10 saniye dur-kalk cezası almıştır. Bunun ardından ikinci sıraya değin yükselen Alesi 25. turda yarıştan çekilmiştir. Schumacher'in Sürücüler Şampiyonası'ndaki rakibi Damon Hill ise Britanya medyasının sert eleştirileriyle yüz yüze kaldığı bir dönemde yarışa dördüncü sırada başlamış ve Alesi'nin yarış dışı kalmasının ardından ikinci sıraya yerleşmiş, ancak bu konumunu 40. turda pist dışına çıkarak kaybetmiştir.^[3]

Sezonun dokuzuncu birinciliğine imza atan Schumacher 1992'den bu yana Nigel Mansell'a ait olan bir sezonda en fazla sayıda yarış kazanma rekorunu yinelemiştir.^[4] Williams'la arasındaki puan farkını artıran Benetton da Markalar Şampiyonluğunu sezonun bitimine bir yarış kala garantilemiştir.^[3]

Süreç[değiştir | kaynağı değiştir]

Yarış öncesi durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Sezonun sondan bir önceki yarışına gelirken Benetton sürücüsü Michael Schumacher Sürücüler Şampiyonluğunu elde etmiş bulunmaktaydı. Bir önceki yarış olan Pasifik Grand Prix'sini kazanan Schumacher puanını 92'ye yükseltmiş ve en yakın rakibi Damon Hill'le arasındaki puan farkını 33'e çıkarmıştı. Ne var ki, Markalar Şampiyonası için yarış hâlâ sürmekteydi. 123 puanla ilk sırada olan Benetton'u 102 puanlı Williams izliyordu ve son iki yarışta alınabilecek olan 32 puan şampiyonu değiştirmeye yeterliydi.^[5] Daha evvelki yarışlardaki zayıf performansından dolayı yarıştan önceki hafta boyunca İngiliz medyası tarafından ağır biçimde eleştirilen Hill, Williams'ın 1996 sezonunda Heinz-Harald Frentzen ya da Gerhard Berger'le yarışmak istediği yönünde çıkan söylentilere de konu olmuştu.^[6][7][8] Tüm bunlara karşın, Williams takım patronu Frank Williams sezonun son iki yarışı öncesi Hill'i açıkça desteklemekteydi.^[9]

Yarış öncesi iki takımda sürücü değişiklikleri yapıldı. Bunlardan ilki, sezonun beşinci yarışı olan Monako Grand Prix'sinden bu yana Sauber adına yarışan Jean-Christophe Boullion'un yerine Karl Wendlinger'ın getirilmesiydi. Takımdan ayrılan Avusturyalı pilot 1994 Monako Grand Prix'sinde geçirdiği kaza sonucu komaya girmiş ve uzun bir süre yarışamamıştı.^[10] Diğer sürücü değişikliği ise geçirdiği apandisit ameliyatı nedeniyle Pasifik Grand Prix'sine katılamayan Mika Hakkinen'in McLaren'e dönüşüydü.^[11]

Antrenmanlar ve sıralama turları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yarıştan önce, biri cuma sabahı, diğeri cumartesi sabahı olmak üzere iki antrenman seansı gerçekleştirildi. 1 saat 45 dakikalık süreyle yapılan seanslar boyunca pistler kuruydu.^[12] İlk seansın en hızlı sürücüsü 1:40.410'luk bir derece elde eden Schumacher olurken Hakkinen saniyenin beşte biri farkla ikinci sırayı almıştır. Bundan sonraki dört sırayı Williams ve Ferrari pilotları elde etmiştir. Seans sonunda Hill ve David Coulthard üçüncü ve beşinci, Ferrari pilotları Jean Alesi ve Berger dördüncü ve altıncı sırayı elde etmişlerdir. İkinci seansta 1:40.389'luk zamanla Schumacher'i geride bırakan Häkkinen'i Jordan adına yarışan Eddie Irvine saniyenin onda üçü farkla izlemiştir. Williams pilotu Hill üçüncülüğü elde ederken Schumacher dördüncü olmuştur. İlk seanstakine benzer biçimde takım arkadaşını geride bırakan Alesi beşinci sırayı alırken Berger sekizincilikle yetinmek zorunda kalmıştır. Ferrarileri ayıran pilotlar Sauber'den Frentzen ve Williams'tan Coulthard'dır.^[1] Williams sürücüleri Hill ve Coulthard pist dışına çıkmış olmalarına karşın seansı ilk 10'da tamamlamayı başarmışlardır.^[13]

Sıralama turları, cuma ve cumartesi öğleden sonraları yapılan birer saatlik iki seans biçiminde düzenlenmekteydi. İki seans sonunda elde edilen en iyi zaman sürücünün yarışa başlama sırasını belirliyordu.^[12] Benetton B195'le yarışan Schumacher 1:38.023'le kariyerindeki 10. pol pozisyonu kazanırken bu pilotu saniyenin onda sekizi farkla izleyen Alesi yarışa ikinci sıradan başlama hakkını elde etmişti.^[1][15] Benetton'un sergilediği başarımdan büyük mutluluk duyan Schumacher duygularını şu sözlerle dile getirmiştir: "Böyle bir araçla yalnızca birkaç kez karşılaştım [...] Sanırım yarış için kendimi güvende hissedebilirim."^[16] Alesi elde ettiği sıradan hoşnut görünüyordu ancak cuma seansında kaza yapmasına yol açan mekanik sorun nedeniyle endişeliydi, Ferrari takımının kendisinden bilgi sakladığını iddia ediyordu.^[16] Sezon sonunda Ferrari'yle yollarını ayırması beklenen Alesi'nin takım çalışanlarıyla ilişkisi giderek gerginleşmekteydi.^[17] McLaren pilotu Hakkinen üçüncü sırayı elde ederken yarışa dördüncü sırada başlayacak olan Hill, Schumacher'den bir saniye kötü bir derece elde etmişti. Daha önce Belçika Grand Prix'sine üçüncü sırada başlama hakkını kazanan Hakkinen kendisi için sezonun en iyi derecelerinden birini elde ederken^[18] takım arkadaşı Mark Blundell kendisinden beklenmeyecek ölçüde başarısız bir sıralama turları başarımı sergilemiştir. Sıralama turlarının ilk bölümünde duvara çarpan Blundell aracının aşırı hasar almasından ötürü herhangi bir zaman kaydedememiştir. Cumartesi günü yapılan ısınma seansında da 130R virajında ciddi bir kaza geçiren sürücü yapılan doktor muayenesi uyarınca sıralama turlarının ikinci bölümüne katılmamıştır. McLaren pilotu böylece herhangi bir tur zamanı elde edememiş ve yarışa son sıradan başlamak zorunda kalmıştır.^[19] Cumartesi günü yapılan sıralama turları seansında Ligier ile kaza yapan Aguri Suzuki ise hastaneye kaldırılmış ve kaburga kemiğindeki kırık nedeniyle yarışa katılamamıştır.^[3]

Yarış[değiştir | kaynağı değiştir]

Pist yüzeyinin yarış boyunca nemli olması tur zamanlarının bir gün önce yapılan antrenman turlarında elde edilen derecelerden kötü olmasına yol açmıştır.^[1] Sürücüler JST (GMT + 10) itibarıyla 09:30'da piste varmışlar ve yarım saatlik bir ısınma seansına katılmışlardır. Sıralama turlarında bekleneni veremeyen Williams pilotları ıslak zeminde daha başarılı sonuçlar elde etmişlerdir. Hill 2:00.025 ile sabahın en iyi derecesini elde ederken takım arkadaşı Coulthard üçüncü sırayı almış, bu iki pilotu ayıran sürücü ise Schumacher olmuştur. Hill'i saniyenin onda sekizi farkla izleyen Alesi ise dördüncü sırayı elde etmiştir.^[1] Yarışa başlama hakkını elde eden 24 araçtan 22'si pistte hazır bulunmuş, sıralama turlarında ciddi bir kaza geçiren Suzuki ve Forti model aracı vites kutusu sorunu yaşayan Roberto Moreno yarışa başlayamamıştır.^[9][20] Yarışların Suzuka'da düzenlenmeye başladığı 1987'den bu yana ilk kez biletler erken tükenmemiş, üç Japon pilotun yer almasına rağmen yarışa gösterilen ilgi beklentilerin altında kalmıştır.^[21]

JST itibarıyla 14:00'te başlayacak olan yarışa tüm takımlar ıslak zemin lastikleriyle hazırlanmışlardı.^[3] Yarışa ilk sıradan başlayan Schumacher ilk virajı sorunsuz atlatırken ikinci sıradaki Alesi, erken hareket etmekten dolayı yarış gözlemcileri tarafından üçüncü turda 10 saniye dur-kalk cezasına çarptırılmış^[3][15] ve piste ancak onuncu sırada dönebilmişti.^[1] Alesi'nin takım arkadaşı Berger de çıkış hatası yaptığı gerekçesiyle aynı cezaya çarptırılmıştır. Yarışa orta sıralardan başlayan Footwork pilotu Gianni Morbidelli, Wendlinger'ın ilk virajda kendisine arkadan çarpması sonucunda pist dışına çıkmış ve aracının motorunun durması nedeniyle yarış dışı kalmıştır.^[9] Pistin kurumaya başladığını gözlemleyen Alesi yedinci turda pite girerek düz lastiklere geçmiştir.^[15][22] Piste dönüşünü izleyen turlarda art arda en iyi tur zamanlarına imza atan Alesi'nin diğer pilotlarla arasında tur başına en az beş saniyelik fark bulunuyordu.^[22][23] 10. turda düz lastikler için pite giren Schumacher ilk sırayı Hakkinen'e bırakmış ancak bu sürücü de bir sonraki turda pit-stop yapmıştır. 15. sıra için Minardi pilotu Pedro Lamy'yi geçmeye çalışırken spin atan Alesi kısa sürede kazandığı avantajı yitirmiş;^[3][15] ancak 10. turun son şikanında Hill'i geçerek ikinci sıraya yükselmeyi başarmıştır. Alesi'nin düz lastiklerle ulaştığı hızı gören diğer takımlar da pilotlarını pite çağırmışlardır.^[24]

Jordan pilotu Rubens Barrichello 15. turun son virajında Irvine'dan geç fren yapmaya çalışırken spin atmış ve bu arada takım arkadaşının aracına da zarar vermiştir. Pist dışına çıkan Barrichello lastikten engellere doğru sürüklenmiş ve aracının arka kanadının kırılması nedeniyle yarış dışı kalmıştır. Irvine 20. turda ise Frentzen'le çarpışmış ancak bundan zarar görmeyerek yarışı sürdürebilmiştir. Ön kanadı zarar gören Frentzen ise pite girmek zorunda kalmıştır.^[24] Ön bölümde ise yarışı düz lastiklerle sürdürmesine rağmen Schumacher, Alesi'nin hızına ayak uyduramamış ve iki pilot arasındaki fark 25. turda altı saniyeye düşmüştür.^[22] Ne var ki, Ferrari 412T1 model aracıyla diferansiyel sorunu yaşayan Alesi bu turda yarış dışı kalmıştır.^[3][15] Daha sonra yapılan incelemelerle bu sorunun ön akstan kaynaklandığı anlaşılmıştır.^[24] İkinci pit stopunu 31. turda yapan Schumacher ilk sırayı Hill'e bırakmış, 33. turda yarışın en hızlı tur zamanını gerçekleştirmiş ve bir sonraki turda Hill'in pite girmesiyle yeniden liderliğe yükselmiştir.^[22] Onları izlemekte olan Häkkinen ve Coulthard üçüncü ve dördüncü sırada yer almaktaydı, ama Coulthard, Häkkinen'den altı tur sonra pite girerek üçüncü sıraya çıkmıştır.^[25] Benetton'un ikinci pilotu Johnny Herbert ikinci pit stoplar öncesi beşinci sıradayken onun hemen arkasında Irvine bulunmaktaydı.^[1][26]

Bu arada yağış yeniden başlamıştı, fakat pistin sonunda yer alan Kaşık Virajı dışındaki bölümler hâlâ kuruydu. Hill, pit stopundan iki tur sonra Kaşık Virajı'nda pistten çıkmış ve ön kanadı hasarlı bir biçimde yarışa dönene dek Williams pilotları ikinci ve üçüncü sırada bulunuyorlardı.^[22] Hill tekrar hareket edince dördüncü sıraya düşmüştü, sonra ön kanadının değiştirilmesi için pite girdi. Pitten beşinci sırada ayrılan Hill, pit alanında hız sınırlarına uymadığı gerekçesiyle 10 saniye dur-kalk cezasına çarptırıldı.^[3] Coulthard da Kaşık Virajı'nda çakıllı alandan geçerek takım arkadaşının yaptığı hatayı yapmış ve fazla zarar görmeden çıkacak gibi görünüyordu ki, sonraki şikan olan 130R'de hız kesmek isterken aracının içine giren çakıllardan birinin fırlaması ile kontrolü kaybetti ve çakıl tuzağına saplandı.^[22] Hill, daha dur-kalk cezasını almadığı için takım yöneticileri ona telsizle hızlanma talimatı verdiler. Ancak, Hill Kaşık Virajı'nda spin attış ve 10 saniye dur-kalk cezası için pite giremeden yarış dışı kaldı.^[3] Blundell, Irvine ve Frentzen de Kaşık Virajı'nda pistten çıkmışlar ancak bu pilotların tümü yarışı tamamlayabilmiştir.^[22] En yakın takipçisinin yarış dışı kalmasıyla rahatlayan Schumacher 53 tur üzerinden düzenlenen yarışı 1:36:52.930'luk dereceyle bitirmiş ve sezonun dokuzuncu birinciliğine imza atmıştır.^[1][27] Bu zafer ve Herbert'in elde ettiği üçüncülük, ayrıca Hill ve Coulhthard'ın çekilmiş olmaları sonucu Benetton'a 1995 Markalar Şampiyonluğunu da getirdi.^[3] McLaren'i ile Schumacher'i 20 saniye geriden izleyen Häkkinen ikinci olurken Jordan pilotu Irvine dördüncü sırayı almış, Ligier adına yarışan Olivier Panis ve Tyrrell sürücüsü Mika Salo puan alan diğer pilotlar olmuşlardır.^[27] Yarışa son sırada başlamasına rağmen Blundell yedinci sırayı elde etmiştir, Salo'nun yalnızca 1.6 saniye gerisinden.^[25] Yarışı tamamlayan diğer pilotlar Frentzen, Luca Badoer, Wendlinger, Lamy ve Taki Inoue'dur.^[1]

Yarış sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, Schumacher'in Benetton takımıyla kazandığı son birincilik olmuştur çünkü sürücü 1996 sezonu için Ferrari'yle anlaşmaya varmıştır.^[28] Herbert de Schumacher'in görüşlerine katılarak Benetton'un "muhteşem bir iş çıkardığını" söylemiştir.^[25] Hill ise hem bu yarışta aldığı sonuçtan hem de sezonun genelinden pek hoşnut değildi. Hill, sonradan şu değerlendirmeyi yapmıştır:

İşlerin daha kötü olamayacağını düşündüğünüz an başınıza daha kötüsü gelir. Bu kolay bir şey değil, devam etmeniz gerekiyor. Yapılabilecek en kolay iş vazgeçmek, bunu yapmak daha az acı veriyor olabilir ancak bu bizim için bir seçenek değil. Yarış içinde gerçekten iyiydik, pistte olduğum her an kendimi birinciliğe yakın hissediyordum, ancak daha sonra işler kötüye gitti. Yağmur yeniden başladı ve ikinci kez spin attığımda aracın kaymasına yol açan şey yağmur değil sanırımm pist üzerindeki bir yağ birikintisiydi. Sezonu iyi bir biçimde kapatamadık ancak bu durumun nedenleri ortada ve kazanma alışkanlığımızı geri getiremememiz için hiçbir neden yok.^[25]

Hill'in yarış dışı kalmasından ötürü 10 saniye dur-kalk cezası için pite girmediği gerekçesiyle Williams takımı, Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) tarafından 10000 Amerikan doları para cezasına çarptırıldı.^[25] Hill 2008 yılında Motor Sport dergisine verdiği bir demeçte "1995 sezonunun kendisi ve takımı için kötü bir anı olduğunu" söylemiştir. Pilot, Frank Williams ve Patrick Head'in kendisini 1997 sezonunda takımda görmek istemediklerini düşündüğünü de açıklamıştır.^[29]

1980 Formula 1 Dünya Şampiyonu Alan Jones Alesi'yi överek bu sürücünün "Grand Prix yarışları tarihine geçecek bir başarı sergilediğini" belirtmiştir.^[15] Alesi de ön arkının zarar görmeseydi birinciliği sonuna dek kovalayacak olduğunu söylemiştir. Aracının yarışa erken başladığına inanmadığını ekleyen pilot, yine de aracın yolun eğimli olması nedeniyle birkaç santimetre ilerlediğini kabul etmiştir.^[24] Alesi 2009 yılında Autosport dergisinde yayımlanan röportajında olası bir cezayı önlemek için yarıştan önce yarış direktörüne gittiğini ve ceza kararının ardından çok öfkelendiğini söylemiştir.^[23] Berger de aldığı cezaya sorgulamış ve aracının yeşil ışık yanmadan harekete geçmediğini iddia etmiştir.^[8]

Sıralama[değiştir | kaynağı değiştir]

Isınma turları[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıra	No	Sürücü	Marka	S1 Zamanı	S2 Zamanı	Fark
1	1	Michael Schumacher	Benetton-Renault	1:38.428	1:38.023	-
2	27	Jean Alesi	Ferrari	1:39.127	1:38.888	+0.865
3	8	Mika Häkkinen	McLaren-Mercedes	1:39.127	1:38.954	+0.931
4	5	Damon Hill	Williams-Renault	1:39.032	1:39.158	+1.009
5	28	Gerhard Berger	Ferrari	1:40.305	1:39.040	+1.017
6	6	David Coulthard	Williams-Renault	1:39.155	1:39.368	+1.132
7	15	Eddie Irvine	Jordan-Peugeot	1:40.153	1:39.621	+1.598
8	30	Heinz-Harald Frentzen	Sauber-Ford	1:40.010	1:40.380	+1.987
9	2	Johnny Herbert	Benetton-Renault	1:40.349	1:40.391	+2.326
10	14	Rubens Barrichello	Jordan-Peugeot	1:40.381	1:40.413	+2.358
11	26	Olivier Panis	Ligier-Mugen-Honda	1:40.838	1:41.081	+2.815
12	4	Mika Salo	Tyrrell-Yamaha	1:41.355	1:41.637	+3.332
13	25	Aguri Suzuki	Ligier-Mugen-Honda	1:42.561	1:41.592	+3.569
14	3	Ukyo Katayama	Tyrrell-Yamaha	1:41.977	1:42.273	+3.954
15	9	Gianni Morbidelli	Footwork-Hart	1:42.623	1:42.059	+4.036
16	29	Karl Wendlinger	Sauber-Ford	1:43.634	1:42.912	+4.889
17	23	Pedro Lamy	Minardi-Ford	1:43.387	1:43.102	+5.079
18	24	Luca Badoer	Minardi-Ford	1:43.940	1:43.542	+5.519
19	10	Taki Inoue	Footwork-Hart	1:44.386	1:44.074	+6.051
20	17	Andrea Montermini	Pacific-Ford	1:46.869	1:46.097	+8.074
21	21	Pedro Diniz	Forti-Ford	1:46.654	1:47.166	+8.631
22	22	Roberto Moreno	Forti-Ford	1:50.097	1:48.267	+10.244
23	16	Bertrand Gachot	Pacific-Ford	1:48.824	1:48.289	+10.266
24	7	Mark Blundell	McLaren-Mercedes	16:42.640	-	+15:04.617
Kaynak:[1] Kalın yazılı zamanlar sonucu belirleyen tur zamanlarının iyi olanını göstermektedir.

Yarış[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıra	No	Sürücü	Marka	Tur	Zaman	BS	Puan
1	1	Michael Schumacher	Benetton-Renault	53	1:36:52.930	1	10
2	8	Mika Häkkinen	McLaren-Mercedes	53	+19.337	3	6
3	2	Johnny Herbert	Benetton-Renault	53	+1:23.804	9	4
4	15	Eddie Irvine	Jordan-Peugeot	53	+1:42.136	7	3
5	26	Olivier Panis	Ligier-Mugen-Honda	52	+1 tur	11	2
6	4	Mika Salo	Tyrrell-Yamaha	52	+1 tur	12	1
7	7	Mark Blundell	McLaren-Mercedes	52	+1 tur	23
8	30	Heinz-Harald Frentzen	Sauber-Ford	52	+1 tur	8
9	24	Luca Badoer	Minardi-Ford	51	+2 tur	17
10	29	Karl Wendlinger	Sauber-Ford	51	+2 tur	15
11	23	Pedro Lamy	Minardi-Ford	51	+2 tur	16
12	10	Taki Inoue	Footwork-Hart	51	+2 tur	18
YD	5	Damon Hill	Williams-Renault	40	Spin	4
YD	6	David Coulthard	Williams-Renault	39	Spin	6
YD	21	Pedro Diniz	Forti-Ford	32	Spin	20
YD	27	Jean Alesi	Ferrari	24	Motor	2
YD	17	Andrea Montermini	Pacific-Ford	23	Spin	19
YD	28	Gerhard Berger	Ferrari	16	Elektrik	5
YD	14	Rubens Barrichello	Jordan-Peugeot	15	Spin	10
YD	3	Ukyo Katayama	Tyrrell-Yamaha	12	Spin	13
YD	16	Bertrand Gachot	Pacific-Ford	6	Ön aks	22
YD	22	Roberto Moreno	Forti-Ford	1	Vites kutusu	21
YD	9	Gianni Morbidelli	Footwork-Hart	0	Spin	14
YB	25	Aguri Suzuki	Ligier-Mugen-Honda	0	Kaza
Kaynak:[2] YD: Yarış dışı YB: Yarışa başlamadı  BS: Başlangıç sırası

Yarışın ardından oluşan sıralamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürücüler Şampiyonası[1] Sıra Sürücü Puan 1 Michael Schumacher 102 2 Damon Hill 59 3 David Coulthard 49 4 Johnny Herbert 45 5 Jean Alesi 42

Markalar Şampiyonası[1] Sıra Marka Puan 1 Benetton-Renault 137 2 Williams-Renault 102 3 Ferrari 73 4 McLaren-Mercedes 27 5 Jordan-Peugeot 21

• Not: Çizelgelerde yalnızca ilk beş sıra gösterilmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]