1830 Devrimleri, Avrupa'da 1830'da gerçekleşen devrimci bir dalgaydı. İki “ romantik milliyetçi ” devrimi içeriyordu : Hollanda Birleşik Krallığı'ndaki Belçika Devrimi ve Fransa'daki Temmuz Devrimi ile birlikte Polonya, İtalyan devletleri Kongresi'ndeki devrimler. Portekiz ve İsviçre bunu on sekiz yıl sonra, 1848 Devrimleri olarak bilinen çok daha güçlü bir başka devrim dalgası izledi.

Romantik Devrimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Her ikisi de Batı Avrupa'da meydana gelen 1830 romantik milliyetçi devrimleri, halk monarşileri adı verilen benzer anayasal monarşilerin kurulmasına yol açtı . Louis-Philippe 31 Temmuz 1830'da "Fransızların Kralı" ve 21 Temmuz 1831'de I. Leopold "Belçikaların Kralı" oldu.

Fransa

Fransa'da, Temmuz Devrimi, Birinci Fransız İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra eski haline getirilen Bourbon Hükümdarlığı Kral X. Charles'in devrilmesine yol açtı . Onun yerine Charles'ın kuzeni Louis-Philippe, Orléans Dükü ilk "Fransız Kralı" olarak taç giydi. Bu demek oluyor ki anayasal monarşi olan Bourbon Restorasyonu'ndan Temmuz Monarşisi'ne geçişi işaret ediyordu ; gücün Bourbon Hanedanı'nın alt kolu olan Orleans Hanedanı'na geçmişti. Fransız Temmuz Monarşisi, 1848 devrimlerine kadar sürecekti.

Belçika

Belçika Devrimi 25 Ağustos 1830'da patlak verdi. Kısa vadeli etki, bir ay önce Fransız Temmuz Devrimi'nin patlak vermesiydi: Belçika, 1815'te Hollanda Krallığı'na bağlanmıştı ve bir Belçika Vatansever hareketi ortaya çıkmıştı. Hollanda mutlak monarşisinin yetkilerini sınırlayacak ve temel medeni hakları kutsallaştıracak yazılı bir anayasa; Fransız Temmuz İsyanı onlara kendilerini mücadelelerine eşdeğer bir mücadele gibi gördüler. Bu bağlamda Brüksel'de milliyetçi bir operanın (La muette de Portici) sahnelenmesi, başkent burjuvazisi arasında küçük bir ayaklanmaya yol açtı.Vatansever şarkılar söyleyen ve şehirdeki bazı kamu binalarını ele geçiren bu erken devrimci grup, çok sayıda kent işçisi tarafından şişirildi. Ertesi gün, devrimciler 1789 Brabant Devrimi'nden açıkça etkilenerek kendi bayraklarını dalgalandırmaya başladılar.^[1] Düzeni korumak için birkaç burjuva milis grubu kuruldu. Brüksel'deki durum ülke genelinde yaygın huzursuzluğa yol açtı. Kral I. Willem, oğlunun isyancılarla müzakere etme tavsiyesini reddetti, onları daha radikal, bağımsızlık yanlısı bir duruşa zorladı ve isyanı bastırmak için Brüksel'e büyük bir askerî güç gönderdi. 23 ve 28 Eylül 1830 arasında, Hollanda kuvvetleri ile ülkenin dört bir yanından gelen küçük birlikler tarafından takviye edilen Brüksel devrimcileri arasında ağır çatışmalar yaşandı. Hollandalılar sonunda geri çekilmek zorunda kaldılar. Başarısız saldırı ve eş zamanlı olarak Belçikalı askerlerin Hollanda ordusundan toplu firarlarının ardından, devrim Belçika'nın her yanına yayıldı. Hollandalı garnizonlar, yalnızca Anvers ve Lüksemburg işgal altında kalana kadar bölgenin dışına itildi. Charles Rogier liderliğindeki Belçika Geçici Hükümeti 24 Eylül'de kuruldu ve Belçika'nın bağımsızlığı 4 Ekim'de resmen ilan edildi ve anayasa oluşturma çalışmaları başladı. Aralık ayında uluslararası hükûmetler,Londra Konferansı Belçika'nın bağımsızlığını tanıdı ve tarafsızlığını garanti etti . Ancak Hollandalılar, Belçika'nın bağımsızlığını ve 1839'daki Konferans şartlarını tanıdı. Nihayet 1831'de kabul edilen Anayasa, bireysel özgürlükleri korudu ve dünya çapında geleceğin liberal anayasacıları için bir şablon olarak kabul edildi. Aynı zamanda, 1789 Fransız Devrimi'nin ardından cumhuriyetçilikle bağlantılı mafya yönetimi korkularını savuşturmak için popüler bir monarşi ("Belçika Kralı" yerine "Belçikalıların Kralı") yarattı. Belçikalıların ilk kralı Leopold Temmuz 1831'de taç giydi.^[2]

Diğer Devrimler ve Ayaklanmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalya

1830'a gelindiğinde, birleşik bir İtalya lehine devrimci duygular yeniden canlanmaya başladı ve bir dizi ayaklanma, İtalyan yarımadasında tek bir ulusun yaratılması için zemin hazırladı.

Polonya

Polonya Kongresi'nde eşzamanlı olarak, Rus Çarına karşı başarısız olan Kasım Ayaklanması gerçekleşti. Ayaklanma, 29 Kasım 1830'da Varşova'da, Polonya Kongresi'nin yerel ordusundan genç Polonyalı subayların, teğmen Piotr Wysocki liderliğindeki ayaklanmasıyla başladı . Kısa süre sonra Polonya toplumunun geniş kesimleri onlara katıldı ve ayaklanma Litvanya topraklarına, batı Beyaz Rusya'ya ve Ukrayna'nın sağ yakasına yayıldı. Bazı yerel başarılara rağmen, ayaklanma sonunda Ivan Paskevich komutasındaki sayısal olarak üstün bir Rus İmparatorluk Ordusu tarafından ezildi. Çar I. Nikolay Polonya'nın bundan böyle Rusya'nın ayrılmaz bir parçası olduğuna ve Varşova'nın askeri bir garnizondan biraz daha fazlası olduğuna karar verdi ve üniversitesi kapatıldı.^[3]

Portekiz ve Brezilya

Avrupa'da devrimlerin patlak vermesi, Brezilyalı liberallere, bağımsızlık mücadelesinden bu yana otoriter bir rol oynadığı ülkeden İmparator I. Pedro'yu sürgün fırsatı verdi. Portekizli liberallere olan bağlılığı göz önüne alındığında, Portekiz İç Savaşı'nda onların tarafını tuttu.

Teksas

Teksas Devrimi (2 Ekim 1835 - 21 Nisan 1836), Amerika Birleşik Devletleri ve Tejanos'tan (İspanyol Teksaslılar) sömürgecilerin Meksika'nın merkeziyetçi hükûmetine karşı silahlı direniş başlattıkları bir isyandı.

İsviçre

1830'daki Fransız Temmuz Devrimi'nin ardından, yeni kanton anayasaları için çağrıda bulunan bir dizi büyük meclis düzenlendi. Her kantonun kendi anayasası olduğu için, her kantondaki meclisler farklı özelliklere değindi, ancak hepsinin iki ana sorunu vardı. İlk olarak, yerel meclislerdeki sandalyelerin ve Tagatzung'un tahsis edilme şeklini ayarlayarak anayasaların barışçıl bir şekilde ayarlanması çağrısında bulundular. Özellikle kanton sermayesinin hükümette aşırı temsil edilmesi olarak gördükleri şeye itiraz ettiler.^[4] İkinci olarak, anayasayı değiştirmenin bir yolunu aradılar. Hatta çok az kantonun anayasaları değiştirme veya değiştirme yolu bile vardı ve bunların hiçbiri yurttaş inisiyatiflerinin eklenmesine izin vermedi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]