Kraliyet Donanması

Kraliyet Donanması
Kraliyet Donanması
	Kraliyet Deniz Kuvvetleri sancağı "The white ensign"
Etkin	1546 (477 yıl önce)
Ülke	Birleşik Krallık
Bağlılık	Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri
Büyüklük	37.300 düzenli; 2.900 Kraliyet Donanması rezervi; 19.600 düzenli rezerv; 98 dahil olmak üzere gemilerin RFA; 177 uçak; 2 Uçak gemisi; 2 Amfibi hücum gemisi; 2 Amfibi taşıma rıhtım; 6 Destroyer ; 13 Fırkateyn; 10 Denizaltı ; 13 Mayın Temizleme Gemisi
Karargâh	Savunma Bakanlığı Ana Bina, Whitehall
Marş	"Heart of Oak"
Website	royalnavy.mod.uk
Komutanlar
Yüksek Amirallik Lordu	Kral III. Charles
Birinci Deniz Lordu	Oramiral Ben Key
İkinci Deniz Lordu	Koramiral Martin Connell
Filo Komutanı	Koramiral Andrew Paul Burns
Nişanlar
Donanma Bayrağı
Donanma Sancağı
Kral'ın sancağı
Hava Araçları
Saldırı	F-35 Lightning II ; AW159 Wildcat AH1
Devriye	Merlin HM2 ; AW159 Wildcat HMA2
Eğitim	Grob 120TP Prefect ; Tutor ; Hawk T1 ; Beechcraft King Air Avenger T1
Nakliye	Merlin HC4

Kraliyet Donanması (İngilizce: Royal Navy), Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

Ad[değiştir | kaynağı değiştir]

Aslında Kraliyet Donanması ("Royal Navy") adı, Suüstü Filosu^{[kaynak belirtilmeli]} (Surface Fleet), Denizaltı Filosu (Submarine Service) ve Filo Hava Birliği (Fleet Air Arm) kapsamaktadır. Bu üç birim dışında Kraliyet Deniz Piyadeleri (Royal Marines), Kraliyet Deniz Piyadeleri İhtiyatı (Royal Marines Reserve), Kraliyet Filosu Yedekleri (Royal Fleet Auxiliary), Kraliyet Donanması İhtiyatı (Royal Naval Reserve)'i de kapsayan resmî adı Naval Service'tir. Ancak fiilen resmî belgelerde bile "Naval Service" için de "Royal Navy adı kullanılmaktadır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiltere'de ülke savunmasında düzenli deniz kuvvetlerinden ilk kez Wessex kralı Büyük Alfred döneminde (871-899) yararlanıldı. Deniz Kuvvetleri 13. yüzyıla değin yerel nitelikte ve savunmaya yönelik olarak varlığını sürdürdü. İngiltere, Normandiya üzerindeki egemenliğini Fransa'ya kaptırmasından ve ticari ilişkilerinin Portekiz'le İspanya'yı da içine alacak biçimde genişlemesinden sonra karadaki çarpışmalara asker ulaştırmak için gemilerden yararlanmaya başladı. 1340'taki Sluys Muharebesi'nde da İngiliz donanması ilk kez doğrudan savaşa girdi.

16. yüzyılda VIII. Henry, büyük toplarla donatılmış bir savaş gemisi filosu kurdu ve bir donanma yönetimi oluşturdu. I. Elizabeth döneminde deniz kuvvetleri İngiltere'nin ana savunma gücü durumuna geldi ve Büyük Britanya İmparatorluğu'nun geniş bir alana yayılmasını sağladı. Silahlı kuvvetlerin İngiliz İç Savaşı (1642-1651) sırasında Parlamento'nun denetimi altına girmesine karşın, II. Charles deniz kuvvetlerine Kraliyet Deniz Kuvvetleri adını verdi.

Kraliyet Deniz Kuvvetleri kuruluşundan bugüne değin dünyanın en güçlü donanmaları arasında yer aldı. I. Dünya Savaşı sırasında temel görevi ticaret gemilerini denizaltı saldırısından korumaktı, gerçekleştirdiği tek saldırı hareketı Çanakkale'de başarısızlıkla sonuçlandı (1915). Donanma Hava Birliği bu savaş sırasında kuruldu; 1937'de bütün uçak gemileri bu birliğin denetimine girdi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra büyüklük bakımından ABD Deniz Kuvvetleri'nin ardından ikinci sırada gelen ve özellikle denizaltılara karşı gerçekleştirilen harekâtlarda başarılı olan Kraliyet Deniz Kuvvetleri, 1950'de de Kore Savaşı'na katıldı. Bugün de en büyük deniz güçlerinden biridir. Falkland Savaşı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kraliyet donanmasının yürüttüğü en büyük harekâtlardan biriydi. Kraliyet Deniz Kuvvetleri Körfez ve Irak Savaşlarında önemli rol oynadı.

Deniz Kuvvetleri Komuta Kurulu, 1964'te Savunma Bakanlığı'na bağlandı. 1967'den sonra donanma yönetiminin başına bir müsteşar getirildi. Kraliyet Deniz Kuvvetleri'ne bağlı birimler Donanma Başkomutanlığı, Deniz Kuvvetleri Anavatan Komutanlıkları, Donanma Hava Birliği ve Kraliyet Deniz Piyadeleri'dir. 1960'ta asker ve gemi sayısı azaltılan Kraliyet Deniz Kuvvetleri'ne 1969'da nükleer caydırıcılık görevi verildi bünyesinde nükleer füzelerle donatılmış bir denizaltı filosu oluşturuldu. Nükleer denizlatılar Soğuk Savaş döneminde, özellikle Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde Sovyet denizaltılarına karşı önleyici bir güç oldu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Tittler, Robert; Jones, Norman L. (2008). A Companion to Tudor Britain. John Wiley & Sons. s. 193. ISBN 978-1405137409.
^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.
^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"Royal Navy" (İngilizce). 30 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022.

[a-1] Tittler, Robert; Jones, Norman L. (2008). A Companion to Tudor Britain. John Wiley & Sons. s. 193. ISBN 978-1405137409.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2024.

[4] "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

İngiltere Donanması nedir?, İngiltere Donanması anlamı nedir?, İngiltere Donanması ne demektir?