Yukarı Bak

Yukarı Bak
Up
	Film afişi
Yönetmen	Pete Docter
Yapımcı	Jonas Rivera
Senarist	Bob Peterson; Pete Docter;
Hikâye (eser)	Bob Peterson; Pete Docter; Tom McCarthy;
Oyuncular	Ed Asner; Christopher Plummer; Jordan Nagai; Bob Peterson;
Müzik	Michael Giacchino
Görüntü yönetmeni	Patrick Lin; Jean-Claudie Kalache;
Kurgu	Kevin Nolting
Stüdyo	Walt Disney Pictures; Pixar Animation Studios;
Dağıtıcı	Walt Disney Studios; Motion Pictures
Çıkış tarih(ler)i	29 Mayıs 2009
Süre	96 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Bütçe	$175 milyon
Hasılat	$731.4 milyon

Yukarı Bak (Özgün adı: Up), 2009 çıkışlı ABD yapımı 3 boyutlu komedi-drama macera türlerindeki animasyon filmi. Film Pixar Animation Studios tarafından yapılmış ve Walt Disney Pictures tarafından dağıtılmıştır. Film Cannes Film Festivali'nde yer aldı ve Kuzey Amerika galası 29 Mayıs 2009 tarihinde gerçekleşti.

Filmdeki Carl Fredricksen karakterini özgün İngilizce versiyonunda Edward Asner, Türkçe dublajlı versiyonunda ise Erol Günaydın seslendirmiştir. Film Türkiye'de 16 Ekim 2009'da gösterime girmiştir.

Gişede başarılı olan ve eleştirmenlerden oldukça iyi yorumlar alan Yukarı Bak, 82. Akademi Ödülleri'nde En İyi Animasyon Filmi ve En İyi Film Müziği ödüllerini kazandı.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Genç Carl Fredricksen utangaç, sessiz bir çocuktur. Ünlü kâşif Charles F. Muntz'a hayrandır. Muntz'un, Güney Amerika'daki Cennet Şelaleleri'nde bulduğunu iddia ettiği devasa kuşun sahte iskeletini üretmekle suçlandığını öğrenince üzülür. Muntz oraya gidip onun canlısını yakalamadan dönmemeye yemin etmiştir. Bir gün Carl, Ellie (Elizabeth Docter) adında enerjik ve biraz da erkeksi hareketleri olan bir kızla arkadaş olur. O da Carl gibi bir Muntz hayranıdır. "Kulüp evini" (çevredeki terkedilmiş bir ev) Cennet Şelalesi manzaralı bir uçuruma taşıma isteğini Carl'a sır verir ve ona kendine yardımcı olması konusunda söz verdirtir. Carl ve Ellie sonunda evlenir ve onarılmış evde birlikte yaşlanırlar. Bu sürede Carl sırayla oyuncak balon satıcısı ve "zookeeper" olarak çalışır. Çocuk sahibi olamayan ikili defalarca Cennet Şelalesi'ne seyahat için para biriktirir; fakat sonunda daha acil ihtiyaçları için harcarlar. En sonunda Carl yaşlılığında yola çıkmaya karar verir; fakat Ellie aniden hastalanıp ölür ve onu yalnız bırakır.

Bir süre sonra, Carl kentsel gelişim tarafından çevrelenen evinde yaşamaya devam eder ve evi satmaya direnir. Posta kutusuna zarar verdiği için bir inşaat işçisini yaralamasıyla sona erer. Bu yüzden mahkeme evi boşaltıp huzurevine taşınmasına karar verir. Fakat Carl'ın aklına Ellie'ye verdiği sözü tutmasını sağlayacak bir fikir gelir: binayı yerinden kaldırmak için binlerce helyum balonu kullanıp evini geçici bir zepline çevirmek. Sonuncu rozeti olan "Yaşlılara Yardım" başarı rozetini kazanmak için Carl'ı rahatsız eden, Russell isimli genç bir Doğa Kaşifi kazara yolcusu olur.

Bir gök gürültülü sağanaktan kurtulduktan sonra, ev Cennet Şelalesi'ne bakan bir dağ geçidinin yanına iner. Carl ve Russell evi, hareketsiz kalması için kendilerine bağlarlar ve balonların havası kaçmadan önce şelaleye varmayı umarak vadinin etrafında yürümeye başlarlar. Daha sonra civcivlerine ulaşmaya çalışan uzun, renkli bir uçamayan kuşla (Russell'ın "Kevin" adını verdiği) ve sonra da konuşmasını sağlayan özel bir tasma takan, Dug isimli bir köpekle arkadaş olurlar.

Carl ve Russell Alpha adlı bir köpeğin önderliğindeki bir sürüyle karşılaşırlar. Onları Dug'ın ustası, yaşlanmış Charles Muntz'a götürürler. Muntz Carl ve Russell'ı zeplinine davet eder. Orada, yıllarının, Cennet Şelalesi'nde devasa kuşu araması rezaletiyle geçtiğini anlatır. Russell'ın safça Kevin'le olan arkadaşlığını açıklaması üzerine, Muntz becomes disturbingly hostile, prompting the pair, Kevin, and Dug to flee, chased by Muntz's dogs. Muntz sonunda onlara yetişir ve Carl'ın evinin altında bir yangın başlatır. Böylece Carl'ı eviyle Kevin arasında bir seçim yapmak zorunda bırakır. Carl, Muntz'un kuşu almasına izin vererek yangını söndürmek için koşar. Carl ve Russell sonunda şelaleye varır; fakat Russell Carl'a kızgındır.

Evine yerleşen Carl üzgün bir şekilde Ellie'nin çocukluk albümüne gömülür. Evlilik fotoğraflarını ve Ellie'den yenisine devam etmesini söyleyen, "macera" için teşekkür notunu görünce şaşırır. Yeniden canlanan Carl Russel'a bakmak için dışarı çıkar ve onu, Kevin'ı kurtarmak için birkaç balonla uçarken görür. Mobilyalarını ve eşyalarını atıp evi boşaltır ve onu izlemeye yola çıkar.

Russell Muntz tarafından ele geçirilir; fakat Carl uçan seplini yönetip Russell'ı da, Kevin'ı da kurtarır. Muntz zeplinin çevresinde onları izler, sonunda Dug, Kevin ve Russell'ı Carl'ın evinde köşeye sıkıştırır. Muntz onlara çok yaklaşmışken, Carl Kevin'ı pencereden dışarı çıkması ve arkasına bağlı olan Dug ve Russell'la birlikte gemiye dönmesi için yemler. Onlardan sonra Muntz da sıçrar, fakat ayağına birkaç balon ip takılır ve düşerek ölür. Halatın kopmasıyla ev gözden uzağa, bulutlara doğru iner. Carl bunun en iyisi olduğunu kabul eder.

Carl ve Russell Kevin'ı civcivlerine kavuşturur. Daha sonra zeplinle birlikte şehre uçarlar. Russell'ın babası oğlunun Kâşif mezuniyetini kaçırınca, Carl Russell'a gururlu bir şekilde son rozetini sunar: üzüm sodası kapağı. Carl bunu Ellie ile ilk karşılaştığında ondan almıştı. İkisi zeplini de yakınlarına park edip dondurmalarıyla birlikte dükkânın dışındaki kaldırıma oturmuş, Russell ve babasının bir zamanlar yaptığı şekilde yapıp eğlenirler. Bu sırada, Carl'ın evi Ellie'ye verdiği sözdeki gibi Cennet Şelalesi'nin yakınındaki kayalığa indiği görülür.

Karakterler ve seslendirenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Karakter	Seslendiren
Carl Fredricksen	Edward Asner
Russell	Jordan Nagai
Charles Muntz	Christopher Plummer
Dug	Bob Peterson
Alpha	Bob Peterson
Beta	Delroy Lindo
Gamma	Jerome Ranft
İnşaat Şefi Tom	John Ratzenberger
Haber Spikeri	David Kaye
Genç Ellie	Elie Docter
Genç Carl	Jeremy Leary
Bayan Polis Memuru	Mickie McGowan
İnşaat İşçisi Steve	Danny Mann
Huzurevi Görevlisi George	Donald Fullilove
Huzurevi Görevlisi A.J.	Jess Harnell
Omega	Josh Cooley
Doğa Kaşifleri Başkanı	Pete Docter

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Barnes, Brooks (5 Nisan 2009). "Pixar's Art Leaves Profit Watchers Edgy". The New York Times. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2009.
^ "Up (2009)". Box Office Mojo. Amazon.com. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2011.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Yukarı Bak

[wallstreet-1] Barnes, Brooks (5 Nisan 2009). "Pixar's Art Leaves Profit Watchers Edgy". The New York Times. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2009.

[BOM-2] "Up (2009)". Box Office Mojo. Amazon.com. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2011.

[1]

[2]

g t d Disney tiyatro animasyon filmleri
Walt Disney Animation Studios filmleri	Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler (1937) Pinokyo (1940) Fantasia (1940) Dumbo (1941) Bambi (1942) Saludos Amigos (1942) 3 Kafadarlar (1944) Make Mine Music (1946) Eğlenceli ve Özgür (1947) Melodi Zamanı (1948) Ichabod ve Bay Kurbağa'nın Maceraları (1949) Sindirella (1950) Alice Harikalar Diyarında (1951) Peter Pan (1953) Leydi ile Sokak Köpeği (1955) Uyuyan Güzel (1959) 101 Dalmaçyalı (1961) Taştaki Kılıç (1963) Orman Çocuğu (1967) Aristokediler (1970) Robin Hood (1973) Ayı Winnie'nin Maceraları (1977) Kurtarma Ekibi (1977) Tilki ve Avcı Köpeği (1981) Kara Kazan (1985) Muhteşem Fare Dedektif (1986) Oliver ve Arkadaşları (1988) Küçük Deniz Kızı (1989) Kurtarma Ekibi Avustralya'da (1990) Güzel ve Çirkin (1991) Aladdin (1992) Aslan Kral (1994) Pokahontas (1995) Notre Dame'ın Kamburu (1996) Herkül (1997) Mulan (1998) Tarzan (1999) Fantasia 2000 (1999) Dinozor (2000) Şaşkın İmparator (2000) Atlantis: Kayıp İmparatorluk (2001) Lilo ve Stiç (2002) Define Gezegeni (2002) Ayı Kardeş (2003) Kahraman İnekler (2004) Cesur Civciv (2005) Robinson Ailesi (2007) Bolt (2008) Prenses ve Kurbağa (2009) Rapunzel (2010) Ayı Winnie (2011) Oyunbozan Ralph (2012) Karlar Ülkesi (2013) 6 Süper Kahraman (2014) Zootropolis: Hayvanlar Şehri (2016) Moana (2016) Ralph ve İnternet (2018) Karlar Ülkesi 2 (2019) Raya ve Son Ejderha (2021) Enkanto: Sihirli Dünya (2021) Tuhaf Dünya (2022) Dilek (2023) Moana 2 (2024) Zootropolis 2 (2025) Karlar Ülkesi 3 (2026)
Pixar filmleri	Oyuncak Hikâyesi (1995) Bir Böceğin Yaşamı (1998) Oyuncak Hikâyesi 2 (1999) Sevimli Canavarlar (2001) Kayıp Balık Nemo (2003) İnanılmaz Aile (2004) Arabalar (2006) Ratatuy (2007) VOL-İ (2008) Yukarı Bak (2009) Oyuncak Hikâyesi 3 (2010) Arabalar 2 (2011) Cesur (2012) Sevimli Canavarlar Üniversitesi (2013) Ters Yüz (2015) İyi Bir Dinozor (2015) Kayıp Balık Dori (2016) Arabalar 3 (2017) Coco (2017) İnanılmaz Aile 2 (2018) Oyuncak Hikâyesi 4 (2019) Hadi Gidelim (2020) Soul (2020) Luka (2021) Kırmızı (2022) Işıkyılı (2022) Elemental: Doğanın Güçleri (2023) Ters Yüz 2 (2024) Elio (2025) Oyuncak Hikâyesi 5 (2026)
Animasyon ile canlı aksiyon filmleri	The Reluctant Dragon (1941) Victory Through Air Power (1943) Güneyin Şarkısı (1946) Çok Sevgili Kalbime (1949) Mary Poppins (1964) Bedknobs and Broomsticks (1971) Pete ve Ejderhası (1977) Masum Sanık Roger Rabbit (1988) Dev Şeftali (1996) Lizzie McGuire (2007) Manhattan'da Sihir (2007) Mary Poppins: Sihirli Dadı (2018)
DisneyToon Studios filmleri	DuckTales: Kayıp Lambanın Sırrı (1990) Gufi ile Oğlu (1995) Kaplan Tigger (2000) Peter Pan Varolmayan Ülkede (2002) Ormanın Kitabı 2 (2003) Piglet – Winnie the Pooh ve Arkadaşların Yeni Maceralari (2003) Ayı Winnie ve Minik Fil Heffalump (2005) Bambi II (2006) Uçaklar (2013) Uçaklar 2: Söndür ve Kurtar (2014)
Disney Television Animation filmleri	Doug's 1st Movie (1999) Recess: School's Out (2001) Teacher's Pet (2004)
İlgili listeleri	Reddedilen filmler

g t d Thomas McCarthy
Yönetmen/Senarist	Hayatın İçinden (2003) The Visitor (2007) Kazananlar Kulübü (2011) Şans Ayağıma Geldi (2014) Spotlight (2015)
Senarist	Yukarı Bak (2009) Yetenek Avcısı (2014)

g t d En İyi Animasyon Filmi Akademi Ödülü
2000'ler	Şrek – Aron Warner (2001) Ruhların Kaçışı – Hayao Miyazaki (2002) Kayıp Balık Nemo – Andrew Stanton (2003) İnanılmaz Aile – Brad Bird (2004) Wallace ve Gromit Yaramaz Tavşana Karşı – Nick Park ve Steve Box (2005) Neşeli Ayaklar – George Miller (2006) Ratatuy – Brad Bird (2007) VOL-İ – Andrew Stanton (2008) Yukarı Bak – Pete Docter (2009)
2010'lar	Oyuncak Hikayesi 3 – Lee Unkrich (2010) Rango – Gore Verbinski (2011) Cesur – Mark Andrews ve Brenda Chapman (2012) Karlar Ülkesi – Chris Buck, Jennifer Lee ve Peter Del Vecho (2013) 6 Süper Kahraman – Don Hall, Chris Williams and Roy Conli (2014) Ters Yüz – Pete Docter ve Jonas Rivera (2015) Zootropolis: Hayvanlar Şehri – Byron Howard, Rich Moore, ve Clark Spencer (2016) Coco – Lee Unkrich ve Darla K. Anderson (2017) Örümcek-Adam: Örümcek Evreninde – Bob Persichetti, Peter Ramsey, Rodney Rothman, Phil Lord, ve Christopher Miller (2018) Oyuncak Hikâyesi 4 – Josh Cooley, Jonas Rivera, ve Mark Nielsen (2019)
2020'ler	Soul - Pete Docter ve Dana Murray (2020) Enkanto: Sihirli Dünya – Jared Bush, Byron Howard, Yvett Merino and Clark Spencer (2021) Guillermo del Toro's Pinocchio – Guillermo del Toro, Mark Gustafson, Gary Ungar, ve Alex Bulkley (2022) The Boy and the Heron – Hayao Miyazaki ve Toshio Suzuki (2023)

g t d BAFTA En İyi Animasyon Film Ödülü
2000'ler	Happy Feet (2006) Ratatouille (2007) WALL-E (2008) Up (2009)
2010'lar	Toy Story 3 (2010) Rango (2011) Brave (2012) Frozen (2013) The Lego Movie (2014) Inside Out (2015) Kubo and the Two Strings (2016) Coco (2017) Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018) Klaus (2019)
2020'ler	Soul (2020) Encanto (2021) Guillermo del Toro's Pinocchio (2022) The Boy and the Heron (2023)

g t d Çevrimiçi Sinema Eleştirmenleri Topluluğu En İyi Animasyon Film Ödülü
2000'ler	Shrek (2001) Spirited Away (2002) Finding Nemo (2003) The Incredibles (2004) Wallace & Gromit: The Curse of the Were-Rabbit (2005) A Scanner Darkly (2006) Ratatouille (2007) WALL-E (2008) Up (2009)
2010'lar	Toy Story 3 (2010) Rango (2011) ParaNorman (2012) The Wind Rises (2013) The Lego Movie (2014) Inside Out (2015) Kubo and the Two Strings (2016) Coco (2017) Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018) Toy Story 4 (2019)
2020'ler	Soul (2020) Ailem Robotlara Karşı (2021) Guillermo del Toro's Pinocchio (2022) Spider-Man: Across the Spider-Verse (2023)

Up (2009 film) nedir?, Up (2009 film) anlamı nedir?, Up (2009 film) ne demektir?