Umman'daki Yahudilerin tarihi

Eskiden yüzyıllar boyunca Yahudilerin varlğı süren Umman'da bugün bir Yahudi cemaati bulunmamaktadır.

Erken tarihte Yahudiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı eski Yahudi kaynaklarına göre bir Tora ve Kur'an karakteri olan Eyyub bugünün Umman'ıyla bağdaşmıştır. Eyyub'un mezarı liman şehri Salalah'ın 70 km uzağındaki Jabal Dohfar'da bulunmaktadır.

İshak bin Yahuda[değiştir | kaynağı değiştir]

Umman Yahudi cemaati 9. yüzyıl'da tüccar İshak bin Yahuda ile ün kazandı. Sohar'da yaşayan Bin Yahuda Yahudi meslektaşıyla tartışması üzerine 882 - 912 yılları arasında Çin'e yelken açtı ve orada servet sahibi oldu. Sohar'a geri dönen Bin Yahuda Çin için tekrar yola çıktığında Sumatra'da gemisine el konulup öldürüldü.

Tudela'lı Benjamin'in Maskat'a seyahati[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzak diyarlardaki Yahudi cemaatleri hakkında bilgi sunan Tudela'lı Benjamin'in tarihi seyahati 1165 - 1173 yılları arasında gerçekleşti ve bu diyarlar arasında Umman da bulunmaktaydı. Seyahatine Kutsal Topraklara hacca giderek başladı.^[2] Oraya yerleşmeyi umut etmiş olabilir fakat seyahatinin sebepleriyle ilgili çelişkiler bulunmaktadır. Dini sebeplerin yanı sıra maddi sebeplerin de motive edici bir güç olduğunu düşünenler vardır. Öte yandan Kutsal topraklara gitmek isteyen Yahudilerin hangi rotayı kullanmaları gerektiğini gösteren bir katalog da yaratmak istemiş olabilir.^[3] "Uzun yol"dan gidip sıkça duraklamış, insanlarla tanışmış, yerleri ziyaret etmiş ve Yahudilerin meslekleriyle ilgili ve demografik bilgiler toplamıştır.

Benjamin'in duraklarından biri ise içinde bir Yahudi cemaati barındıran Maskat'tı.^[4]

Cemaat[değiştir | kaynağı değiştir]

19.yy'ın ortalarında İngiliz Teğmen J.R. Wellsted, Maskat Yahudileriyle ilgili bilgileri Travels in Arabia, vol. 1 isimli anılarında derledi. Anılarında "az sayıdaki Maskat Yahudisi'nin çoğu 1828'de Bağdat'ta Daud Paşa'nın zulmünden kaçıp geldiği" belirtilir. Ayrıca Umman'da diğer Arap ülkelerinin aksine Yahudilere karşı bir ayırımcılık olmadığını, Yahudilerin gettolarda yaşamak zorunda olmadıklarını ve Yemen'de olduğu gibi sokakta bir Müslüman varsa Yahudilerin o sokaktan geçmesinin yasak olmadığını belirtir. Maskat Yahudileri genellikle gümüş takı yapımcılığı, bankacılık ve likör satıcılığıyla ilgilendiler. Umman'da zulmün olmamasına rağmen cemaatin 1900'den önce yok olduğuna inanılır. II. Dünya Savaşı'nda bir Amerikan Yahudi askeri olan Emanuel Glick Maskat'ta küçük bir Umman Yahudi cemaatiyle karşılaştı fakat bu Yahudilerin çoğu Yemen göçmeniydi.

Modern politika[değiştir | kaynağı değiştir]

Umman'lı yetkililer Amerika Yahudileri ve İsrail liderleriyle temas halindedir. AJC'nin düzenlediği Arap-İsrail birlikteliği için başarılı bir girişim olan Orta Doğu Desalinasyon (Tuzdan Arındırma) Araştırma Merkezi'nin kuruluşunun onuncu yıl dönümü nedeniyle liderler bir araya geldi. Konuşmacılar arasında Umman Dışişleri Bakanı Sayyid Badr, İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni ve ABD Dışişleri Bakanı Charles Lawson bulunmaktaydı.^[5]

Arap Yarımadasındaki Yahudilerin tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Irak'taki Yahudilerin tarihi
Ürdün'deki Yahudilerin tarihi
Bahreyn'deki Yahudilerin tarihi
Kuveyt'teki Yahudilerin tarihi
Umman'daki Yahudilerin tarihi
Katar'daki Yahudilerin tarihi
Suudi Arabistan'daki Yahudilerin tarihi
Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi
Temani

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "PDF: The Itinerary of [[Benjamin of Tudela]] trans. [[Nathan Marcus Adler]]. 1907: Includes map of route (p. 2) and commentary" (PDF). teachittome.com. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
^ Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 338. University of Toronto Press: Toronto, 1998.
^ Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 347. University of Toronto Press: Toronto, 1998.
^ Josephine Bacon. Consultant editor: Martin Gilbert. "From Abraham to the Destruction of the Second Temple": The Illustrated Atlas of Jewish Civilization, pp. 30-31. Quantum Books. London, 2004.
^ "Video: "Israeli, Omani Leaders Celebrate"". ajc.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Tomb of Job 15 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Oman's Jews 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (jewishvirtuallibrary.org)

Tudela'lı Benjamin'in seyahati ve tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Benjamin of Tudela. The Itinerary of Benjamin of Tudela: Travels in the Middle Ages. trans. Joseph Simon. Pangloss Press, 1993. ISBN 0-934710-07-4
The Itinerary of Benjamin of Tudela.22 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. trans. Marcus Nathan Adler. 1907: includes map of route (p. 2) and commentary.
Benjamin of Tudela çalışmaları – Gutenberg Projesi
Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History. University of Toronto Press: Toronto, 1998.
Jewish Virtual Library: Benjamin of Tudela 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[1] "PDF: The Itinerary of [[Benjamin of Tudela]] trans. [[Nathan Marcus Adler]]. 1907: Includes map of route (p. 2) and commentary" (PDF). teachittome.com. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)

[2] Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 338. University of Toronto Press: Toronto, 1998.

[3] Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 347. University of Toronto Press: Toronto, 1998.

[4] Josephine Bacon. Consultant editor: Martin Gilbert. "From Abraham to the Destruction of the Second Temple": The Illustrated Atlas of Jewish Civilization, pp. 30-31. Quantum Books. London, 2004.

[5] "Video: "Israeli, Omani Leaders Celebrate"". ajc.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Mizrahi konuları
Ülkeler	Afganistan · Bahreyn · Birleşik Arap Emirlikleri · Cezayir · Fas · Irak · İran · Katar · Kuveyt · Lübnan · Mısır · Pakistan · Suriye · Suudi Arabistan · Tunus · Umman · Ürdün
Tarih	Yahudilerin Arap topraklarından toplu göçü · İslam hâkimiyeti altındaki Yahudilerin tarihi · Arap dünyasında antisemitizm · İslam ve antisemitizm · Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler
Etnik gruplar	Arap dünyasındaki Yahudilerin tarihi · Buhara Yahudileri · Parsim · Berberi Yahudiler · Magrebim · Filistin Yahudileri · Kürdistan'daki Yahudilerin tarihi · Bağdadi Yahudiler
Diller	İbranice · Arapça · Farsça · Marathi · Yahudi Malayalamı · Cidi · Yahudi Arapçası · Gürcüce · Gruzinik · Buhori · Yahudi Berbericesi · Cuhuri · Yahudi Aramicesi
Din ve kültür	Sefarad Yahudileri · Mizrahi müziği
Siyaset	Kara Panterler · Şas

g t d Asya'daki Yahudilerin tarihi
Egemen devletler	Afganistan Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Çin Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Katar Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kırgızistan Kuveyt Kuzey Kore Laos Lübnan Maldivler Malezya Mısır Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Rusya Singapur Sri Lanka Suriye Suudi Arabistan Tacikistan Tayland Türkiye Türkmenistan Umman Ürdün Vietnam Yemen
Sınırlı tanınmış olan devletler	Abhazya Filistin Güney Osetya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tayvan
Bağımlı ve diğer bölgeler	Ağrotur ve Dikelya Britanya Hint Okyanusu Toprakları Christmas Adası Cocos Adaları Hong Kong Makao
Kategori

Umman'daki Yahudilerin tarihi nedir?, Umman'daki Yahudilerin tarihi anlamı nedir?, Umman'daki Yahudilerin tarihi ne demektir?