Toplumsal eşitlik

Toplumsal eşitlik, belirli bir toplum veya yalıtılmış bir grup içerisindeki tüm insanların belli açılardan aynı statüye sahip olmaları durumu. Toplumsal eşitlik, yasalar önünde eşit haklar (güvenlik, oy kullanma hakkı, konuşma ve toplanma özürlüğü, mülkiyet hakkı gibi) ve toplumsal mal ve hizmetlere eşit seviyede erişmeyi içerir. Aynı zamanda ekonomik eşitlik kavramlarını da içerir; yani eğitim, sağlık ve diğer toplumsal güvenliklere erişimi. Bununla beraber eşit fırsatlar ve yükümlülükleri de içerir, böylece toplumun bütününü kapsar.

Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplumsal eşitlik, yasal olarak zorunlu sosyal sınıfların veya kast sınırlarının olmamasını ve kişinin kimliğinin devredilemez bir parçasından doğan ayrımcılığın olmamasını gerektirir. Örneğin; cins, cinsiyet, ırk, yaş, cinsel yönelim, köken, kast veya sınıf, gelir veya mülk, dil, din, mahkûmiyet, görüş, sağlık veya engellilik yasalar önünde eşit olmayan muameleye gerekçe olamaz ve haksız bir şekilde fırsatları azaltılmamalıdır.

Toplumsal eşitlik, ekonomi veya gelir eşitliğinden ziyade toplumsal meseleleri ifade eder. "Eşit fırsatlar", serbest piyasa ekonomisi ile uyumlu, yeteneğe göre yargılanma olarak yorumlanır. Yatay eşitsizlik bir sorundur; yani aynı köken ve yetenekteki iki insanın eşitsizliği.

Mükemmel toplumsal eşitlik, gerçekte meydana gelmeyen bir ideal durumdur. Karmaşıklık ekonomisinde, yatay eşitsizliğin karmaşık sistemlerde doğduğu bulunmuştur.

Marksizm'de toplumsal eşitlik[değiştir | kaynağı değiştir]

Marksist felsefeye göre toplumsal eşitlik, kişisel gereksinimler ve yaşam tarzı alanında eşitlikçilik değil, sınıfların kaldırılması anlamında bir eşitliktir. Marksist düşünür ve Vladimir Lenin'den sonra SSCB liderliğini yürüten Josef Stalin bu durumu İdeolojik-Politik Önderlik Sorunları adlı eserinde 3 maddede açıklar;^[1]

Bir kez kapitalistler devrildikten ve mülksüzleştirildikten sonra, tüm emekçilerin sömürüden kurtuluşta eşitlik;
Üretim araçları bir kez tüm toplumun mülkiyeti haline geldikten sonra, herkes için, üretim araçları üzerinde özel mülkiyetin kaldırılmasında eşitlik;
Herkes için yeteneklerine göre çalışma yükümlülüğünde eşitlik ve tüm emekçiler için performansına göre ödenme hakkında eşitlik (sosyalist toplum); herkes için yeteneklerine göre çalışma yükümlülüğünde eşitlik ve tüm emekçiler için gereksinimlerine göre alma hakkında eşitlik (komünist toplum).

Kapitalizmi savunan bazı yazarlar zaman zaman marksist sosyalizmi, her şeyin eşitlikçilik ‘ilkesine’ tabi olduğu, eski bir çarlık kışlası gibi göstermeye çalışmışlardır. Marksizm bu konuda, insanların zevklerinin ve gereksinimlerinin nitelik ya da nicelik bakımından, ne sosyalizm döneminde, ne de komünizm döneminde eşit olmadığı ve olmayacağından hareket eder. Bundan, sosyalizmin, toplum üyelerinin gereksinimlerinin eşitlikçiliğini, eşitleştirilmesini, aynılaştırılmasını, onların beğenilerinin ve kişisel yaşam tarzlarının aynılaştırılmasını talep ettiği, Marksistlerin planlarına göre herkesin aynı giysiyi giymesi ve her birinin, aynı yemekleri aynı miktarda yemesi gerektiği sonucu çıkarmak; marksist yöntemle uyuşmayan durumlardır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplumsal eşitsizlik, toplumsal eşitliğin tersi
Etnik Suç
Eşitlikçilik
Yasalar önünde eşitlik
Eşit fırsat
Tesviye mekanizması
Yüksek kanuna göre kural

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Eserler, Cilt-13, s. 308-309, İdeolojik-Politik Önderlik Sorunları, İnter Yayınları

Russell Blackford. Genetic enhancement and the point of social equality 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Institute for Ethics and Emerging Technologies. July 20, 2006
Thorvaldur Gylfason and Gylfi Zoega. Education, Social Equality and Economic Growth: A View of the Landscape 24 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CESifo Economic Studies, Vol. 49, 4/2003, 557-79
Farmer, Paul E., Bruce Nizeye, Sara Stulac, and Salmaan Keshavjee. 2006. Structural Violence and Clinical Medicine. PLoS Medicine, 1686-1691.
W. G. Runciman. "Social" Equality, The Philosophical Quarterly, Vol. 17, No. 68.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bryce, James (1898). "Equality," 24 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Century; A Popular Quarterly, Volume 56, Issue 3.
Mallock, William H. (1882). Social Equality: A Short Study in a Missing Science, Richard Bentley and Son.
Stephen, James Fitzjames (1873). "Equality." In Liberty, Equality, Fraternity, Chap. V, Holt & Williams.
Stephen, Leslie (1891). "Social Equality," 16 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. International Journal of Ethics, Vol. 1, No. 3.

[1] Eserler, Cilt-13, s. 308-309, İdeolojik-Politik Önderlik Sorunları, İnter Yayınları

[1]

Toplumsal eşitlik nedir?, Toplumsal eşitlik anlamı nedir?, Toplumsal eşitlik ne demektir?