Tek Birlik Altında Beş Irk

Çin Cumhuriyeti Ulusal Bayrağı
Çin Cumhuriyeti Ulusal Bayrağı
Ayrıntılar
Kabul tarihi	10 Ocak 1912
Lakabı	Beş renkli bayrak (五色旗)
Tipi	Ulusal Bayrak
Oran	5:8
Tasarım	Kırmızı, sarı, mavi, beyaz ve siyah renklerde beş yatay çizgi.
Kullanımı	110000

Tek Birlik Altında Beş Irk (Çince: 五族共和; pinyin: wǔzú gònghé); 1911 yılında Xinhai Devrimi sırasında Çin Cumhuriyeti'nin üzerine kurulduğu ana prensiplerden biri.^[1]^[2]^[3]^[4]

Tanımlama[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu prensip, Çin'deki beş ana etnik grup olduğu düşünülen halklar arasındaki uyumu vurguladı. Bu beş grup, Çin Cumhuriyeti'nin Beş Renkli Bayrağı'ndaki renkli çizgilerle simgelendi: Hanlar (kırmızı); Mançular (sarı); Moğollar (mavi); "Huiler" (aşağıya bakınız, beyaz); ve Tibetliler (siyah).^[5]

Bu bağlamda 回, huí, ifadesi, esasen Çin'in batısındaki Müslüman Türki halkları kastetti, zira Çing Hanedanı döneminde Sincan bölgesi daha eski "Müslüman Toprak" (回疆; "Huíjiāng") ismiyle bilinirdi.^[6] "Hui halkı" teriminin anlamı ancak zamanla giderek günümüzdeki anlamını aldı, yani Çin'deki Türki halklardan çok artık etnik Çin kökenli Müslümanları tanımlamak için kullanılır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sui Hanedanı'ndan tarihi kayıtlar, Beş Element'i temsil etmek için beş rengi kullanan askeri flama sisteminin var olduğunu gösterir: ateş için kırmızı, odun için mavi, toprak için sarı, metal için beyaz ve su için siyah. Tang Hanedanı da bu sistemi kullanıp, askeri kullanım için elementlerin yukarıdaki sıralamasına göre birleşik bir bayrak şeklinde renkleri düzenledi.^[7] Liao ve Song dönemlerinde Hitaylar da aynı bayrak tasarımını kullandı. Moğol Yuan Hanedanı iktidarı boyunca bu beş renk, çok etnisiteli bir devlet altında yaşayan çeşitli etnik grupları (五色四夷) simgelemeye başladı.^[8] Sonraki dönemlerde bu "beş birleşik element bayrağı" değiştirildi ve askeri ve resmi kullanıma göre uyarlandı. Sekiz Flama'nın Yünnan'deki Müslüman Du Wenxiu başkaldırısı üzerindeki zaferini gösteren bir Çing Hanedanı dönemi resim; sarı, beyaz, siyah, yeşil ve kırmızı sıralamasında beş elementi içeren Çing askeri bayrağı içerir.^[9]

Wuchang Ayaklanması'nın ardından Çing Hanedanı yönetiminin yerine Çin Cumhuriyeti geçti. Cumhuriyeti'in beş renkli bayrağı benimsemesinden önce devrimcilerin yeni bayrak olarak talep ettiği birçok farklı bayrak mevcuttu. Örneğin, Wuchang'daki askeri birimler, Taijitu sembolünü içeren 9 yıldızlı bir bayrak istedi;^[5] Sun Yat-sen ise Lu Haodong'un onuruna Beyaz Güneşli Mavi Gökyüzü bayrağını tercih etti.^[5]

Ayaklanmaların Mançuların egemen olduğu bir rejime karşı olmasına rağmen Sun Yat-sen, Song Jiaoren ile Huang Xing hepsi ırk entegrasyonunu tercih etti ve bu beş renki bayrakla simgelendi.^[10] Nüfusun nispeten küçük bir yüzde oranını oluşturmalarına rağmen yine Han olmayan etnik gruplarının da Çinli olduklarını savundular.^[11]

1928'de Kuzey Seferi'nin sonunun ardından "Tek Birlik Altında Beş Irk" bayrağının kullanımına son verildi.

Bu bayrağın farklı bir sürümü, Yuan Shikai'nin imparatorluğu ve Japonya'nın kurduğu Mançukuo kukla devleti tarafından benimsendi (bkz: Mançukuo bayrağı). Mançukuo'da benzer bir slogan (五族協和) kullanıldı, ancak simgelediği beş ırk farklıydı: Japonlar (kırmızı), Han Çinlileri (mavi), Moğollar (beyaz), Koreliler (siyah) ve Mançular (sarı).

İkinci Çin-Japon Savaşı boyunca bu bayrak, ülkenin kuzeyindeki Çin Cumhuriyeti Geçici Hükümeti ve merkez Çin'deki Çin Cumhuriyeti Reform Hükümeti dahil olmak üzere birçok çeşitli Japon kukla hükûmeti tarafından kullanıldı.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bayrak tasarımına dayanan asker işareti
Hava kuvvetlerine ait yuvarlak işaret
1912–1928 yılları arasındaki ulusal bayrak
Çin İmparatorluğu ulusal bayrağı 1916
Çin İmparatorluğu ulusal bayrağı 1916
Mançukuo Ulusal Bayrağı 1932–1945
Çin Cumhuriyeti Reform Hükümeti bayrağı (1938–1940)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Murray A. Rubinstein (1994). Murray A. Rubinstein (Ed.). The Other Taiwan: 1945 to the present (illustrated bas.). M.E. Sharpe. s. 416. ISBN 1-56324-193-5. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
^ James A. Millward (2007). Eurasian crossroads: a history of Xinjiang (illustrated bas.). Columbia University Press. s. 208. ISBN 0-231-13924-1. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
^ Paul Hibbert Clyde, Burton F. Beers (1971). The Far East: a history of the Western impact and the Eastern response (1830–1970) (5, illustrated bas.). Prentice-Hall. s. 409. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
^ Making of America Project (1949). Harper's magazine, Volume 198. Harper's Magazine Co. s. 104. 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2011.
^ ^a ^b ^c Fitzgerald, John. [1998] (1998). Awakening China: Politics, Culture, and Class in the Nationalist Revolution. Stanford University Press publishing. 0-8047-3337-6, 978-0-8047-3337-3. pg 180.
^ Suisheng Zhao (2004). A nation-state by construction: dynamics of modern Chinese nationalism (illustrated bas.). Stanford University Press. s. 171. ISBN 0-8047-5001-7. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.
^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
^ Hsiao-ting Lin. [2010] (2010). Modern China's ethnic frontiers: a journey to the west. Taylor & Francis publishing. 0-415-58264-4, 978-0-415-58264-3. pg 7.
^ Chow, Peter C. Y. [2008] (2008). The "one China" dilemma. Macmillan publishing. 1-4039-8394-1, 978-1-4039-8394-7. pg 31.

[1] Murray A. Rubinstein (1994). Murray A. Rubinstein (Ed.). The Other Taiwan: 1945 to the present (illustrated bas.). M.E. Sharpe. s. 416. ISBN 1-56324-193-5. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.

[2] James A. Millward (2007). Eurasian crossroads: a history of Xinjiang (illustrated bas.). Columbia University Press. s. 208. ISBN 0-231-13924-1. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.

[3] Paul Hibbert Clyde, Burton F. Beers (1971). The Far East: a history of the Western impact and the Eastern response (1830–1970) (5, illustrated bas.). Prentice-Hall. s. 409. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.

[4] Making of America Project (1949). Harper's magazine, Volume 198. Harper's Magazine Co. s. 104. 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2011.

[fitzj-5] Fitzgerald, John. [1998] (1998). Awakening China: Politics, Culture, and Class in the Nationalist Revolution. Stanford University Press publishing. 0-8047-3337-6, 978-0-8047-3337-3. pg 180.

[6] Suisheng Zhao (2004). A nation-state by construction: dynamics of modern Chinese nationalism (illustrated bas.). Stanford University Press. s. 171. ISBN 0-8047-5001-7. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2011.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.

[8] "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.

[9] "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.

[10] Hsiao-ting Lin. [2010] (2010). Modern China's ethnic frontiers: a journey to the west. Taylor & Francis publishing. 0-415-58264-4, 978-0-415-58264-3. pg 7.

[11] Chow, Peter C. Y. [2008] (2008). The "one China" dilemma. Macmillan publishing. 1-4039-8394-1, 978-1-4039-8394-7. pg 31.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Tek Birlik Altında Beş Irk nedir?, Tek Birlik Altında Beş Irk anlamı nedir?, Tek Birlik Altında Beş Irk ne demektir?