Taşkıran, Yusufeli

Taşkıran
Taşkıran
Köy
	; Artvin'in Türkiye'deki konumu
	Taşkıran Taşkıran'ın Artvin'deki konumu
Ülke	Türkiye
İl	Artvin
İlçe	Yusufeli
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Rakım	1020 m
Nüfus (2021)
• Toplam	327
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0466
İl plaka kodu	08
Posta kodu	08820

Taşkıran, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Taşkıran köyünün adı Zğapor veya Zığapor'dur. Nitekim 1835 tarihli nüfus defterinde Zığapor (زغابور) olarak geçer. Köyün adı Ermenice “balık deresi” anlamındaki "Tsgapor"dan geliyor olabilir.^[3] Bununla birlikte köyde Cevaneti (ჯევანეთი), Gozaneti (გოზანეთი), Şavlağeti (შავლაღეთი), Vani (ვანი), Akaketi (აკაკეთი), Bunara (ბუნარა), Gasmaliketi (გასმალიქეთი), Girgoleti (გირგოლეთი), Vaketi (ვაკეთი), Oçvanketi (ოჭვანკეთი), Sura (სურა), Satibe (სათიბე) ve Ubani (უბანი) gibi Gürcüce yer adları bugün de bilinmektedir.^[4]

Zığapor köyü, orta çağda Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. 1835 yılında Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi toplama amacıyla sadece erkek nüfus tespiti sırasında köyün adı Zığabor (زغابور) biçiminde kaydedilmiştir. Bu tarihte köyde 126 hanede 366 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince Zığapor köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 732 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.^[5]^[6]

Zığapor, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti'nin sancaklarından biri olan Lazistan sancağına bağlandı. Bu yerleşim bu sancağın içinde Livana kazasında yer alıyordu. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Zığapor köyünde 88 hanede 357 kişi kaydedilmiştir. Ertesi yıl başlayan 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Livana kazası Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakılınca, Zığapor da Kiskim kazasına bağlandı.^[7]

Zığapor köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayeti'nin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 936 kişiden oluşuyordu.^[8] Zığapor "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Sarıgöl olarak değiştirilmiştir. Nitekim köyün adı 1960 genel nüfus sayımında Sarıgöl olarak geçer. Sarıgöl aynı zamanda dokuz köyden oluşan bucaktı ve Sarıgöl köyü bu bucağın merkeziydi.^[9] 1965 genel nüfus sayımında Sarıgöl köyünün nüfusu 1.668 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 288 kişi okuma yazma biliyordu. Nüfusu 8.622 kişiden oluşan Sarıgöl bucağında ise sadece 1.711 kişi okuryazardı.^[10] Kısa bir süre sonra köyün adı, burada yetişmiş çok taş ustası olduğu için Taşkıran olarak yeniden değiştirilmiştir.^[11] Nitekim 1968 tarihli köy listesinde köyün yeni adı Taşkıran, eski adı Zigapor olarak geçer.^[12]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

köy; Artvin il merkezine 129 km, Yusufeli ilçe merkezine 24 km uzaklıktadır.^[13]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2021	314^[2]
2020	327^[2]
2019	346^[2]
2018	382^[2]
2017	332^[2]
2016	358^[2]
2015	369^[2]
2014	380^[2]
2013	383^[2]
2012	364^[2]
2011	382^[2]
2010	381^[2]
2009	406^[2]
2008	435^[2]
2007	515^[2]
2000	617^[13]
1990	963^[14]
1985	1.206^[15]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Sarigol, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p "Artvin Yusufeli Taşkıran Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 367-368, ISBN 9786058624818.
^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102, 496. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 368, ISBN 9786058624818.
^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 359, ISBN 9789157871117.
^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.
^ 1960 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963, s. 76.
^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90.
^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 367, ISBN 9786058624818.
^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 502". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022.
^ ^a ^b "Taşkıran-Bucak Merkezi Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Taşkıran, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft

[FALL-1] "Sarigol, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.

[NN-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p "Artvin Yusufeli Taşkıran Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.

[3] Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 367-368, ISBN 9786058624818.

[4] Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102, 496. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2

[5] Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 368, ISBN 9786058624818.

[6] Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2

[7] Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 359, ISBN 9789157871117.

[8] 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.

[9] 1960 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963, s. 76.

[10] 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90.

[11] Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 367, ISBN 9786058624818.

[12] "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 502". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022.

[YER-13] "Taşkıran-Bucak Merkezi Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.

[TÜİK1990-14] Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.

[TÜİK1985-15] Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[2]

[14]

[15]

Taşkıran, Yusufeli nedir?, Taşkıran, Yusufeli anlamı nedir?, Taşkıran, Yusufeli ne demektir?