Berlin Antlaşması (1878)

Berlin Antlaşması
	Berlin Kongresi sonrasında Balkanların durumu
Tür	Barış Antlaşması
İmzalanma	13 Temmuz 1878
Yer	Berlin, Almanya

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.^[1]

Antlaşmanın sebepleri ve şekli[değiştir | kaynağı değiştir]

93 Harbi'nin ardından Osmanlı ile Rusya arasında, 3 Mart 1878 tarihinde Ayastefanos Antlaşması imzalanmıştı. Bu antlaşmanın şartları Osmanlı açısından son derece ağır olmaktaydı ve Rusya'yı da Balkanlar'da tek güç haline getiriyordu. Nitekim bu durum Avrupa'nın diğer büyük devletlerini rahatsız etmekteydi.

Aynı dönemde Sultan II. Abdülhamid, İngiltere'yi Rusya'ya karşı kışkırtmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu savaşta yenilmiş ve anlaşmak zorunda kalmıştı. Ancak yapılan antlaşma devletin çöküşünü getirebilecek ağırlıktaydı. II. Abdülhamid de çareyi Avrupa devletlerini Rusya'ya karşı kullanarak durumu hafifletmekte aramaktaydı. Kışkırtmanın sonucu olarak, İngiltere Rusya'nın Orta Doğu'daki İngiliz menfaatlerini tehdit edeceğine, sıcak denizlere inip kendisiyle rekabete başlayacağına inanmıştı. Diğer Avrupa devletleri ile Rusya üzerinde kurduğu yoğun baskı sonucunda yeni bir savaşı göze alamayan Rusya, antlaşmanın yeniden gözden geçirilmesine razı oldu.

13 Haziran 1878'de Almanya İmparatorluk Şansölyesi Prens Bismark'ın başkanlığında Osmanlı, Rusya, İngiltere, Almanya, Fransa, Avusturya-Macaristan ve İtalya'nın katılımıyla Berlin Kongresi toplandı. Osmanlı İmparatorluğu'nu temsilen Nafıa Nazırı Karatodori Paşa, Müşir Mehmet Ali Paşa ve Berlin büyükelçisi Sadullah Bey gönderilmiştir. Diğer devletleri de başbakanları ve dış işleri bakanları temsil etmekteydi.

Antlaşma sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Antlaşmanın başlıca sonuçları şöyle gruplandırılabilir:

Toprak kayıpları[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı İmparatorluğu kendisine tabi olan Sırbistan, Bulgaristan, Romanya ve Karadağ'ın kendi başlarına birer prenslik olmalarını kabul etmiştir. Doğu Rumeli vilayeti kurulmuş ve Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı ancak çeşitli imtiyazlara sahip olmuşlardır. Toprak paylaşımı ise aşağıdaki gibidir;

Bosna-Hersek imtiyazlı vilayet haline geldi.
Doğu Rumeli imtiyazlı vilayet haline geldi.
Bulgaristan Prensliği kuruldu.
Kıbrıs Sancağı İngiltere'ye kiralandı.
Niş Sancağı Sırbistan'a bırakıldı.
Teselya Sancağı Yunanistan'a (1881) bırakıldı.
Kars, Batum, Artvin ve Ardahan sancakları Rusya'ya bırakıldı.
Dobruca Sancağı Romanya'ya bırakıldı.
Bunların dışında birkaç kaza Karadağ'a bırakıldı.
Van'ın doğusundaki Kotur yöresi İran'a verildi.

Ayrıca kongre döneminde Fransa'nın yaptığı kulis çalışmaları sonucunda, antlaşma maddelerinde olmadığı halde 3 yıl sonra Tunus Prensliği Fransızlarca işgal edilmiş ve gerekçe olarak Berlin Antlaşması gösterilmiştir. Berlin Antlaşması'ndan sonra İngiltere, Fransa ve Rusya Osmanlıları baskı altına alma politikasına devam etti.

Kazançlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Girit, Doğubayazıt ve Eleşkirt Osmanlı Devleti'ne bırakıldı.

Azınlıklar konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlı İmparatorluğu, Vilayat-ı Sitte denilen Doğu Anadolu'daki illerde Ermeniler lehine ıslahat yapacaktı. Ancak yasalar gereği Ermenilerin nüfusları yetmediği için ayrı bir beylik kuramadılar. Benzer ıslahatlar Manastır Eyaleti'nde de gerçekleştirilecekti.

Özet[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu antlaşma incelendiğinde;

Berlin Antlaşması, Karlofça Antlaşması'nın ardında Balkanlar'daki Osmanlı varlığının yok edilmesi yolundaki ikinci büyük adımdır. Ancak Ayastefanos Antlaşması'nın aksine Osmanlı'nın 35 yıl daha Balkanlar'da kalmasını sağlamıştır.
Rusya, Ayastefanos ile elde ettiği birçok haktan mahrum olmuştur. Özellikle Balkanlar konusunda düş kırıklığına uğramıştır.
Antlaşmadan en çok faydalananlar yeni kurulan prenslikler ve İngiltere olmuştur.
Tuna Nehri üzerindeki Adakale'nin ismi Berlin Antlaşması'nda geçmediği için bu ada Osmanlı yönetiminde kaldı.
Antlaşma, Osmanlı Devleti tarafından terk edilen topraklarda kalan Müslüman nüfusunun haklarına halel getirilmesine karşı etkili bir yaptırım öngörmediği için, 93 Harbi ile başlamış bulunan göç dalgası düzenli olarak devam etti.
Antlaşma, Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün güvence altına alındığı Paris Antlaşması'ndaki anlayışın terk edildiğini açık bir şekilde gösterdi. Antlaşmada görülen toprak kayıpları Antlaşmadan sonra da devam etti. 1881'de Fransa Tunus'u, 1882'de İngiltere Mısır ve Sudan'ı, 1885'te Bulgaristan Doğu Rumeli'yi; aynı yıl İtalya da Habeş Eyaleti'ni işgal etti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Krasner, Stephen D. (1999). Sovereignty: Organized Hypocrisy. Princeton University Press. s. 31. ISBN 0-691-00711-X. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017.

[1] Krasner, Stephen D. (1999). Sovereignty: Organized Hypocrisy. Princeton University Press. s. 31. ISBN 0-691-00711-X. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017.

[1]

g t d Osmanlı İmparatorluğu antlaşmaları
Kuruluş (1299-1453)	Gelibolu (1403) Selymbria Antlaşması (1411) Osmanlı-Venedik (1416) Osmanlı-Bizans (1420) Edirne-Segedin (1444) Yenişehir (1444)
Yükselme (1453-1579)	İstanbul (1454) Osmanlı-Venedik (1479) İstanbul (1533) İstanbul (1547) İstanbul (1553) Amasya (1555) İstanbul (1562) Edirne (1568) İstanbul (1573)
Duraklama (1579-1699)	Ferhat Paşa (1590) Zitvatorok (1606) Nasuh Paşa (1612) Busza (1617) Serav (1618) Hotin (1621) Kasr-ı Şirin (1639) Vasvar (1664) Kandiye (1669) Bucaş (1672) İzvança (1676) Bahçesaray (1681)
Gerileme (1699-1792)	Karlofça (1699) İstanbul (1700) Prut (1711) Edirne (1713) Pasarofça (1718) İstanbul (1724) Hemedan (1727) Ahmed Paşa (1732) İstanbul (1736) Belgrad (1739) Niş (1739) Kerden (1746) Küçük Kaynarca (1774) Aynalıkavak (1779) Osmanlı-Prusya İttifakı (1790) Ziştovi (1791) Yaş (1792)
Dağılma (1792-1922)	Trablus (1795) Tunus (1797) El-Ariş (1800) Paris (1802) Kale-i Sultaniye (1809) Bükreş (1812) Erzurum (1823) Akkerman (1826) Edirne (1829) İstanbul (1832) Hünkar İskelesi (1833) Kütahya (1833) Baltalimanı (1838) Londra (1840) Londra (1841) Paris (1856) Ayastefanos (1878) Berlin (1878) Kıbrıs (1878) İstanbul (1881) İstanbul (1885) Bükreş (1886) İstanbul (1897) Uşi (1912) Londra (1913) İstanbul (1913) Atina (1913) Yeniköy (1914) Osmanlı-Alman Gizli Antlaşması (1914) Erzincan (1917) Brest Litovsk (1918) Batum (1918) Mondros (1918) Sevr (1920)

g t d II. Abdülhamid dönemi
Sadrazamlar	Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa (1876) Mithat Paşa (1876-1877) İbrahim Edhem Paşa (1877-1878) Ahmed Hamdi Paşa (1878) Ahmed Vefik Paşa (1878) Mehmed Sadık Paşa (1878) Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa (1878) Mehmed Esad Safvet Paşa (1878) Tunuslu Hayreddin Paşa (1878-1879) Ahmed Arifi Paşa (1879) Mehmed Said Paşa (1879-1880) Cenanizade Mehmed Kadri Paşa (1880) Mehmed Said Paşa (1880-1882) Abdurrahman Nureddin Paşa (1882) Mehmed Said Paşa (1882) Ahmed Vefik Paşa (1882) Mehmed Said Paşa (1882-1885) Kâmil Paşa (1885-1891) Ahmed Cevad Paşa (1891-1895) Mehmed Said Paşa (1895-1895) Kâmil Paşa (1895) Halil Rifat Paşa (1895-1901) Mehmed Said Paşa (1901-1903) Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa (1903-1908) Mehmed Said Paşa (1908) Kâmil Paşa (1908-1909) Hüseyin Hilmi Paşa (1909) Ahmet Tevfik Okday (1909)
Şeyhülislamlar	Hasan Hayrullah Efendi (1876 -1877) Kara Halil Efendi (1877-1878) Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi (1878) Uryanizade Ahmed Esad Efendi (1878-1889) Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi (1889-1891) Mehmed Cemaleddin Efendi (1891-1909)
İç gelişmeler ve isyanlar	Bulgar İsyanları Sırp İsyanları Birinci Meşrutiyet Çırağan Baskını Yıldız mahkemesi Tedbir Dönemi Ermeni Katliamları Osmanlı Bankası Baskını Arabi Paşa Ayaklanması Yıldız Suikastı İkinci Meşrutiyet 31 Mart Vakası
Dış gelişmeler ve savaşlar	Osmanlı-Sırp Savaşı (1876-1877) Osmanlı-Karadağ Savaşı (1876-1878) Tersane Konferansı 93 Harbi Edirne Mütarekesi Ayastefanos Antlaşması Berlin Kongresi ve Berlin Antlaşması (1878) İstanbul Antlaşması (1885) Osmanlı-Yunan Savaşı (1897) İstanbul Antlaşması (1897) Toprak kayıpları
Tarihçe	1876-1881 1881-1897 1897-1903 1903-1909
Altyapı ve kurumlar	Bağdat Demiryolu Hicaz Demiryolu Ziraat Bankası Darülaceze Şişli Etfal Hastanesi Divan-ı Muhasebat (Sayıştay) Posta Telgraf Teşkilatı Düyûn-ı Umûmiye Yıldız İstihbarat Teşkilatı

Berlin Antlaşması (1878) nedir?, Berlin Antlaşması (1878) anlamı nedir?, Berlin Antlaşması (1878) ne demektir?