Suha Arın

Suha Arın (23 Ocak 1942, Balıkesir - 1 Şubat 2004, İstanbul), Türk akademisyen, belgesel yönetmeni.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

"Türk belgesel sinemacılığının yüz akı ve büyük ustası" diye tanımlanan Arın, İlk, Orta ve Lise öğrenimini Ankara'da tamamladı. Washington'daki Howard Üniversitesi'nde Sinema Televizyon Yapımcılığı ve Yönetmenliği (Lisans); The American University - Kitle Haberleşmesi-Hükûmet ve Kamu Enformasyonu (Lisans üstü) eğitimleri aldıktan sonra, 1962'den itibaren Milli Eğitim Bakanlığı - Öğretici Filmler Merkezi için yönetmen ve senaristlik yaptı. 1966 - 1967 sürecinde Amerika'da Capital Film Labs'ta görev yaptı. Amerika'nın Sesi Radyosu Washington Muhabirliği, Uluslararası Sinema TV Merkezi (USIA) ve TRT Washington Muhabirliği, çevirmenlik ve sunuculuğunda bulundu. 1973 - 1974 sürecinde Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, International American University, Liverpool John Moores Üniversitesi Beykent Kampüsü (Beykent İleri Eğitim Kurumu),^[1] Beykent Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi'nde ders verdi.^[2] Ankara ve İstanbul’daki çeşitli üniversitelerde sürdürdüğü öğretim görevinde, aralarında günümüzün ünlü yönetmenleri, gazetecileri ve akademisyenlerinin de bulunduğu çok sayıda öğrencinin yetişmesine katkıda bulundu. Sinema oyuncusu Semra Özdamar ile evlendi.

Çektiği (Yörük Elif), (Likya'nın Sönmeyen Ateşi), (Fırat Göl Olurken) gibi filmlerden bazıları sansüre uğradı.

Arın, Amerika'daki NBC macerasını şöyle anlatır: "Yılda 60.000 dolar gibi bir maaşla işe başlatıp, üstelik ABD vatandaşı yapacaklardı. O toplumun bana göre olmadığına karar verdim: Materyalist bir toplumdu ve mutlu, özgür insan görememiştim."^[3]

Suha Arın, Basın Konseyi, Türsak, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İletişim Ve Sanat Araştırmaları Vakfı ile Tarih Vakfı'nın kurucu üyelerindendir.

1 Şubat 2004'te tedavi gördüğü İstanbul Haseki Kardiyoloji Enstitüsü'nde hayatını kaybetti.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

14. Antalya Film Festivali, 1977, En İyi Kısa Film - Safranbolu'da Zaman
15. Altın Portakal Festivali, 1978, En İyi Kısa Film - Urartu'nun İki Mevsimi
16. Altın Portakal Film Festivali, 1979, En İyi Kısa Film - Tahtacı Fatma
Şam Uluslararası Film Festivali, 1979, Gümüş Kılıç Ödülü
III. Uluslararası Balkan Film Festivali, 1979, Birincilik Ödülü
20. Altın Portakal Film Festivali, 1983, En İyi Kısa Film - Kula’da Üç Gün
Avrupa Konseyi Özel Ödülü, 1989, Özel Ödül Dünya Durdukça - Mimar Sinan
Lozan Uluslararası Şehir Planlaması ve Mimari Filmler Festivali, 1990, Jüri Özel Ödülü Dünya Durdukça - Mimar Sinan
Sedat Simavi Vakfı Ödülleri, 1978, Büyük Ödül Urartu'nun İki Mevsimi
UNESCO Uluslararası Sanat Filmleri Yarışması, 1990, Mimarlık Ödülü Dünya Durdukça - Mimar Sinan
Viyana Turizm Filmleri Festivali, 1980, Jüri Özel Ödülü Kapalıçarşıda 40 Bin Adım
İFSAK ödülleri, 1998, Yılın Sinema Ödülü
TÜRSAK ve Tarih Vakıfları, 1998, Emek Ödülü
Dünya Kitle İletişim Vakfı, 2000, Aziz Nesin Emek Ödülü

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kıbrısta Bir Özgürlük Anıtı - 1997
Denktaş'ın Fotoğrafları - 1997
Altın Kent: İstanbul - 1996 (Hakan Aytekin ile birlikte)
Ustalar ve Bilgeler - 1992

Bölüm: Cemal Reşit Rey
Bölüm: Ali İzzet Özkan
Bölüm: Bedia Muvahhit

Topkapı Sarayı - 1991
Ayasofya - 1991
Hüseyin Anka ile Sinan'ı Yeniden Yorumlamak - 1990
Mimar Sinan'ın Anıları - 1989
Dünya Durdukça... Mimar Sinan - 1988
Eski Evler Eski Ustalar - 1985 / 1989 (4 Bölüm)

Eski Evler Eski Ustalar ''Doğu Karadeniz: Sisler Kovulunca'' - 1986
Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu l: Ozanlar ve Evler'' - 1987
Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu ll: Erciyes'in Bereketi'' - 1987
Eski Evler Eski Ustalar ''Batı Karadeniz: Ağacın Türküsü'' - 1988

Fırat Göl Olurken - 1985 (Hasan Özgen ile birlikte)
Camın Teri - 1985
Kariye - 1984
Anadolu'da Konutun Öyküsü - 1984
Kula'da Üç Gün - 1983
Dolmabahçe Sarayı ve Atatürk - 1981
Cemal Reşit Rey - 1980
Aşık Ali İzzet Özkan - 1980
Kapalıçarşı'da 40 Bin Adım - 1980
Tahtacı Fatma - 1979
Yörük Elif - 1978
Urartu'nun İki Mevsimi - 1977
İstanbul'un Çağırdığı Su - 1977
Likya'nın Sönmeyen Ateşi - 1977
Safranbolu'da Zaman - 1976
Kaygı Kuyuları - 1975 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
Midas'ın Dünyası - 1975
Bir Yuva Dağılıyor - 1975 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
Hattilerden Hititlere - 1974
Affın Ardından - 1974 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
Sessiz Emekçiler - 1974 (TRT Haber Dairesi Başkanlığı)
Gurur (Pride) - 1968
Başkent Ankara - 1964
Süt - 1964 (FRTEM)
Yayalar İçin Trafik Emniyeti - 1964 (FRTEM)

Yayımlanmış Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük Asya'nın On Rengi: Türkiye Film Yapım Kılavuzu - 2000 (Yabancı film yönetmenleri ve yapımcılara yönelik İngilizce albüm ve kitap.)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
^ Cumhuriyet Dergi eki, 11 Şubat 2001

Genel

Berrin Avcı Çölgeçen (yönetmen) (2008). Bir Türkiye Sevdalısı: Suha Arın (Belgesel). 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018.
Berrin Avcı Çölgeçen (2006). Yaşamı ve belgeselleriyle Suha Arın. Tablet. ISBN 978-975-6346-55-6.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sinema Türk'te Süha Arın7 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TSA'da Suha Arın

[1] "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.

[3] Cumhuriyet Dergi eki, 11 Şubat 2001

[1]

[2]

[3]

Suha Arın nedir?, Suha Arın anlamı nedir?, Suha Arın ne demektir?