Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Haziran 2015)

Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek madde içeriğinin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir. Kaynak ara: "Sejong" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Ağustos 2014) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Büyük Kral Sejong (Daewang) (d. 1397 - ö. 1450), Joseon Hanedanlığı′na hükmetmiş bir kraldır. Kore yazı sistemi olan Hangıl, onun emri üzerine 1444 yılında hazırlatılmış ve 1446 yılında Hunmin Congım (Halka Doğruları Öğreten Ses) adlı kitapla halka sunulmuştur.

Tahta geçişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük Sejong (Sejong The Great) (6 Mayıs 1397 – 18 Mayıs 1450 ) Joseon Hanedanlığı’nın 4. kralıdır.

Kore yazı sistemi olan Hangıl onun emri üzerine 1444 yılında hazırlatılmış ve 1446 yılında Hunmin Congim (Halka Doğruları Öğreten Ses) adlı kitapla halka sunulmuştur. Bunun öncesinde ise dilin zorluğundan dolayı nüfusun çok azı Çin harflerini (karakterlerini) öğrenebiliyordu. Bir Korece yazma sistemi oluşturma çabası içindeki Kral Sejong ve dil bilgeleri, bu oluşumu sağlamlaştırmak için Çin, Uygur, Moğol dil ve harflerini incelemişlerdir.

Sejong, "Büyük" unvanına layık görülen iki yöneticiden biridir. Ölümünden sonra bu unvan ile şereflendirilmiştir. Bu unvanı alan diğer yönetici de Goguryeo Kralı Gwanggaeto’dur.

Sejong Kral Taejong’un üçüncü oğludur. Sejong, 12 yaşındayken “Büyük Prens Chungnyeong” unvanını aldı ve Cheongsong’un kızlarından biri olan Shim On (Lady Shim olarak da bilinir) ile evlenmiştir. Lady Shim, daha sonra Kraliçe Soheon unvanını almıştır.

Sejong, küçük bir prensken çok çalışırdı. Bu sebeple iki abisi olmasına rağmen Kral Taejong’un gözdesiydi.

Tahta Sejong'un yükselmesinin sebebi onun çok özel ve diğer prenslerden farklı olmasıydı. En büyük Prens Yangnyeong, Krallık için gerekli becerilere sahip olduğuna inanıyordu ancak Sejong'un kral olacağını da seziyordu. İkinci prens Hyoryeong da krallığa Sejong’un geçmesi gerektiğini kendine bir vazife olarak görmüştür. Her ikisi de bir takım sebeplerden dolayı Seul’den sürgün edildiler. En büyük prens bir gezgin oldu ve dağlarda yaşadı. İkinci prens bir Budist tapınağına gitti ve keşiş oldu. Böylece Ağustos 1418’de Sejong tahta geçti.

Reformlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kral Sejong döneminde takvimler, su saatleri ve en önemli iyi şey olan Hangıl yazı sistemi ile Hunmin Congımı halka sunmuştur. Kral Sejong döneminde babasının öğütleri ve yol göstericiliği doğrultusunda ve General Kim Jong-Seo'nun yardımlarıyla askeri alanda da güçlenmiştir ve diğer ülkelerle de ilişkilerini geliştirmiştir. Genç yaşta ölümü üzere gerçekleştirmek istediklerini gerçekleştirememiştir.

Kral Sejong, iyi bir askeri planlamacıydı. Hatta eski bir Kore roketi olan Hwacha'lar ilk olarak 1407'de Kral Sejong'un askeri bir programı için yapıldı. Kral Sejong birçok askerî harekâtta üstün başarılar göstermiştir.

Sejong, hükümdarlığı sırasında teknolojik ilerlemelere de çok önem vermiştir. Hatta tarihçi Yung Sik Kim, Sejong'un, kendi özel teknik bilimsel bilgisi olduğuna dikkat çeker.

Sejong, Çin başkentinin enlemine göre ayarlanmış olan Kore takvim sistemini de değiştirmeyi amaçlamıştır. Sejong, Kore’de ilk defa olarak bu alanda çalışmalar yapılmasını istedi. Başkent Seoul’un enlemlerini baz alan bir takvim oluşturulması için çalışmalara başlanmıştı.

Geleneksel Kore ilaçları ile ilgili iki önemli inceleme yine Sejong döneminde yazılmıştır. Bu incelemeler “Hyangyak chipsŏngbang” ve “Ŭibang yuch'wi “ dir. Tarihçi Yung Sik Kim, bu tıbbi çalışmaların Korelilerin kendi çalışmaları olduğunu belirtir.

Sejong edebiyatı da desteklemiştir. Sarayda yüksek saray memurları ve bilginlerini edebiyat alanında çalışmak üzere cesaretlendirmiştir. Kral Sejong bazı bilginleri de yanına alarak çeşitli çalışmalar sonucunda Hangul'u yazdı.

Sejong Joseon'un çiftçilerinin tarımsal faaliyetlerine de çok önem vermiştir. Vergiler konusunda onlara anlayışlı davranıştır.

Sarayda yiyecek fazlalığı olduğunda Kral Sejong bunların ihtiyaç duyan yoksul köylüler veya çiftçilere dağıtılmasını sağlardı.

1429’da Kral Sejong’un emriyle Nongsa-jikseol (농사직설) adli kitap derlendi. Kore’de çiftçilik ve Koreli çiftçiler hakkında bir kitaptır.

Birçok hükûmet memuru ve aristokrat Hangul'un kullanımına karşı çıktı buna rağmen alt tabakadan gelen kişiler Hangul'u kucakladı ve destekledi. Okur-yazarlık oranı hızla arttı ve insanlar birbirleri arasında dilin yazılı kaynaklarını yaymaya başladılar.

Sejong'un kişisel yazıları yüksek oranda kabul görmüştür. En ünlü yazıları Yongbi Eocheon Ga (“Songs of Flying Dragons” – Uçan Ejderhaların şarkısı, 1445), Seokbo Sangjeol (“Episodes from the Life of Buddha” –Buda Hayat Hikâyeleri, Temmuz 1447), Worin Cheon-gang Jigok (“Songs of the Moon Shining on a Thousand Rivers” –Parlayan Ayin ve Bin Nehrin şarkısı, Temmuz 1447).

Sejong, 1920’de Gyeongbokgung'da bir kültür-kongre salonu (Jiphyeonjeon) da açmıştır. Salonda kral tarafından seçilen bilginler yer aldi. Bu salonda yapılan çalışmalarla Hangul yazı sistemi ile ilgili çalışmalar yapıldı ve bu konuyla ilgili olan Hunmin Jeongeum derlemeleri yazıldı.

Büyük Kral Sejong Kore Tarihi'nde Kore lisani için yeni fonetik alfabe sistemini oluşturmuş olması çok önemlidir.

Hangul’un oluşturulmasından önce sadece yüksek sınıfa mensup kişiler okuryazardı. Çin’in kullandığı Hanja karakterleri öğrenmek bir hayli zordu. Kral Sejong, Kore alfabesinin 28 harfini halkla tanıştırdı ve yaptığı organizasyonlarla Korelilerin okur-yazarlık oranını ciddi anlamda artmasını sağladı. Sejong, ayrıca Kore’nin ve Korelilerin kültürel kimliğini de koruması ve geliştirmesini hedefledi.

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ailesi:

Babası: Kral Taejong (태종)
Annesi: Yeoheung Min boyuna mensup Kraliçe Wongyeong (원경왕후 민씨)

Eşleri:
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon (소현왕후 심씨)
Kang boyuna mensup asilzade eşi Yeong (영빈 강씨)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin (신빈 김씨)
Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye (혜빈 양씨)
Park Gwi-in (귀인 박씨)
Choi Gwi-in (귀인 최씨)
Hong So-yong (소용 홍씨)
Lee Suk-won (숙원 이씨)
Song Sang-chim (상침 송씨)
Cha Sa-gi (사기 차씨)

Çocukları:

Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan ilk oğlu Prens Kral Munjong (왕세자)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan ikinci oğlu Prens Suyang (수양대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan üçüncü Prens Anpyeong (안평대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan dördüncü oğlu Prens Imyeong (임영대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan beşinci oğlu Prens Gwangpyeong (광평대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan altıncı oğlu Prens Geumseong (금성대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan yedinci oğlu Prens Pyeongwon (평원대군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Soheon'dan olan sekizinci oğlu Prens Yeongeung (영응대군)
Kang boyuna mensup asilzade eşi Yeong'dan olan tek oğlu Prens Hwaui (화의군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan ilk oğlu Prens Gyeyang (계양군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan ikinci oğlu Prens Uichang (의창군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan üçüncü oğlu Prens Milseong (밀성군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan dördüncü oğlu Prens Ikhyang (익현군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan beşinci oğlu Prens Yeonghae (영해군)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'dan olan altıncı oğlu Prens Damyang (담양군)
Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan ilk oğlu Prens Hannam (한남군)
Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan ikinci oğlu Prens Suchun (수춘군)
Yang boyuna mensup asilzade eşi Hye'den olan üçüncü oğlu Prens Yeongpung (영풍군)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Sohoen'dan olan ilk kızı Prenses Jeongso (정소공주)
Shim boyuna mensup eşi Kraliçe Sohoen'dan olan ikinci kızı Prenses Jeongui (정의공주)
Kim boyuna mensup asilzade eşi Shin'den iki kızı olmuştur. 
Lee Suk-won'dan olan tek kızı Prenses Jeongan (정안옹주)
Song Sang-chim'den olan tek kızı Prenses Jeonghyeon (정현옹주)
Cha Sa-gi'den de bir kızı olmuştur.