Protocetus

*Protocetus*
Yaşadığı dönem aralığı: 47,8-41,2 myö
Lütesiyen^[1]
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Protocetus; Yaşadığı dönem aralığı: 47,8-41,2 myö; Lütesiyen PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Kafatası
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Cetacea
Parvo takım:	†Archaeoceti
Familya:	†Protocetidae
Cins:	†Protocetus; Fraas, 1904
Tür:	†P. atavus
İkili adlandırma
	†Protocetus atavus Fraas, 1904

Protocetus atavus ("ilk balina"), Orta Eosen'de (~45 myö) Mısır'da yaşamış bir ilkel balina türüdür. Protocetus, ilk keşfedilen protocetiddi.^[3] Fosilleri Mısır, Kahire yakınlarında Orta Lütesiyen tetis denizinde, kireç taşında bulunan bir kafatasına ve bir dizi ilişkili omur ve kaburgaya dayanmaktadır.^[4]

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Protocetus'un, uzunluğu 2,5 metre (8,2 ft) civarında aerodinamik, balina benzeri bir gövdeye sahip olduğu düşünülüyor. Ancak gövdesi bazı açılardan muhtemelen ilkeldi.^[5]

Pek çok protocetid (Maiacetus, Rodhocetus gibi) iyi gelişmiş kalça kemiğine ve arka bacaklara sahipti. Arka bacaklar, genellikle bir sakrumla omurgaya bağlıydı. Protocetus'un en az bir sakral omurgaya sahip olduğu bilinmektedir.^[6] Muhtemelen arka bacaklara ve perdeli ayak parmaklarına sahipti.^[5]

Protocetus'un başı yaklaşık 60 santimetre uzunluğundaydı.^[7] Çeneleri uzundu ve keskin dişleri vardı. Gerçek bir hava deliğine sahip olmasa da, burun delikleri çoğu kara memelisine göre başın daha arkasına yerleşmişti.^[5] Daha ilkel Pakicetus'tan farklı olarak, kulaklarının yapısı Protocetus'un su altında düzgün bir şekilde işitebildiğini, ancak ekolokasyon yapabilme ihtimalinin düşük olduğunu gösteriyor. Benzer şekilde, muhtemelen iyi koku alabilecek bir aygıta sahipti, ancak avını bulmak için görme gücüne daha çok güveniyordu.^[5]

Sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Gatesy ve arkadaşlarının 2013 yılındaki analizine göre fosil taksonlar ile mevcut balinalar arası ilişkileri gösteren kladogram.^[8]

Cetaceamorpha

†Raoellidae

Cetacea

†Pakicetidae

†Ambulocetus natans

†Remingtonocetus harudiensis

†Maiacetus

†Rodhocetus

Artiocetus clavis

†Protocetus atavus

†Georgiacetus vogtlensis

†Dorudon atrox

	†Basilosaurus

	Neoceti (modern balinalar ve soyu tükenmiş akrabaları)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Protocetus". Paleobiology Database. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.
^ "Protocetus". Mindat.org.
^ Fraas,1904
^ Bianucci & Gingerich,2011
^ ^a ^b ^c ^d Palmer D (ed.) (1999). The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. London: Marshall Editions. p. 230. 978-1-84028-152-1.
^ Gingerich P.D. (2010). "Cetacea". In Werdelin L & Sanders W.J. (eds.). Cenozoic mammals of africa. Berkeley: University of California Press, p. 873–899
^ Gingerich, Philip D.; Arif, Muhammad; Clyde, William C. (1995). "New Archaeocetes (Mammalia, Cetacea) from the middle Eocene Domanda Formation of the Sulaiman Range, Punjab (Pakistan)". Contributions from Museum of Paleontology, the University of Michigan. 29 (11): p. 291–330
^ "A phylogenetic blueprint for a modern whale". Molecular Phylogenetics and Evolution (İngilizce). 66 (2): 479-506. 1 Şubat 2013. doi:10.1016/j.ympev.2012.10.012. ISSN 1055-7903. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fraas, Eberhard (1904). "Neue Zeuglodonten aus dem unteren Mitteleocän vom Mokattam bei Cairo". Geologische und Paläontologische Abhandlungen. 6 (3): 199-220.
Bianucci, Giovanni; Gingerich, Philip D. (2011). "Aegyptocetus tarfa, n. gen. et sp. (Mammalia, Cetacea), from the middle Eocene of Egypt: clinorhynchy, olfaction, and hearing in a protocetid whale". Journal of Vertebrate Paleontology. 31 (6): 1173-1188. doi:10.1080/02724634.2011.607985.

Tarih öncesi balina ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[pbdb-1] "Protocetus". Paleobiology Database. 27 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021.

[Protocetus-kaynak-2] "Protocetus". Mindat.org.

[3] Fraas,1904

[4] Bianucci & Gingerich,2011

[Palmer1999-5] Palmer D (ed.) (1999). The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. London: Marshall Editions. p. 230. 978-1-84028-152-1.

[Gingerich2010-6] Gingerich P.D. (2010). "Cetacea". In Werdelin L & Sanders W.J. (eds.). Cenozoic mammals of africa. Berkeley: University of California Press, p. 873–899

[7] Gingerich, Philip D.; Arif, Muhammad; Clyde, William C. (1995). "New Archaeocetes (Mammalia, Cetacea) from the middle Eocene Domanda Formation of the Sulaiman Range, Punjab (Pakistan)". Contributions from Museum of Paleontology, the University of Michigan. 29 (11): p. 291–330

[8] "A phylogenetic blueprint for a modern whale". Molecular Phylogenetics and Evolution (İngilizce). 66 (2): 479-506. 1 Şubat 2013. doi:10.1016/j.ympev.2012.10.012. ISSN 1055-7903. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Protocetus nedir?, Protocetus anlamı nedir?, Protocetus ne demektir?