Per Petterson (d. 18 Temmuz 1952, Oslo), Norveçli bir romancıdır. Petterson'un eserleri, Türkçe dahil, 50 farklı dile çevrilmiştir.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk kitabı, kısa öykülerden oluşan Aske i munnen, sand i skoa (1987) idi.^[1] Daha sonra Ekkoland (1989), Det er greit for meg (1992), Til Sibir (1996; Sibirya Hayali, 2022), I kjølvannet (2000; Ardından, 2022) adlı eserleriyle Norveç’in en iyi romancıları arasına girdi ve kitapları farklı dillere çevrildi. Türkçede kitapları Metis Yayınları tarafından basılmaktadır.

İkinci Dünya Savaşı'nda geçen ve genç bir kızın ailesi etrafında onun büyüme macerasını anlatan Sibirya Hayali,^[2] 1998'de İngilizce olarak yayınlandı ve İskandinav Konseyi Edebiyat Ödülü'ne aday gösterildi. Ardından, genç bir adamın ailesini 1990'da Scandinavian Star feribot kazasında kaybetmesinin ardından yaşadığı duygulara dair bir eserdir (Petterson'ın kendisi de annesini, babasını, küçük erkek kardeşini ve bir yeğenini felakette kaybetmiştir). Bu kitap, 2000 yılı için Brage Ödülü'nü kazanmıştır. Yazar, Jeg forbanner tidens elv (Lanet Olsun Zaman Nehrine), Menn i minn sitausjon (Benim Durumumdaki Erkekler) adlı kitaplarda aynı kahramanın farklı zaman dilimlerindeki hikâyelerini anlatmaya devam etti.^[3] 2008 tarihli Lanet Olsun Zaman Nehrine, 2009 İskandinav Kurulu Edebiyat Ödülü'nü kazandı ve 2010'da İngilizceye çevrildi.

Asıl çıkış yapan romanı, Ut og stjæle hester (2003; At Çalmaya Gidiyoruz,^[4] 2008) idi ve Norveç'te iki büyük edebiyat ödülüne layık görüldü: Norveç Edebiyat Eleştirmenleri Ödülü ve Kitapçılar'ın Yılın En İyi Kitabı Ödülü. 2005'te İngilizceye çevrilen bu kitap, 2006'da Bağımsız Yabancı Kurgu Ödülü'ne ve 2007'de Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü'ne (İngilizce olarak yayınlanan tek bir kurgu eseri için dünyanın en büyük parasal edebiyat ödülü) layık görüldü. At Çalmaya Gidiyoruz, New York Times Book Review'in 9 Aralık 2007 sayısında yılın en iyi 10 kitabından biri seçildi.^[5]

Kişisel Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Petterson bir kütüphanecidir. Tamamen yazmaya odaklanmadan önce kütüphane memuru, çevirmen ve edebiyat eleştirmeni olarak çalıştı. Kitaplarında, etkilendiği kişiler olarak Knut Hamsun ve Raymond Carver'dan alıntı yapmaktadır.^[6]

Kitap Listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1987 - Aske i munnen, sand i skoa
• 1989 – Ekkoland
• 1992 - Det er greit for meg
• 1996 – Til Sibir (Sibirya Hayali, Çev. Banu Gülsaler Syvertsen, Metis Yayınları, ISBN13 9786053162582).
• 2000 - I kjølvannet (Ardından, Çev. Nesrin Demiryontan, Metis Yayınları, ISBN-13 9786053162476).
• 2003 - Ut og stjæle hester (At Çalmaya Gidiyoruz, Çev. Deniz Canefe, Metis Yayınları, ISBN13 978-975-342-656-5).
• 2004 - Porten üzerinden Månen
• 2008 – Jeg forbanner tidens elv (Lanet Olsun Zaman Nehrine, Çev. Aslı Biçen, Metis Yayınları, ISBN13 9789753428538).
• 2012 – Jeg nekter (Reddediyorum, Banu Gürsaler Syvertsen, Metis Yayınları, ISBN13 9789753429382)
• 2018 - Menn i min situasjon (Benim Durumumdaki Erkekler, Çev. Banu Gürsaler Syvertsen, ISBN13 9786053161820).

Aldığı Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

• İskandinav Kurulu Edebiyat Ödülü, 2009
• Brage Ödülü, 2008
• Norveç Eleştirmenler Edebiyat Ödülü, 2008
• Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü, 2007
• 2007'nin En İyi 5 Kurmaca Kitabı 4 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York Times
• 2007'nin En İyi 10 Kurmaca Kitabı, Time Dergisi
• Hatırlanması Gereken Bir New York Kütüphanesi Kitabı, 2007
• Le Prix Mille Sayfaları, 2007
• Le Prix Litteraire Europeen Madeleine Zepter 28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2007
• <i id="mwZQ">Bağımsız</i> Yabancı Kurgu Ödülü, 2006
• Norveçli Eleştirmenler Edebiyat Ödülü, 2003
• Norveç Kitapçılar Ödülü, 2003
• Brage Ödülü, 2000

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

(İngilizce bağlantılar)

• Novelist Per Petterson on Voice, Landscape and His "New" Novel, To Siberia 25 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Tom Christie, LA Weekly, 9 Aralık 2008.
• Bookbrowse.com - Kitap Özeti ve İncelemeleri 4 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• A Northern Light: Per Petterson's Poignant Family Tales Have Placed Him on the Literary Map 28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Bob Thompson, Washington Post, 26 Aralık 2007
• PEN World Voices: Language Within Silence, Joy E. Stocke .
• " Per Petterson: A Family Approach to Fiction 1 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ", Lynn Neary, NPR, 26 Eylül 2010.
• "Late and Soon. The novels of Per Petterson". James Wood, The New Yorker, 10 Aralık 2012.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ "Per Petterson". www.metiskitap.com. 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
2. ^ Erez, Emek. "'Sibirya Hayali': Hayattan artakalan hikâye". Kısa Dalga. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
3. ^ Sibel Yılmaz (30 Eylül 2021). "Hafızanın hatırla dediği: Per Petterson edebiyatı". T24. t24.com.tr. 30 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
4. ^ Raşel Rakella Asal (3 Ağustos 2018). "Canımızın ne zaman acıyacağına biz mi karar veririz?". edebiyathaber.net. 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
5. ^ "The 10 Best Books of 2007 New York Times Book Review". 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
6. ^ Richard Allen Greene Norwegian author reveals secrets Wednesday, 2 November 2005 BBC News