Pelvik organ sarkması

Pelvik organ sarkması (POP), pelvik organların normal konumlarından aşağı inmesi ile karakterizedir. Kadınlarda bu durum genellikle jinekolojik kanser tedavisi, doğum veya ağır kaldırma sonrası pelvik tabanın çökmesi ile ortaya çıkar.^[1]

Erkeklerde prostat bezi çıkarıldıktan sonra ortaya çıkabilir. Yaralanma, sistosel, rektosel veya her ikisiyle sonuçlanabilecek fasya zarlarında ve diğer bağ yapılarında meydana gelir. Tedavi, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri, fizik tedavi veya ameliyatı içerebilir.^[2]

Türler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ön vajinal duvar prolapsusu
- Sistosel (mesanenin vajinaya sarkması)
- Üretrosel (üretranın vajinaya sarkması)
- Sistoüretrosel (hem mesane hem de üretra)
Posterior vajinal duvar prolapsusu
- Enterosel (ince bağırsağın vajinaya sarkması)
- Rektosel (rektumun vajinaya bombeleşmesi)
- Sigmoidosel
Apikal vajinal prolapsus
- Rahim sarkması (rahim vajinaya) ^[3]
- Vajinal kaf prolapsusu (vajinanın çatısı) – histerektomi sonrası

Derecelendirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Pelvik organ sarkmaları, Baden–Walker Sistemi, Shaw Sistemi veya Pelvik Organ Sarkması Sayım (POP-Q) Sistemi aracılığıyla derecelendirilir.^[4]

Shaw'ın Sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ön duvar

Üst 2/3 sistosel
Alt 1/3 üretrosel

Arka duvar

Üst 1/3 enterosel
Orta 1/3 rektosel
Alt 1/3 eksik perine

Rahim sarkması

Derece 0 Normal konum
Derece 1 vajinaya inme introitusa ulaşmıyor
Derece 2 Girişe kadar sarkma
Derece 3. introitus dışına sarkma
Derece 4. Tam olarak dışarıda

Baden-Walker[değiştir | kaynağı değiştir]

Fiziksel Muayenede Pelvik Organ Sarkmasının Değerlendirilmesi için Baden-Walker Sistemi ^[5]
Seviye	Posterior üretral iniş, diğer sitelerin en alt kısmı
0	ilgili her taraf için normal konum
1	kızlık zarının yarısına iniş
2	kızlık zarına iniş
3	kızlık zarının yarısında iniş
4	her taraf için mümkün olan maksimum sarkma

POP-Q[değiştir | kaynağı değiştir]

Pelvik Organ Sarkması Kantifikasyon Sistemi (POP-Q)
Sahne	Tanım
0	Prolaps yok ön ve arka noktaların hepsi -3 cm ve C veya D −TVL ile −(TVL−2) cm arasındadır.
1	Evre 0 kriterleri karşılanmıyor ve en distal prolapsus 1'den fazla kızlık zarı seviyesinin cm üzerinde (-1'den az) santimetre).
2	En distal prolapsus 1 arasındadır. cm yukarıda ve 1 kızlık zarının cm altında (en az bir nokta -1, 0 veya +1'dir).
3	En distal prolapsus 1'den fazladır. kızlık zarının 2 cm altında ancak 2'den fazla değil TVL'den cm daha az.
4	Tam procidentia temsil eder; en distal prolapsus en az (TVL-2) cm'ye kadar çıkıntı yapar.

Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

Vajinal sarkmalar semptomların şiddetine göre tedavi edilir.

Ameliyatsız[değiştir | kaynağı değiştir]

Diyet ve zindelik değişiklikleri, Kegel egzersizleri ve pelvik taban fizik tedavisi gibi muhafazakar önlemlerle.^[6]

Vajinaya yerleştirilen ve birkaç aya kadar tutulabilen hastaya takılan bir peser, kauçuk veya silikon kauçuk bir cihaz. Peserler, doğurganlığını sürdürmek isteyen, zayıf cerrahi adayları olan veya fizik tedaviye katılamayacak durumda olan kadınlar için iyi bir tedavi seçeneğidir.^[7] Peserler, cihazı takmak için bir Hekim gerektirir, ancak çoğu kadın tarafından çıkarılabilir, temizlenebilir ve değiştirilebilir. Ameliyatsız bir alternatif olarak düşünen kadınlara peser önerilmelidir.

Ameliyat[değiştir | kaynağı değiştir]

Ameliyatla (örneğin, doğal doku onarımı, biyolojik greft onarımı, emilebilir ve emilemeyen ağ onarımı, kolpopeksi, kolpoklezis ). Cerrahi, bağırsak veya idrar sorunları, ağrı veya sarkma hissi gibi semptomları tedavi etmek için kullanılır. Kanıtlar, artan morbidite nedeniyle ön kompartman prolapsusu için doğal doku onarımına kıyasla transvajinal cerrahi meş kullanımını desteklememektedir.^[8] Posterior vajinal onarım için mesh veya greft materyali kullanımının herhangi bir fayda sağlamadığı görülmektedir.^[9] Birçok yeni ağın güvenliği ve etkinliği bilinmemektedir.^[8] Vajinal sarkmaların tedavisinde transvajinal meş kullanımı ağrı, enfeksiyon ve organ perforasyonu gibi yan etkilerle ilişkilidir. Arka duvar sarkmasında transvajinal onarım, transanal onarımdan daha etkili gibi görünse de yan etkiler göz ardı edilemez.^[9] FDA'ya göre ciddi komplikasyonlar "nadir değildir".^[10] Birkaç TVM cihazı üreticisine karşı bir dizi toplu dava açılmış ve karara bağlanmıştır.

Doğal doku onarımıyla karşılaştırıldığında, transvajinal kalıcı meş muhtemelen kadınların vajinal sarkma hissi algısını azaltır ve muhtemelen tekrarlayan sarkma ve sarkma için tekrar ameliyat olma riskini azaltır. Öte yandan, transvajinal meşin mesane yaralanması ve stres üriner inkontinans veya meş maruziyeti için tekrar ameliyat gerektirme riski muhtemelen daha yüksektir.^[11] Bir pelvik organ prolapsusu ameliyat edilirken, ameliyat sırasında veya sonrasında orta üretral askının yerleştirilmesi, stres üriner inkontinansı azaltıyor gibi görünmektedir.^[12]

POP prolapsus gelişmesi kronik bir şekilde olmaktadır. Akut bir şekilde gelişmesi çok nadirdir. POP tedavisi yapılmadan önce var olan enfeksiyonların (PID, vajinit, parametrit, atrofik vajinit,...) durumların tedavi edilmesi yapılacak cerrahi girişimdeki başarı oranlarını artırmaktadır. POP cerrahi tedavisinden önce yapılacak restoratif bakımlar ile doku iyileşmesi daha sağlıklı olacaktır.

Epidemiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Genital sarkma 2010 itibarıyla dünya çapında yaklaşık 316 milyon kadın (tüm kadınların %9,3'ü) da meydana gelir..^[13]

Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

POP'u incelemek için çeşitli hayvan modelleri kullanılır: insan olmayan primatlar, koyunlar,^[14]^[15] domuzlar, sıçanlar ve diğerleri.^[16]^[17]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Perinometre
peser

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Pelvic floor disorders in women with gynecologic malignancies: a systematic review". International Urogynecology Journal. 29 (4): 459-476. April 2018. doi:10.1007/s00192-017-3467-4. PMC 7329191 $2. PMID 28929201.
^ "Pelvic organ prolapse". womenshealth.gov (İngilizce). 3 Mayıs 2017. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.
^ Health & physical assessment in nursing. 3rd. Barbarito, Colleen. Boston. 10 Şubat 2015. s. 665. ISBN 978-0-13-387640-6. OCLC 894626609. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ ACOG Committee on Practice Bulletins—Gynecology (September 2007). "ACOG Practice Bulletin No. 85: Pelvic organ prolapse". Obstetrics and Gynecology. 110 (3): 717-729. doi:10.1097/01.AOG.0000263925.97887.72. PMID 17766624.
^ "Pelvic organ prolapse: a urology perspective". Journal of Clinical Urology (İngilizce). 6 (2): 68-76. 26 Mart 2013. doi:10.1177/2051415812472675.
^ "Kegel Exercises | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (İngilizce). 22 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2017.
^ "Practice Bulletin No. 176: Pelvic Organ Prolapse". Obstetrics and Gynecology. 129 (4): e56-e72. April 2017. doi:10.1097/aog.0000000000002016. PMID 28333818.
^ ^a ^b "Surgery for women with anterior compartment prolapse". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017 (11): CD004014. November 2016. doi:10.1002/14651858.CD004014.pub6. PMC 6464975 $2. PMID 27901278.
^ ^a ^b "Surgery for women with posterior compartment prolapse". Cochrane Database Syst Rev. 2018 (3): CD012975. 5 Mart 2018. doi:10.1002/14651858.CD012975. PMC 6494287 $2. PMID 29502352.
^ "UPDATE on Serious Complications Associated with Transvaginal Placement of Surgical Mesh for Pelvic Organ Prolapse: FDA Safety Communication". U.S. Food and Drug Administration. 13 Temmuz 2011. 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015.
^ Maher (9 Şubat 2016). "Transvaginal mesh or grafts compared with native tissue repair for vaginal prolapse". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2: CD012079. doi:10.1002/14651858.CD012079. PMC 6489145 $2. PMID 26858090.
^ "Surgery for women with pelvic organ prolapse with or without stress urinary incontinence". Cochrane Database Syst Rev. 2018 (8): CD013108. 19 Ağustos 2018. doi:10.1002/14651858.CD013108. PMC 6513383 $2. PMID 30121956.
^ "Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2163-2196. December 2012. doi:10.1016/S0140-6736(12)61729-2. PMC 6350784 $2. PMID 23245607.
^ "Sheep as an animal model for pelvic organ prolapse and urogynecological research" (PDF). ASB 2015 Annual Conference 2015. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2019.
^ Investigation of sheep reproductive tract as an animal model for pelvic organ prolapse and urogyencological research. Mississippi State University. 2015. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022.
^ "Animal models of female pelvic organ prolapse: lessons learned". Expert Review of Obstetrics & Gynecology. 7 (3): 249-260. May 2012. doi:10.1586/eog.12.24. PMC 3374602 $2. PMID 22707980.
^ Chapter Six - Pelvic Floor Biomechanics From Animal Models. Academic Press. 2016. ss. 131-148. doi:10.1016/B978-0-12-803228-2.00006-4. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] "Pelvic floor disorders in women with gynecologic malignancies: a systematic review". International Urogynecology Journal. 29 (4): 459-476. April 2018. doi:10.1007/s00192-017-3467-4. PMC 7329191 $2. PMID 28929201.

[2] "Pelvic organ prolapse". womenshealth.gov (İngilizce). 3 Mayıs 2017. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.

[3] Health & physical assessment in nursing. 3rd. Barbarito, Colleen. Boston. 10 Şubat 2015. s. 665. ISBN 978-0-13-387640-6. OCLC 894626609. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[4] ACOG Committee on Practice Bulletins—Gynecology (September 2007). "ACOG Practice Bulletin No. 85: Pelvic organ prolapse". Obstetrics and Gynecology. 110 (3): 717-729. doi:10.1097/01.AOG.0000263925.97887.72. PMID 17766624.

[harr-5] "Pelvic organ prolapse: a urology perspective". Journal of Clinical Urology (İngilizce). 6 (2): 68-76. 26 Mart 2013. doi:10.1177/2051415812472675.

[6] "Kegel Exercises | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (İngilizce). 22 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2017.

[7] "Practice Bulletin No. 176: Pelvic Organ Prolapse". Obstetrics and Gynecology. 129 (4): e56-e72. April 2017. doi:10.1097/aog.0000000000002016. PMID 28333818.

[:0-8] "Surgery for women with anterior compartment prolapse". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017 (11): CD004014. November 2016. doi:10.1002/14651858.CD004014.pub6. PMC 6464975 $2. PMID 27901278.

[:1-9] "Surgery for women with posterior compartment prolapse". Cochrane Database Syst Rev. 2018 (3): CD012975. 5 Mart 2018. doi:10.1002/14651858.CD012975. PMC 6494287 $2. PMID 29502352.

[10] "UPDATE on Serious Complications Associated with Transvaginal Placement of Surgical Mesh for Pelvic Organ Prolapse: FDA Safety Communication". U.S. Food and Drug Administration. 13 Temmuz 2011. 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2015.

[11] Maher (9 Şubat 2016). "Transvaginal mesh or grafts compared with native tissue repair for vaginal prolapse". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2: CD012079. doi:10.1002/14651858.CD012079. PMC 6489145 $2. PMID 26858090.

[12] "Surgery for women with pelvic organ prolapse with or without stress urinary incontinence". Cochrane Database Syst Rev. 2018 (8): CD013108. 19 Ağustos 2018. doi:10.1002/14651858.CD013108. PMC 6513383 $2. PMID 30121956.

[LancetEpi2012-13] "Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2163-2196. December 2012. doi:10.1016/S0140-6736(12)61729-2. PMC 6350784 $2. PMID 23245607.

[14] "Sheep as an animal model for pelvic organ prolapse and urogynecological research" (PDF). ASB 2015 Annual Conference 2015. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2019.

[15] Investigation of sheep reproductive tract as an animal model for pelvic organ prolapse and urogyencological research. Mississippi State University. 2015. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2022.

[16] "Animal models of female pelvic organ prolapse: lessons learned". Expert Review of Obstetrics & Gynecology. 7 (3): 249-260. May 2012. doi:10.1586/eog.12.24. PMC 3374602 $2. PMID 22707980.

[17] Chapter Six - Pelvic Floor Biomechanics From Animal Models. Academic Press. 2016. ss. 131-148. doi:10.1016/B978-0-12-803228-2.00006-4. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

Pelvik organ sarkması nedir?, Pelvik organ sarkması anlamı nedir?, Pelvik organ sarkması ne demektir?