Necdet Mahfi Ayral
Doğum	6 Ağustos 1908(1908-08-06) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	5 Haziran 2004 (95 yaşında) İstanbul, Türkiye
Milliyet	Türkiye
Meslek	Tiyatro ve Sinema oyuncusu
Etkin yıllar	1933-2000
Evlilik	Hélène Ayral (e. 1927; ö. 1979)
Çocuk(lar)	Jeyan Mahfi Tözüm

İbrahim Necdet Ayral (6 Ağustos 1908, İstanbul - 5 Haziran 2004, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, tiyatro yönetmeni, seslendirme sanatçısıdır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Paşabahçe, Beykoz'da doğmuştur. Babası Miralay (Albay) ve şair Mehmet Mahfi Bey, annesi Fatma Masadet Hanım'dır.^[1]

Avusturya Lisesi'nin ilkokul bölümüne 40 gün gitmiş, 1. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla yarıda bırakmıştır. 1919'da Galatasaray Sultanisi'ne yatılı olarak verilir. Ancak 1923'te babası öldükten sonra okulun ücretini ödeyemediklerinden, son sınıfa gelmeden, 6. sınıftan ayrılmak zorunda kalır.^[2]

Deutsche Orient Bank'ın muhasebe bölümünde işe girer, orada 1927'de tanıştığı Hélène ile evlenir, eşi vefat edene kadar 52 yıl evli kalırlar.^[3]

Sahneye ilk adımını Cem Karaca'nın babası Mehmet Karaca ile birlikte 24 Eylül 1932'de Darülbedayi'de 7 Köyün Zeynebi oyunuyla atar. O yıllarda piyesler en fazla birer hafta oynamaktaydı.

İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Lüküs Hayat, Kral Lear, Deli Dolu, Fizikçiler, Bir Komiser Geldi, Cyrano de Bergerac ve Tartuffe gibi oyunlarda unutulmaz kompozisyonlar yarattı.

1950-75 yılları arasında İtalyanlar'ın ünlü komedyeni Toto'yu konuşarak, dublaj sanatında da ustalığını gösterdi.^[4]

İstanbul Şehir Tiyatroları'nın dergilerinde yazılar yazmıştır. Çocuk bölümünde de oyunlar sahnelemiştir. 3 Ağustos 1968'de İstanbul Şehir Tiyatroları tarafından 36. San'at Yılı için Ayral'a bir jübile düzenlenmiştir. Jübileye İsmail Galip Arcan, İsmail Dümbüllü, Münir Nurettin Selçuk, Perihan Altındağ Sözeri, Zâti Sungur, İhsan Devrim, Necdet Yakın, Tevfik İnce ve arkadaşları katılmıştır. Jübileden sonra da Şehir Tiyatroları'nda oynamaya devam etmiştir.^[5]

Yönettiği oyunlar dışında, 275 oyunda, 170 filmde oynadığını belirtmişti. Ayral, 22. İzmir Tiyatro Günleri kapsamında 30 Mart 2004'te gerçekleştirilen "Tiyatroda Geçen Yıllar" konulu söyleşide şunu söylemişti: "Maalesef, memlekette hala sanata kıymet verilmiyor. İşte misali... Benim ne evim var, ne param. Halbuki sahneye, sanata, 71 sene verdim. Başka memleketlerde sanatta 70 sene çalışmış kimseye bir hükümdar gibi geceler yaparlar, tebrikler yaparlar, hediyeler verirler, neşe günleri yaparlar. Bizde, kimse farkında değil. İşte memlekette sanata verilen kıymet."^[6]

1963'te Alain Robbe-Grillet'in "L'immortelle" ve Elia Kazan'ın "America America" filmlerinin İstanbul çekimlerinde rol aldı.^[7]

1998'de 10. Ankara Film Festivali'nde Aziz Nesin Emek Ödülü verildi.

Ölümünden önceki dönemde dünyanın bilinen en yaşlı aktörleri arasındaydı. Ayrıca tiyatro sanatçısı Jeyan Mahfi Ayral Tözüm'ün babasıdır.

2004 yılında yaşamını yitiren sanatçının kabri Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.

Tiyatro oyunları^[8][değiştir | kaynağı değiştir]

• 7 Köyün Zeynebi/Rose Bernd - 1932 - Figüran bir köylü - Gerhart Hauptmann, Çeviren: Seniha Bedri^[9]
• Blöf - 1932-33
• Mucize - 1932-33
• Bir Ölü Evi - 1932-33
• Üç Saat - 1932-33 - Operet
• Sarı Zeybek - 1932-33 - Operet
• Mum Söndü - 1932-33
• Şaka - 1932-33
• Büyük İkramiye - 1932-33 - Operet
• Peer Gynt - 1933-34 ve 1956-57 - Henrik İbsen
• Gül ve Gönül - 1933-34
• Anna Kristi - 1933-34
• Lüküs Hayat - 1933-34 - Operet - İrfan - Cemal Reşit Rey & Ekrem Reşit Rey
• On Yılın Destanı - 1933-34
• Zehirli Kucak - 1933-34 - Rahip
• Kurtlar - 1933-34
• İstanbul Efendisi - 1933-34 - Operet - Terzi Agop - Musahipzade Celal
• Köksüzler - 1933-34
• Yarasa - 1934-35 - Operet - Dr. Falke - Johann Strauss
• Unutulan Adam - 1934-35 - Nâzım Hikmet
• Balaban Ağa - 1934-35
• Hamlet - 1934-35 - William Shakespeare
• Deli Dolu - 1934-35 - Operet - David - Cemal Reşit Rey & Ekrem Reşit Rey
• İnsanlık Komedisi - 1934-35
• Bir Kavuk Devrildi - 1934-35 ve 1951-52 - Musahipzade Celal
• Müfettiş - 1934-35 - Peter İvanoviç Dobçinsky - Gogol
• Ölçüye Ölçü - 1935-36
• Tohum - 1935-36
• İlk Tiyatro Dersi - 1935-36 - Çocuk oyunu
• Saz-Caz - 1935-36 - Operet - Cemal Reşit Rey & Ekrem Reşit Rey
• Karamazoff Kardeşler - 1935-36
• Mırnav - 1935-36 - Operet
• Gülmeyen Çocuk - 1935-36 - Çocuk oyunu
• Beyaz Gömlekliler - 1935-36
• Aynaroz Kadısı - 1935-36 - Hezargrâdi Dehri - Musahipzade Celal
• Faust - 1935-36 ve 1949-50
• Bir Kadının Hayatı - 1936-37
• Macbeth - 1936-37 ve 1961-62
• Fatmacık - Çocuk oyunu - 1936-37
• Ayak Takımı Arasında - 1936-37
• Yaban Ördeği - 1936-37
• Kral Lear - 1936-37 - Soytarı - William Shakespeare
• Aman Hanım Sus - 1936-37
• Büyük Hala - 1936-37
• Ölüm Karşısında - 1936-37
• Sürtük - 1937-38
• Yumurcak - 1937-38 - Ahmed Dilara
• Süt Kardeşler - 1937-38
• Kuru Gürültü - 1937-38
• La Fontaine Baba - 1937-38 - Çocuk oyunu
• Turandot - 1937-38
• İntikam Maçı - 1937-38
• Erkek ve Hayaletleri - 1937-38
• Dalga - 1937-38
• Fidanaki - 1937-38
• Mavi Boncuk - 1937-38 - Çocuk oyunu
• At Martini - 1937-38
• Toka - 1937-38
• Satılık Kiralık - 1937-38
• Yanlışlıklar Komedyası - 1938-39
• Kan Kardeşler - 1938-39
• Windsor'un Şen Kadınları - 1938-39 - Pistal - William Shakespeare
• Haydutlar - 1938-39 - Rasman - Friedrich von Schiller
• Anna Karenin - 1938-39 - Kampanetti
• Dama Çıkmış Bir Güzel - 1938-39
• Bir Muhasib Aranıyor - 1938-39
• Çifte Keramet - 1938-39 ve 1955-56
• Romeo ve Jülyet - 1939-40
• Haydutlar Arasında - 1939-40 ve 1951-52
• Yelpaze - 1939-40
• Hayat Bir Rüyadır - 1939-40 - Claren
• Efe Ali - 1939-40 - Çocuk oyunu
• O Kadın - 1939-40 - Macid
• Aptal - 1939-40
• Bir Ana - 1940-41
• Dadı - 1940-41
• Çizmeli Kedi - 1940-41 - Çocuk oyunu
• Kiralık Odalar - 1940-41
• İmralının İnsanları - 1940-41
• Meşaleler - 1940-41
• Kibarlık Budalası - 1941-42- Müzik hocası - Molière
• Merdivende Bir Işık - 1941-42
• Zamane Şıkları - 1941-42
• Meraki - 1941-42
• Ayyar Hamza - 1941-42
• Mavi Gözlük - 1941-42 - Çocuk oyunu
• Boks Şampiyonu - 1941-42 ve 1943-44 - Ali Yavuz
• Sabr-ü Sebat - 1941-42
• İşçi Kız - 1941-42
• Kış Masalı - 1942-43 - William Shakespeare
• Yalancı - 1942-43
• Asrileşen Baba - 1942-43 ve 1944-45
• Işıksız Baba - 1942-43 - Çocuk oyunu
• Nuh - 1942-43
• Ye Kürdüm Ye - 1942-43
• İflas - 1942-43
• Hep Bir Yolun Yolcusu - 1942-43
• Kapı Yoldaşları - 1942-43
• Kurbağalar - 1942-43
• Don Karlos - 1942-43 - Kartreuz baş rahibi ve Don Ludwig Merkado - Friedrich von Schiller
• Büyük Şehir - 1942-43
• Nasıl Hoşunuza Giderse - 1943-44
• İki Efendinin Uşağı - 1943-44
• Şeytan - 1943-44 - Çocuk oyunu
• İstiklâl - 1943-44
• Kara Sevda - 1943-44
• Sözünün Eri - 1943-44
• Cimri - 1943-44 - La Fleche - Molière
• Ayarsızlar - 1943-44
• Atinalı Timon - 1944-45
• Ben Çalmadım - 1944-45 - Çocuk oyunu - Fikret
• Doktorun Hatası - 1944-45
• Düğün Gecesi - 1944-45
• Ben Değilim - 1944-45 - Themos
• Yukarı Köşk - 1944-45
• Her Şeyden Biraz - 1944-45 - Çocuk Opereti - Oyuncakçı - Sabih Gözen - Sahneye koyan: Celal Balkır
• Casuslar - 1944-45
• Hacı Kaptan - 1944-45 - Levi
• İki Efendinin Uşağı - 1944-45
• Memişin Rüyası - 1945-46 - Çocuk oyunu - Memiş - Neşet Berküren - Sahneye koyan: Necdet Mahfi Ayral
• Söylemeli Mi? - 1945-46 - Albert Fragil - Eugène Labiche, A. Duru - Sahneye koyan: İ. Galip Arcan
• Cyrano de Bergerac - 1945-1946 - Ligniere ve Keşiş - Edmond Rostand - Sahneye koyan: İ. Galip Arcan^[10]
• Dev Aynası -1945-46
• Küçük Şehir - 1945-46 - Karabet Gümüşyan - Cevat Fehmi Başkut^[11]
• Hava Parası - 1945-46 - Rasim Pakar ve Temel - İ. Galip Arcan^[12]
• Dedikoducular - 1946-47
• Ceza Kanunu - 1946-47 - Arif Urfi - İbn-ür Refik Ahmet Nuri - Sahneye koyan: Vasfi Rıza Zobu
• Allahın Cezası - 1946-47
• Koca Bebek - 1946-47 - Cevat Fehmi Başkut
• Kral Oidipus - 1946-47 - Sofokles
• Les Plus Beaux Yeux du Monde (Dünyanın En Güzel Gözleri) - 1947 - Arthur - Jean Sarment - Fransızca olarak oynadığı piyes^[5]
• Köşebaşı - 1947-48
• İnsanlar Arasında - 1947-48
• Antonius ve Kleopatra - 1948-49
• Ruy Blas - 1948-49
• Parmaksız Salih - 1948-49
• Olan Oldu - 1948-49 - Naylon - Ekrem Reşit Rey - Sahneye koyan: Ekrem Reşit Rey
• Brand - 1948-49
• Oyun İçinde Oyun - 1948-49 - Firuz bey - Oktay Rıfat - Sahneye koyan: İ. Galip Arcan
• O Böyle İstemezdi - 1949 - Koca - Ahmet Muhip Dıranas - Sahneye koyan: Sâmi Ayanoğlu
• Artist Aranıyor - 1949 - Çocuk Opereti - Hamza - Kadri Ögelman - Sahneye koyan: Necdet Mahfi Ayral
• Faust - 1949-50
• Bebek - 1949-50 - Kaya Alp Tonton - Maurice Braddell, Anita Hart - Sahneye koyan: Mahmut Moralı
• Tebeşir Dairesi - 1949-50 Klabund (Alfred Henschke)
• Deli Saraylı - 1949-50
• Kaatil - 1949-50
• Don Juan - 1950-51
• Dilsizlerin Dili - 1950-51
• Hep ve Hiç - 1950-51
• Eski Şarkı - 1950-51
• Yürü Ya Kulum - 1950-51 - Şemseddin Ay - Ernst Bach, Franz Arnold - Sahneye koyan: Vasfi Rıza Zobu^[13]
• Hava Parası - 1950-51 - İ. Galip Arcan
• Bir Komiser Geldi - 1950-51 - Komiser - John Boynton Priestley - Sahneye koyan: Muhsin Ertuğrul^[13]
• Koca Bebek - 1951 - Bob Stil Hasan - Cevat Fehmi Başkut - Sahneye koyan: H. Kemal Gürmen^[13]
• Tebeşir Dairesi - 1951 - 1. Kuli - Klabund (Alfred Henschke) - Sahneye koyan: H. Kemal Gürmen^[13]
• Bir Gemim Var - 1951-52
• Ahretten Selam - 1951-52
• Pembe Evin Kaderi - 1951-52
• Dimyata Giderken - 1951-52
• Fırtına - 1952-53 - Trinculo
• Ahududu - 1952-53 - Deli Haydar Paşa - Joseph Kesselring
• Kadıköy İskelesi - 1952-53
• Bugün Pazar - 1952-53
• Yavru Kartal - 1953-54
• Bu Akşam Semerkant'ta - 1953-54 - Chouquet - Jacques Deval
• Her Şeye Rağmen - 1953-54
• Sokakta - 1953-54
• Bir Yaz Gecesi Rüyası - 1953-54
• Veronalı İki Centilmen - 1954-55 - Speed - William Shakespeare
• Beyaz Güvercin - 1954-55 - Sevgili Şairim - Ekrem Reşit Rey
• Figaro'nun Düğünü - 1954-55 - Figaro
• Hile ve Sevgi - 1954-55 - General von Kalb - Friedrich von Schiller
• Buzdolabı - 1955-56 - Nuri - Antan Özer
• Tanrıdağı Ziyafeti - 1956-57
• Benim Üç Meleğim - 1956-57
• Halanın Mirası - 1956-57
• Üvey Babam - 1956-57 ve 1957-58
• Kahvehane - 1957-58 - Don Marzio - Carlo Goldoni
• Ölüler Vergi Ödemez - 1957-58 - Nikola Mançari
• Aşka Susamışlardı - 1957-58
• Cyrano de Bergerac - 1958-1959 - Raguemoau - Edmond Rostand
• Dört Albayın Aşkı - 1958-59
• Ne Umurum - 1958-59
• 94 Nolu Kadın - 1959-60
• Deli - 1959-60
• Edebiyat Mükâfatı - 1959-60 - Delalande - Robert Dhéry
• Çılgın Dünya - 1960-61
• Büyük Çınar - 1960-61
• Tuzak - 1960-61 - Serseri ressam - R. Thomas
• Çöpçatan - 1961-62
• Pusuda - 1961-62 - Yılanoğlu - Cahit Atay
• Selma - 1961-62 - Sâib - Musahipzade Celal
• Cendere - 1961-62
• Güneş Batarken - 1962-63 - Gerhart Hauptmann
• Fizikçiler - 1962-63 - Isaac Newton - Friedrich Dürrenmatt
• Parisli Kız - 1963-64 - Turhan Selek - İ. Galip Arcan
• Tartuffe - 1964-65 - Cleante - Molière
• Pazartesi-Perşembe - 1964-65 - Mişon Eskenazi - Musahipzade Celal
• Kapının Ardında - 1964-65 - Beyefendi - Wolfgang Borchert
• Cimri - 1965-66 - Molière
• Hülleci - Parnak - Reşat Nuri Güntekin
• Karabulut - Çocuk oyunu - Ressam
• Rüzgâr Esince
• Umudunu Yitirme - 1994 - Akimopulos - Salih Kalyon Tiyatrosu
• Çürük Temel - 1995 - Émile Fabre, Çeviren: Hüseyin Suat - İstanbul Şehir Tiyatroları - Okuma Tiyatrosu - Yöneten: Zihni Küçümen^[14]
• Huzur - 1997 - Ahmet Hamdi Tanpınar - İstanbul Şehir Tiyatroları - Oyunlaştıran & Yöneten: Kenan Işık^[15]

Filmografisi^[16][değiştir | kaynağı değiştir]

• Cici Berber - 1933 - Patavanya Sefiri - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Fena Yol/O Kakos Dhromos - 1933 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Söz Bir Allah Bir - 1933 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Milyon Avcıları - 1934 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Akasya Palas - 1940 - Kamil - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Şehvet Kurbanı - 1940 - Mezarcı - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Hürriyet Apartmanı - 1944 - Müzik hocası - Rejisör: Talat Artemel
• Yayla Kartalı - 1945 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Domaniç Yolcusu / Unutulan Sır - 1946 - Rejisör: Şakir Sırmalı
• Efsuncu Baba - 1949 - Rejisör: Aydın Arakon
• Akdeniz Korsanları - 1950 - Rejisör: Kadri Ögelman
• İstanbul Kan Ağlarken/Hrisantos - 1951 - Rejisör: Kâni Kıpçak
• Adak Tepe - 1952 - Rejisör: Kadri Ögelman
• Edi İle Büdü Tiyatrocu - 1952 - Tiyatro Müdürü - Rejisör: Şadan Kamil
• Soygun - 1953 - Rejisör: Sami Ayanoğlu
• Paydos - 1954 - Rejisör: Sami Ayanoğlu
• Bozkurt Obası - 1954 - Rejisör: Orhon Murat Arıburnu
• Kadının Fendi - 1955 - Toto - Rejisör: Orhan Erçin
• Sihirli Boru - 1955 - Arşak Palabıyıkyan - Rejisör: Orhon Murat Arıburnu
• Yaprak Dökümü - 1958 - Rejisör: Suavi Tedü
• 99 Mustafa - 1958 - Mösyö - Rejisör: Sami Ayanoğlu
• Yeşil Kurbağalar - 1960 - Rejisör: Sami Ayanoğlu
• Sahte Prens - 1961 - Rejisör: Orhan Ateş
• Naylon Leyla - 1961 - Rejisör: Abdurrahman Palay
• Bahçevan - 1963 - Rejisör: Nejat Saydam
• L'immortelle - 1963 - Rejisör: Alain Robbe-Grillet^[17]
• America America - 1963 - Rejisör: Elia Kazan^[17]
• Hep O Şarkı - 1965 - Rejisör: Atıf Yılmaz
• Koca Yusuf - 1966 - Rejisör: Çetin Karamanbey
• Çalıkuşu - 1966 - Rejisör: Osman F. Seden
• Yaprak Dökümü - 1967 - Rejisör: Memduh Ün
• Yeşil Kurbağalar - 1970 - Rejisör: T. Fikret Uçak
• Fakir Aşıkların Romanı - 1971 - Rejisör: Osman F. Seden
• Acele Koca Aranıyor - 1975 - Rejisör: Muzaffer Arslan
• Beş Milyoncuk Borç Verir Misin - 1975 - Rejisör: Osman F. Seden
• Aman Karım Duymasın - 1976 - Rejisör: Mehmet Dinler
• Sarhoş - 1977 - Rejisör: Sırrı Gültekin
• Gülünüz Güldürünüz - Yarışma programı - 1977
• Sizin Dersane - TV dizisi - 1980
• Balaban Ağa - TV dizisi - 1980
• Kurtuluş - TV dizisi - 1994 - Rejisör: Ziya Öztan
• Orhon Murat Arıburnu belgeseli^[18] - 1994 - Rejisör: Serdar Pehlivanoğlu
• Eşkıya - 1996 - Andrey Mişkin - Rejisör: Yavuz Turgul
• Hamam - 1997 - Rejisör: Ferzan Özpetek
• Mektup - 1997 - Onat usta - Rejisör: Ali Özgentürk
• Canlı Hayat - TV filmi - 2000 - Rejisör: Ümit Efekan

Yazdığı film senaryoları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Aynaroz Kadısı - 1938 - Musahipzade Celal'in oyunundan senaryolaştırdı - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Bir Kavuk Devrildi - 1939 - Musahipzade Celal'in oyunundan senaryolaştırdı - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Akasya Palas - 1940 - Georges Feydeau'nun oyunundan Mahmut Yesari'nin uyarlamasını senaryolaştırdı - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Yayla Kartalı - 1945 - Faruk Nafiz Çamlıbel'in oyunundan senaryolaştırdı - Rejisör: Muhsin Ertuğrul

Reji asistanlığı yaptığı filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Söz Bir Allah Bir - 1933 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Milyon Avcıları - 1934 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Aysel Bataklı Damın Kızı - 1934 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Aynaroz Kadısı - 1938 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Bir Kavuk Devrildi - 1939 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Allahın Cenneti - 1939 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Tosun Paşa - 1939 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Akasya Palas - 1940 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Şehvet Kurbanı - 1940 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Nasrettin Hoca Düğünde - 1940 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Kahveci Güzeli - 1941 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Kıskanç - 1942 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Yayla Kartalı - 1945 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul
• Kızılırmak Karakoyun - 1946 - Rejisör: Muhsin Ertuğrul

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Necdet Mahfi Ayral 26 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sabah gazetesi
• necdet mahfi ayral, ekşi sözlük
• Necdet Mahfi Ayral 7 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TSA

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]