Myst

Myst
Myst
Geliştirici	Cyan Worlds
Yayımcılar	Brøderbund, Midway Games, Mean Hamster Software, Sunsoft
Yapımcı	Cyan Worlds
Tasarımcı	Robyn ve Rand Miller
Besteci	Robyn Miller
Platformlar	Mac OS, Windows, Saturn, PlayStation, Jaguar CD, AmigaOS, CD-i, 3DO, PlayStation Portable, Nintendo DS
Çıkış	24 Eylül 1993 Macintosh; KA: 24 Eylül 1993; PSP ; JP: 15 Haziran 2006; Nintendo DS ; AVR: Kasım 2007; KA: 13 Mayıs 2008; ;
Türler	Grafik macera, puzzle
Mod	Tek oyunculu oyun

Myst Robyn ve Rand Miller kardeşlerin tasarlayıp yönettikleri grafik macera türünde video oyunudur. Oyun Spokane, Washington kökenli Cyan Worlds stüdyosu tarafından tasarlandı ve Brøderbund Software tarafından yayınlanıp dağıtıldı. Miller kardeşler, Geliştirici Cyan'ın o tarihe kadarki en büyük projesi olan oyun üzerinde çalışmaya 1991'de başladılar ve oyun Macintosh bilgisayarlar için 24 Eylül 1993'te piyasaya sürüldü. Oyunun Microsoft Windows, Sega Saturn, PlayStation, Jaguar CD, AmigaOS, CD-i, 3DO, PlayStation Portable ve Nintendo DS için yeniden yapım sürümleri yayıncılar Midway Games, Sunsoft ve Mean Hamster Software tarafından piyasaya sürüldü.

Myst'te oyuncu büyülü bir kitap kullanarak Myst adasında yolculuk yapan Stranger rolündedir. Orada oyuncu "Ages" olarak bilinen farklı dünyalara yolculuk yapmak için de zanaatkar ve kâşif Atrus'un yazdığı kitapları kullanır. Bu dünyaların her birinde karakterin geçmişini açığa çıkarmaya yardım eden bir ipucu bulunur. Oyunun, oyuncunun hareket rotasına bağlı olarak birçok sonu vardır.

Piyasaya çıkmasının ardından Myst eleştirmenlerin oyunun oyuncuları kendi kurgusal dünyasına sokmaktaki başarısını övmeleriyle sürpriz bir başarı elde etti. Oyun 2002'de The Sims çıkıncaya kadar tüm zamanların en çok satan bilgisayar oyunu oldu.^[5] Myst'in başarısı dört tane seriye bağlı devam oyunu ve birçok spin-off oyun ve romanı da beraberinde getirdi.

Gelişme[değiştir | kaynağı değiştir]

Myst'in yaratıcı takımı, birlikte Cyan, Inc'i kuran, Rand ve Robyn Miller kardeşler, ses tasarımcısı Chris Brandkamp, grafik sanatçısı Chuck Carter, Richard Watson, Bonnie McDowall ve Ryan Miller'dan oluşuyordu. Şirket daha önce sadece çocuk oyunları yapmıştı. Myst, kardeşler tarafından yetişkinleri çekebilecek iddialı ancak estetik olarak basit bir oyun olarak düşünüldü.^{[kaynak belirtilmeli]} Myst Cyan'ın o zamana kadarki en büyük işbirliği olmasının yanı sıra geliştirilmesi için en fazla zaman harcanan projesiydi.^[6] Rand Miller'a göre kardeşler sadece çocuklar için yaratılan ilkel garip dünyalardan esinlenen^[7] görüntünün tasarımı ve Çağ puzzleları için aylar harcadılar.^[8] Oyunun yaratıcılarına göre oyunun adı, adanın gizemli atmosferi ve genel ıssızlığı için Jules Verne'in The Mysterious Island adlı kitabı esin kaynağı oldu.

Karşılama[değiştir | kaynağı değiştir]

Myst çok popüler olan ve ticari başarı sağlayan bir oyundur. Oyun geniş bir çevrede The 7th Guest ile birlikte CD-ROM sürücülerinin satışını hızlandıran bir killer application olarak değerlendirilir.^[9] Oyunun başarısı daha sonra çıkıp Myst'in başarısını tekrarlayan bir takım oyunların "Myst klonları" şeklinde anılmasına neden oldu.^{[kaynak belirtilmeli]} Myst 2002'de The Sims satış rekorunu aşıncaya dek 1990'lar boyunca en çok satan PC oyunu oldu.^[5] Oyunun PC sürümü Game Rankings'te altı inceleme^[10] üzerinden yapılan değerlendirmede %90 ortalama puan elde etti. Yine de PC sürümünden sonra çıkan konsol oyunları ve yeniden yapımlar daha düşük puanlar aldı.

Myst eleştirmenler arasında da genel olarak beğenildi. Wired Magazine ve The New York Times Myst'in video oyunlarının bir sanat formuna dönüşebileceğinin kanıtı olduğunu öne sürdü.^[11] Entertainment Weekly bazı oyuncuların, Myst'teki "sanal etiği" inanç tecrübesi olarak kabul ettiklerini yazdı.^[12] Aarhus Üniversitesi'nden profesör Søren Pold Myst'in hikâyelerin insanlar yerine nesnelerle anlatılabileciğinin mükemmel bir örneği olduğuna işaret etti.^[13]

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Myst'in başarısı çok sayıda yeniden yapım ve konsol oyunlarına ek olarak birkaç devam oyununu da beraberinde getirdi. 29 Ekim 1997'de çıkan Riven Yabancı'nın ilk oyundaki Myst kitabına nasıl girdiğini anlatır. Myst III: Exile Kuzey Amerika'da, 7 Mayıs 2001'de Macintosh ve Windows sistemleri için aynı anda çıktı ve sonrasında PlayStation 2 ve Xbox konsol versiyonları üretildi. Exile Cyan tarafından geliştirlmedi; Presto Studios oyunu geliştirdi ve Ubisoft da yayınladı.^[14] Riven'deki olayların on yıl sonrasında geçen Excile'de Atrus'un oğullarının mahkûm edilme sebepleri açığa çıkarılır. Serinin dördüncü oyunu Myst IV: Revelation, 10 Eylül 2004'te çıktı ve tamamen Ubisoft tarafından geliştirildi ve yayınlandı. Oyunun müzikleri Peter Gabriel'in yardmılarıyla Jack Wall tarafından bestelendi.^[15] Myst destanının son oyunu Myst V: End of Ages Cyan Worlds tarafından geliştirildi ve 19 Eylül 2005'te piyasaya sürüldü.^[16]

Temel Myst sagasına ek olarak Cyan, 14 Kasım 2003'te çıkan Uru: Ages Beyond Myst oyununu geliştirdi.^[17] Uru oyunculara avatarlarını özelleştirme ve gerçek zamanlı grafik işleme fırsatı verir. Uru'nun çok oyunculu bileşeni başlangıçta iptal edildi, ancak sonra Gametap 15 Şubat 2007'de Myst Online: Uru Live adıyla bu özelliği tekrar canlandırdı. 4 Şubat 2008'de Gametap Yaratıcı Yöneticisi Ricardo Sanchez oyunun iptal edildiğini duyurdu ve server'ların duyurudan 60 gün sonra kapatılacağını belirtti.^[18] Miller kardeşler David Wingrove'un işbirliği ile Myst evrenini temel alan ve Hyperion'un yayımladığı birkaç roman yazdı. Oyunun geçmiş hikâyesini tamamlayan Myst: The Book of Atrus, Myst: The Book of Ti'ana ve Myst: The Book of D'ni adlarındaki kitaplar The Myst Reader adıyla bir kolaksiyonda toplandı.

2003 itibarıyla Myst serisi dünya çapında toplam olarak 12 milyon kopya sattı.^[19] Myst bu sayının 6 milyondan fazlasını teşkil eder.^[20] Oyunun popülerliği, onun popüler kültürde pek çok kez anılmasını sağladı. The Simpsons dizisinin bir bölümünde (Treehouse of Horror VI) Myst'e gönderme yapılır.^[21] Matt Damon The Bourne Conspiracy'nin Myst'e benzer şekilde puzzle benzeri bir oyun olmasını istemişti ancak oyunda kullanılan karakter tetikçiye dönüştürülünce Damon sesinin kullanılmasına izin vermedi.^[22] Myst eğitsel ve bilimsel amaçla da kullanılmıştır; Becta Myst'i eğitim aracı şeklinde kullanarak öğrencilerine okuma yazma öğreten ilkokul öğretmeni Tim Rylands'ı takdir etti. Rylands 2005'te Becta'nın "sınıfta en iyi teknoloji kullanımı" ödülünü kazandı.^[23]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Myst for Macintosh". MobyGames. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2008.
^ "Myst (PSP)". IGN. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2008.
^ Purchese, Rob (7 Haziran 2007). "Myst heads to DS". Eurogamer. 25 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007.
^ Staff (31 Mart 2008). "Empire Interactive's Myst DS Goes Gold". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2008.
^ ^a ^b Walker, Trey (22 Mart 2002). "The Sims overtakes Myst". GameSpot. 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.
^ Cyan, Inc. (1993). Myst User Manual. "About the Authors" (Windows version bas.). Brøderbund. s. 15.
^ Stern, Gloria (23 Ağustos 1994). "Through the Myst". WorldVillage.com. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
^ Miller, Rand and Robyn; Cyan (1993). The Making of Myst (.MOV) (CD-ROM). Cyan, Inc./Brøderbund.
^ Staff (1 Ağustos 2000). "RC Retroview: Myst". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2008.
^ "Myst - PC". Game Rankings. 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
^ Rothstein, Edward (4 Aralık 1994). "A New Art Form May Arise From the 'Myst'". The New York Times. 7 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2008.
^ Daly, Steve (7 Ekim 1994). "The Land of 'Myst' Opportunity". Entertainment Weekly. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
^ Pold, Søren. "Writing With the Code - a Digital Poetics". University of Aarhus. 18 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2008.
^ Staff (5 Nisan 2001). "News Briefs: Halo rumors fly, Tribes 2 event on Saturday, and no TF2 at E3?". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2008.
^ Castro, Juan (5 Nisan 2004). "Myst IV Announced". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2008.
^ Surrette, Tim (12 Ocak 2005). "Myst V landing on PCs this fall". GameSpot. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2008.
^ Calvert, Justin (14 Kasım 2003). "Uru: Ages Beyond Myst ships". GameSpot. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008.
^ Onyett, Charlie (4 Şubat 2008). "Myst Online: Uru Live is Discontinued". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2008.
^ "Silverstar's Empire Interactive Introduces Myst Nintendo DS for North America". Empire Interactive. 27 Kasım 2007.
^ Guilofil, Michael (22 Mayıs 2001). "Beyond the Myst". The Spokesman-Review. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009.
^ Basner, David (4 Mayıs 2000). "The Simpsons" as Fart, D'oh!, Art". The Simpsons Archive. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2008.
^ Klepeck, Patrick (29 Nisan 2008). "Update: Matt Damon Didn't Speak Directly To 'Bourne' Developers, Wanted A Game Like 'Myst'". MTV. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.
^ Twist, Jo (25 Ağustos 2005). "Pupils learn through Myst game". BBC. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2008.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[moby-1] "Myst for Macintosh". MobyGames. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2008.

[myst_psp-2] "Myst (PSP)". IGN. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2008.

[myst_ds-3] Purchese, Rob (7 Haziran 2007). "Myst heads to DS". Eurogamer. 25 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007.

[IGN_-_Myst-4] Staff (31 Mart 2008). "Empire Interactive's Myst DS Goes Gold". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2008.

[best-selling-5] Walker, Trey (22 Mart 2002). "The Sims overtakes Myst". GameSpot. 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008.

[6] Cyan, Inc. (1993). Myst User Manual. "About the Authors" (Windows version bas.). Brøderbund. s. 15.

[through_the_myst-7] Stern, Gloria (23 Ağustos 1994). "Through the Myst". WorldVillage.com. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.

[myst-making_of_myst-8] Miller, Rand and Robyn; Cyan (1993). The Making of Myst (.MOV) (CD-ROM). Cyan, Inc./Brøderbund.

[ign_retro-9] Staff (1 Ağustos 2000). "RC Retroview: Myst". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2008.

[Mystg-10] "Myst - PC". Game Rankings. 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.

[11] Rothstein, Edward (4 Aralık 1994). "A New Art Form May Arise From the 'Myst'". The New York Times. 7 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2008.

[12] Daly, Steve (7 Ekim 1994). "The Land of 'Myst' Opportunity". Entertainment Weekly. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.

[13] Pold, Søren. "Writing With the Code - a Digital Poetics". University of Aarhus. 18 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2008.

[14] Staff (5 Nisan 2001). "News Briefs: Halo rumors fly, Tribes 2 event on Saturday, and no TF2 at E3?". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2008.

[15] Castro, Juan (5 Nisan 2004). "Myst IV Announced". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2008.

[16] Surrette, Tim (12 Ocak 2005). "Myst V landing on PCs this fall". GameSpot. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2008.

[17] Calvert, Justin (14 Kasım 2003). "Uru: Ages Beyond Myst ships". GameSpot. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008.

[18] Onyett, Charlie (4 Şubat 2008). "Myst Online: Uru Live is Discontinued". IGN. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2008.

[19] "Silverstar's Empire Interactive Introduces Myst Nintendo DS for North America". Empire Interactive. 27 Kasım 2007.

[20] Guilofil, Michael (22 Mayıs 2001). "Beyond the Myst". The Spokesman-Review. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009.

[21] Basner, David (4 Mayıs 2000). "The Simpsons" as Fart, D'oh!, Art". The Simpsons Archive. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2008.

[22] Klepeck, Patrick (29 Nisan 2008). "Update: Matt Damon Didn't Speak Directly To 'Bourne' Developers, Wanted A Game Like 'Myst'". MTV. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008.

[23] Twist, Jo (25 Ağustos 2005). "Pupils learn through Myst game". BBC. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

Myst nedir?, Myst anlamı nedir?, Myst ne demektir?