"Moaning Lisa"
Lisa, "Bleeding Gums" Murphy ile blues çalarken.
Bölüm no.	6
Ürün kodu	7G06
Yayın tarihi	11 Şubat 1990[1]
Dizi sorumlusu	James L. Brooks Matt Groening Sam Simon
Senarist	Al Jean & Mike Reiss[2]
Yönetmen	Wesley Archer[2]
Kara tahta şakası	"Devrimi kışkırtmayacağım"[3]
Konuk oyuncu(lar)
Bleeding Gums Murphy rolüyle Ron Taylor
1. sezon bölümleri 17 Aralık 1989 – 13 Mayıs 1990 "Simpsons Roasting on an Open Fire" "Bart the Genius" "Homer's Odyssey" "There's No Disgrace Like Home" "Bart the General" "Moaning Lisa" "The Call of the Simpsons" "The Telltale Head" "Life on the Fast Lane" "Homer's Night Out" "The Crepes of Wrath" "Krusty Gets Busted" "Some Enchanted Evening"
Sezonlar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

"Moaning Lisa", Amerikan animasyon televizyon dizisi Simpsonlar'ın birinci sezonunun altıncı bölümüdür ve 11 Şubat 1990 tarihine yayınlanmıştır.^[1] Al Jean ile Mike Reiss tarafından yazıldı ve Wes Archer tarafından yönetildi.^[2] Ron Taylor, bölümde Bleeding Gums Murphy rolüyle konuk oyuncu olarak yer aldı.^[4] Bölüm, Lisa'nın depresyonunu ve saksafon çalarak bunu yüceltmeye çalışmasını anlatmaktadır. Televizyon eleştirmenlerinden olumlu yorumlar aldı.

Konu[değiştir | kaynağı değiştir]

Lisa, bir sabah güçlü bir depresyon ile uyanır. Üzüntüsünü gidermek için saksofonunu yaratıcı bir şekilde çalmaya başlar fakat bu durum orkestra öğretmeni Bay Lango tarafından hoş karşılanmaz. Jimnastik öğretmeni ise halden anlamayan birisidir, Lisa'nın yakartop'a katılmayı reddettiğini belirten bir notu ailesine yollar. Homer ile Bart, bu esnada, video boks oyunu oynamaktadırlar. Kırk sekiz maçla yenilmezliği elinde bulunduran Bart, Homer'ın boksörünün kafasını tek raunt ile koparır.

Homer, Lisa'nın varoluşsal krizini anlayamıyor ve Lisa'yı neşelendiremiyor. Lisa, saksafonuyla alıştırma yapmaya çalışmakta fakat Homer, gürültüden dolayı şikâyet eder. Lisa, sessizce saksafonunda parmaklarını çalıştırmaya başlar ve uzaklardan bir saksafon sesi duyar. Pencereden dışarıya çıkararak kasabada yürüyerek sesi bulmaya çalışır ve "Bleeding Gums" Murphy adında bir cazcıyı görür. Bluesun bir çift dörtlüğünde ona katılır. Marge, çocukluğuna dair bir düş görür ve düşünde mutsuz olduğunda annesinin ona "insanlar, gülümsemenin büyüklüğüyle ne kadar iyi bir anneye sahip olduğunu bilirler" diyerek ona gülümsemesini söylediğini hatırlar. Homer da bu esnada bir boks maçında Bart tarafından nasıl yenildiğini düşünde görür. Lisa'nın Bleeding Gums ile olan doğaçlaması annesinin gelmesi ve onu eve götürmesiyle sona erer.

Homer, yerel bir atari salonuna gider ve video boks maçlarında deneyimli olan bir çocuk bulur. Homer, kendisine bildiği her şeyi öğretmesi konusunda çocuğu ikna eder. Homer kısa sürede oyunda ustalaşır ve Bart'ı sonunda yenmek için oradan ayrılır. Bu arada, Marge, Lisa'yı okula bırakır ve annesinin kendisine verdiği tavsiyeyi o da Lisa'ya söyler. Lisa, dost canlısı ve mutlu olmaya çalışmaktadır ve arkadaşları, onun bu durumundan faydalanmaya çalışırken Bay Largo ise ona kötü muamelede bulunur. Marge bunları görünce hemen Lisa'yı arabaya geri alır, ona yanlış tavsiye verdiği için ondan özür diler ve hislerini saklamamasını ve kendini iyi hissedene kadar ailesinin onunla olacağını Lisa'ya söyler. Bu, Lisa'nın neye ihtiyacı olduğunu gösterir ve Lisa kendini daha iyi hissetmeye başlar. Marge ve Lisa, Homer ile Bart'a bir duyuru yapmaya çalışırlar fakat ikili, video oyunu oynamaya dalmışlardır ve nihayet Homer, oyunu kazanmak üzeredir. Tam kazanma vuruşunu yapacakken Marge, televizyonun fişini çeker. Bart, bu fırsattan faydalanarak yenilmezlik konusunda emekliliğini ilan eder. Marge, tüm ailenin bir caz kulübüne gideceğini açıklar. Aile orada Lisa tarafından yazılan bir şarkıyı çalan Bleeding Gums'ı dinler.

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

"Moaning Lisa"ya ilişkin fikir Simpsonlar'ın yapımcısı James L. Brooks tarafından ortaya atıldı. Brooks, Lisa'nın üzgün olup sebebini bilmediği bir bölüm yapmak istiyordu.^[4] Yazarlar da pek çok "esprili" bölüm yaptıklarını ve sırada "gerçekten duygusal ve tatlı" bir bölüm yapmak olduğunu düşünüyorlardı.^[4] Bu bölümde Lisa'nın söylediği şarkı daha sonra The Simpsons Sing the Blues CD'sinde daha uzatılmış bir şekilde yer aldı.^[4]

Lisa'nın müzik öğretmeni Bay Largo, Matt Groening'in çocukken sahip olduğu bir müzik öğretmeninden kısmen ilham alındı.^[5] Homer ile Bart'ın oynadığı video oyunundaki boksörlerin tasarımı, gevşek bir biçimde Homer ile Bart'a^[4] ve oyundaki hakem, Matt Groening'in Life in Hell bant-karikatüründeki bir karaktere dayandırıldı.^[5] Bleeding Gums Murphy, gevşekçe ünlü blues müzisyeni Blind Lemon Jefferson'a dayandırıldı.^[4] Ralph Wiggum,^[4] Bleeding Gums Murphy ile Jacqueline Bouvier (Marge'ın çocukluk flashback'inde), bu bölümle Simpsonlar dizisinde ilk kez göründüler.^[2]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Orijinal ABD yayınında "Moaning Lisa", haftalık izlenme oranlarında 13.8 Nielsen reytingi alarak 5 Şubat-11 Şubat 1990 haftasını 34. sırada tamamladı. Bu, Fox'un o hafta aldığı en yüksek izlenme oranıydı.^[6] I Can't Believe It's a Bigger ve Better Updated Unofficial Simpsons Guide adlı kitapların yazarları Warren Martyn ile Adrian Wood, bölüm için şunları söyledi: "Buradaki bazı sahneler, Simpsonlar bölümlerindeki en duygusalı, izleyicinin sonraki sezonlarda banyoya koşturmasını artırdı. Evet, final dakikaları, tüylerinizi diken diken edebilir ve normalde dizinin aşırı duygusallık karşıtından uzak bir dünyadır fakat burada tavsiye etmek için çok şey var. Aslında, Homer-Bart alt metni, ana hikâyeden daha başarılı. Homer'ın Bart ile olan ilişkisine dair kâbusu, gerçekten rahatsız edici."^[2] İlk sezonun DVD yorumlarında David B. Grelck, bölüme 2.5/5 verdi ve "Bu bölümde Lisa, gelecek kişiliğine daha çok ilerlemekteydi. Aile dinamiği, Homer ile Lisa arasındaki ilişki gibi yerlere düşmeye başlıyor." dedi.^[7]

Sansür[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölüm, Birleşik Krallık'ta gösterildiği zaman BBC, bölümdeki boks sahneleri kanlı şiddet içerdiği için çıkardı. Ayrıca oyunda Bart'ın boksörünün yenmesiyle zafer dansı yaptığı kısımlar da silindi. Homer'ın boksörünün defalarca Bart'ın boksörünü yumruklaması (her vuruşta kan görünmekte) ve Homer'ın "beni alt edebileceği sanıyor" ifadesi de düzenlendi.^[8]

Ev sürümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölüm, The Simpsons Collection ismiyle bir VHS yayımı olarak Birleşik Krallık'ta ev videosunda ilk olarak yayımlandı; ilk sezon bölümü "Homer's Odyssey" ile eşleştirildi.^[9] ABD'de "Bart the General" ile eşleştirilerek The Best of The Simpsons, Vol. 2 (1997) adıyla VHS yayımı olarak piyasaya sürüldü.^[10] The Best of The Simpsons koleksiyonun ilk üç volümün koleksiyoncular sürümü kutu setinde de tekrar yayımlandı.^[11] Birleşik Krallık'ta, ilk sezonun tamamını içeren VHS kutu setinde yer aldı ve Kasım 1999'da yayımlandı.^[12] DVD formatında bölümün ilk yayımlanması, 25 Eylül 2001'de yayımlanan Simpsonar ilk sezonun DVD setinin bir parçası olarak gerçekleşti. Groening, Reiss, Archer ve Jean, DVD'nin sesli yorumlarında yer aldı.^[13] Bölümü de içeren ilk sezonun dijital edisyonu, Amazon Instant Video ile iTunes aracılığıyla ABD'de 20 Aralık 2010 tarihinde yayımlandı.^[14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• The Simpsons.com'da "Moaning Lisa"17 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IMDb'de "Moaning Lisa"

Kitaplar Madde derlemelerini görüntüleyin	Simpsonlar (1. sezon)
Vikipedi'den daha fazlası için: Kardeş projeler	Commons'ta Resim ve diğer medya ürünleri