Linda Cristal

Linda Cristal
Linda Cristal
	Cristal, Victoria Montoya rolünde, 1967
Doğum	Marta Victoria Moya Peggo Burges; 23 Şubat 1931; Rosario, Santa Fe, Arjantin
Ölüm	27 Haziran 2020 (89 yaşında); Beverly Hills, California, U.S.
Meslek	Actress
Etkin yıllar	1952-1992
Evlilik	Robert W. Champion; (e. 1958; b. 1959); Yale Wexler; (e. 1960; b. 1966)
Çocuk(lar)	2

Linda Cristal (İspanyolca: Marta Victoria Moya Peggo Burges,^[1] 23 Şubat 1931 - 27 Haziran 2020) ^[2]^[3]^[4]^[5] Arjantinli aktris. 1958 komedi filmi The Perfect Furlough'daki performansı nedeniyle Altın Küre Ödülü kazanmadan önce, 1950'lerde bir dizi Batı filminde rolaldı.

1967'den 1971'e kadar Cristal, NBC dizisi The High Chaparral'da Victoria Cannon rolünü oynadı.^[6] Performansı için 1970 yılında En İyi Kadın Oyuncu - Televizyon Dizisi Drama Altın Küre Ödülü'nü kazandı ve iki Emmy Ödülü adaylığı aldı.

İlk yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransız bir baba ve İtalyan bir annenin kızı olduğu söyleniyordu (ancak belgeler İspanyol olduklarını gösteriyor: Antonio Moya ve Rosario P.^[5]), Arjantin , Santa Fe, Rosario'da doğdu. ^{[kaynak belirtilmeli]} Bir yayımcı olan babası politik nedenlerden dolayı ailesini Montevideo, Uruguay'a taşıdı. Uruguay'daki Conservatorio Franklin'de eğitim gördü.^[1]

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Cristal, 1956 Batı filmi Comanche'de Margarita olarak ilk İngilizce rolünü üstlenmeden önce Arjantin ve Meksika'daki filmlerde yer aldı.^[1] Perfect Furlough'da (1958) Yılın Yeni Yıldızı Altın Küre Ödülü'nün ardından Cristal, Cry Tough (1959), Legions of the Nil (1959), The Pharaohs's Woman'da (1960) rol aldı. John Wayne destansı Alamo'da (1960) Flaca'nın rolünü oynamasını istedi. 1961'de western tarzında bir film olan Two Rode Together'da kilit bir rol oynadı.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bunlar ve diğer film rolleriyle birlikte Cristal, televizyon dizilerinde yer aldı. 1959'da Rawhide'da Eric Fleming ve Clint Eastwood'un karşısında kaçırılan bir kontesi oynadı. Ayrıca NBC'nin The Tab Hunter Show'da kadın matador rolü oynadı. Ayrıca 1964 yılında "Denizin Altında Şehir" bölümünde Denizin Dibine Yolculuk ve diğer birçok televizyon bölümünde yer aldı.^{[kaynak belirtilmeli]}

Cristal 1964'te iki çocuğunu büyütmek için emekli oldu. NBC dizisi The High Chaparral'da (1967-1971) düzenli olarak eklenecek son oyuncu olduğunda emekli oldu. Victoria Cannon olarak dizideki performansı, iki daha Altın Küre adaylığı (1968'de En İyi Kadın Oyuncu - Televizyon Draması) ve iki Emmy Ödülü adaylığı kazandı.^[7]^[8]

Cristal, The High Chaparral'dan sonra, Bay Majestyk (1974) ve televizyon mini dizileri Condominium (1980) gibi birkaç televizyon ve filmde çalıştı. En son Arjantin televizyon dizisi Rossé'de (1985) Victoria "Rossé" Wilson'ın başrolünde yer aldı.^[9]

Kişisel hayat[değiştir | kaynağı değiştir]

Cristal'ın 1950'deki evliliği beş gün sonra iptal edildi. 24 Nisan 1958'de Kaliforniya'nın Pomona kentinde bir iş insanı olan Robert Champion ile evlendi. 9 Aralık 1959'da boşandılar. 1960 yılında, gayrimenkulde çalışan eski bir aktör Yale Wexler ile evlendi. Aralık 1966'da boşandılar.^[1]

Cristal 27 Haziran 2020'de Beverly Hills, Kaliforniya'daki evinde öldü. Ölümü oğlu Jordan tarafından açıklandı.^[2]^[10]

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Adı	Rol
1952	Cuando levanta la niebla	amiga de Silvia
1953	Fruto de tentación	Julia
1953	El lunar de la familia	Rosita
1953	La bestia magnifica (Lucha libre)
1953	Genio y figura	Rosita
1954	Con el diablo en el cuerpo	Emilia
1955	El 7 leguas	Blanca
1955	La venganza del diablo
1956	Comanche	Margarita
1956	Enemigos	Chabela
1957	El diablo desaparece	Laura
1958	The Last of the Fast Guns	Maria O'Reilly
1958	The Fiend Who Walked the West	Ellen Hardy
1958	The Perfect Furlough	Sandra Roca
1959	Siete pecados	Irene
1959	Cry Tough	Sarita
1959	Legions of the Nile	Kleopatra takma adı Berenice
1960	The Alamo	Flaca
1960	The Pharaohs' Woman	Akis
1961	Two Rode Together	Elena de la Madriaga
1963	Slave Girls of Sheba	Olivia
1968	Panic in the City	Dr. Paula Stevens
1974	Mr. Majestyk	Nancy Chavez
1977	Love and the Midnight Auto Supply	Annie

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Başlık	Rol	Notlar
1959	Rawhide	Louise	Bölüm: "Kötünün Patlaması Olayı"
1961	The Tab Hunter Show	Gitana	Bölüm: "İspanya'da Tatil"
1964	Voyage to the Bottom of the Sea	Melina Gounaris	Bölüm: "City Beneath the Sea"
1967-1971	The High Chaparral	Victoria Cannon	96 bölüm
1971	Cade's County	Celsa Dobbs	Bölüm: "A Gun for Billy"
1974	Police Story	Estrella	Bölüm: "Across The Line"
1974	El chofer	Julia	telenovela
1975	The Dead Don't Die	Vera LaValle	TV filmi
1980	Condominium	Carlotta Churchbridge	2 bölüm
1981	The Love Boat	Evita Monteverde	Bölüm: "The Duel"
1985	Rossé	Victoria "Rossé" Wilson	Arjantin, baş karakter

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d Television Western Players, 1960Ð1975: A Biographical Dictionary (İngilizce). McFarland. 2017. ss. 112-113. ISBN 9781476662503. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.
^ ^a ^b Grimes (28 Haziran 2020). "Linda Cristal, Who Starred in 'High Chaparral,' Dies at 89". The New York Times (İngilizce). 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
^ California, Southern District Court (Central) Naturalization Index, 1915-1976
^ Whatever became of-- ?. Crown Publishers. 1989. s. 44. ISBN 978-0-517-57150-7.
^ ^a ^b Passenger list: "In 1947 she was 16 years old".
^ Encyclopedia of Television Shows, 1925 through 2010. 2nd. Jefferson, N.C.: McFarland & Company, Inc., Publishers. 2011. s. 458. ISBN 978-0-7864-6477-7.
^ "Linda Cristal". Golden Globe Awards. Hollywood Foreign Press Association. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.
^ "Linda Cristal". Emmy Awards. Academy of Television Arts & Sciences. 17 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.
^ "LINDA CRISTAL NOT THE 'RETIRING' TYPE". Chicago Tribune. 9 Ekim 1988. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.
^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Linda Cristal
Discogs'ta Linda Cristal diskografisi

[twp-1] Television Western Players, 1960Ð1975: A Biographical Dictionary (İngilizce). McFarland. 2017. ss. 112-113. ISBN 9781476662503. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.

[:0-2] Grimes (28 Haziran 2020). "Linda Cristal, Who Starred in 'High Chaparral,' Dies at 89". The New York Times (İngilizce). 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.

[3] California, Southern District Court (Central) Naturalization Index, 1915-1976

[LamparskiR-1989-p44-4] Whatever became of-- ?. Crown Publishers. 1989. s. 44. ISBN 978-0-517-57150-7.

[ship-5] Passenger list: "In 1947 she was 16 years old".

[etvs-6] Encyclopedia of Television Shows, 1925 through 2010. 2nd. Jefferson, N.C.: McFarland & Company, Inc., Publishers. 2011. s. 458. ISBN 978-0-7864-6477-7.

[7] "Linda Cristal". Golden Globe Awards. Hollywood Foreign Press Association. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.

[8] "Linda Cristal". Emmy Awards. Academy of Television Arts & Sciences. 17 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019.

[9] "LINDA CRISTAL NOT THE 'RETIRING' TYPE". Chicago Tribune. 9 Ekim 1988. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.

[10] "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d En İyi Kadın Oyuncu Altın Küre Ödülü - Drama (TV)
1969–1979	Linda Cristal (1969) Peggy Lipton (1970) Patricia Neal (1971) Gail Fisher (1972) Lee Remick (1973) Angie Dickinson (1974) Lee Remick (1975) Susan Blakely (1976) Lesley Ann Warren (1977) Rosemary Harris (1978) Natalie Wood (1979)
1980-1999	Yoko Shimada (1980) Linda Evans/Barbara Bel Geddes (1981) Joan Collins (1982) Jane Wyman (1983) Angela Lansbury (1984) Sharon Gless (1985) Angela Lansbury (1986) Susan Dey (1987) Jill Eikenberry (1988) Angela Lansbury (1989) Sharon Gless/Patricia Wettig (1990) Angela Lansbury (1991) Regina Taylor (1992) Kathy Baker (1993) Claire Danes (1994) Jane Seymour (1995) Gillian Anderson (1996) Christine Lahti (1997) Keri Russell (1998) Edie Falco (1999)
2000–2019	Sela Ward (2000) Jennifer Garner (2001) Edie Falco (2002) Frances Conroy (2003) Mariska Hargitay (2004) Geena Davis (2005) Kyra Sedgwick (2006) Glenn Close (2007) Anna Paquin (2008) Julianna Margulies (2009) Katey Sagal (2010) Claire Danes (2011) Claire Danes (2012) Robin Wright (2013) Ruth Wilson (2014) Taraji P. Henson (2015) Claire Foy (2016) Elisabeth Moss (2017) Sandra Oh (2018) Olivia Colman (2019)
2020–günümüz	Emma Corrin (2020) Mj Rodriguez (2021) Zendaya (2022) Sarah Snook (2023)

Linda Cristal nedir?, Linda Cristal anlamı nedir?, Linda Cristal ne demektir?