Lev Pontryagin

Lev Pontryagin
Lev Pontryagin
	Lev Semyonoviç Pontryagin (solda)
Doğum	03 Eylül 1908; Moskova, Rusya
Ölüm	03 Mayıs 1988 (79 yaşında); Moskova, Sovyetler Birliği
Milliyet	Sovyetler Birliği
Tanınma nedeni	Pontryagin ikiliği; Pontryagin sınıfı; Pontryagin kohomoloji işlemi; Pontryagin maksimum ilkesi; Andronov–Pontryagin ölçütü
Kariyeri
Dalları	Matematik
Doktora; danışmanı	Pavel Aleksndrov
Doktora öğrencileri	Dmitri Anosov; Vladimir Boltyanski; Revaz Gamkrelidze; Evgenii Mishchenko [ru]; Mihail Postnikov; Mihail Zelikin

Lev Semenovich Pontryagin (Rusça: Лев Семёнович Понтрягин, Pontriagin veya Pontrjagin olarak da yazılır) (3 Eylül 1908 - 3 Mayıs 1988), Sovyet matematikçidir. Moskova'da doğdu ve 14 yaşındayken bir primus sobası patlamasının ardından başarısız bir göz ameliyatı sonucu görme yeteneğini tamamen kaybetti. Körlüğüne rağmen, kısmen de onun yardımıyla 20. yüzyılın en büyük matematikçilerinden biri olmayı başardı. Annesi Tatyana Andreyevna ona matematik kitapları ve makaleler (özellikle Heinz Hopf, J. H. C. Whitehead ve Hassler Whitney'inkiler) okurdu. Optimum kontrol, cebirsel topoloji ve diferansiyel topoloji dahil olmak üzere matematiğin birçok alanında büyük keşifler yaptı.

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontryagin, henüz öğrenciyken homoloji için dualite teorisi üzerinde çalıştı. Şimdi Pontryagin ikiliği olarak adlandırılan Fourier dönüşümünün soyut teorisinin temellerini atmaya devam etti. René Thom ile birlikte, kobordizm teorisinin kurucularından biri ve bu teorinin çerçeveli kobordizm ve kararlı homotopinin eşdeğer olduğu ana fikrinin ortak keşfedicilerinden biri olarak kabul edilir.^[1] Bu, 1940 civarında, şimdi Pontryagin sınıfları olarak adlandırılan ve bir sınır olan bir manifold üzerinde kaybolmak üzere tasarlanmış belirli karakteristik sınıflar teorisinin ortaya çıkmasına yol açtı. 1942'de şimdi Pontryagin kareleri olarak adlandırılan kohomoloji işlemlerini tanıttı. Ayrıca operatör teorisinde, Pontryagin uzayları olarak adlandırılan Kerin uzaylarının özel örnekleri vardır.

Daha sonra kariyerinde optimal kontrol teorisi üzerinde çalıştı. Pontryagin'in maksimum ilkesi, modern optimizasyon teorisinin temelidir. Ayrıca her an uygulanan kontrolün ya maksimum pozitif 'yönlendirme' ya da maksimum negatif 'yönlendirme' olduğu durumları tanımlamak için bir bang-bang ilkesi fikrini ortaya koydu.^[2]

Pontryagin, matematikte popüler ders kitaplarının yanı sıra birkaç etkili monograf yazdı.

Pontryagin'in öğrencileri arasında Dmitri Anosov, Vladimir Boltyansky, Revaz Gamkrelidze, Evgeni Mishchenko, Mikhail Postnikov, Vladimir Rokhlin ve Mikhail Zelikin bulunmaktadır.

Tartışma ve anti-semitizm iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontryagin birkaç kez antisemitizmle suçlandı. Örneğin, Nathan Jacobson'a, her ikisi de Uluslararası Matematik Birliği'nin başkan yardımcıları iken, siyonizm hareketini temsil eden vasat bir bilim adamı olduğu için saldırdı.^[3]^[4] 1979'da Science'da yayınlanan bir makalesinde^[5] antisemitizm suçlamalarını reddetmiş,^[5] bir ırkçılık biçimi olarak gördüğü Siyonizm ile mücadele ettiğini öne sürmüştür.^[3]

Tanınmış bir Sovyet Yahudi matematikçisi olan Grigory Margulis, yaklaşan 1978 ICM'de (Uluslararası Matematikçiler Kongresi) Fields Madalyası almak üzere IMU (Uluslararası Matematik Birliği) tarafından seçildiğinde, o sırada IMU'nun Yürütme Komitesi üyesi olan Pontryagin şiddetle karşı çıktı.^[6] IMU, Margulis'e Fields Madalyası verme kararında ısrar etmesine rağmen, Margulis'in Sovyet yetkilileri tarafından Sovyet çıkış vizesi reddedildi ve 1978 ICM'ye şahsen katılamamıştı.^[6] Pontryagin ayrıca Sovyetler Birliği'ndeki birkaç kötü şöhretli siyasi kampanyaya, özellikle de Luzin olayına katıldı.

Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontrjagin, L. (1939), Topological Groups, Princeton Mathematical Series, 2, Princeton: Princeton University Press, MR 0000265 (Emma Lehmer tarafından çevrildi)^[7]
1952 - Foundations of Combinatorial Topology (translated from 1947 original Russian edition)^[8] 2015 Dover reprint^[9]
1962 - Ordinary Differential Equations (Rusça'dan Leonas Kacinskas ve Walter B. Counts tarafından çevrilmiştir.)^[10]
- Pontryagin, L. S. (15 Mayıs 2014). Ordinary Differential Equations: Adiwes International Series in Mathematics. ISBN 9781483156491. 24 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.
1962 - Vladimir Boltyansky, Revaz Gamkrelidze ve Evgenii Mishchenko [ru] ile birlikte: The Mathematical Theory of Optimal Processes^[11]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Andronov-Pontryagin ölçütü
Kuratowski teoremi, aynı zamanda Pontryagin–Kuratowski teoremi olarak da bilinir.
Pontryagin sınıfı
Pontryagin ikiliği
Pontryagin maksimum ilkesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Mackenzie, Dana (29 Aralık 2010). What's Happening in the Mathematical Sciences (İngilizce). American Mathematical Soc. ISBN 978-0-8218-4999-6.
^ "The Maximum Principle of Optimal Control" (PDF). Universität Bielefeld. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.
^ ^a ^b O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Lev Pontryagin", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
^ "Л.С.Понтрягин. Жизнеописание". ega-math.narod.ru. 16 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.
^ ^a ^b Pontryagin, LS (14 Eylül 1979). "Soviet Anti-Semitism: Reply by Pontryagin". Science. 205 (4411): 1083-1084. Bibcode:1979Sci...205.1083P. doi:10.1126/science.205.4411.1083. PMID 17735029.
^ ^a ^b Olli Lehto (1998), Mathematics without borders: a history of the International Mathematical Union, Springer-Verlag, ss. 205-206
^ Puckett Jr, W. T. (1940). "Book Review: Topological Groups". Bulletin of the American Mathematical Society. 46 (5): 382-385. doi:10.1090/S0002-9904-1940-07199-X.
^ Massey, W. S. (1953). "Book Review: Foundations of combinatorial topology". Bulletin of the American Mathematical Society. 59 (2): 188-190. doi:10.1090/S0002-9904-1953-09702-6.
^ Satzer, William J. (21 Ekim 2015). "Review of Foundations of combinatorial topology". MAA Reviews, Mathematical Association of America. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Brauer, Fred (June 1964). "Review of Ordinary Differential Equations by L. S. Pontryagin". Canadian Mathematical Bulletin. 7 (2): 315-316. doi:10.1017/S0008439500027119. page 316 24 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Blum, Edward Kenneth (December 1963). "Reviewed Work: The Mathematical Theory of Optimal Processes by Pontryagin, Boltyanskii, Gamkrelidze, Mishchenko". The American Mathematical Monthly. 70 (10): 1114-1116. doi:10.2307/2312867. JSTOR 2312867.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mathematics Genealogy Project'te Lev Pontryagin
O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Lev Pontryagin", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
Autobiography of Pontryagin 2 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
Kutateladze S. S., Sic Transit... or Heroes, Villains, and Rights of Memory 24 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Kutateladze S. S., The Tragedy of Mathematics in Russia 22 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Mackenzie, Dana (29 Aralık 2010). What's Happening in the Mathematical Sciences (İngilizce). American Mathematical Soc. ISBN 978-0-8218-4999-6.

[2] "The Maximum Principle of Optimal Control" (PDF). Universität Bielefeld. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.

[:0-3] O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Lev Pontryagin", MacTutor Matematik Tarihi arşivi

[4] "Л.С.Понтрягин. Жизнеописание". ega-math.narod.ru. 16 Mart 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.

[:1-5] Pontryagin, LS (14 Eylül 1979). "Soviet Anti-Semitism: Reply by Pontryagin". Science. 205 (4411): 1083-1084. Bibcode:1979Sci...205.1083P. doi:10.1126/science.205.4411.1083. PMID 17735029.

[L1-6] Olli Lehto (1998), Mathematics without borders: a history of the International Mathematical Union, Springer-Verlag, ss. 205-206

[7] Puckett Jr, W. T. (1940). "Book Review: Topological Groups". Bulletin of the American Mathematical Society. 46 (5): 382-385. doi:10.1090/S0002-9904-1940-07199-X.

[8] Massey, W. S. (1953). "Book Review: Foundations of combinatorial topology". Bulletin of the American Mathematical Society. 59 (2): 188-190. doi:10.1090/S0002-9904-1953-09702-6.

[9] Satzer, William J. (21 Ekim 2015). "Review of Foundations of combinatorial topology". MAA Reviews, Mathematical Association of America. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[10] Brauer, Fred (June 1964). "Review of Ordinary Differential Equations by L. S. Pontryagin". Canadian Mathematical Bulletin. 7 (2): 315-316. doi:10.1017/S0008439500027119. page 316 24 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[11] Blum, Edward Kenneth (December 1963). "Reviewed Work: The Mathematical Theory of Optimal Processes by Pontryagin, Boltyanskii, Gamkrelidze, Mishchenko". The American Mathematical Monthly. 70 (10): 1114-1116. doi:10.2307/2312867. JSTOR 2312867.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Lev Pontryagin nedir?, Lev Pontryagin anlamı nedir?, Lev Pontryagin ne demektir?