Kay Redfield Jamison
Kay Redfield Jamison 2007'de
Doğum	22 Haziran 1946 (77 yaşında)
Akademik geçmişi
Eğitim	California Üniversitesi, Los Angeles
Akademik çalışmaları
Kurumları	John Hopkins Tıp Fakültesi, St. Andrews Üniversitesi
Ana ilgi alanları	Klinik Psikoloji
Önemli eseri	Durulmayan Bir Kafa

Kay Redfield Jamison (22 Haziran 1946'da doğdu) Amerikalı bir klinik psikolog ve yazardır. Çalışmaları, erken yetişkinliğinden beri sahip olduğu bipolar bozukluğa odaklanmıştır. Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Duygudurum Bozuklukları ve Psikiyatri alanında Dalio Profesörü görevini yürütmektedir ve St Andrews Üniversitesi'nde Fahri İngilizce Profesörüdür.

Eğitim ve kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Jamison, 1960'ların sonunda Los Angeles'taki California Üniversitesi'nde klinik psikoloji eğitimine başladı ve 1971'de hem lisans hem de yüksek lisans derecelerini aldı ve UCLA'da 1973'te C.Phil alarak devam etti.1975'te doktora derecesini aldı ve üniversitede öğretim üyesi oldu. Ayakta tedavi için büyük bir öğretim ve araştırma tesisi olan, okulun Afektif Bozukluklar Kliniği'ni kurdu ve yönetmeye devam etti. Ayrıca İskoçya'daki St. Andrews Üniversitesi'nde lisans öğrencisi olarak zooloji ve nörofizyoloji okudu.

UCLA'da kadrolu bir profesör olarak birkaç yıl geçirdikten sonra, Jamison'a Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Yardımcı Doçent ve ardından Psikiyatri Profesörü pozisyonları teklif edildi. Jamison, Hopkins'teki profesörlüğünü sürdürürken birkaç farklı kurumda misafir olarak dersler verdi. 2002'de Harvard Üniversitesi'nde seçkin öğretim görevlisi ve 2003'te Oxford Üniversitesi'nde Litchfield öğretim görevlisi oldu. 2009'dan 2010'a kadar Kanada Psikoloji Derneği'nin Onursal Başkanı ve yönetim kurulu üyesiydi. 2010 yılında, PBS'de(Amerika'da reklam göstermeyerek eğitim amaçlı televizyon programları yayınlayan kuruluş) Charlie Rose ve dizi bilimcisi Eric Kandel'in ev sahipliği yaptığı, beyinle ilgili son araştırmalar üzerine tartışmaların yapıldığı dizide panelist olarak yer aldı.^[1]

Ödüller ve tanınırlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Jamison çok sayıda ödül kazandı ve 100'ün üzerinde akademik makale yayınladı. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en iyi doktorlardan biri ve Time tarafından "Tıp Kahramanı" seçildi.^[2] Ayrıca kamuya açık televizyon dizisi Great Minds of Medicine için seçilen beş kişiden biridir.^[3][4] Jamison, Ulusal Akıl Sağlığı Derneği'nin William Styron Ödülü'ne (1995), Amerikan İntiharı Önleme Araştırma Vakfı Ödülü'ne (1996), Toplum Ruh Sağlığı Liderliği Ödülü'ne (1999) ve 2001 MacArthur üyeliğine sahip oldu. 2010 yılında, Jamison, hayatı boyunca yaptığı tüm çalışmalardan dolayı St Andrews Üniversitesi'nden Fahri Bilim Doktoru Derecesi ile onurlandırıldı.^[5][6] Mayıs 2011'de, New York Piskoposluk Kilisesi Genel İlahiyat Fakültesi, yılda bir kez gerçekleşen etkinliğinde onu onusal olarak İlahiyat Doktoru atadı.^[7] 2017'de Jamison , Royal Society of Edinburgh'un (CorrFRSE) Sorumlu Üyesi seçildi.

Akademik katkılar[değiştir | kaynağı değiştir]

En son yazmış olduğu kitabı Robert Lowell: Setting the River on Fire, 2018'de biyografi dalında Pulitzer Ödülü finalisti oldu.

İlk olarak 1990'da yayınlanan ve psikiyatrist Frederick K. Goodwin ile birlikte yazdığı Manic-Depresif Hastalık adlı kitabı, bipolar bozukluk üzerine klasik bir ders kitabı olarak kabul edilir. Teşekkür bölümü, Goodwin'in "bu kitabın üretimi için Abbott, AstraZeneca, Bristol Meyers Squibb, Forest, GlaxoSmithKline, Janssen, Eli Lilly, Pfizer ve Sanofi'den sınırsız eğitim bağış aldığını " belirtiyor. Ancak Jamison ara sıra AstraZeneca, GlaxoSmithKline ve Eli Lilly'den konferans ücreti alsa da herhangi bir ilaç veya biyoteknoloji şirketinden araştırma desteği almadı ve telif haklarını kâr amacı gütmeyen bir vakfa bağışladı.

Meslekten olmayan kişiler arasındaki ufuk açıcı çalışmaları, şiddetli mani ve depresyon deneyimini ayrıntılarıyla anlatan Durulmayan Bir Kafa adlı anı kitabı ile intihara tarihsel, dini ve kültürel yaklaşmanın yanı sıra akıl hastalığı ve depresyon arasındaki ilişkiyi anlatan Erken Çöken Karanlık'tır. Erken Çöken Karanlık'ta Jamison, intiharla ilgili olduğu için Amerikan kamu politikasına ve kamuoyuna bir bölüm ayırır. İkinci anı kitabı, Nothing Was the Same, 2002'deki ölümüne kadar Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü'nün Nöropsikiyatri Bölümü Şefi olan ikinci kocası psikiyatrist Richard Jed Wyatt ile olan ilişkisini inceler.

Exuberance: The Passion for Life adlı çalışmasında, bipolar teşhisi konabilecek insanların yüzde 15'inin aslında asla depresyona girmeyebileceğini, aslında, hayatta devamlı "yüksek bir noktada " olduklarını öne süren araştırmalardan alıntı yapıyor. Örnek olarak Başkan Theodore Roosevelt'ten bahsediyor.

Touched with Fire: Manic-Depressive Illness and the Artistic Temperament, Jamison'ın bipolar bozukluğun sanatsal veya başarılı ailelerde nasıl ortaya çıkabileceğini keşfetmesidir. Örnek olarak Lord Byron'ı ve akrabalarından birini gösterir. [En azından özellikle bestecileri içerecek şekilde düşünüldünde; bu, daha sonra Norman Mailer'ın eşiyle Moods sand Music konser serisi üzerine yaptığı çalışmanın temelidir. ]

Jamison , Durulmayan Bir Kafa'yı kısmen klinik psikologların hastaların terapide yararlı bulduklarını görmelerine yardımcı olmak için yazdı. Tufts Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü'nde yardımcı doçent olan J. Wesley Boyd şöyle yazdı: "Jamison'ın [psikiyatristine borçlu olduğu borcun] açıklaması, hastalarımızın yanında olmanın ve onları basmakalıp sözlerle ve iyi bir gelecek vaatleriyle yatıştırmaya çalışmamanın önemini gösteriyor." ^[8]

Kişisel hayat[değiştir | kaynağı değiştir]

Jamison, barış ve sükuneti özleyen ancak sonunda "fazlasıyla sıkıcı bir hayata demir disiplinle birleşen kargaşayı" tercih eden "coşkulu" bir kişi olduğunu söyledi.^[9] Durulmayan Bir Kafa 'da şu sonuca vardı:

Fırtınasız bir hayat ya da kurak ve öldürücü mevsimlerin olmadığı bir dünya fikrini uzun zaman önce terk ettim. Hayat olduğundan başka bir şey olamayacak kadar karmaşık, sürekli değişiyor. Ve ben, doğası gereği, kontrol edilemeyen şeylere karşı derinden temkinli olmak için fazla değişkenim. Her zaman itici, rahatsız edici unsurlar olacak ve Lowell'ın dediği gibi saat koldan alınana kadar orada olacaklar. Günün sonunda insanın doğasını ve yönünü değiştiren, sevgimizi renklendiren ve hayatımızı anlamlandıran yaşadığımız ümitsizlikler, huzursuzluklar, inandığımız güçlü şeyler ve büyük coşkularımızdır.^[10]

Jamison, ABD Hava Kuvvetleri'nde bir subay olan Dr. Marshall Verdine Jamison (1916–2012) ve Mary Dell Temple Jamison'ın (1916–2007) çocuğu olarak dünyaya geldi.^[11][12] Jamison'un babası ve ailesindeki birçok kişinin bipolar bozukluğu vardı.^[12]

Babasının askeri geçmişinin bir sonucu olarak, Florida, Porto Riko, California, Tokyo ve Washington, DC olmak üzere birçok farklı yerde büyüdü. Ondan üç buçuk sene büyük iki ablası vardır.^[12] Yazar Leslie Jamison yeğenidir.^[13] Jamison'un bilime ve tıbba olan ilgisi genç yaşta başladı ve ailesi tarafından desteklendi. Andrews Hava Kuvvetleri Üssü'ndeki hastanede şekerci olarak çalıştı.^[12]

Jamison, ergenlik döneminde Kaliforniya'ya taşındı ve kısa süre sonra bipolar bozuklukla mücadele etmeye başladı. UCLA'da üniversitede mücadele etmeye devam etti. İlk başta doktor olmak istedi, ancak artan manik ataklar nedeniyle tıp fakültesi için gereken katı disiplini sağlayamayacağına karar verdi. Sonrasında Jamison, aradığını psikolojide aradığını buldu. Bu konuda kendini geliştirdi ve duygudurum bozukluklarına büyük bir ilgi duydu. Jamison, çalışmalarına rağmen, ilk işi olan UCLA'nın Psikoloji Bölümü'nde profesörlüğün ilk üç ayına kadar bipolar olduğunu fark etmemişti. Teşhis konulduktan sonra, ruh halini düzenlemek ve hafifletmek için yaygın olarak kullanılan bir ilaç olan lityum (ilaç) kullanmaya başladı. Zaman zaman, motor becerilerini bozduğu için ilacı reddediyordu, ancak daha büyük bir depresyondan sonra ilacı almaya devam etmeye karar verdi. Jamison bir keresinde ağır bir depresif dönem sırasında aşırı dozda lityum alarak intihara teşebbüs etmişti.

Jamison protestanlığa ^[14] inanan biridir. İlk kocası, bir sanatçı olan Alain André Moreau ile yüksek lisans yıllarında evlendi.^[12] Daha sonra 1994 yılında 2002'de vefat edene kadar evli kaldığı eşi Dr. Richard Wyatt ^[15] ile evlendi.^[16] Wyatt , Ulusal Sağlık Enstitülerinde şizofreni üzerine çalışan bir psikiyatrdı . Aşkları, anı kitabı Nothing Was the Same'de anlatılır.

2010 yılında Jamison, Johns Hopkins'te kardiyoloji profesörü olan Thomas Traill ile evlendi.^[17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Goodwin, Frederick K.; Jamison, Kay Redfield (1990), Manic-Depressive Illness, New York: Oxford University Press, ISBN 0-19-503934-3 

• Goodwin, Frederick K.; Jamison, Kay Redfield (2007), Manic-Depressive Illness, ikinci, New York: Oxford University Press, ISBN 978-0195135794 

• Jamison, Kay Redfield (1993), Touched with Fire: Manic-Depressive Illness and the Artistic Temperament, New York: The Free Press, ISBN 0-02-916030-8  (Lord Byron'ın hastalığına dair bir çalışma içerir.)
• Jamison, Kay Redfield (1995), An Unquiet Mind, New York: Vintage Books Random House, ISBN 0-679-76330-9 
• Jamison, Kay Redfield (1999), Night Falls Fast: Understanding Suicide, New York: Vintage Books Random House, ISBN 0-375-70147-8 
• Jamison, Kay Redfield (2004), Exuberance: The Passion for Life, New York: Alfred A. Knopf, ISBN 0-375-40144-X 
• Jamison, Kay Redfield (2009), Nothing Was the Same: A Memoir, New York: Alfred A. Knopf, ISBN 978-0-307-26537-1 
• Jamison, Kay Redfield (2017), Robert Lowell: Setting the River on Fire, New York: Alfred A. Knopf, ISBN 978-0307700278 
• Jamison, Kay Redfield (2023). Fires in the Dark: Healing the Mind, the Oldest Branch of Medicine. Knopf. ISBN 978-0-525-65717-0. 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• A Conversation With Kay Redfield Jamison, Professor of Psychiatry by Grace Bello, The Atlantic 2 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• An Interview with Kay Jamison on Charlie Rose Show - 17 mins video
• IMDb'de Kay Redfield Jamison
• C-SPAN'daki görünümü