John McCarthy
John McCarthy, 2006 yılında bir konferansta
Doğum	4 Eylül 1927(1927-09-04) Boston, Massachusetts, ABD
Ölüm	24 Ekim 2011 (84 yaşında) Stanford, Kaliforniya, ABD
Meslek	Bilgisayar bilimcisi
Milliyet	ABD
Önemli ödülleri	Turing Ödülü (1971) Kyoto Ödülü (1988) Ulusal Bilim Madalyası (1991) Benjamin Franklin Madalyası (2003) Kyoto Ödülü (1988)
Resmî site
http://www-formal.stanford.edu/jmc/

John McCarthy (d. 4 Eylül 1927 - ö. 24 Ekim 2011), Amerikalı bilgisayar bilimci ve bilişsel bilimci. Yapay zekâ terimini ve Lisp programalama dilini icat edenlerden biri. Lisp programlama dilini geliştirdi. ALGOL dil yapısını önemli ölçüde etkiledi. Zaman paylaşımı yöntemini yaygınlaştırdı. Çöp toplama metodunu icat etti ve ilk yapay zekanın geliştirilmesinde büyük bir etkisi oldu.

İlk yılları ve eğitmi[değiştir | kaynağı değiştir]

John McCarthy İrlandalı göçmen bir baba ve Litvanya Yahudisi göçmen bir anne tarafından Eylül 4, 1927 Boston, Massachusetts'da doğdu. John Patrick ve Ida (Glatt) McCarthy. McCarthy'nin babası Los Angeles, California'da kendine iş bulana kadar aile büyük buhran döneminde sürekli göçe zorlandı. Babası İrlanda'nın balıkçı köyü Cromane'den geldi. Annesi 1957 de yaşamını yitirdi.

McCarthy son derece zeki biriydi. Bolment Lisesi'ni 2 yıl erkenden bitirdi. McCarthy Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'ne (Caltech) 1944'te kabul edildi.

Matematiğe erken yaşlarda ilgi gösterdi. Gençlik yıllarında Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde kullanılan matematik kitaplarına çalışarak kendine matematiği öğretti. Sonuç olarak Caltech'te 2 yıl matematik dersinden muaf tutuldu. Beden eğitimi dersinde başarısız olduğu için okulu askıya alındı. Sonra Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'na hizmet etti ve yeniden kabul edildi.

John von Neumann'ın Kaltech'te yaptığı konuşma onun gelecekteki çabalarına ilham kaynağı oldu.

Akedemik kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Princeton ve Stanford Üniversitesi'ndeki kısa dönemli atanmalarından sonra McCarthy 1955'te Dartmouth'ta asistan profesörü oldu. Bir yıl sonra, McCarthy Araştırma görevlisi olarak 1956 sonbaharında MIT'de görev yapmaya başladı.

1962'de McCarthy 2000 yılında emekli olana kadar çalıştığı yerde profesör oldu. MIT'teki ilk günlerinin sonunda öğrencileri tarafından çoktan şefkatle "John Amca" diye seslenmeye başlamışlardı.

Bilgisayar bilimine olan katkıları[değiştir | kaynağı değiştir]

John McCarthy yapay zekanın "kurucu babalarından" biri. Alan Turing, Marvin Minsky, Allen Newell, Herbert A. Simon. McCarthy, Minsky, Nathaniel Rochester, -Claude E. Shannon ile birlikte "yapay zekayı" icat ettiler.

McCarthy 1950'nin sonlarında Lisp dilini icat etti. Lambda kalkülüs'e dayalı olan lips 1960 yılında yayınlanmasından sonra yapay zeka uygulamaları geliştirilmesi için tercih edildi.

1958'de lipsteki sorunları düzeltebilmek için Çöp toplama methodunu icat etti.

Çalıştığı MIT'de MAC Projesine destek verdi. Yıllarca arkadaşça rakip olan MAC projesi için Stanford Üniversitesi'nde Stanford Yapay Zeka laboratuvarının kurulmasına yardım etti.

McCarthy, en eski zaman paylaşım sistemlerinden üçünün oluşturulmasında etkili oldu : (CTSS, BBN Zaman Paylaşımı Sistemi ve Dartmouth Zaman Paylaşımı Sistemi). İş arkadaşı Lester Earnest Los Angeles Times gazetesine "John'un zaman paylaşımı sistemininin geliştirilmesine başlamasaydı, internet yakın zamanda çıkmazdı. Zaman paylaşımı için yeni isimler icat etmeye devam ediyoruz. Bunlara serverlar deniyor... Ve şimdi onlara bulut hesaplayıcısı diyoruz. Bu hala sadece zaman paylaşımı. John bunu başlattı."

McCarthy 1961'de yardımcı bilişim fikrini ortaya atan ilk kişiydi. MIT'in yüzüncü yıl dönümü konuşmasında bilgisayar zaman paylaşımı teknolojisi, bilgi işlem gücünün ve hatta belirli uygulamaların faydalı iş modelleri için satılabileceğini öne sürdü. Bu bir bilgisayar veya bilgi yardımcı programı fikri, 1960'ların sonlarında çok popülerdi. Ancak 1990 ların ortalarında ve 2000 lerde bu fikir yeni formlara evrildi (Uygulama Servis Sağlayıcısı, Grid hesaplayıcısı ve bulut hesaplayıcısı.)

1966'da John McCarthy ve ekibi Sovyet Birliğinde rakiplerine karşı oynatılan bir satranç yapay zekası geliştirmişlerdi. McCarthy'nin ekibi 2 oyunu kaybetti ve iki oyunda berabere kaldı. (Kotok-McCarthy.)

Diğer aktiviteleri[değiştir | kaynağı değiştir]

McCarthy genelde dünya meseleleri hakkında usenet forumlarında yorumlar yapardı. Bazı fikirleri hala çalışır durumda olan web sitesinde görüntülenebilir.

McCarthy ciddi bir kitap kurduydu. İyimser biriydi ve konuşma özgürlüğünü desteklerdi.

John McCarthy matematiğin önemini ve matematiğin eğitiminin ne kadar önemli olduğunu görmüştü. Onun Usenet sloganında "Aritmetiği reddeden,saçma sapan konuşmaya mahkümdur" yazıyordu. Benzer şekilde "Aritmetik yap veya saçmalığa mahküm ol" yazıyordu. 30 PhD mezununa tavsiye vermişti.

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

McCarthy üç kere evlenmişti. İkinci karısı Vera Watson idi. 1978' de Annapurna Central dağına çıkarken ölen bir bilgisayar programcısı ve dağcıydı. İkinci eşini kaybettikten sonra bilgisayar bilimcisi olan Carolyn Talcott ile evlendi.

McCarthy kendisini ateist olarak görürdü. Komünist olarak büyütüldü. 1968 de Sovyet işgalinden sonra iki günlüğüne Çekoslavakya'ya gittikten sonra kendini muhafazakar cumhuriyetçi olarak tanımladı. McCarthy Ekim 24, 2011'de evinde öldü.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Turing Award from the Association for Computing Machinery (1971)
• Kyoto Prize (1988)
• National Medal of Science (USA) in Mathematical, Statistical, and Computational Sciences (1990)
• inducted as a Fellow of the Computer History Museum "for his co-founding of the fields of Artificial Intelligence (AI) and timesharing systems, and for major contributions to mathematics and computer science" (1999)
• Benjamin Franklin Medal in Computer and Cognitive Science from the Franklin Institute (2003)
• Inducted into IEEE Intelligent Systems' AI's Hall of Fame (2011), for the "significant contributions to the field of AI and intelligent systems".
• İsmi 2012'nin Stanford Mühendis Kahramanlarına yazıldı.