Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. Lütfen ilgili maddelerden bu sayfaya bağlantı vermeye çalışın. (Eylül 2022)

Hilma af Klint (26 Ekim 1862 - 21 Ekim 1944), resimleri Batı sanat tarihinde bilinen ilk soyut eserler arasında kabul edilen İsveçli bir sanatçı ve mistikti .^[1] Çalışmalarının önemli bir kısmı tarih olarak Kandinsky ve Mondrian'ın tamamen soyut kompozisyonlarından önce gelir.^[2] Teosofi'den ilham alan ve "Yüce Üstatlar " olarak adlandırılan kişilerle - genellikle seanslar yoluyla - bağlantı kurmaya çalışmanın önemli olduğuna inanan ve kadınlardan oluşan "Beşler" adlı bir grubun üyesiydi.^[3] Zaman zaman diyagramlara benzetilen resimleri, karmaşık manevi fikirlerin görsel bir temsiliydi.^[4]

Hilma af Klint, Mathilda af Klint'in (kızlık soyadı Sonntag) ve İsveçli bir deniz komutanı olan Kaptan Victor af Klint'in dördüncü çocuğuydu ve yazlarını ailesiyle birlikte Mälaren Gölü'ndeki Adelsö adasındaki malikaneleri " Hanmora "da geçirdi. Bu pastoral çevrede geçirdiği vakit, yaşamının erken bir aşamasında doğayla temasa geçmesine ve doğal formlarla derin bir ilişki kurmasına vesile olarak, sanat hayatına ilham kaynağı oldu. Hilma af Klint ilerleyen yıllarda Adelsö'nün yanındaki bir ada olan Munsö'de yaşamını sürdürdü.

Hilma af Klint’in ailesi matematik ve botanik çalışmaları ile ilgiliydi. Erken yaşlarında görsel sanatlara ilgisi ve yeteneği olduğunu gösteren sanatçı, ailesi Stockholm'e taşındıktan sonra, Stockholm'deki (bugün Konstfack ) Tekniska skolan'da portre ve manzara resimleri üzerine eğitim gördü.

Yirmi yaşında Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi'ne kabul edildi.^[5] 1882-1887 yılları arasında ağırlıklı olarak çizim, portre ve manzara resmi üzerine çalıştı. Okuldan onur derecesiyle mezun oldu ve Stockholm'ün merkezinde Hamngatan ve Kungsträdgården arasında Güzel Sanatlar Akademisi'ne ait olan "Atölye Binası" (Ateljébyggnaden) adlı stüdyoda bir burs aldı. Bu, o zamanlar İsveç başkentindeki ana kültürel buluşma alanıydı. Aynı binada, Güzel Sanatlar Akademisi'nin geleneksel sanat görüşü ile Fransız En Plein Air ressamlarından esinlenen "Sanat Topluluğu"nun (Konstnärsförbundet) muhalefet hareketi arasında çatışmanın olduğu Blanch's Café ve Blanchs Sanat Galerisi de bulunuyordu. Hilma af Klint, eğitim hayatının ardından Stockholm'de çalışmaya başladı ve manzara resimleri, botanik çizimleri ve portreleriyle tanınırlık kazandı.^[6]

Sanatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Güzel Sanatlar Akademisi'nde, daha sonra fikirlerini paylaşan bir grup sanatçı olan "Beşler"de (De Fem) birlikte çalıştığı dört kadından ilki olan Anna Cassel ile tanıştı. Grubun diğer üyeleri Cornelia Cederberg, Sigrid Hedman ve Mathilda Nilsson'dı .

The Five ile yaptığı çalışma sayesinde Hilma af Klint, 1896 gibi erken bir tarihte deneysel otomatik çizimi yarattı, bu onu hem iç hem de dış dünyadaki görünmez güçleri kavramsallaştırabilen yaratıcı bir geometrik görsel dile doğru yönlendirdi. Dünya dinlerini, atomları ve bitki dünyasını araştırdı ve keşifleri hakkında kapsamlı yazılar yazdı.^[5] Bu ifade biçimine daha aşina hale geldikçe, Hilma af Klint, “Yüce Üstatlar” tarafından "Tapınak" için resimler yapmakla görevlendirildi - ancak bu "Tapınak"ın ne anlama geldiğini hiçbir zaman anlamadı.

1906'da, 20 yıllık sanatsal çalışmalardan sonra ve 44 yaşındayken Hilma af Klint ilk soyut resim serisini üretti.

1906-1915 yılları arasında oluşturulan Tapınak çalışmaları, 1908-1912 yılları arasında kesintiye uğrayarak iki aşamada gerçekleştirildi. Hilma af Klint bu yeni görsel anlatım biçimini keşfettikçe yeni bir sanatsal dil geliştirdi. Resmi daha özerk ve daha kasıtlı hale geldi. Maneviyat, hayatının geri kalanında yaratıcılığın ana kaynağı olmaya devam edecekti.

Tapınak koleksiyonu, birkaç alt seride gruplandırılmış 193 resimden oluşur. 1907 tarihli büyük resimleri son derece büyüktür: her resim yaklaşık 240 x 320 cm boyutlarındadır. On En Büyük adlı bu dizi, erken çocukluktan yaşlılığa kadar hayatın farklı evrelerini anlatıyor.

Hilma af Klint'in sanat dünyası semboller, harfler ve kelimelerle doludur. Resimler genellikle simetrik ikilikleri veya karşılıklılıkları tasvir eder: yukarı ve aşağı, içeri ve dışarı, dünyevi ve ezoterik, erkek ve dişi, iyi ve kötü. Renk seçiminde mecazi anlamlar öne çıkar: mavi kadın ruhunu, sarı erkek ruhunu ve pembe / kırmızı fiziksel / ruhsal aşkı temsil eder. Diğer boyutlara açılan kapılar olarak anlaşılan resimleri, ilkel geometri ve hümanist motifleri çağrıştırırken, anlatısal, ezoterik ve sanatsal bir düzeyde yorumlamayı gerektirir.^[7] Hilma af Klint Tapınak serisindeki çalışmalarını bitirdiğinde, manevi rehberlik sona erer. Ancak, sanatçı herhangi bir dış etkiden bağımsız olarak soyut resim yapmaya devam eder.^[8] Tapınak serisinde resimleri çoğunlukla yağlı boyayken, sonrasında suluboya da kullanmaya başlar. Daha sonraki resimlerinin boyutu önemli ölçüde daha küçüktür.

Hayatı boyunca Hilma af Klint, çalışmaları aracılığıyla temas ettiği gizemleri anlamaya çalışır. Düşünceleri ve çalışmalarıyla bezediği 150'den fazla deftere sahiptir.^[9]

af Klint, 1908'de Rudolf Steiner ile ilk kez bir araya gelir. Kendisine gösterilen tüm resimlerden Steiner, yalnızca İlkel Kaos Grubuna özel ilgi gösterir ve onları "simgesel olarak en iyi" eserleri olarak nitelendirir.^[10] Sanatçı, yine 1908’de henüz soyut resme geçmemiş olan Wassily Kandinsky ile tanışır. Sanat tarihçilerinden bazıları, Kandinsky'nin belki de kendi soyut yolunu geliştirirken sanatçıdan etkilendiğini varsayıyorlar.^[11]

Hilma Af Klint'in geç dönem soyut sanatı (1906-1920), geometri, figür, bilimsel araştırma ve dini uygulamaların bir kombinasyonu olarak değerlendirilebilir. Kabuklar ve çiçekler de dahil olmak üzere organik büyüme üzerine yaptığı çalışmalar, hayatı manevi bir mercekle tasvir etmesine yardımcı olur.^[12] Sembolik görsel dili, ızgaralar, daireler, spiraller ve taç yaprağı benzeri formlar konusundaki anlayışını yansıtan - bazen şematik, bazen biyomorfik- düzenli bir ilerlemeye sahiptir.^[13] Spiral formlar, Beşler’in otomatik çizimlerinde olduğu gibi af Klint’in sanatında da sıklıkla görülür. Proto-Feminist Sanatçılar’dan biri olarak, tarzı sanattaki yüceliği temsil eder.^[14]

Hilma af Klint, 1944'te İsveç'in Djursholm kentinde,^[15] yaklaşık 82 yaşında, bir trafik kazasının ardından öldü ve eserlerini yalnızca birkaç kez, çoğunlukla manevi konferanslarda ve toplantılarda sergiledi.^[16] Sanatçı, yeğeni Erik af Klint'e 1200'den fazla resim ve 125 günlükten oluşan bir koleksiyon bırakmıştır. Mezarı, Stockholm'deki Galärvarvskyrkogården'e bulunmaktadır.^[17]

Hilma af Klint'in soyut resim koleksiyonu 1200'den fazla parça içeriyor. İsveç'in Stockholm kentindeki Hilma af Klint Vakfı'na^[18] aittir ve bu kuruluş tarafından yönetilmektedir. 2017 yılında, Norveçli mimarlık firması Snøhetta, Stockholm'ün güneyindeki Järna'da af Klint'e adanan ve tahmini inşaat maliyeti 6 ila 7,5 milyon € olan bir sergi merkezi için planlar sundu.^[19] Şubat 2018'de Vakıf, Moderna Museet ile uzun vadeli bir işbirliği anlaşması imzaladı ve böylece Hilma af Klint Room'un, yani müzede sanatçının bir düzine eserinin sürekli olarak sergilendiği özel bir alanın kalıcılığını doğruladı.^[20]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Grup X, No. 1, Altarpiece, 1915
• 
  Grup X, No. 2, Altarpiece, 1915
• 
  Evrim, No. 13, Grup VI, 1908
• 
  Grup IX/UW, No. 25, The Dove, No. 1, 1915
• 
  Grup IX/SUW, The Swan, No. 1, 1915
• 
  Grup IX/SUW, The Swan, No. 7, 1915
• 
  Grup IX/SUW, The Swan, No. 9, 1915
• 
  Kuğu, No. 10, Grup IX/SUW, 1915
• 
  Kuğu, No. 12, Grup IX/SUW, 1915
• 
  Kuğu, No. 16, Grup IX/SUW, 1915
• 
  Kuğu, No. 18, Grup IX/SUW, 1915
• 
  Defter, 2-11 Temmuz 1919
• 
  Buda'nın Dünya Yaşamındaki Duruşu, No. 3a, Seri XI, 1920

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]