Heinrich von Plauen
Hochmeister
Plauen'in 17. yüzyıl tasviri
Töton Şövalyeleri'nin büyük üstadı
Hüküm süresi	Kasım 1410 - Ekim 1413
Önce gelen	Ulrich von Jungingen
Sonra gelen	Michael Küchmeister von Sternberg
Doğum	y. 1370 Vogtland
Ölüm	1429 Lochstädt (Pavlovo)
Defin	Malbork Kalesi

Heinrich von Plauen (y. 1370 - 1429), Kasım 1410'dan Ekim 1413'e kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 27. Büyük Üstadıydı. Grunwald Muharebesi'nin ardından Büyük Üstat olduktan sonra, Litvanya ve Polonya ile olan savaşı sert bir şekilde uzatma taraftarıydı. Ailesinin tüm erkek üyeleri Heinrich (Henry) olarak vaftiz edildiğinden, akrabası Heinrich Reuß von Plauen (ö. 1470) ile ayırt edilebilmesi için bazen kendisine Büyük Heinrich von Plauen denir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Plauen, Thüringen ile Saksonya arasındaki Vogtland'da doğdu.^[1] Plauen, Tarikat'ın konuğu olarak 1390 civarında Prusya'ya geldi, ancak daha sonra tam üye oldu. Nessau (Nieszawa) komturu (Komutanı) olarak atandı. 1402 yılına kadar önemli bir görevde bulunmadı. 1407'de Schwetz (Świecie) Komturluğuna terfi etti.

Plauen, 15 Temmuz 1410'da gerçekleşen Grunwald Muharebesi'ne katılmadı. Tarikatın yenildiği haberini aldıktan sonra inisiyatif aldı ve Tarikatın başkenti Marienburg'u savunmak için 3.000 kişilik bir ordu topladı.^[1] Plauen, Leh-Litvan ordularının yöneldiği yerin Marienburg olduğundan haklı olarak şüpheleniyordu. Ayrıca Büyük Üstat'mış gibi hareket ederek Almanya'ya ek asker ve para isteyen mektuplar göndermişti.^[2] Plauen, Marienburg'a zamanında vardı ve enerjik bir şekilde savunma hazırlıklarına başladı. Marienburg Kuşatması 26 Temmuz'da başladı ve 19 Eylül 1410'a kadar devam etti. Polonya Kralı Jogaila güçlü bir direniş beklemiyordu ve ayrıca uzun süreli bir kuşatmaya hazır değildi. Jogaila'nın ordusunun olduğu yerde kalmasını sağlayan kuşatma, Prusya'daki diğer kuvvetlerinin örgütlenmesi için gerekli zamanı tanımış oldu ve Livonya Tarikatı ile Almanya'dan yardım gelmesi için zaman kazandırdı.^[3] Jogaila geri çekilmeye zorlandı. Plauen, kuvvetlerine geri çekilen Leh ordusunu takip etme emri verdi ve Ekim ayının sonuna kadar tüm kaleleri (Polonya-Prusya sınırındakiler hariç) yeniden ele geçirdi.^[4]

1410'un Kasım'ında Marienburg ve Prusya'nın savunmasındaki hizmetlerinden dolayı Plauen, Tarikatın Diplomasi Bakanı Werner von Tettingen ve Grunwald Muharebesi'ne katılan Elbing (Elbląg) Komturu gibi daha yüksek mevkilerde olan diğer tarikat üyelerini geride bırakarak Tarikat'ın 27. Büyük Üstadı seçildi. Plauen, Tarikatın yıkılan kalelerini yeniden inşa etmek, ekonomiyi eski haline getirmek, yeni Şövalyeler toplamak ve Tarikat'ın Avrupa'daki sarsılmış itibarını korumak gibi zor bir görevi devraldı.^[5]

Büyük Üstat olarak kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Plauen'in en büyük diplomatik başarısı, 1 Şubat 1411'de Birinci Toruń Barışı'nın imzalamasıydı. Barış, Tarikat için oldukça önemliydi: Tarikat, temel topraklarını elinde tutmayı başardı. Plauen, Samogitya'yı Vytautas ve Jogaila'nın yaşamı boyunca Litvanya Büyük Dükü Vytautas'a devretti.^[6] Onlar öldükten sonra Samogitya Tarikata tekrar bağlanacaktı. Barış masasında sınırlara karar verilemedi - uluslararası bir komisyon daha fazla müzakereye arabuluculuk yapacaktı. Polonya, Dobrzyń Arazisi ve Kuyavia'yı aldı. Tarikat, savaş esirleri için büyükçe fidye ve dört taksitte altı milyon Prag groschen'e eşdeğer savaş tazminatı ödeyecekti.^[6]

İlk taksitin parasını toplamak için Plauen, Şubat 1411'de Prusya'daki şehirlerin temsilcilerini Osterode'de (Ostróda) toplantıya davet etti.^[7] Şehirlerin mülkiyeti konusunda özel bir değerlendirme önerdi. Danzig (Gdańsk) dışındaki tüm şehir temsilcileri öneriyi kabul etti. Karar oybirliğiyle sağlanamadığı için Plauen, bu kez Elbing'de (Elbląg) ikinci bir toplantı düzenledi. Thorn (Toruń), vergiye karşı Danzig'e katıldı.^[7] Plauen değerlendirmeyi uygulamaya karar verdi. Danzig 5 Nisan 1411'e kadar ablukaya direnirken, Thorn fazla direnç göstermeden teslim oldu^[8]

Plauen, Kertenkele Birliği ile aktif olarak mücadele etti. 1411'de Plauen, Rehden (Radzyń Chełmiński) Komturu Georg von Wirsberg'in bir komplosunu deşifre etti ve Kertenkele Birliği'ni oluşturan dört şövalyeden biri olan Nicholas von Renys'in Lehlere yardım ettiği gerekçesiyle kafasının kesilmesini emretti. İnfaz Graudenz'de (Grudziądz) gerçekleşti ve bu Plauen'in popülerliğini düşürdü.

İlk iki taksit ödemesi zamanında yapıldı. Plauen üçüncü ödemeyi zamanında yapamayacağını görünce Kutsal Roma İmparatoru Sigismund'dan yardım istedi.^[9] Sigismund arabuluculuk yapmayı kabul etti ve taraflar 1412 martında Breslau'da (Wrocław) toplandı. Ağustos 1412'de Sigismund, Birinci Toruń Barışı adilce sürdürülmesi gerektiği ve bir komisyonun savaş tazminatında indirim yapılması için müzakere edilmesi gerektiği kanısına vardı. Başka bir komisyon, Samogitya ile Prusya arasındaki sınıra karar verecek ve bölge sakinlerine özgür kalma, Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir parçası olma ya da Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası olma seçeneği sunulacaktı.^[10] Plauen, son ödemeyi Ocak 1413'te zamanında yaptı. Samogitya sınırlarına ilişkin komisyon toplandı. 3 Mayıs 1413'te Sigismund tarafından atanan Benedict Makrai, Memel (Klaipėda) dahil Neman Nehri'nin sağ kıyısının Litvanya'ya ait olması gerektiğine karar verdi.^[11]

Tarikatın mali sıkıntılarına ve Grunwald Muharebesi'ndeki yenilgisinin ardından zayıflamış askeri kabiliyetine rağmen Plauen, Polonya Krallığı ile başka bir savaş için hazırlıklara başladı. Benedict Makrai'ın kararına karşı çıktı ve 1413 yazının sonlarında Pomeranya sınırına yakın yerlere 6.000, Dobrzyń Arazisi ve Mazovya sınırına 15.000 adam yerleştirdi (Michael Küchmeister von Sternberg tarafından komuta ediliyordu).^[12] Vytautas Novgorod'la savaşıyordu ve Jogaila güneydeki problemlerle meşguldü. Polonya'ya saldırmanın tam zamanı gibi görünüyordu. Küchmeister kuzey Polonya'ya sefere çıktı, ancak 16 gün sonra geri döndü. Pomeranya'ya yapılan sefer de benzer şekilde itaatsiz Şövalyeler tarafından durduruldu.^[13]

Büyük Üstat'lık makamından istifası[değiştir | kaynağı değiştir]

Plauen, 9 Ekim 1413'te Königsberg'in (Kaliningrad) Büyük Mareşali ve Komturu Michael Küchmeister von Sternberg tarafından istifa ettirildi.^[14] Küchmeister, Plauen'in başka bir savaş başlatma kararına karşı çıkmıştı. Küchmeister, Polonya ve Litvanya ile barış halinde kalma taraftarıydı. Kapitulum beş gün sonra toplandı. Herman Gans, Ocak 1414'te resmi bir genel kurul toplanana kadar geçici Büyük Üstat olarak atandı.^[15] Plauen resmen istifa etti ve Küchmeister yeni Büyük Üstat seçildi. Plauen istifa ettikten sonra küçük bir kaleye Komtur olarak atandı, fakat Jogaila yeni rejimi desteklemeyince ve Plauen'in yeniden Büyük Üstat olmasını talep edince kısa süre sonra tutuklandı.^[16] Küchmeister Polonya ile diplomatik görüşmeleri yeniden başlattı ama anlaşmazlıklar sonuca kavuşturulamadı ve 1414^[17] yazında kısa bir Açlık Savaşı başladı.

Plauen, 1418'de^[18] Danzig hapishanesinden serbest bırakıldı. O sırada, 1429'da öldüğü Königsberg yakınlarındaki Lochstädt'ın (Pavlovo) vekili oldu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Friedrich Borchert : "Die Hochmeister des Deutschen Ordens in Preußen." İçinde: Preußische Allgemeine Zeitung, 6 Ekim 2001.