Hatsune Miku

Hatsune Miku
	"Hatsune Miku"
Geliştirici(ler)	Crypton Future Media
İlk yayınlanma	31 Ağustos 2007
Güncel sürüm	Hatsune Miku V4X / 31 Ağustos 2016
Geliştirme durumu	Aktif
İşletim sistemi	Microsoft Windows, OS X
Platform	PC
Erişilebilirlik	2 dil
	Diller listesi Japonca; İngilizce
Tür	Vokal Sentezleyici Uygulaması
Lisans	Tescilli
Resmî sitesi	crypton.co.jp/miku eng

Hatsune Miku (Japonca: 初音ミク) bazen Miku Hatsune olarak anılır, Crypton Future Media tarafından geliştirilen ve bir Vocaloid şarkı sentezleyicisi uygulaması tarafından seslendirilen bir insansı karakterdir. Hatsune Miku uzun, turkuaz renkli ve çift kuyruklu saçları ile, 16 yaşında bir kız olarak tasvir edilir. Yamaha Corporation'ın Vocaloid 2 ve Vocaloid 3 şarkı sentezleme teknolojilerini kullanır. Aynı zamanda Crypton Future Media'nın bir şarkı sentezleyici VSTi eklentisi olan Piapro Studio'yu da kullanır. Vocaloid 2 motorunu kullanarak satılan ikinci Vocaloid'dir ve Vocaloid 2'nin Japon versiyonunu kullanan ilk Japon Vocaloid'idir. Sesi Japon ses aktrisi Saki Fujita'dan modellenmiştir. Hatsune Miku, animasyonlu bir projeksiyon olarak birçok konserde sahne almıştır.^[1]

Karakterin adı Japonca'da ilk (初, hatsu), ses (音, ne) ve gelecek (ミク, miku) anlamına gelen kelimelerin birleşmesinden gelmekte olup; dolayısıyla "geleceğin ilk sesi" anlamına gelmektedir.^[2]

Geliştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Hatsune Miku, Yamaha'nın vokalleri olan Meiko ve Kaito'nun piyasaya sürülmesinden sonra, Crypton Future Media tarafından geliştirilen ilk Vocaloid'dir. İngilizce ve Japonca bir Vocaloid'in geliştirilmesinin ardından, o Vocaloid'e verilecek olan "Hatsune Miku" ismi, Vocaloid 2'nin duyurularından kısa bir süre sonra kararlaştırıldı. Aslında ilk amaçlanan karakter tasarımı farklıydı, fakat ilk tasarım geciktiği için, daha sonra Megurine Luka isimli bir Vocaloid için kullanıldı. Miku, Kagamine Rin/Len ve Megurine Luka'nın da yer alacağı "Character Vocal Series" isimli bir Vocaloid serisindeki ilk Vocaloid olarak tasarlanmıştı. Vocaloid'lerin her biri belirli bir konsepte ve sese sahipti.^[3]

Miku, Yamaha'nın Vocaloid 2 teknolojisini kullanarak inşa edildi ve daha sonra yeni motor sürümlerine güncellendi. Kendisi, Japon ses aktrisi Saki Fujita'nın kontrollü ses numuneleriyle oluşturuldu. Tüm bu numunelerde, teker teker söylenmiş Japonca ses örnekleri bulunmaktadır ve bu ses örnekleri bir arada kullanıldığında, anlamlı cümleler ve şarkı sözleri oluşturulabilmektedir. Sentezleyici motor tarafından bu ses numuneleri adım adım dizilerek bir araya getirilir ve Vocaloid yazılımı içerisinde bir klavye şekline bürünerek kullanıcının hizmetine sunulur.

Crypton, Hatsune Miku'yu 31 Ağustos 2007 tarihinde yayımladı. Crypton'un Miku'yu yayımlarken fikri şuydu: "Şarkıların kaybolduğu yakın gelecekteki bir dünyada bir android divası."^[4] Hatsune Miku, İngilizce sesli kitaplık da dahil olmak üzere 31 Ağustos 2013'te Vocaloid 3 için yayımlandı.^[5] Miku, aslında firma tarafından geliştirilen ilk Vocaloid idi fakat Yamaha Corporation'ın "Meiko" ve "Kaito"nun ticari sürümlerini yayımlamış olması sebebiyle, bu durum Miku'yu firma tarafından ticari olarak satışa çıkarılan üçüncü Vocaloid yaptı.^[6]

Ek yazılım[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Nisan 2010'da, Miku için 6 farklı ses tonundan oluşan bir paket olan "Hatsune Miku Append" atlı yeni bir eklenti paketi çıkarıldı: Yumuşak (nazik, narin ses), Tatlı (şirin, genç ses), Karanlık (olgun, acımasız ses), Canlı (parlak, neşeli ses), Katı (yüksek ve net ses) ve Işıltı (masum ve cennetsi ses).^[7] Hatsune Miku Append, Miku'nun ses kütüphanesini genişletmek için yaratılmıştır ve bu nedenle orijinal program, kullanıcının bilgisayarında daha önceden kurulmuş olmalıdır.^[8] Bu, bir Vocaloid için çıkarılmış ilk eklenti paketidir ve daha sonraki tarihlerde Crypton Future Media'dan daha fazla Append versiyonu sunulmuştur.^[9]

7. Append vokalinde bağımsız bir "falsetto" sesi kaydettikleri belirtildi, ancak, bunun gibi başka bağımsız vokalleri yayınlama planları olmadıklarını, zira bu durumun kullanışlı hissettirmediğini belirttiler.^[10] Kagamine Append'in gelişimi sırasında, "karanlık fısıltı ve tatlı fısıltı" eklentisi düşünülüyordu.^[11] Ayrıca Miku'nun İngilizce vokalinin, Vocaloid 2 motoruyla birlikte yayımlanması gerekiyordu, ancak düşük kaliteli olması nedeniyle bu motorda yayımlanmadı.^[12]

3D animasyonların üretimine yardımcı olmak için, MikuMikuDance isimli bağımsız bir program geliştirildi. Bu ücretsiz yazılım üzerinde, fan yapımı ve türetilmiş karakterlerin geliştirilmesine izin verildi.^[13] Geliştirilen bir diğer Vocaloid aracı ise, gerçekçi Vocaloid şarkıların üretilmesine izin veren bir yazılım paketi olan VocaListener idi.^[14]^[15]

Hatsune Miku'nın İngilizce şarkı versiyonu 2011'de duyuruldu ve 2012 bitmeden yayımlanması planlanmıştı. Ancak, Vocaloid 2 motorunda yaşadıkları İngilizce teleffuz sorunları ve Vocaloid 3 motoruna geçme kararı almaları, İngilizce versiyonla ilgili alınan bu yayımlanma kararını erteledi.^[16] İngilizce sürüm, 31 Ağustos 2013 tarihinde dijital dağıtım yoluyla yayımlandı.

Hatsune Miku'nun Vocaloid 3 motoru için Japonca ses kütüphanesi, 26 Eylül 2014'te piyasaya çıktı. Bu motor, "Vivid" ve "Light" haricindeki tüm vokallerin ses kütüphanelerine güncelleme getiriyordu. Daha sonra bu vokaller için de ayrı ayrı güncelleme yayınlandı, fakat güncelleme önceliği "Hatsune Miku", "Hatsune Miku Append" ve "Hatsune Miku V3" sahiplerindeydi. Vokaller Vocaloid 4 motoruna aktarıldığında, tüm Vocaloid 3 Hatsune Miku sesleri, yeni motor için üretilen Çarpraz-Sentez Sistemi (Cross-Synthesis System (XSY))'ni kullanabilir hâle gelmişti. Aynı zamanda bu sesler, 3 Nisan 2014'te piyasaya çıkan "Pocket Miku" adlı bir cihaza da aktarıldı.^[17]

Hatsune Miku'nun ana geliştiricilerinden biri olan Wataru Sasaki, Twitter üzerinde Hatsune Miku'nun, Yamaha'nın Vocaloid 4 motoru için "Hatsune Miku V4X" adı altında bir güncelleme alacağını duyurdu.^[18] Böylece Piapro Studio, geleneksel Vocaloid Editor'e alternatif olarak kullanılan VSTi eklentisi için yeni EVEC sistemini kullanır hâle geldi. EVEC, kayıtlı sesli harflerden oluşuyordu ve ünsüz sesler de dahil olmak üzere, farklı ses tonları elde edilebiliyordu. EVEC sistemine iki ses tonu dahil edilmiştir, "Güçlü" ve "Yumuşak" ses tonları, ancak daha fazlasının dahil edilmesi planlanmaktadır. Yeni EVEC sistemi ile birlikte, Miku'nun V2 ve V3 seslerinde bulunan ses hataları düzeltilerek, sesinin daha kolay manipüle edilmesi sağlanmıştır. Miku'nun orijinal V4X motoru, şu anda açık beta sürümündedir. Bir deneme sürümü mevcuttur, ancak kullanıcı hem Miku V3 motorunun hem de Megurine Luka V4X motorunun yasal kopyalarına sahip olmak zorundadır.^[19]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Miku'nun gelişimi boyunca Crypton, diğer Vocaloid ses bankası yayıncıları tarafından kullanılanlardan farklı bir yaklaşım benimsemeye karar verdi.^[20] Ürünün başarılı olmasının, son derece çekici bir sesin geliştirilmesi ile değil, sese bir görüntünün eklenmesiyle elde edilebileceğine karar verdi. Miku, başlangıçta yalnızca profesyonel üreticilere yönelikti; amatör ve otaku piyasası henüz tam olarak oluşmamıştı ve bu yüzden başlangıçta bu piyasalara yönelik olması düşünülmemişti.^[21]

Miku'nun imajını ortaya çıkarma görevi, manga sanatçısı Kei Garō'ya verildi. Kei, Miku'yu tasarlarken, ona verilen tek talimat Miku'nun bir android olması ve renk şemasının (Yamaha'nın sentezleyicisinin imzasının turkuaz olması sebebiyle) turkuaz olması idi. Miku'nun eteği ve çizmeleri üzerindeki tasarım, sentezleyici yazılımın renklerini temel alır ve çubuklar da, programın kullanıcı arayüzü içindeki gerçek çubukları temsil eder.^[22] Saçlarında siyah ve kırmızı kurdeleler vardır ve ikonik kulaklıklarını asla çıkarmaz, aynı zamanda sol kolunda kırmızı mürekkeple "01" yazan ve altında ismi yazan bir dövmesi vardır.^[23] Miku aslında farklı bir saç stiline sahip olarak tasarlanmıştı, ancak Kei at kuyruğu ve demet saç stillerinin ardından, şimdiki saç stilinde karar kıldı.^[24]

Crypton daha sonra resmi olarak Miku'nun kişisel bilgileri sayfasını yarattı ve yayınladı. Bununla birlikte, bu sadece onun fiziksel ve teknik özelliklerini içeriyordu. Crypton, şarkı/müzik video yaratıcılarına ve hayranlarına Miku'nun kişiliği konusunda pek bilgi vermedi. Böylece insanların, kafalarında Miku'ya en iyi uyduğunu düşündüğü kişisel özellikleri ile ilişkilendirmelerine izin verdi.^[19]

İsim	Hatsune Miku
Yayımlanma	31 Ağustos
Yaşı	16
Boyu	158 cm
Ağırlığı	42 kg
Önerilen Tür	Pop, rock, dance, house, techno, crossover
Önerilen Tempo Aralığı	70–150bpm
Önerilen Vokal Aralığı	A3–E5, B2–B3

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Japanese pop star Hatsune Miku takes the stage -- as a 3-D hologram". Los Angeles Times. 10 Kasım 2010. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Who is Hatsune Miku?". Crypton Future Media. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ crypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (7 Aralık 2010). "ファルセットび素材は、ミクAppendの時にも録っているのですが、なかなか扱いが難しいですね。単体のDBにする訳にもいきませんし・・・。RT @MiRON_P ルカAppendはファルセットなどご予定にないでしょうか・・・？" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.
^ crypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (18 Ağustos 2010). "リプライ有難う御座います。Sweet(Wisper)に関しては、リンレンで複数採用予定（個数は検討中）な他、ルカ（攻撃的なWisperとか良さそう）や、ミク（darkに準拠したもの）などがアイディアとして浮かんでおります。RT @arinyan486 @ruco_famimaP" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.
^ crypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (1 Aralık 2011). "おお、答えれていなかった質問が幾つかありました。現状、betaとして出ている音源については全てVOCALOID2を使用したものでして、原則、VOCALOID3に適合させた上で改めて音声化し、デモソング等としてリリースさせて頂きたいと思います m(_ _)m" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.
^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ ^a ^b "Arşivlenmiş kopya". 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Crypton Future Media resmî sitesi11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Japonca)

[1] "Japanese pop star Hatsune Miku takes the stage -- as a 3-D hologram". Los Angeles Times. 10 Kasım 2010. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[stats-2] "Who is Hatsune Miku?". Crypton Future Media. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[4] "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[5] "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[6] "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[7] "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[8] "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[9] "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[10] rypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (7 Aralık 2010). "ファルセットび素材は、ミクAppendの時にも録っているのですが、なかなか扱いが難しいですね。単体のDBにする訳にもいきませんし・・・。RT @MiRON_P ルカAppendはファルセットなどご予定にないでしょうか・・・？" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.

[11] rypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (18 Ağustos 2010). "リプライ有難う御座います。Sweet(Wisper)に関しては、リンレンで複数採用予定（個数は検討中）な他、ルカ（攻撃的なWisperとか良さそう）や、ミク（darkに準拠したもの）などがアイディアとして浮かんでおります。RT @arinyan486 @ruco_famimaP" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.

[12] rypton_wat [@vocaloid_cv_cfm] (1 Aralık 2011). "おお、答えれていなかった質問が幾つかありました。現状、betaとして出ている音源については全てVOCALOID2を使用したものでして、原則、VOCALOID3に適合させた上で改めて音声化し、デモソング等としてリリースさせて頂きたいと思います m(_ _)m" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – Twitter vasıtasıyla.

[13] "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[14] "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[15] "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[16] "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[17] "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[18] "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[crypton.co.jp-19] "Arşivlenmiş kopya". 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[20] "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[21] "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[22] "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[23] "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[24] "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

Hatsune Miku nedir?, Hatsune Miku anlamı nedir?, Hatsune Miku ne demektir?