Grace Murray Hopper
Grace Hopper (Ocak 1984)
Lakabı	"Amazing Grace"
Doğum	9 Aralık 1906(1906-12-09) New York
Ölüm	1 Ocak 1992 (85 yaşında) Virginia
Bağlılığı	ABD
Branşı	ABD Donanması
Hizmet yılları	1943-1966 1967-1971 1972-1986
Rütbesi	Tümamiral
Ödülleri	[1]

Grace Brewster Murray Hopper (evlilik öncesi soyadı Murray, 9 Aralık 1906 - 1 Ocak 1992), Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve Birleşik Devletler Donanması arka amiraliydi.^[2] Harvard Mark I bilgisayarının ilk programcılarından biri, ilk bağlayıcılardan birini icat eden bilgisayar programcılığının öncüsüydü. Hopper, makineden bağımsız programlama dilleri teorisini geliştiren ilk kişiydi ve bu teoriyi kullanarak oluşturduğu FLOW-MATIC programlama dili daha sonra, bugün halâ kullanılmakta olan erken bir üst düzey programlama dili olan COBOL'u oluşturmak için genişletildi.

Donanmaya katılmadan önce, Hopper doktora derecesi aldı. Yale Üniversitesi'nden matematik dalında ve Vassar College'da matematik profesörüydü. Hopper, II.Dünya Savaşı sırasında Deniz Kuvvetlerine katılmaya çalıştı ancak 34 yaşında olduğu için reddedildi. Bunun yerine Donanma Rezervlerine katıldı. Hopper, bilgisayar kariyerine 1944 yılında Howard H. Aiken liderliğindeki Harvard Mark I ekibinde çalışarak başladı. 1949'da Eckert-Mauchly Computer Corporation'a katıldı ve UNIVAC I bilgisayarını geliştiren ekibin bir parçasıydı. Eckert – Mauchly'de derleyiciyi geliştirmeye başladı. İngilizceye dayalı bir programlama dilinin mümkün olduğuna inanıyordu. Derleyicisi İngilizce terimleri bilgisayarların anlayabileceği makine koduna dönüştürdü. 1952'de Hopper, A-0 Sistemi için yazılan program derleyicisini bitirdi.^[3][4][5][6] Savaş zamanı hizmeti sırasında, Harvard Mark 1'deki çalışmasına dayanan üç makalenin ortak yazarı oldu.

1954'te Eckert – Mauchly, otomatik programlama departmanına liderlik etmesi için Hopper'ı seçti ve FLOW-MATIC gibi ilk derlenmiş dillerden bazılarının yayınlanmasına önderlik etti. 1959'da, makineden bağımsız bir programlama dili oluşturmada onlara rehberlik etmesi için Hopper'a danışan CODASYL konsorsiyumuna katıldı. Bu, onun İngilizce kelimelere dayalı bir dil fikrinden esinlenen COBOL diline yol açtı. 1966'da Donanma Rezervinden emekli oldu, ancak 1967'de Donanma onu aktif göreve çağırdı. 1986'da Donanmadan emekli oldu ve Digital Equipment Corporation için danışman olarak çalışarak bilgisayar deneyimlerini paylaştı.

ABD Donanması Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze avcısı USS Hopper, NERSC'deki Cray XE6 «Hopper» süper bilgisayarı olarak seçildi.^[7] Hopper, yaşamı boyunca dünyanın dört bir yanındaki üniversitelerden 40 onursal derece ile ödüllendirildi. 1991 yılında Ulusal Teknoloji Madalyası'nı aldı. 22 Kasım 2016'da, Başkan Barack Obama tarafından ölümünden sonra Başkanlık Özgürlük Madalyası ile ödüllendirildi.^[8]

İlk yılları ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

New York'ta doğdu. Yale Üniversitesi'nde Matematik ve Fizik eğitimi gördü. 1930 yılında üniversiteden mezun oldu. Aynı yıl Vincent Foster Hopper ile evlendi. 1934 yılında Yale Üniversitesi'nde Matematik dalında doktora yaptı. 1941 yılında profesör oldu. 1945 yılında eşinden boşandı ancak soyadını kullanmayı sürdürdü.

İkinci Dünya Savaşı ve donanmadaki görevi[değiştir | kaynağı değiştir]

1943 yılında Vassar'daki öğretmenlik görevini bırakıp gönüllü olarak ABD donanmasına katıldı. Denizcilik okulunda eğitim gördü. Buradan mezun olup Harvard'ta hesaplama projelerinde teğmen olarak göreve başladı. Howard H. Aiken'in başkanlığındaki Mark I programlama dili ekibinde çalıştı. Hopper ve Aiken Mark I,II,II hakkında birlikte makale yayınladılar. 38 yaşında düzenli orduya geçmek istedi fakat yaşından dolayı bu kabul edilmedi. 1949 yılına kadar Harvard Computation laboratuvarlarında çalıştı.

UNIVAC[değiştir | kaynağı değiştir]

1949 yılında Eckert-Mauchly bilgisayar şirketinde matematikçi olarak dünyanın ilk ticari bilgisayarı olan UNIVAC I geliştiren takımda çalışmaya başladı. Çalıştığı şirket 1950'lerin başında Remington Rand şirketi tarafından satın alındı ve bu yıllarda bir program derleyicisi üzerinde çalışıyordu. Derleyicinin adı A derleyicisi idi ve ilk versiyonu A-0 programlama diliydi. 1954 yılında şirketin otomatik programlama başkanlığına getirildi ve ekibiyle birlikte ilk derleyici tabanlı programlama dilleri olan ARITH-MATIC, MATH-MATIC ve FLOW-MATIC'i geliştirdi.

COBOL[değiştir | kaynağı değiştir]

1959 sonbaharında CODASYL adıyla bilinen konferansta ülkenin bilgisayar uzmanları bir araya geldi. Konferans komitesine teknik danışman olarak katıldı. Burada COBOL'u geliştirme yönünde ilk adımlar atıldı. Programlama dillerinin makine dilindense İngilizceye daha yakın olması gerektiği fikrini savundu.

1967-1977 yılları arasında Amerikan Donanmasında programlama dilleri grubunun başkanlığını da yaptı. 1973 yılında yüzbaşılığa terfi etti. Deniz Kuvvetleri için COBOL'a yan uygulamalar ve derleyici geliştirdi.

Standartlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'lerde FORTRAN ve COBOL gibi ilk programlama dillerinin standartlarını geliştirmede öncülük etti. Donanmadayken bu standartları test etti. 1980'lerde bu testler Ulusal Standartlar Enstitüsü tarafından kabul edildi.

Emekliliği[değiştir | kaynağı değiştir]

1966 yılında donanma komutanlığından emekliye ayrıldı. 1967 Ağustos'unda tekrar göreve çağrıldı. 1971 yılında tekrar emekliye ayrıldı. 1972 yılında tekrar göreve geri çağrıldı. 1973 yılında albaylığa terfi etti.

Üstün başarılarından dolayı 1985 yılında tümamiral rütbesine terfi etti. 1986 yılında gönülsüz olarak emekliye ayrıldı. Boston'da düzenlenen törenle kendisine üstün hizmet ödülleri verildi. Emekliye ayrıldığında ABD ordusundaki en yaşlı personeldi.

Daha sonra Digital Equipment şirketinde çalışmaya başladı ve 1992 yılında 85 yaşında ölünceye kadar burada çalıştı.

9 Aralık 2013 tarihinde Google tarafından hazırlanarak yayınlanan özel bir doodle ile 107. doğum günü anıldı.^[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]