Gordon Earle Moore

Gordon Earle Moore
Gordon Earle Moore
Doğum	3 Ocak 1929; San Francisco, California, ABD
Ölüm	24 Mart 2023 (94 yaşında); Hawaii, ABD
Eğitim	California Üniversitesi(Berkeley) Kimya daliında Lisans, California Teknoloji Enstitüsünde Kimya ve Fizik Doktorası
Meslek	Intel şirketinin kurucu ortağı ve eski İcra Kurulu Başkanı
İmza

Gordon Earle Moore (3 Ocak 1929, San Francisco, Kaliforniya - 24 Mart 2023, Hawaii), Intel şirketinin manevi emekli yönetim kurulu başkanı, kurucu ortağı ve Moore Yasası'nın yazarıdır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'nin en zengin 400 kişisi listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

2000 yılında Forbes dergisinde Amerikalı en zengin 400 kişi sıralamasında 26 Milyar ABD doları servetle 5. sırada yer almışken 2007 yılında 4.5 milyar dolar servetle 68. sıraya düşmüştü.^[1]

Eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaliforniya, San Francisco'da doğdu, Pescadero'da yetişti. Ailesi Pescadero'da yaşamaktayken 1950 yılında Kaliforniya Berkeley Üniversitesi'nden kimya dalında lisans diploması aldı. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsünden (Caltech) 1954 yılında kimya ve fizik dallarında doktorluk unvanı aldı. Berkeley'de öğrenim görmesinden önce gelecekte eşi olacak Betty ile tanıştığı San José Eyalet Üniversitesinde lise ve kolaj öğrenimini tamamladı.

İş Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Beckman Instruments'in Shockley Yarı İletken Laboratuvarı bölümünde Caltech mezunu William Shockley ile tanıştı. Ancak buradan Sherman Fairchild, itibarlı Fairchild Semiconductor şirketini kurmaya ve desteklemeye razı olunca ihanet eden sekizler (Schokley Laboratuvarını terkedip Fairchild yarı iletkeni kuran 8 kişi) ile birlikte 1957 yılında ayrıldı.

Moore 1968 yılı Temmuzunda 1975 yılına kadar İcra Başkanı Yardımcısı olarak hizmet ettiği Intel Şirketinin kuruluşuna ortak oldu. 1975 yılından sonra şirketin İcra Kurulu Başkanı ve CEO'su oldu. Moore 1979 yılında, Nisan 1987 tarihine kadar kaldığı icra kurulu başkanlığı görevine geldi. 1997 yılında Intel Şirketinin manevi başkanı olarak adlandırıldı.

Bağışlar[değiştir | kaynağı değiştir]

2001 senesinde Moore ve eşi, Caltech'e bir yükseköğrenim enstitüsüne tarihinde verilmemiş büyüklükte 600 milyon ABD doları bağış yaptı. Bağışın Caltech'in araştırma ve teknolojide bulunduğu önder konumunu korumasında kullanılmasını istediğini söyledi. Moore Caltech'in idari mütevelli heyetinin 1994 yılından 2000'e kadar başkanıdır ve halen idare heyetindeki görevini sürdürmektedir. 2003 yılında Amerikan İleri Bilimler Birliğinin bilim kurulu üyeliğine seçilmiştir.

Cambridge Üniversitesinde Matematik Bilimleri Merkezi'nin kütüphanesine, 1996'da adlarına ithaf edilen Caltech'deki Moore Laboratuvarı binasında olduğu gibi buraya da kendisinin ve eşi Betty'nin adı verilmiştir.

2000 yılı Eylülünde Gordon ve Betty Moore Vakfının kuruluş sermayesini koydular. 6 Kasım 2007 tarihinde Gordon Moore ve eşi Caltech ve Kaliforniya Üniversitesine dünyanın en büyük optik teleskopunu inşa etmeleri için 200 milyon dolar bağışladı. Teleskop 30 metrelik bir aynaya sahip olacaktı. Bu boy neredeyse Büyük Binoküler Teleskoptaki dünya rekorunun üç katı bir büyüklüktür.

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Moore 2008 yılında, " Mikroişlemci bilgisayar ve yarı iletken sanayii, entegre devre işlemede öncülük ve MOS belleklerin gelişiminde önderlik etmede ", IEEE onur madalyası ile ödüllendirilmiştir.^[2]

Moore Yasası[değiştir | kaynağı değiştir]

19 Nisan 1965 tarihinde yayınlanan Electronics dergisinde yayınlanan bir makalesinde tümleşik elektronik devrelere yerleştirilebilecek eleman sayısının 18 ayda bir, iki katına çıkacağını yazdı. 10 yıl sonra bu kuralı 24 ay a çıkardı Bu kural 2008 yılında dahi hala geçerliliğini korumaktadır. Sonra 36 ayda 3 kati olabileceğini dile getirdi

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Moore, 24 Mart 2023'te Hawaii, ABD'de doğal nedenlerden 94 yaşında vefat etti.^[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Forbes Dergisi ABD'nin teknoloji sektöründe en zenginler listesi". 22 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.
^ "IEEE Medal of Honor Recipients". 2 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.
^ "Gordon Moore, Intel Co-Founder, Dies at 94". Business Wire. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.

[1] "Forbes Dergisi ABD'nin teknoloji sektöründe en zenginler listesi". 22 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.

[2] "IEEE Medal of Honor Recipients". 2 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.

[3] "Gordon Moore, Intel Co-Founder, Dies at 94". Business Wire. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.

[1]

[2]

[3]

g t d IEEE Onur Madalyası
1917–1925	Edwin H. Armstrong (1917) Ernst Alexanderson (1919) Guglielmo Marconi (1920) Reginald A. Fessenden (1921) Lee De Forest (1922) John Stone Stone (1923) Michael I. Pupin (1924)
1926–1950	Greenleaf W. Pickard (1926) Louis W. Austin (1927) Jonathan Zenneck (1928) George W. Pierce (1929) Peder Oluf Pedersen (1930) Gustave A. Ferrie (1931) Arthur Edwin Kennelly (1932) John Ambrose Fleming (1933) Stanford C. Hooper (1934) Balthasar van der Pol (1935) George Ashley Campbell (1936) Melville Eastham (1937) John H. Dellinger (1938) Albert G. Lee (1939) Lloyd Espenschied (1940) Alfred N. Goldsmith (1941) Albert H. Taylor (1942) William Wilson (1943) Haraden Pratt (1944) Harold H. Beverage (1945) Ralph Hartley (1946) Lawrence C. F. Horle (1948) Ralph Bown (1949) Frederick Terman (1950)
1951–1975	Vladimir Zworykin (1951) Walter Ransom Gail Baker (1952) John Milton Miller (1953) William Littell Everitt (1954) Harald T. Friis (1955) John V. L. Hogan (1956) Julius Adams Stratton (1957) Albert Hull (1958) Emory Leon Chaffee (1959) Harry Nyquist (1960) Ernst Guillemin (1961) Edward Victor Appleton (1962) George C. Southworth and John Hays Hammond Jr. (1963) Harold A. Wheeler (1964) - (1965) Claude Elwood Shannon (1966) Charles H. Townes (1967) Gordon K. Teal (1968) Edward Ginzton (1969) Dennis Gabor (1970) John Bardeen (1971) Jay W. Forester (1972) Rudolf Kompfner (1973) Rudolf Kalman (1974) John Robinson Pierce (1975)
1976–2000	- (1976) H. Earle Vaughan (1977) Robert Noyce (1978) Richard Bellman (1979) William Shockley (1980) Sidney Darlington (1981) John Tukey (1982) Nicolaas Bloembergen (1983) Norman F. Ramsey (1984) John Roy Whinnery (1985) Jack Kilby (1986) Paul Lauterbur (1987) Calvin Quate (1988) C. Kumar Patel (1989) Robert G. Gallager (1990) Leo Esaki (1991) Amos E. Joel, Jr. (1992) Karl Johan Åström (1993) Alfred Y. Cho (1994) Lütfi A. Zade (1995) Robert Metcalfe (1996) George H. Heilmeier (1997) Donald Pederson (1998) Charles Concordia (1999) Andrew Grove (2000)
2001–	Herwig Kogelnik (2001) Herbert Kroemer (2002) Nick Holonyak (2003) Tadahiro Sekimoto (2004) James Flanagan (2005) James D. Meindl (2006) Thomas Kailath (2007) Gordon Moore (2008) Robert H. Dennard (2009) Andrew Viterbi (2010) Morris Chang (2011) John L. Hennessy (2012) Irwin M. Jacobs (2013) B. Jayant Baliga (2014) Mildred Dresselhaus (2015) G. David Forney, Jr. (2016) Kees Schouhamer Immink (2017) Bradford W. Parkinson (2018) Kurt E. Petersen (2019) Chenming Hu (2020)

g t d IEEE Kurucular Madalyası
1953–1975	David Sarnoff (1953) Alfred Norton Goldsmith (1954) Ödül yok (1955) Ödül yok (1956) Raymond A. Heising (1957) Walter Ransom Gail Baker (1958) Ödül yok (1959) Haraden Pratt (1960) Ralph Bown (1961) Ödül yok (1962) Frederick Terman (1963) Andrew McNaughton (1964) Ödül yok (1965) Elmer William Engstrom (1966) Harvey Fletcher (1967) Patrick E. Haggerty (1968) E. Finley Carter (1969) Morris D. Hooven (1970) Ernst Weber (1971) Masaru Ibuka (1972) Bill Hewlett and David Packard (1973) Lawrence A. Hyland (1974) John G. Brainerd (1975)
1976–2000	Edward W. Herold (1976) Jerome Wiesner (1977) Donald G. Fink (1978) Hanzo Omi (1979) Simon Ramo (1980) James Hillier (1981) Shigeru Yonezawa (1982) Joseph M. Pettit (1983) Koji Kobayashi (1984) William Norris (1985) George H. Heilmeier (1986) James B. Owens (1987) Ian Munro Ross (1988) Ivan A. Getting (1989) Erich Bloch (1990) Irwin Dorros (1991) Roland W. Schmitt (1992) Ken Olsen (1993) Akio Morita (1994) Malcolm R. Currie (1995) Norman R. Augustine (1996) Gordon Moore (1997) Alan W. Rudge (1998) Benjamin M. Rosen (1999) Bob Galvin (2000)
2001–günümüz	Robert A. Frosch (2001) Thomas Eugene Everhart (2002) Ray Stata (2003) Mildred Dresselhaus (2004) Eugene Wong (2005) Toshiharu Aoki (2006) Anita K. Jones (2007) Steven Sample (2008) Craig Barrett (2009) Paul E. Gray (2010) James F. Gibbons (2011) F. C. Kohli (2012) Leo Beranek (2013) Eric Schmidt (2014) James Plummer (2015) Ödül yok (2016) Takeo Kanade (2017) N. R. Narayana Murthy (2018) Robin Saxby (2019)

g t d John Fritz Madalyası
1902 – 1924	John Fritz (1902) Lord Kelvin (1905) George Westinghouse (1906) Alexander Graham Bell (1907) Thomas Alva Edison (1908) Charles Talbot Porter (1909) Alfred Noble (1910) Sir William Henry White (1911) Robert Woolston Hunt (1912) John Edson Sweet (1914) James Douglas (1915) Elihu Thomson (1916) Henry Marion Howe (1917) J. Waldo Smith (1918) Gen. George W. Goethals (1919) Orville Wright (1920) Sir Robert Hadfield (1921) Charles P. E. Schneider (1922) Guglielmo Marconi (1923) Ambrose Swasey (1924)
1925 – 1949	John Frank Stevens (1925) Edward Dean Adams (1926) Elmer Ambrose Sperry (1927) John Joseph Carty (1928) Herbert Clark Hoover (1929) Ralph Modjeski (1930) David Watson Taylor (1931) Mihajlo Idvorski Pupin (1932) Daniel Cowan Jackling (1933)* John Ripley Freeman (1934) Frank Julian Sprague (1935) William Frederick Durand (1936) Arthur Newell Talbot (1937) Paul Dyer Merica (1938) Frank Baldwin Jewett (1939) Clarence Floyd Hirshfeld (1940) Ralph Budd (1941) Everette Lee DeGolyer (1942) Willis Rodney Whitney (1943) Charles F. Kettering (1944) John Lucian Savage (1945) Zay Jeffries (1946) Lewis Warrington Chubb (1947) Theodore von Karman (1948) Charles Metcalf Allen (1949)
1950 – 1974	Walter H. Aldridge (1950) Vannevar Bush (1951) Ervin George Bailey (1952) Benjamin F. Fairless (1953) William Embry Wrather (1954) Harry Alonzo Winne (1955) Philip Sporn (1956) Ben Moreell (1957) John R. Suman (1958) Mervin J. Kelly (1959) Gwilym A. Price (1960) Stephen D. Bechtel (1961) Crawford H. Greenewalt (1962) Hugh L. Dryden (1963) Lucius D. Clay (1964) Frederick Kappel (1965) Warren K. Lewis (1966) Walker L. Cisler (1967) Igor Ivan Sikorsky (1968) Michael Lawrence Haider (1969) Glenn B. Warren (1970) Patrick E. Haggerty (1971) William Webster (1972) Lyman Wilber (1973) H. I. Romnes (1974)
1975 – 1999	Manson Benedict (1975) Thomas O. Paine (1976) George R. Brown (1977) Robert G. Heitz (1978) Nathan M. Newmark (1979) T. Louis Austin, Jr. (1980) Ian MacGregor (1981) David Packard (1982) Claude Elwood Shannon (1983) Kenneth A. Roe (1984) Daniel C. Drucker (1985) Simon Ramo (1986) Ralph Landau (1987) Ralph B. Peck (1988) Robert N. Noyce (1989) Gordon A. Cain (1990) Hunter Rouse (1991) Serge Gratch (1992) Gordon Moore (1993) Hoyt C. Hottel (1994) Lynn S. Beedle (1995) George N. Hatsopoulos (1996) Arthur E. Humphrey (1997) Ivan A. Getting (1998) George H. Heilmeier (1999)
2000 –	John W. Fisher (2000) Paul C. W. Chu (2001) Daniel Goldin (2002) Robert S. Langer (2003) John A. Swanson (2004) George Tamaro (2005) Gavriel Salvendy (2007) Kristina M. Johnson (2008) Yvonne Claeys Brill (2009) Gerald J. Posakony (2010) Andrew Viterbi (2011) Leslie E. Robertson (2012) Gregory Stephanopoulos (2013) Julia Weertman (2014) Jon D. Magnusson (2015) Frank Kreith (2017) Anne S. Kiremidjian (2018) Elon Musk (2021)

Gordon Moore nedir?, Gordon Moore anlamı nedir?, Gordon Moore ne demektir?