Giuseppe Di Stefano
Genel bilgiler
Doğum	24 Temmuz 1921 Sicilya, İtalya
Ölüm	3 Mart 2008 (86 yaşında) Santa Maria Hoè, Milano, Italya
Tarzlar	Opera
Meslekler	Opera şarkıcısı
Etkin yıllar	1946-1992

Giuseppe Di Stefano (24 Temmuz 1921 - 3 Mart 2008) 1940’ların başından 1990’ların ortasına kadar söyleyen profesyonel opera sanatçısı İtalyan tenor. Arkadaşları ve hayranları tarafından “Altın ses” ya da “En güzel ses” olarak tanımlanan, Pipo lakaplı sanatçı Beniamino Gigli’nin ardılı, Luciano Pavarotti’nin öncü modeli olmuştur. Bir söyleşide Pavarotti, "Di Stefano benim idolümdür. Duyabileceğiniz en inanılmaz, güneş gibi açık ses onunkidir, müzik yeteneği doğal ve güzel olduğu kadar olağanüstüdür.” demiştir. Di Stefano, José Carreras’ı da derinden etkileyen tenor olmuştur. 3 Mart 2008’de kimliği bilinmeyen saldırganların neden olduğu yaralanmalar sonucu yaşamını yitirdi.

Gençliği ve müzik eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Giuseppe Di Stefano 1921’de Sicilya Catania yakınlarında Motta Sant'Anastasia köyünde doğdu. Altı yaşında Milano’ya göç etti. Daha sonra kunduracı olacak carabiniere bir baba ile terzi bir annenin tek çocuğudur. Papaz olmak için din eğitimi aldığı sırada arkadaşlarının önerileri sonucu sesini eğitmek için bariton Luigi Montesanto ve Mariano Stabile ile çalıştı, diksiyonunu geliştirdi.

II. Dünya Savaşı sırasında eğitimi sekteye uğrayan Di Stefano, İtalyan ordusuna girdi. Orduda birliklerini eğlendirmek için şarkı söylemesi nedeni ile komutanları tarafından kötü asker olarak nitelendirildi. İtalya’nın savaşı yitirmesiyle İsviçre’ye kaçan Di Stefano, bir süre Lozan radyosunda şarkı söyledi, ilk Sicilya kökenli parçalarının kayıtlarını yaptı.

Mesleki gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Di Stefano, kariyerine lirik tenor olarak başladı. Donizetti'nin L'Elisir d'Amore operasında Nemorino ve Verdi'nin La traviata operasında Alfredo rollerini aldı. 1947 Ağustos’unda New York Metropolitan Opera’sında Verdi'nin Rigoletto operasının Riccione (Hjördis Schymberg ile birlikte) rolünü, 1948 Şubat’ında da aynı operanın Mantua Dükü rolünü üstlendi. Manon operasındaki performansından sonra Musical America klasik müzik dergisinde “Gigli’den sonra duyduğumuz ender kadifemsi zenginlikteki ses” yorumu çıktı. Uzun yıllar düzenli olarak New York’ta çalışan Di Stefano 1957 yılında Edinburgh Festival’inde L'elisir d'amore’daki Nemorino rolü ile 1961’de Covent Garden’daki Royal Opera House’da Tosca’daki Cavaradossi rölü ile İngiltere’de söyledi. Tenor olarak kusursuz diksiyonu, eşsiz tınısı, tutkulu ve yumuşak söylemesi ile takdir topladı.

Faust’un Metropolitan Operası’ndaki radyo yayınından sonra Sir Rudolf Bing anılarında, "Güzelliğini yaşamımın sonuna kadar unutamayacağım bir ses” yorumunu yaptı. Uluslararası ün kazandığı yıllarda Di Stefano İtalyan Altın Orfeo müzik ödülünü aldı.

1953’de EMI klasik bölümü başkanı Walter Legge, popüler İtalyan operalarını Maria Callas ile birlikte kaydetmek için tenor olarak Di Stefano’yu seçti. İkilinin 1953’teki  Victor de Sabata yönetimindeki Tosca stüdyo kayıtı tarihin en önemli gramafon kayıtlarından biri olarak nitelendirildi. 1951’de Güney Amerika’da başlayan sahne performansları da 1957’de La Scala'daki Un ballo in maschera’ya kadar sürdü.

Di Stefano, 1955’de ünlü Visconti yapımı La traviata’nın Alfredo’su ile Edgardo’nun Lucia’sını Herbert von Karajan yönetiminde Berlin ve Viyana’da La Scala’da söyledi.

Metropolitan Opera House’dan Rudolf Bing’in, Di Stefano'nun playboy yaşam tarzının sesini bozduğu yönündeki yakınışlarına karşın, Di Stefano, sentetik liflere olan alerjisinin sesini etkilediğini söyledi.

1973’de, Di Stefano ve Maria Callas 1974’te sona erecek olan bir resital turuna çıktılar. Eleştirmenlerin Callas’ın sesini yitirdiği yönündeki yorumlarına karşın halkın tepkisi her yerde coşku dolu oldu. Bu dönemde iki sanatçı arasında romantik ilişki dedikoduları yayıldı. Temmuz 1992’de Di Stefano başarılı biçimde söyleyişini son opera çalışması olan Turandot’daki İmparator rolü ile sürdürdü.^[1][2][3][4]

Özel yaşamı ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1949’da konservatuvar öğrencisi Maria Girolami ile New York’ta evlendi. Üç çocuğu olan çift 1976’da ayrıldı. Di Stefano'nun 1977’de Hamburglu soprano Monika Curth ile başlayan ilişkisi 1993’te evlenmeleri ile sonuçlandı. Son olarak 24 Ekim 2004’te Oderzo’da aldığı bir ödül sırasında görüldü.

3 Aralık 2004’te Kenya’daki Diani Plajı’ndaki evinde kimliği saptanamayan soyguncular tarafından saldırıya uğradı. Bu soygun sırasında ciddi biçimde yaralandı ve bilincini yitirmiş olarak kanlar içinde bırakıldı. Mombasa’da kaldırıldığı hastanede durumu ciddiliğini korudu. Üç ameliyat geçirmesine karşın 7 Aralık'ta komaya girdi. 23 Aralık’ta İtalya’da Milano’ya götürüldü. Bir süre sonra komadan çıkmasına rağmen sağlığı hiç düzelmedi. 2 Mart 2008’de kuzey Milano Santa Maria Hoè’daki evinde 86 yaşında öldü.^[5][6]

Sesi ve söyleme biçimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Di Stefano’nun gençlik yıllarında genişleyen, yumuşak, kusursuz canlılıkta ve zengin tınılı bir sesi vardır. Temiz diksiyonu, tutkulu vurgulaması, büyüleyici yorumu, zarif pianissimo ve tonlaması ile söyleme tekniğinden övgü ile söz edilir. Bjorling, Kraus, Del Monaco ve Bergonzi’den farklı olarak doğal müzikalitesi, cömert, içten gelen ve iletişimci bir söyleme tekniğine sahiptir.

Di Stefano, özellikle kariyerinin erken dönemindeki unutulmaz performansları (Rigoletto, La traviata, La bohème, Balıkçıların incisi, Manon, Faust) ile geleneksel lirik tenor ile post-romantik İtayan Fransız repertuvarı arasında yer alır.^[7]

Maria Callas ile kayıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Di Stefano, Maria Callas ile birlikte EMI için aşağıdaki operaları kaydetmiştir.

• Lucia di Lammermoor – 1953
• I puritani – 1953
• Cavalleria rusticana – 1953
• Tosca – 1953
• Pagliacci – 1954
• Rigoletto – 1955
• Il trovatore – 1956
• La bohème – 1956
• Un ballo in maschera – 1956
• Manon Lescaut – 1957

Di Stefano ile Callas Kasım - Aralık 1972’de Philips için Antonio de Almeida yönetiminde Londra Senfoni Orkestrası eşliğinde bir dizi düet kaydetti. Bu kayıtlar resmi olarak yayınlanmadı ancak korsan kayıtları çıktı.

Diğer kayıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Canlı kayıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Manon (selez., in ital.), con Mafalda Favero, Mario Borriello, dir. Antonio Guarnieri - La Scala 1947 ed. Cetra/Myto
• Manon, con Irma Gonzalez, Giuseppe Valdengo, dir. Renato Cellini - Città del Messico 1948 ed. GOP
• Rigoletto, con Giuseppe Valdengo, Nadine Conner, Ignacio Ruffino, dir. Renato Cellini - Città del Messico 1948 ed. Bongiovanni/Urania
• Werther (in ital.), con Giulietta Simionato, Eugenia Roccabruna, Fausto del Prado, dir. Renato Cellini - Città del Messico 1949 ed. GOP/IDIS
• Mignon (in ital.), con Giulietta Simionato, Cesare Siepi, dir. Guido Picco - Città del Messico 1949 ed. Legato Classics
• La Favorita, con Giulietta Simionato, Enzo Mascherini, Cesare Siepi, dir. Renato Cellini - Città del Messico 1949 ed. Cetra/Myto/SRO
• Gianni Schicchi, con Italo Tajo, Licia Albanese, Cloe Elmo, dir. Giuseppe Antonicelli - Met 1949 ed. GOP/Guilde
• Falstaff, con Leonard Warren, Regina Resnik, Giuseppe Valdengo, Licia Albanese, dir. Fritz Reiner - Met 1949 ed. IDIS/Guilde
• La traviata, con Eleanor Steber, Robert Merrill, dir. Giuseppe Antonicelli - Met 1949 ed. Melodram/Myto/Naxos
• Faust, con Dorothy Kirsten, Italo Tajo, Leonard Warren, dir. Wilfrid Pelletier - Met 1949 ed. Arkadia/Myto
• Il barbiere di Siviglia, con Giuseppe Valdengo, Lily Pons, Salvatore Baccaloni, Jerome Hines; dir. Alberto Erede - Met 1950 ed. Cetra/OASI/Gala
• La bohème, con Bidu Sayão, Giuseppe Valdengo, Lois Hunt, Cesare Siepi, dir. Fausto Cleva - Met 1951 ed. GOP/Bongiovanni
• Messa di requiem, con Herva Nelli, Fedora Barbieri, Cesare Siepi, dir. Arturo Toscanini - Carnegie Hall 1951 ed. RCA
• I puritani, con Maria Callas, Piero Campolonghi, Roberto Silva, dir. Guido Picco - Città del Messico 1952 ed. Melodram/Archipel/IDIS
• Tosca, con Maria Callas, Piero Campolonghi, dir. Guido Picco - Città del Messico 1952 ed. Melodram/Archipel/Opera D'Oro
• Lucia di Lammermoor, con Maria Callas, Piero Campolonghi, Roberto Silva, dir. Guido Picco -Città del Messico 1952 ed. Myto/Opera D'Oro
• Lucia di Lammermoor, con Maria Callas, Rolando Panerai, Nicola Zaccaria, dir. Herbert von Karajan - Berlino 1955 ed. EMI/Opera D'Oro
• La traviata, con Maria Callas, Ettore Bastianini, dir. Carlo Maria Giulini - La Scala 1955 ed. EMI
• Cavalleria rusticana, con Giulietta Simionato, Giangiacomo Guelfi, dir. Antonino Votto - La Scala 1955 ed. Myto/Opera D'Oro
• Carmen, con Giulietta Simionato, Rosanna Carteri, Michel Roux, dir. Herbert von Karajan - La Scala 1955 ed. Myto/GOP/Walhall
• Aida, con Antonietta Stella, Ebe Stignani, Giangiacomo Guelfi, Nicola Zaccaria, dir. Antonino Votto - La Scala 1956 ed. Paragon/Legato Classics/GOP
• Pagliacci, con Clara Petrella, Aldo Protti, Enzo Sordello, dir. Nino Sanzogno - La Scala 1956 ed. Myto
• Un ballo in maschera, con Antonietta Stella, Ettore Bastianini, Ebe Stignani, dir. Gianandrea Gavazzeni - La Scala 1956 ed. HRE/Myto
• Un ballo in maschera, con Maria Callas, Ettore Bastianini, Giulietta Simionato, dir. Gianandrea Gavazzeni - La Scala 1957 ed. Melodram/Arkadia/EMI
• L'elisir d'amore, con Rosanna Carteri, Fernando Corena, Giulio Fioravanti, dir. Nino Sanzogno, La Scala 1957 ed. Myto
• La forza del destino, con Leyla Gencer, Aldo Protti, Cesare Siepi, dir. Antonino Votto - Colonia 1957 ed. Melodram/Myto
• Tosca, con Renata Tebaldi, Ettore Bastianini, dir. Gianandrea Gavazzeni - Bruxelles 1958 ed. Legato Classics/Myto
• Fedora, con Renata Tebaldi, Mario Sereni, dir. Arturo Basile - Napoli 1961 Arkadia/Opera D'Oro
• Andrea Chénier, con Onelia Fineschi, Ugo Savarese, dir. Bruno Rigacci - Firenze 1962 Arkadia/Myto

Tek parçalar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Che gelida manina, Pourquoi me revellier, Una furtiva lagrima, E lucevan le stelle, Del tempio al limitar (con Giuseppe Marchiò) RADIO LOSANNA-EMI 1945
• È la solita storia del pastore, Oh dolce incanto, Ed anche Beppe amò, Mi par d'udire ancora RADIO LOSANNA-EMI 1946
• Ah dispar vision, E lucevan le stelle, Dei miei bollenti spiriti, È la solita storia del pastore, Addio Mignon, Ah non credevi tu HMV 1947
• Com'è gentil, Pourquoi me revellier EMI 1951
• Firenze è come un albero fiorito, Non piangere Liù, Nessun dorma, Ch'ella mi creda, Or son sei mesi, Oh tu che in seno agli angeli EMI 1955
• Ah mi parla di lei, Tardi si fa, Notte d'amor, Già nella notte densa, Oh come al tuo sottile, Leila, Leila mia, Non hai compreso (con Rosanna Carteri) EMI 1957
• Un dì all'azzurro spazio, Come un bel dì di maggio, Recondita armonia, E lucevan le stelle, Non piangere Liù, Nessun dorma, Pourqoui me revellier, En fermant les yeux, La fleur, Salut demeure, De mon amie, fleur endormie Decca 1958

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 
  Maria Callas ile 9 Aralık 1973
• 
  Luigi Veronelli (solda) ve Giuseppe Di Stefano (sağda), 1972
• 
  Ino Savini ile Giuseppe Di Stefano - 'La Boheme' (1962)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• https://www.youtube.com/watch?v=09OZl_6kHJ4 15 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://www.youtube.com/watch?v=AjX0d_LNJfg 4 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://www.youtube.com/watch?v=1TQ3SErfzi4 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]