George Soros
George Soros, 2018
Doğum	Schwartz György 12 Ağustos 1930 (93 yaşında) Budapeşte, Macaristan Krallığı
Milliyet	Macar-Amerikalı
Etnik köken	Yahudi[1]
Vatandaşlık	Macaristan Birleşik Devletler[2]
Eğitim	Londra Ekonomi Okulu
Meslek	Finansör milyarder yatırımcı hayırsever
Organizasyon	Soros Fon Yönetimi Açık Toplum Vakıfları
Özvarlık	US$8,6 milyar (Mart 2021)[3]
Evlilik	Annaliese Witschak (e. 1960; b. 1983) Susan Weber (e. 1983; b. 2005) Tamiko Bolton (e. 2013)
Çocuk(lar)	5
Resmî site	georgesoros.com

George Soros FBA (US: /ˈsɒroʊs/;^[4] Macarca: Soros György, Macarca telaffuz: [ˈʃoroʃ ˈɟørɟ]; doğum Schwartz György, 12 Ağustos 1930),^[5][6] Macar-Amerikalı^[a] milyarder, yatırımcı ve hayırseverdir.^[9][10] Mart 2021 itibarıyla net servetinin $8,6 milyar olduğu^[11][12] ve günümüze kadar Açık Toplum Vakıflarına $32 milyardan fazla bağışta bulunduğu hesaplandı.^[13]

İlk defa Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasından sonra Batı Avrupa'ya göre oldukça fakir olan Doğu Avrupa (Ukrayna, Belarus, Polonya, Yugoslavya, Romanya, vb.) ülkelerine tek başına tüm zamanların en büyük finansal yardımını yaparak ismini duyurdu. Yaptığı yardımlar Birleşmiş Milletler gibi büyük kuruluşların finansal yardımlarından daha fazladır.

Birçok yazar ve ünlü isim Soros'un bu faaliyetlerinden dolayı onu "hayırsever" olarak nitelendirir. Fakat aksine bu yardımlarını o ülkelerin sosyo-politik sistemini kontrol etmek için yaptığını iddia eden yazarlar da vardır. Soros, bu iddialara ve kafalardaki soru işaretlerine karşı, "Bu renkli devrimlerle suçlanmamın tek nedeni Rus propagandasıdır. Dünyanın her yanında böyle süreçleri destekliyorum. Şu anda Liberya'da yapıyoruz, Nepal'de de yapabiliriz," diyerek kendini savundu ve bu tür eylemlerini kabullendi. Ayrıca 2006 yılında bir Rus radyosuna verdiği demeçte, Gürcistan'da 2003 yılında gerçekleşen Gül Devrimi'ni finansal olarak da desteklediğini açıkladı.^[14]

İngiltere'deki Londra Ekonomi Okulu'ndaki öğrenciliği sırasında hocası olan Karl Popper'ın açık toplum felsefesinden çok etkilendiğini ve bu etkisinin yaşamında yanılabilirlik, içgörü, düşünebilirlik ve açık toplum gibi değerler sistematiğinin oluşmasında katkı sağladını ifade eder. Bu değer sistematiği ile finans piyasalarında çok başarılı olduğunu belirtir. George W. Bush ile arası açık olan Soros, Bush'un kapitalist açık ekonomilerin adını dünya üzerinde kötüye çıkardığını ve daha çok kendisi tarafından organize edilen sivil toplum kuruluşu örgütlerinin hareketini kısıtladığı beyan etti.

Soros, Açık Toplum Vakıflarının kurucusudur. Soros'un Açık Toplum Vakıfları, Türkiye şubesi Eylül 2001'de kurulan Bebek'teki Açık Toplum Enstitüsü Yardım Vakfıdır (OSIAF). 2002'de, Irak Savaşı'nın başlamasından yaklaşık iki hafta önce Sabancı Üniversitesi'ni ziyaret etmiş ve söyleşide, "Türkiye, stratejik konumu nedeniyle en iyi ihracat ürünü ordusudur," demiştir.^[15]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Soros, 1930'da Budapeşte, Macaristan'da Aşkenazi Yahudi bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi.^[1][16] 1939'da Macaristan, Nazi işgaline uğradığı zaman Yahudi oldukları için ailecek çok tehlikeli ve zor günler yaşadı. Babası Tivadar Soros, tüm aile bireyleri için sahte kimlikler düzenleyerek ve oturdukları yeri sürekli değiştirerek hayatta kalmalarını sağladı.^[17]

1947 yılında İngiltere’ye göç etti ve Oxford Üniversitesinde School of Economist fakültesinde ekonomi tahsili gördü. İngiltere’de hayatını kazanmak için hamallık yaparken ayağı kırılınca devlet hastanesinde tedavi gördü. Devletin fakirlere yardım etmesinin yani sosyal adaletin ne kadar önemli olduğunu yaşayarak öğrendi. Okuduğu fakültede makro ekonomiyi öğrendi. Ayrıca, kendisini çok etkileyen Karl Popper’in öğrencisi oldu ve ileride uygulayacağı “Açık Toplum” (Open Society) projesi konusunda ondan ilham aldı.

1956 yılında ABD’ye göç etti. İlk yaptığı iş, arbitraj işlemleri oldu. Yani, bir hisse senedi veya dövizi ucuz olduğu yerden alıyor ve eş anlı olarak pahalı yerde satıyordu. Kısa sürede finans dünyasında sivrildi, kendi kurduğu uluslararası yatırım fonu sayesinde büyük bir servetin sahibi oldu. George Soros, Quantum Fonu Grubu’nun baş yatırım danışmanı olan Soros Fund Management LLC’nin başkanıdır. Bu fon, 28 yıllık tarihinde dünyanın en yüksek performansa sahip yatırım fonu olarak kabul edilmiştir.

New School of Social Research, Budapest University of Economics, Oxford Üniversitesi ve Yale Üniversitesinden fahri doktora unvanı alan George Soros 1995’te Bologna Üniversitesi tarafından da dünya çapında açık toplumlar yaratmak yolundaki çalışmaları sebebiyle üniversitenin en büyük onur unvanı olan “Laurea Honoris Casua” ile ödüllendirilmiştir. Soros ayrıca Budapeşte’deki Central European University’nin (Orta Avrupa Üniversitesi) ve Moskova’daki International Science Foundation’ın (Uluslararası Bilim Vakfı) kurucusudur.^[16]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Resmi Sitesi 20 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.