Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü

Gümrükler Muhafaza
Gümrük Kontrolü Bayrağı
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi	1859
Önceki kurum	Rüsumat Muhafaza Memurluğu (1859) Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı (1917) Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü (1976)
Türü	Sınır koruma
Bağlılığı	Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı
Yönetici(ler)	Recep KOŞAL https://muhafaza.ticaret.gov.tr/kurumsal/genel-mudur, Genel Müdür
Web sitesi	muhafaza.ticaret.gov.tr

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığına bağlı gümrük kontrolünden ve kaçakçılığın önlenmesinden sorumlu devlet kurumudur.

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü, yasalar dahilinde uluslararası taşıt, eşya ve yolcu hareketlerini kontrol ederek, ülkeye ekonomik ve güvenlik amaçlı katkı yapan ve önlediği kaçakçılık suçları nedeniyle ekonomik olarak zarara uğramasını engelleyen ^[1] bir genel kolluk kuvveti olup aynı zamanda özel yasalar çerçevesinde diğer özel yasalar ile görevlendirildiğinden dolayı özel bir kolluk kuvvetidir.^[2]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de modern anlamda gümrük hizmetleri ilk olarak 1859 yılında Rüsumat Nezareti'ne bağlı kaçakçılığın önlenmesi Rüsumat Muhafaza Memurluğu adı altında faaliyete geçti. Bu teşkilat 1931 yılına kadar Maliye Vekâleti'ne bağlı olarak faaliyet göstermiştir. 1931 yılında 1909 sayılı Kanunla kurulan Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti'ne bağlanarak hudut ve sahillerin emniyet ve gözetimi ile kaçakçılığın men, takip ve tahkiki görevi verildi. 7 Ocak 1932 tarihinde 1917 sayılı kanunla da Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı adını aldı.

1940 yılında çıkarılan 3944 sayılı Gümrük Muhafaza ve Muamele Sınıfı Memurları Teşkilatı hakkındaki yasayla özel zabıta vasfını kazandı. 10 Eylül 1956 tarihinde çıkarılan 6815 ve 6851 sayılı yasalarla Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı lağvedilerek, askeri kısmı İçişleri Bakanlığına devredilmiştir. 6815 sayılı Yasanın 1. maddesi 2. bendinde sayılan, gümrük işlemi yapılan kapı ve limanlarla Marmara Denizi, Çanakkale ve Karadeniz Boğazları ile bu yerlerdeki gümrük bölgesinde kaçakçılığın men, takip ve tahkiki Gümrük ve Tekel Bakanlığı'na bırakılmıştır. Bakanlık merkezinde Gümrük Muhafaza Müdürlüğü ile taşrada yedi müdürlük ve altı bağımsız bölge amirliği kuruldu.

Gümrük Muhafaza Müdürlüğü, kadrosunun genişlemesi ve iş hacminin artması sonucu 12 Mart 1976 tarihinde 8-366/321 sayılı onayı ile Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü adını aldı. Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü, 14 Aralık 1983 tarihinde 18251 sayılı Resmî Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanan 178 sayılı KHK ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı çatısı altında yer almıştır. 13 Temmuz 1993 tarihli, 21636 sayılı Resmî Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanan 485 Sayılı KHK ile oluşturulan Başbakanlığa bağlı Gümrük Müsteşarlığı ara hizmet birimlerinden birisi haline geldi.

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü, 8 Haziran 2011 tarihinde 640 sayılı KHK ile kurulan Ticaret Bakanlığı'nın bir birimi olarak hizmet vermektedir.^[3]

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri şunlardır:^[4]

• Gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzeninin bozulmasını önleyecek tedbirleri almak, buraların takip ve muhafazasını sağlamak, gerektiğinde müdahalede bulunarak durumu adli mercilere intikal ettirmek,
• Deniz ve hava limanlarıyla kara sınırlarındaki gümrük kapılarında ve diğer gümrüklü yer ve sahalarda giriş ve çıkış yapan kişi, eşya ve taşıtların muhafazası ile gümrüğe sevk edilmesini sağlamak ve gümrük işlemleri bitirilmeden buralardan çıkmalarını önlemek,
• Yatlara ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
• Gümrüklü yer ve sahalarda münhasıran, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde gerektiğinde ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle kaçakçılığı önlemek, izlemek ve soruşturmak,
• Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde kişi, eşya ve taşıtların kaçakçılıkla mücadele kapsamında takibini yapmak,
• Kaçakçılıkla mücadele için bilimsel yöntemler de kullanmak suretiyle bilgi toplayarak gerekli araştırma, soruşturma ve operasyonları yapmak, taşra teşkilatının yapacağı operasyonları koordine etmek, gerektiğinde taşra teşkilatı ile müşterek operasyon yapmak,
• Kaçakçılıkla mücadele amacıyla ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak, bilgi değişiminde bulunmak, protokoller hazırlamak ve uygulamak, gerektiğinde müşterek operasyonlar yapmak,
• Kaçakçılıkla etkin mücadele etmek amacıyla ulusal ve uluslararası bilgi akışına dayalı veri tabanları oluşturmak, verileri işlemek, değerlendirmek ve risk analizi çerçevesinde kullanılabilecek nitelikte olanları Gümrükler Genel Müdürlüğüne ve Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğüne iletmek, (128)
• Adli kolluğa ilişkin olarak kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile verilen görevleri yapmak,
• (Ek:RG-7/7/2021-31534-C.K-79/8 md.) Gümrükler muhafaza kriminal laboratuvar müdürlüklerini kurmak, çalışma usul ve esaslarını belirlemek,
• Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Bağlı birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkez teşkilatı[değiştir | kaynağı değiştir]

• Analiz ve Hedefleme Dairesi
• Proje ve Teknik Sistemler Dairesi
• Mevzuat ve Koordinasyon Dairesi
• Bütçe ve Satın Alma Dairesi
• İnsan Kaynakları ve Kolluk Hizmetleri Dairesi
• Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi
• Gümrük Muhafaza Hizmetleri Dairesi
• İstihbarat Dairesi
• Komuta Kontrol ve Operasyon Dairesi
• Narkotik Suçlarla Mücadele Dairesi
• Özel Büro

Taşra teşkilatı[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bölge amirlikleri
• Kısım amirlikleri

Rütbeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Gümrük muhafaza rütbeleri toplam dört rütbeden oluşmaktadır.^[5]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Gümrükler Muhafaza genel müdürleri listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Resmî site