Friedrich Fromm

Friedrich Fromm
Doğum	8 Ekim 1888; Charlottenburg, Berlin
Ölüm	12 Mart 1945 (56 yaşında); Brandenburg an der Havel hapishanesi, Brandenburg
Bağlılığı	Alman İmparatorluğu (1918'e kadar); Weimar Cumhuriyeti (1933'e kadar); Nazi Almanyası;
Hizmet yılları	1906 - 1945
Rütbesi	Generaloberst
Komutası	Ersatzheer
Çatışma/savaşları	I. Dünya Savaşı; II. Dünya Savaşı
Ödülleri

Friedrich Fromm (8 Ekim 1888, Charlottenburg, Berlin - 12 Mart 1945, Brandenburg an der Havel, Brandenburg), Almanya'nın topçu subayı ve Generaloberst'i.

İlk yılları ve Askeri kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Berlin Üniversitesi'nde okudu. 1906'da Alman Ordusu'na girdi. 1908'de Teğmen, 1914'te Üsteğmen oldu ve çeşitli kurmay görevlerinde bulundu. I. Dünya Savaşı yıllarında, 1917'den itibaren 30. Piyade Tümeni'nde görev yaptı.

Savaştan sonra 1919'da Reich Ordusu'na alındı. 1920'de batarya komutanı oldu. 1922'den itibaren yeniden kurmay görevleri yaptı. 1928'de Reich Savunma Bakanlığı'nda görev yaptı. 1931'de Yarbay, 1934'te Albay ve Reich Savunma Bakanlığı'nda Kara Kuvvetleri Genel Müdürlüğü Daire Başkanı (Allgemeines Heeresamt) oldu. 1935'te Tümgeneral, 1938'de Korgeneralliğe terfi etti. Silahlı Kuvvetler Silahlanma Komutanı oldu. 1940'ta Orgeneralliğe yükseldi.

Yedek Ordu komutanı[değiştir | kaynağı değiştir]

1939'da Fromm Ordu Teçhizatı Şefi ve Yedek Ordu Komutanı oldu.^[1]

Barbarossa Harekatı Aralık 1941'de Moskova dışında durdurulunca ve Rus karşı saldırısı başlayınca, Hitler Ordunun doğrudan komutasını aldı ve silahlı kuvvetlerin komuta yapısını yeniden düzenledi. Ordu Silahlanma Başkanlığı ve Generaloberst Friedrich Fromm yönetimindeki Yedek Ordu bürosu, baş komutana (OKH başkanı, Hitler) bağlı olarak kuruldu. Fromm, Alman devletini kontrol etmek için emrinde yeterli güce sahipti çünkü konumu ordu tedarikini ve üretimini kontrol ediyordu ve Almanya içindeki tüm ordu birliklerine komuta ediyordu.^[2]

1942'nin başında, Fromm, 1941 yazında Barbarossa Harekâtı'nın ilk başarılarından sonra, tükenmiş ordu stokları ve üretimin yön değiştirmesi nedeniyle tüm yıl boyunca savunmaya geçmeyi önerdi.^[2]

20 Temmuz Suikast Girişimi'ndeki rolü[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Dünya Savaşı'nda Fromm, Yedek Ordu'nun (Ersatzheer) başkomutanıydı ve savaşın çoğunda işgal ettiği bir pozisyon olan Alman Ordusu'nun eğitiminden ve personel değişiminden sorumluydu. Fromm, astlarından bazılarının, özellikle de kurmay başkanı Claus von Stauffenberg'in, Adolf Hitler'e karşı bir suikast girişimi planladığından haberdar olmasına rağmen, sessiz kaldı ve darbeden sonra yeni hükûmetin en üst düzey yetkilisi olması karşılığında buna katılmayı kabul etti. Ancak, Fromm'un komploya doğrudan bir ilgisi yoktu. 15 Temmuz 1944'te isyan çıkarma girişimi başarısız olunca, isyanda daha fazla yer almayı reddetti.^[3]

Friedrich Fromm'un Wehrmacht içindeki Nazi karşıtı hareketinden haberdar olmakla birlikte Fromm'un bu hareketle ne kadar ilgilendiği tartışılmalıdır. "Walküre Operasyonu"nun başlatılmasına karşı çıkmıştır. Walküre Operasyonu'ndaki komploculara katılmayı reddettikten sonra (komplocular operasyonu başlatmak için Fromm'un imzasını taklit etmişlerdi)^[4] Yedek Ordu'nun Berlin karargahı olan Bendlerblock'taki bir hapishane hücresine kapatıldı.

20 Temmuz suikast girişiminde Wilhelm Keitel'i telefonla arayarak Adolf Hitler'in öldürülmediğini öğrenince, Albay Claus von Stauffenberg'in Ersatzheer (Yedek Ordusu)'i harekete geçirme talebini reddederek intihar etmesini emretti.

Fakat Joseph Goebbels'in emriyle Bendlerblock'a yollanan Binbaşı (Albaylığa terfi edildi) Otto Ernst Remer komutasındaki Ersatzheer birlikleri tarafından kurtarıldı. Fromm, darbe girişimi başarısız olduktan sonra Hitler'in komplocuları canlı yakalamaya yönelik doğrudan emirlerine rağmen, karargahında tespit edilen veya darbenin bir parçası olduklarından şüphelenilen aktif askerleri askeri mahkemeye çıkardı. Baş görevli olan Fromm, subayları ölüme mahkûm etti ve kurşuna dizilerek derhal infaz edilmelerini emretti.^[5] Ludwig Beck intihar etmeyi istediği için kendini vurmayı iki kez denemiş ancak intiharı başaramayınca onu da vurdurtmuştur.^[6]

Friedrich Olbricht, Olbricht'in kurmay başkanı Albay Albrecht Mertz von Quirnheim, Claus von Stauffenberg, Stauffenberg'in yaveri Teğmen Werner Karl von Haeften'i idama mahkûm ederek aynı günün gecesi Bendlerblock'un avlusunda infaz ettirmiştir. Ancak Hitler, Friedrich Fromm'un Stauffenberg ve arkadaşlarını çabucak idam ettirmesinden dolayı öfkelenmiştir. Çünkü Fromm aylardan beri Hitler'i öldürmek için hazırlanan komployu bildiği halde komploculara yataklık etmiş ve planlarını haber vermemişti. İşlediği bu suçun izlerini böylece örtmek, isyanı bastıran adam olarak Hitler'in gözüne girmek istiyordu. Ama bunlar için çok geç kalmıştı.

Tutuklanması, yargılanması ve infazı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fromm, 22 Temmuz 1944 sabahı, Nazi yetkilileri tarafından tutuklanmış ve yargılanmayı beklemesi üzerine hapse konmuştur. Darbenin bastırılmasından hemen sonra yaptığı eylemlerin, Hitler'in aksine kesin emirlerine rağmen, onun yetkisini kullanma girişimi olmamasından çok, doğrudan operasyonel komutası altındaki subayları susturmak için olduğu açıktı. Fromm, 14 Eylül 1944 tarihinde Alman Ordusundan çıkarıldı. Artık sivil olan Fromm, 7 Mart 1945 tarihinde Volksgerichtshof (Halk Mahkemesi) tarafından askeri göreve layık görülmemiş, idama mahkûm edilmiş^[7] ve 12 Mart 1945'te Brandenburg an der Havel'deki Brandenburg-Gorden Cezaevi'nde idam mangası tarafından kurşuna dizilerek idam edilmiştir.^[7] İdam mangası önündeki son sözleri: Ölüyorum çünkü emredildi. Almanya için her zaman sadece en iyisini istedim olduğu bildirildi.

Mahkeme, Fromm'un 20 Temmuz komplocuları ile doğrudan bir ilişkisi olduğunu kanıtlayamadığı için, düşmanın önünde korkaklıkla suçlanmış ve idama mahkûm etmişti. Ancak komplocuları el altından infaz ettiği için ince bir iple asılarak işkence ve infazdan kurtulmuş ve askeri infaza mahkûm edilmiştir.^[8]

İlgili filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

Es geschah am 20. Juli (Yönetmen: Georg Wilhelm Pabst, 1955)
Der 20. Juli (Yönetmen: Günther Weisenborn, 1955)
Stauffenberg (Yönetmen: Jo Baier, 2004) Fragman12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Valkyrie (Yönetmen: Bryan Singer, 2008)　Fragman7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Obermüller, Benjamin (13 Ocak 2006). "Friedrich Fromm - nicht nur eine Figur um den "20. Juli"". rezensionen.ch. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
^ ^a ^b Ziemke, Earl F.; Bauer, Magna E. (1985). Moscow To Stalingrad: Decision In The East. U.S. Army Center of Military History. ISBN 9780160019425. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2021.
^ "Attack of the 20 of July of 1944". 26 Şubat 2017. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.
^ Gregory, Don Allen (2018). After Valkyrie: Military and Civilian Consequences of the Attempt to Assassinate Hitler. McFarland. s. 36. ISBN 978-1476671529. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
^ Clark, Alan (1965). Barbarossa. Cassell & Co. s. 478. ISBN 0304358649.
^ Simkin, John. "Ludwig Beck". spartacus.schoolnet.co.uk. Spartacus Educational. 29 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2011.
^ ^a ^b "1945: General Fromm executed for plot against Hitler". History. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.
^ Mueller, Gene: Generaloberst Friedrich Fromm. In: Gerd R. Ueberschär (ed.): Hitlers militärische Elite. Vol. 1, Primus Verlag, Darmstadt 1998, 3-89678-083-2, p. 76.

Hitler Kitabı Sh:391, Yazarlar: Henrik Eberle / Matthias Uhl (ed.)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Temmuz suikast girişimi

[BioRv-1] Obermüller, Benjamin (13 Ocak 2006). "Friedrich Fromm - nicht nur eine Figur um den "20. Juli"". rezensionen.ch. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.

[M2S-2] Ziemke, Earl F.; Bauer, Magna E. (1985). Moscow To Stalingrad: Decision In The East. U.S. Army Center of Military History. ISBN 9780160019425. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2021.

[3] "Attack of the 20 of July of 1944". 26 Şubat 2017. 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.

[4] Gregory, Don Allen (2018). After Valkyrie: Military and Civilian Consequences of the Attempt to Assassinate Hitler. McFarland. s. 36. ISBN 978-1476671529. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.

[5] Clark, Alan (1965). Barbarossa. Cassell & Co. s. 478. ISBN 0304358649.

[Simkin-SpartacusEducational-6] Simkin, John. "Ludwig Beck". spartacus.schoolnet.co.uk. Spartacus Educational. 29 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2011.

[execution-7] "1945: General Fromm executed for plot against Hitler". History. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.

[8] Mueller, Gene: Generaloberst Friedrich Fromm. In: Gerd R. Ueberschär (ed.): Hitlers militärische Elite. Vol. 1, Primus Verlag, Darmstadt 1998, 3-89678-083-2, p. 76.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

g t d II. Dünya Savaşı'nda Generaloberst
Heer (Wehrmacht) (Kara Kuvvetleri)	Wilhelm Adam Hans-Jürgen von Arnim Ludwig Beck Johannes Blaskowitz Eduard Dietl Nikolaus von Falkenhorst Johannes Frießner Werner von Fritsch Friedrich Fromm Heinz Guderian Curt Haase Franz Halder Kurt von Hammerstein-Equord Josef Harpe Gotthard Heinrici Walter Heitz Carl Hilpert Erich Hoepner Karl-Adolf Hollidt Hermann Hoth Hans-Valentin Hube Erwin Jaenecke Alfred Jodl Georg Lindemann Eberhard von Mackensen Erhard Raus Georg-Hans Reinhardt Lothar Rendulic Richard Ruoff Hans von Salmuth Rudolf Schmidt Eugen von Schobert Adolf Strauß Karl Strecker Heinrich von Vietinghoff Walter Weiß Kurt Zeitzler
Luftwaffe (Wehrmacht) (Hava Kuvvetleri)	Otto Deßloch Ulrich Grauert Hans Jeschonnek Alfred Keller Günther Korten Bruno Loerzer Alexander Löhr Günther Rüdel Kurt Student Hans-Jürgen Stumpff Ernst Udet Hubert Weise
Kriegsmarine (Deniz Kuvvetleri)	Conrad Albrecht Hermann Böhm Rolf Carls Hans-Georg von Friedeburg Oskar Kummetz Wilhelm Marschall Alfred Saalwächter Otto Schniewind Otto Schultze Walter Warzecha Karl Witzell
SS-Oberst- Gruppenführer	Kurt Daluege Josef Dietrich Paul Hausser Franz Xaver Schwarz

Friedrich Fromm nedir