Compaq Computer Corporation

Tür	Halka açık şirket
Kuruluş	14 Şubat 1982
Kurucu	Rod Canion Jim Harris Bill Murto
Feshedilme	2002 (ayrı bir şirket olarak) 2013 (HP'nin bir yan kuruluşu olarak, ABD dışında hala aktif)
Genel merkezi	Harris County, ABD
Ürün	Bilgisayar, yazılım, sunucu
Web sitesi	www.compaq.com

Compaq (Compatibility And Quality), ABD merkezli bir bilgisayar donanımı ve yazılımı şirketiydi. Compaq, IBM PC ile uyumlu ilk bilgisayarı üretti.^[1] 1990'lı yıllarda en büyük bilgisayar tedarikçisi haline geldi.^[2] 2002'de HP tarafından 25 milyar ABD doları karşılığında satın alındı.^[3] HP'nin satın almasıyla beraber düşük kaliteli ürünler bu markayla üretildi. 2013'te ise Compaq markası tamamen kaldırıldı.^[4]

Şirket, Texas Instruments'in eski üst düzey yöneticileri olan Rod Canion, Jim Harris ve Bill Murto tarafından kuruldu.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]

Texas Instruments'in eski üst düzey yöneticileri olan Rod Canion, Jim Harris ve Bill Murto tarafından 14 Şubat 1982'de kuruldu. Üçlü ilk önce bir Meksika restoranı kurmaya karar vermişti.^[5] Her biri, geçici olarak Gateway Technology adıyla kurulan şirkete 1000 dolar yatırım yaptı. İlk Compaq bilgisayar, Ted Pasajohn tarafından Amerikan bir pasta dükkanında kurucularla yemek yerken bir Amerikan Servisi üzerinde çizildi.^[6] Kurucular girişimci kapitalistlerden 25 milyon dolar toplamayı başardılar; çünkü bu, yeni şirkete istikrar sağlamanın yanı sıra bayilere veya aracılara güvence verdi.

Pek çok firmadan farklı olarak, Compaq, tekliflerini temel olarak fiyata değil, taşınabilirlik, daha iyi grafik ekranları ve performans gibi yeni özelliklere ve bunların hepsinin IBM bilgisayarları ile karşılaştırılabilir fiyatlara odaklanarak diğer IBM klonlarından farklı bir avantaj yakaladı. Ayrıca Intel ile olan ortaklığından dolayı her Intel işlemcinin gelecek neslini içeren bilgisayarlarla çıkan ilk şirket olduğu için pazarda teknolojik bir lider konumundaydı.^[7]

Compaq Portable'ın tanıtımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasım 1982'de, Compaq, ilk ürünü olan ve taşınabilir bir IBM PC uyumlu kişisel bilgisayar olan Compaq Portable'ı açıkladı. 1983 Martında, Kanada Hyperion'dan çok daha uygun fiyatlı 2995 dolar olarak piyasaya sürüldü. Compaq Portable bugünün laptopunun öncüllerinden biriydi; Bazıları büyüklüğü ve kasasının görünümü için ona "bavul bilgisayarı" dedi. İlk yılında 53.000 adet satan ve 111 milyon dolar satış geliri elde eden ticari bir başarıydı.

Diğer firmaların aksine, Compaq uygulama yazılımını bilgisayarlarıyla birlikte vermedi.^[8]

1990'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pazardaki konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Compaq, perakende bilgisayar pazarına Compaq Presario ile 1990'ların ortalarında 1000 dolarlık bir bilgisayar pazarlayan ilk üreticilerden biri olarak girdi. İstediği fiyatları korumak için AMD ve Cyrix marka işlemcileri kullanan ilk bilgisayar üreticisi oldu.

Yönetim karışıklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

1996 yılında, Compaq'taki rekor satışlara ve karlara rağmen, yönetimde bir karışıklık başladı.^[9] Compaq'ın masaüstü bilgisayar bölümünü daha önce yöneten John T. Rose, kurumsal sunucu işini istifa eden Gary Stimac'tan devraldı. Rose, 1993 yılında Digital Equipment Corporation'dan Compaq'a katıldı ve burada kişisel bilgisayar bölümünü ve dünya çapındaki mühendisliği yönetti. Stimac, en uzun süredir çalışan yöneticilerden biriydi. Kuzey Amerika kıdemli başkan yardımcısı Ross Cooley 1996 sonunda istifa ettiğini açıkladı. Şirkete Ocak 1983'te katılan Daryl J. White, 8 yıl sonra Mayıs 1996'da olarak istifa etti. 1995 yılında taşınabilir bilgisayar bölümünü işletmek üzere Compaq'a katılan Michael Winkler, yeni bilgisayar ürünleri grubunun genel müdürlüğüne terfi etti.^[10]

Bilgisayar kasalarını daha ucuza mal etmek için Çin'in Shenzhen şehrinde üretmeye başladı. 1996 yılında, kendi tesisini büyütmek yerine Compaq, Tayvanlı bir tedarikçiden yakınlarda yeni bir fabrika kurmasını istedi.^[11]

1990'ların ve 2000'lerin sonları[değiştir | kaynağı değiştir]

Mücadeleler[değiştir | kaynağı değiştir]

Capellas, Pfeiffer döneminin son bölümünde kaybedilen parlaklığın bir kısmını geri kazanmayı başardı ve selefinin görev süresi içinde bozulan Microsoft ile olan ilişkisini onardı. Ancak Compaq, 2001'de Dell gibi doğrudan satış kanalları olan düşük maliyetli rakiplerle mücadele etmeye devam etti.^[12] Bilgisayar üreticileri arasında 2 numaraya düşmesine rağmen, Capellas "Geleneksel PC pazarında 2 numarayız, ancak yeni nesil İnternet erişim cihazlarında ve kablosuz mobilitede endüstri liderliğine odaklandık." şeklinde açıklama yaptı. Kasım 1999'da, MSN Companions adlı küçük ölçekli, web tabanlı bilgisayar sistemlerinde ilkini oluşturmak için Microsoft ile çalışmaya başladı.^[13]

Hewlett-Packard tarafından satın alması[değiştir | kaynağı değiştir]

2002 yılında Hewlett-Packard ile 24.2 milyar dolarlık bir birleşme anlaşması imzaladı.^[14] Compaq hissedarları birleşmiş şirketin %36'sına, HP'nin ise %64'üne sahipti.^[15]

İkinci birleşme[değiştir | kaynağı değiştir]

Compaq'ın son başkanı ve CEO'su olan Capellas, iki şirketin entegrasyonunu kolaylaştırmak üzere başkan ve CEO Carly Fiorina'nın altındaki birleşme sonrası Hewlett-Packard'ın başkanı oldu. HP, binlerce eski Compaq, DEC, HP ve Tandem çalışanını işten çıkardı, hisse senedi fiyatı genel olarak düştü ve karlar artmadı.^[16] Ayrıca HP, üst düzey sunucu pazarında IBM ile etkin bir şekilde rekabet edemedi.

Mayıs 2007’de, HP bir basın bülteninde Compaq Bölümü için yeni model Compaq Presarios’a yerleştirileceği yeni bir logo duyurdu.^[17]

2009 yılında HP, Compaq'ın eski merkezinin bir bölümünü Lone Star College System'e sattı.^[18]

HP, Compaq marka adını ABD'de 2013 yılında durdurdu. 2015 yılında, Arjantinli şirket Grupo Newsan, 3 milyon dolarlık bir yatırımın yanı sıra markanın lisansını aldı ve yıl boyunca yerel pazar için iki yeni Presario notebook serisi geliştirdi.^[19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]