Bibi Andersson

Bibi Andersson
Bibi Andersson
	1961 yılında Andersson
Doğum	Berit Elisabeth Andersson; 11 Kasım 1935; Stockholm, İsveç
Ölüm	14 Nisan 2019 (83 yaşında); Stockholm, İsveç
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1951-2009
Evlilik	Kjell Grede (e. 1960–1973); Per Ahlmark (e. 1979–1981); Gabriel Mora Baeza (e. 2004)

Bibi Andersson (İsveççe telaffuz: [ˈbɪ.ˈbɪ ˈandɛˈʂɔn]; d. 11 Kasım 1935 - ö. 14 Nisan 2019), İsveçli aktris.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

bir sosyal görevli Karin (evlilik öncesi soyadı Mansion) ve iş insanı Josef Andersson'un kızı olarak Kungsholmen, Stockholm'de doğdu.^[2]^[3]^[4] Terserus Drama Okulu'nda ve Stockholm'deki Royal Dramatic Theatre School'da oyunculuk eğitimi aldı.

Okulunu tamamladıktan sonra Royal Dramatic Theatre'da çalışmaya başladı ve 30 yıl orada yer aldı. İlk iş birliğini 1954 yılında Ingmar Bergman ile yaptı. Onun yapımcılığındaki "Bris" adlı deterjan reklamında oynadı. 1950'ler, 1960'lar ve 1970'lerde Bergman tarafından yönetilen ondan fazla filmde yer aldı.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Andersson, Vilgot Sjöman'ın Ğlskarinnan (Ğlskarinnan) adlı filminde oynadığı rolle 1963 yılında yapılan 13. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde En iyi Kadın Oyuncu Gümüş Ayı ödülü aldı.^[5]

Persona adlı 1966 filminde oynadığı hemşire Alma rolü, kendisine gelen rol teklifinde artış sağladı ve aynı yıl James Garner ve Sidney Poitier'ın oynadığı Siyah Panter filminde rol aldı. Ayrıca, yine Persona filmindeki rolüyle 4. Guldbagge Ödülleri'nde Başroldeki En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı.^[6] Bergman, daha sonra John Huston (Kremlin Mektubu: 1970) ve Robert Altman (Beşli: 1979) ile çalıştı. 1973 yılında ilk kez ABD tiyatrosunda yer aldı. Erich Maria Remarque'nin Full Circle tiyatro oyununda oynadı. 1977 yılında Kathleen Quinlan'ın da oynadığı, Amerika Birleşik Devletleri'nin I Never Promised You a Rose Garden filminde oynadı.

1990 yılında Stockholm'de tiyatro yönetmeni olarak çalıştı. 1980'lerin sonlarında ve 1990'ların başlarında daha çok televizyonda ve tiyatro çalışırken Bergman ile iş birliğine devam etti. Ayrıca Road to Sarajevo hümaniteryen projesinde süpervizörlük yaptı.

Kişisel yaşamı ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1996 yılında Ett ögonblick adındaki otobiyografisini yayınladı. İlk evliliğini 1960 yılında yönetmen Kjell Grede ile yaptı ve ondan Jenny adında bir çocuğu oldu. 1973 yılında ondan boşandıktan sonra ikinci evliliğini 1978 yılında siyasetçi ve yazar Per Ahlmark ile yaptı. 1981 yılında da ondan boşandı. 29 Mayıs 2004 tarihinde Gabriel Mora Baeza ile evlendi. 2009 yılında büyük bir felç geçirdi. Bir makalede 2010 yılından bu yana hastanede olduğu ve konuşamadığı söylendi.^[7] Oyuncu Bibi Anderson 14 Nisan 2019'da Stockholm'de 83 yaşında ölmüştür.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

En natt på Glimmingehus (1954)
Bir Yaz Gecesi Tebessümleri (1955)
Sista paret ut (1956)
Yedinci Mühür (1957)
Herr Sleeman kommer (1957)
Yaban Çilekleri (1957)
Sommarnöje sökes (1957)
Yaşamın Eşiğinde (1958)
Rabies (1958)
Ansiktet (1958)
Şeytanın Gözü (1960)
Lustgården (1961)
Ğlskarinnan (1962)
Vahşet Meydanı (1963)
Ön (1966)
Syskonbädd 1782 (1966)
Siyah Panter (1966)
Persona (1966)
Scusi, lei è favorevole o contrario? (1966)
Flickorna (1968)
Violenza al sole (1969)
En passion (1969)
Kremlin Mektubu (1970)
Storia di una donna (1970)
Temas (1971)
The Man from the Other Side (1971)
Scener ur ett äktenskap (1973)
Blondy (1976)
I Never Promised You a Rose Garden (1977)
Halk Düşmanı (1978)
Beşli (1979)
Concorde (1979)
Marmeladupproret (1980)
İhtiras (1983)
Berget på månens baksida (1983)
Sista leken (1984)
Wallenberg: A Hero's Story (1985) (TV)
Pobre mariposa (1986)
Babettes gæstebud (1987)
Fordringsägare (1988)
Drømspel (1994)
Il sogno della farfalla (1994)
Elina - Som om jag inte fanns (2002)
The Lost Prince (2003) (TV)
Arn: Tempelriddaren (2007)

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2006: Ibsenstatuetten

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ The International Dictionary of ... – Google Books. Google. 3 Ocak 2007. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2010.
^ Segrave, Kerry; Linda Martin (1990). The Continental Actress: European Film Stars of the Postwar Era. McFarland. s. 274. ISBN 0-89950-510-4.
^ Wilson, H.W. (Aralık 2001). Current biography yearbook. H.W. Wilson Company. s. 13. ISBN 0-8242-0997-4.
^ "Bibi Andersson Film Reference biography". Filmreference.com. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2010.
^ "Berlinale: Prize Winners". berlinale.de. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2010.
^ "Persona". Swedish Film Institute. 1 Mart 2014. 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2016.
^ "Nu kämpar Bibi för att prata igen". Expressen. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2014.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] The International Dictionary of ... – Google Books. Google. 3 Ocak 2007. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2010.

[ref1-2] Segrave, Kerry; Linda Martin (1990). The Continental Actress: European Film Stars of the Postwar Era. McFarland. s. 274. ISBN 0-89950-510-4.

[ref2-3] Wilson, H.W. (Aralık 2001). Current biography yearbook. H.W. Wilson Company. s. 13. ISBN 0-8242-0997-4.

[4] "Bibi Andersson Film Reference biography". Filmreference.com. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2010.

[berlinale_1963-5] "Berlinale: Prize Winners". berlinale.de. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2010.

[SFI-6] "Persona". Swedish Film Institute. 1 Mart 2014. 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2016.

[7] "Nu kämpar Bibi för att prata igen". Expressen. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Cannes Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1946-1975	Michèle Morgan (1946) Isa Miranda (1949) Bette Davis (1951) Lee Grant (1952) Shirley Booth (1953) - (1954) Bolşaya Semya filmi kadrosu (1955) Susan Hayward (1956) Giulietta Masina (1957) Bibi Andersson/Eva Dahlbeck/Barbro Hiort af Ornäs/Ingrid Thulin (1958) Simone Signoret (1959) Melina Merkuri / Jeanne Moreau (1960) Sophia Loren (1961) Katharine Hepburn / Rita Tushingham (1962) Marina Vlady (1963) Anne Bancroft / Barbara Barrie (1964) Samantha Eggar (1965) Vanessa Redgrave (1966) Pia Degermark (1967) Vanessa Redgrave (1969) Ottavia Piccolo (1970) Kitty Winn (1971) Susannah York (1972) Joanne Woodward (1973) Marie-José Nat (1974) Valerie Perrine (1975)
1976-2000	Dominique Sanda / Mari Törőcsik (1976) Shelley Duvall / Monique Mercure (1977) Jill Clayburgh / Isabelle Huppert (1978) Sally Field (1979) Anouk Aimée (1980) Isabelle Adjani (1981) Jadwiga Jankowska-Cieślak (1982) Hanna Schygulla (1983) Helen Mirren (1984) Norma Aleandro/Cher (1985) Barbara Sukowa/Fernanda Torres (1986) Barbara Hershey (1987) Barbara Hershey/Jodhi May/Linda Mvusi (1988) Meryl Streep (1989) Krystyna Janda (1990) Irène Jacob (1991) Pernilla August (1992) Holly Hunter (1993) Virna Lisi (1994) Helen Mirren (1995) Brenda Blethyn (1996) Kathy Burke (1997) Élodie Bouchez/Natacha Régnier (1998) Séverine Caneele/Émilie Dequenne (1999) Björk (2000)
2001-günümüz	Isabelle Huppert (2001) Kati Outinen (2002) Marie-Josée Croze (2003) Maggie Cheung (2004) Hana Laszlo (2005) Penélope Cruz / Carmen Maura / Lola Dueñas / Chus Lampreave / Blanca Portillo / Yohana Cobo (2006) Jeon Do-yeon (2007) Sandra Corveloni (2008) Charlotte Gainsbourg (2009) Juliette Binoche (2010) Kirsten Dunst (2011) Cristina Flutur / Cosmina Stratan (2012) Bérénice Bejo (2013) Julianne Moore (2014) Rooney Mara / Emmanuelle Bercot (2015) Jaclyn Jose (2016) Diane Kruger (2017) Samal Yeslyamova (2018) Emily Beecham (2019) Renate Reinsve (2021) Zar Amir Ebrahimi (2022) Merve Dizdar (2023)

g t d Gümüş Ayı En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1956–1975	Elsa Martinelli (1956) Yvonne Mitchell (1957) Anna Magnani (1958) Shirley MacLaine (1959) Juliette Mayniel (1960) Anna Karina (1961) Rita Gam / Viveca Lindfors (1962) Bibi Andersson (1963) Sachiko Hidari (1964) Madhur Jaffrey (1965) Lola Albright (1966) Edith Evans (1967) Stéphane Audran (1968) Shirley MacLaine / Simone Signoret (1971) Elizabeth Taylor (1972) Kinuyo Tanaka (1975)
1976–2000	Jadwiga Barańska (1976) Lily Tomlin (1977) Gena Rowlands (1978) Hanna Schygulla (1979) Renate Krößner (1980) Barbara Grabowska (1981) Katrin Saß (1982) Yevgeniya Glushenko (1983) Inna Churikova (1984) Jo Kennedy (1985) Marcélia Cartaxo / Charlotte Valandrey (1986) Ana Beatriz Nogueira (1987) Holly Hunter (1988) Isabelle Adjani (1989) Victoria Abril (1991) Maggie Cheung (1992) Michelle Pfeiffer (1993) Crissy Rock (1994) Josephine Siao (1995) Anouk Grinberg (1996) Juliette Binoche (1997) Fernanda Montenegro (1998) Juliane Köhler / Maria Schrader (1999) Bibiana Beglau / Nadja Uhl (2000)
2001–2020	Kerry Fox (2001) Halle Berry (2002) Nicole Kidman / Julianne Moore / Meryl Streep (2003) Catalina Sandino Moreno / Charlize Theron (2004) Julia Jentsch (2005) Sandra Hüller (2006) Nina Hoss (2007) Sally Hawkins (2008) Birgit Minichmayr (2009) Shinobu Terajima (2010) Sareh Bayat / Sarina Farhadi / Leila Hatami / Kimia Hosseini (2011) Rachel Mwanza (2012) Paulina García (2013) Haru Kuroki (2014) Charlotte Rampling (2015) Trine Dyrholm (2016) Kim Min-hee (2017) Ana Brun (2018) Yong Mei (2019) Paula Beer (2020)
2021–günümüz	Maren Eggert (2021) Meltem Kaptan (2022)

Bibi Andersson nedir?, Bibi Andersson anlamı nedir?, Bibi Andersson ne demektir?