Arnavut sanatı

Arnavut sanatı, Arnavut kültürünün önemli bir parçasıdır. Uzun ve olaylı geçmişiyle sanat, Arnavut kimliğinin ve tarihinin önemli bir delilidir. Arnavutluk, bir Güneydoğu Avrupa ülkesi, diğer Avrupa ülkelerinden benzersiz bir kültüre sahiptir. Arnavut sanatı özgün unsurlarını korumuştur ve Osmanlı, Venedik ve diğer Batılı unsurlarla zenginleştirilmiştir.

Bağımsızlıktan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan edene kadar radikal sanatsal değişim yaşamamıştır. 1912 yılında Arnavutluk bağımsızlığına kavuştuktan sonra Arnavut sanatı vatansever bir rönesans yaşadı. Tarihsel geçmişi olan tasvir sanatı popülerlik zirvesine ulaştı. Aynı şekilde, ülkenin Batı Avrupa'dan devam ederek gelen kültürel izolasyonu ulusal konularda daha fazla odaklanmak için sanatçılara yol açtı. Ulusal simgelerin heykelleri ülke genelinde popüler oldu. 1968 yılında, heykeltıraş Odhise Paskali (diğer heykeltıraşlar Andrea Mana ve Janaq Paço'nun yardımıyla) İskender Bey'in, Arnavutluk'un ulusal kahramanı, ölümünün 500. yıldönümü şerefine bir anıt inşa etti ve anıt başkent Tiran'da yer alıyor.

II. Dünya Savaşı sonrası ve komünizm[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı sonrasında bir komünist hükûmet Arnavutluk üzerinde kural aldı ve sanat komünist dönemin geldiği sıradaki zamanı yansıtır. Sanat Arnavut hükûmeti tarafından sansürlendi ve sanatçılar sosyalizmi kabul eden eserler yaratmak için çağrıda bulundu. 1950'lerde ve 1960'larda Arnavut resimlerinin baskın teması "proletarya" sosyalist sisteminin belkemiğiydi. Ülkenin sanatı daha çok yerli sahnelerde erkeğin tarlalarda çalışması ve kadının tavuk beslemesi üzerine odaklandı. Ayrıca peyzaj sahneleri son derece Arnavut ressamlar tarafından yaygınlaştırılmıştır. Ressamlar Vangjush Mio ve Fatmir Haxhiu kendi manzara resimlerinde en ünlüdür.

Komünizm sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk 1991'de demokrasi için komünizmi terk etmesine rağmen bilginler şu anda gerçek insan ve durumların tasvir üzerine vurgusu için Arnavut sanatını "sosyalist gerçekçilik" kategorisi altında etiketlemiştir. Arnavut sanatı empresyonizm ve ekspresyonizminden çok etkilenmesine rağmen gündelik hayatın kendi tasvirinde en gerçekçidir. Çağdaş Arnavut sanatı ancak yeni sanatçılar bu mesajı iletmek için farklı sanatsal stillerden yararlandığında Arnavutların her günkü mücadelesini yakalar.

Postmodernist eğilimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Post-modernizm Arnavut sanatçıya oldukça yakın zamanda tanıtılmış olsa da uluslararası alanda tanınan bir dizi sanatçılar ve eserler vardır. En ünlü Arnavut post-modernistler arasında Anri Sala, Sislej Xhafa ve Helidon Gjergji olduğu kabul edilir.

Arnavutlar arasında bilinen ilk postmodern eğilimler Kosova'da 1980'lerde görüldü.^[1]

Tiran Bienali başlıca çağdaş, uluslararası sanat etkinliğidir. 2001 yılında Edi Muka, Gezim Qëndro ve Giancarlo Politi tarafından kuruldu, o yıllar boyunca birçok uluslararası küratörlerin katkısını gördü, Francesco Bonami, Adela Demetja, Massimiliano Gioni, Jens Hoffmann, Hans Ulrich Obrist ve Harald Szeemann beğendi. Birçok ünlü Arnavut ve yabancı sanatçı normalde davet ediliyor.^[2]

Sanatçılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer ünlü çağdaş Arnavut sanatçılar şunlardır:

Sabri Berkel
Abdurrahim Buza
Abidin Dino
Kolë Idromeno
Sadik Kaceli
Vénera Kastrati
Ibrahim Kodra
Zef Kolombi
Andrea Kushi
Gazmend Leka
Ndoc Martini
Toni Milaqi
Vangjush Mio
Edi Rama
Catin Saraci
Agim Sulaj
Arthur Tashko
Nexhmedin Zajmi
Spiro Xega
Shaqir Veseli

Sergiler[değiştir | kaynağı değiştir]

3 December 2005. Balkan Peninsula Exhibit, Metropolitan Museum of Art. New York, NY.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavut müziği

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Shkëlzen Maliqi, Umelec Magazine". 6 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.
^ "TICA". 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Brewer, Bob. My Albania. New York: Lion of Tepelena P, 1992.
Halliday, Jon. The Artful Albanian. London: Rowland, 1986.
Pollo, Stefanaq, and Arben Puto. The history of Albania: from its origins to the present day. London: Routledge & Kegan Paul, 1981.
Winnifrith, Tom. Perspectives on Albania. London: Macmillan, 1992.
Muka, Edi. Albania Today. The Time of ironic Optimism. Milan, Politi Editore, 1997.
Schwander-Sievers, Stephanie, and Bernd J. Fischer. Albanian Identities. London: Hurst & Company, 2002.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hudhri, Ferit. "Fine Arts in Albania: An Outline of Figurative Art in Albania Over the Centuries." Sustainable Economic Development Agency. 2 December 2005 [1].
Institute for Auslandsbeziehungen. 20 November 2005 [2].
Alb@rt. 20 November 2005 [3]16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[1] "Shkëlzen Maliqi, Umelec Magazine". 6 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.

[2] "TICA". 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016.

[1]

[2]

Arnavut sanatı ne demektir