Alpay Ekler

insan

cinsiyeti	erkek
vatandaşlığı	Türkiye
ön adı	Alpay
doğum tarihi	1964
doğum yeri	Üsküdar
ana dili	Türkçe
konuştuğu, yazdığı diller	Türkçe
mesleği	puppeteer

Alpay Ekler (1964, Üsküdar - 25 Ağustos 2022, Pendik), Türk Karagöz ve kukla sanatçısı, tiyatro dekor, kostüm, mask tasarımcısı, müzisyen, yazar ve yönetmen.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Alpay Ekler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yabancı Diller Bölümü mezunudur. 1989'da Ümraniye'de "Tiyatro Merdiven"i kurdu. Tiyatro Merdiven'in amatör olarak faaliyet gösterdiği 2000 yılına kadar "Virüsün Adı Yok", "Bayır Turbunun Türküsü", "Oyunlar ve Yaşayanlar", "Sorgu", "Kanrevanmaraş" oyunlarını yönetti ve müziklerini yaptı. "Işığın Ağıtı" ve "Savaş Oyunu" adlı oyunları yazdı.

Daha sonra Çocuk Tiyatrosu ve kuklayla ilgilendi. "Maymunun Hediyesi", "İlaçlar Mikroplara Karşı" adlı kukla oyunlarını yazdı müziklerini besteledi.

Dedesi Münir efendinin çırağı Kuklacı, ortaoyuncu ve Karagöz ustası Hayali İhsan Dizdar'a çırak oldu. 1996 yılında profesyonel olarak "Karagöz" oynatmaya başladı. Çocuk Vakfı Karagöz Okulu'nda Aşıklar oyununu güncelleyerek birinci oldu. Yurt dışında ve yurt içinde çeşitli festivallere katıldı. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden sonra ilk kez BITEF 2000 uluslararası tiyatro festivaline davet edildi ve Türkiye'yi temsil etti. Karagöz tasvirlerinin yapımında doğal boyaların kullanılmasını tekrar gündeme getirip bu konuda keşifler yaparak, makaleler yayınladı. Doğal boyaların Karagöz derisine uygulanması ile ilgili İsrail'de, İstanbul Paint 2001 fuarında ve Bursa Karagöz Evi'nde atölyeler yaparak diğer sanatçılarla bilgilerini paylaştı.

2002 yılında tekrar "Tiyatro Merdiven"e döndü. (2007) "Soyunun Savaşa" adlı oyunu yazdı, Aşk Grevi adlı oyunu yönetti (2008). Hıyarapol adlı oyunu yazdı yönetti ve müziklerini yaptı. (2011)"Ne Oldu Bize" adlı oyunu yazdı yönetti. (2012)"Mada" adlı oyunu yazdı, oyun Tiyatro Merdiven'de Ruşen Gülen rejisi ile sahnelendi. (2013) Büchner'in Woyzeck adlı bitmemiş oyununun tüm müsveddelerini çevirerek yeni bir metin oluşturdu ve Tiyatro Merdiven'de sahneledi.İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Gösteri Sanatları Merkezi'nde 8-12 yaş grubunda "Aşkın Gözü Kördür", "Bizim aklımız Ermez", "Bu da Bizim Hamlet", "İletişim Parodileri" adlı oyunları yazdı ve yönetti. Yine Gösteri Sanatları Merkezi'nde "Sürgün" ve "Bir Gül Koşusu" adlı oyunları yönetti. Özel talep üzerine Üstün İnanç'ın İbrahim Müteferrika adlı oyununu yönetti, dekor ve kostümlerini yaptı. Hem oynatım hem yapım anlamında ahşap Türk kuklası geleneğini tekrar canlandırdı. Kurduğu atölyede hem ürünler verdi hem de yeni sanatçıların yetişmesi yolunda imkan sağladı.

Çocuklar için "Karagöz Ay'a gidiyor", "Karagöz Plaj Bekçisi", "Karagöz Kitap Kurdu", "Karagöz ağaç dikiyor", "Ava giden avlanır" adlı modern karagöz oyunlarını yazdı ve müziklerini besteledi. Genç Karagöz ve Geleneksel Kukla Sanatçısı Bülent Aksu'yu ve Ruşen Gülen'i ve İbiş Kukla Sanatçıları Enis Ergün ve Deniz Karalar'ı yetiştirdi.

2000-2006 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Gösteri Sanatları Merkezi'nde "Kukla- Karagöz yapım ve oynatım" dersleri vermiştir. 2005 yılında Uluslararası Kukla Birliği UNIMA Milli Merkezi tarafından "En Başarılı Kukla ve Karagöz Sanatçısı" seçilmiştir. Sanatçı ayrıca 2001-2003 yılları arasında İstanbul Şehir Tiyatroları Repertuvar Kurulu üyeliği de yapmıştır. 2008 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Gölgenin Renkleri adlı kitabın Tasvir tasnifinde ekspertiz olarak çalışmış ve Karagöz Tasvir sanatı adlı makalesi ile yayına katkıda bulunmuştur. 2007 yılından ölümüne kadar Kocaeli Üniversitesi Sahne sanatları Bölümünde Geleneksel Türk Tiyatrosu öğretim görevlisi olarak eğitim veren sanatçı, 2008 Yılında UNIMA Milli Merkezi İstanbul şubesinin oluşumuna kurucu olarak katkıda bulunmuştur. 2010 yılında UNIMA Türkiye Milli Merkezi İstanbul Şubesi Başkanlığını yapmış olan Alpay Ekler, aynı örgütün başkan yardımcılığını da yapmıştır.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekler, 25 Ağustos 2022'de emboli tedavisi gördüğü, İstanbul'daki Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 58 yaşında öldü.^[1] Ekler'in cenazesi Şakirin Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]