2020 Azerbaycan genel seçimleri

2020 Azerbaycan genel seçimleri
← önceki üyeler seçilen üyeler →
Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi'nin 125 sandalyesi için ; Çoğunluk için gereken 63 sandalye
Katılım	%46,84
Önceki Meclis Başkanı; Oktay Esedov; Yeni Azerbaycan Partisi	Seçilen Meclis Başkanı ; Sahibe Gafarova; Yeni Azerbaycan Partisi

2020 Azerbaycan genel seçimleri, 9 Şubat 2020 tarihinde yapılan ve Azerbaycan Millî Meclisi 6. döneminin 125 yeni üyesinin belirlendiği seçimlerdir. Normal şartlarda 8 Kasım 2020 tarihinde yapılması gereken seçim, Yeni Azerbaycan Partisi milletvekillerinin talebi, cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in onayı ile 5. dönem Azerbaycan Millî Meclisinin feshedilmesi üzerine cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından erkene alınmıştır. Bu seçim Azerbaycan tarihinde ilk erken genel seçim olma özelliğini taşır.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

2019 tarihinde medyada erken seçim söylentileri dolaşsa da 19 Mayıs 2019 tarihinde Yeni Azerbaycan Partisi Genel Sekreteri, Başbakan Yardımcısı Ali Ahmedov seçimlerin zamanında düzenleneceğini ve bu söylentilerin doğru olmadığını söyledi.

28 Kasım 2019 tarihinde saat 11.00'da Yeni Azerbaycan Partisi Siyasi Şurası olağanüstü toplantı kararı aldı. Başbakan Ali Asadov'un da katıldığı ve 1 saat süren toplantıda cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e 5. dönem Millî Meclisinin feshedilmesi ile ilgili talep gönderildi. Saat 15.00'da Yeni Azerbaycan Partisi Genel Sekreteri Ali Ahmedov, Genel Sekreter Yardımcıları Mübariz Kurbanlı ve Siyavuş Nevruzov'un da katıldığı basın toplantısı düzenlendi.

2 Aralık 2019 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi'nde feshedilme talebi oyalamaya sunuldu. 102 milletvekilinin katıldığı oylamada 99 milletvekili "evet", 1 milletvekili "hayır", 1 milletvekili "çekimser" oy kullandı. 1 milletvekili ise oylamaya katılmadı.^[1]

Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev 5 Aralık 2019 tarihinde kararname imzalayarak 9 Şubat 2020 tarihine erken seçim tayin etti.

Seçim çevreleri[değiştir | kaynağı değiştir]

125 sandalyeye uygun ülke 125 seçim çevresine bölünmüştür. İşgal altında olan bölgelerin milletvekilleri için seçim çevreleri (8 seçim çevresi; 118-125) ülke genelinde göçmenlerin yaşadıkları şehirleri, rayonları, kasabaları kapsamaktadır.

Seçime katılım[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimler için rekor sayda 2453 kişi başvurmuştur. Yine rekor sayda 1637 aday kayda alınmıştır, lakin 31 Ocak tarihine olan bilgiye esasen 312 kişi adaylığını geri çekmiştir. Adaylığını geri çekenlerin çoğu YAP üyeleri olmuştur. Buna sebep Yeni Azerbaycan Partisi'nin ortak aday listesinden kenar parti üyelerinin parti kararına uymayarak aday olması durumda partiden ihraç edileceğini ilan etmesi olmuştur. Açıklamadan sonra adaylığını geri çeken sayısı 95 kişiden 237'ye yükselmiştir. Böylece aday sayısı 1325'e inmiştir. Bunlardan 360 aday 19 siyasi partini temsil etmiştir.

İttifaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimlere resmen katılan ittifak olmamıştır. Buna rağmen resmi olmasa da 3 ittifak kurulmuştur:

Hareket Seçim İttifakı
Islahatlar Namına Açık Medya İttifakı (İNAM)
REAL Cumhuriyetçiler İttifakı

Hareket

6 Kasım 2019 tarihinde REAL Partisi Meclis Başkanı Azer Kasımlı partisinden istifa etti. Kasımlı parti genel başkanı İlgar Mammadov'un Yönetim Kurulu, Parti Meclisi ve diğer kurumları feshetmesine itiraz etmiş, bunu otoriter bir yönetim olarak nitelendirmiştir. Partisinden istifa etmesine rağmen Kasımlı seçimlere katılma fikrinde kararlı olduğunu açıkladı.

25 Aralık 2019 tarihinde bağımsız adaylar, D18 Hareketi ve N!DA Vatandaş Hareketinin katılımıyla Hareket Seçim İttifakı kuruldu. Bu ittifaka Azer Kasımlı, D18 lideri Ruslan İzzetli, blogger Mehman Hüseynov, ekonomist Tuğrul İsmail, N!DA üyeleri: İsa Gamber'in oğlu Turgut Gamber; İlkin Rüstemzade; Ülvi Hasanlı; vekil Fariz Namazlı; hukukçu Samet Rehimli ve aktivist Rebiyye Memmedova katıldı.

İNAM

24 Ocak 2020 tarihinde bir grup gazeteci ve yazar tarafından oluşturulan seçim ittifakı. İttifaka Yeni Müsavat TV/Gazetesi sahibi Rauf Arifoğlu; gazeteci Azer Hasret; gazeteci Aygün Murathanlı^[a]; yazar Keramet Büyükçöl; yazar Ali Haziguliyev ^[b],gazeteciler Laman Alaşrafkızı ve Afet Telmankızı ^[c] isimler dahildi.

REAL Cumhuriyetçiler

2009 yılında hareket, 2018'de parti olarak kurulan REAL resmi kayda alınmadığı için seçimlere resmi ittifak kurarak katılamadı. Buna rağmen bazı bağımsız adaylarla REAL Cumhuriyetçiler İttifakı kuruldu.

Bu ittifakın adayları REAL Yönetim Kurulu üyeleri Erkin Kadirli, Natig Caferli; doktor Vasif İsmayıl; hukukçu Cevat Cevadov gibi isimlerdi.

Siyasi partiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti		Genel Başkanı	Başkanın Bölgesi
	Ana Vatan Partisi	Fezail Ağamalı	60 sayılı Neftçala-Salyan
	Azerbaycan Demokrat Partisi	Serdar Calaloğlu	15 sayılı Yasamal 1.
	Azerbaycan Demokratik Maarifçilik Partisi	Elşen Musayev	110 sayılı Zagatala
	Azerbaycan Millî İstiklal Partisi	Arzuhan Alizade	26 sayılı Sabuncu 1.
	Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi	Fuat Aliyev	26 sayılı Sabuncu 1.
	Azerbaycan Sosyal Refah Partisi	Hanhüseyn Kazımlı	Katılmadı.
	Azerbaycan Tekâmül Partisi	Tayyip Ganioğlu	34 sayılı Hatai 2.
	Azerbaycan Ümit Partisi	İkbal Ağazade	35 sayılı Hatai 3.
	Büyük Azerbaycan Partisi	Elşat Musayev	9 sayılı Binegedi 1.
	Büyük Kuruluş Partisi	Fazıl Mustafa	26 sayılı Sabuncu 1.
	Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi	Kudret Hasanguliyev	36 sayılı Hatai 3.
	Demokratik Islahatlar Partisi	Asım Mollazade	22 sayılı Nesimi 2.
	Millî Diriliş Hareketi Partisi	Ferec Guliyev	31 sayılı Surahanı 2.
	Muasır Müsavat Partisi	Hafız Hacıyev	101 sayılı Göygöl-Daşkesen
	Müsavat Partisi	Arif Hacılı	15 sayılı Yasamal 1.
	Vahit Azerbaycan Partisi	Tural Abbaslı	21 sayılı Nesimi 1.
	Vahdet Partisi	Tahir Kerimli	87 sayılı Ağsu-İsmayıllı
	Vatandaş Birliği Partisi	Sabir Hacıyev	88 sayılı Göyçay
	Vatandaş Dayanışması Partisi	Sabir Rüstemhanlı	61 sayılı Neftçala 1.
	Vatandaş ve Kalkınma Partisi	Ali Aliyev	17 sayılı Yasamal 3.
	Yeni Azerbaycan Partisi	İlham Aliyev	Katılmadı.

Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Milletvekili çıkaramayan
Parti		Genel Başkanı	Oy			Sandalye
Parti		Genel Başkanı	#	%	+\-	Sayı	+\-
	Yeni Azerbaycan Partisi	İlham Aliyev				70	3
	Bağımsız	-				41
	Vatandaş Dayanışması Partisi	Sabir Rüstemhanlı				3	1
	Ana Vatan Partisi	Fezail Ağamalı				1
	Demokratik Islahatlar Partisi	Asım Mollazade				1
	Azerbaycan Demokratik Maarifçilik Partisi	Elşen Musayev				1
	Büyük Kuruluş Partisi	Fazıl Mustafa				1
	Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi	Kudret Hasanguliyev				1
	Vahdet Partisi	Tahir Kerimli				1
	Vatandaş Birliği Partisi	Sabir Hacıyev				1
	Azerbaycan Demokrat Partisi	Serdar Calaloğlu				Yok	Yok
	Azerbaycan Millî İstiklal Partisi	Arzuhan Alizade	3,777	%0,15	0,22	Yok	Yok
	Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi	Fuat Aliyev				Yok	Yok
	Azerbaycan Sosyal Refah Partisi	Hanhüseyn Kazımlı				Yok	1
	Azerbaycan Tekâmül Partisi	Tayyip Ganioğlu				Yok	Yok
	Azerbaycan Ümit Partisi	İkbal Ağazade				Yok	Yok
	Aydınlar Partisi	Gulamhüseyn Alibeyli	1.050	%0,04	0,04	Yok	Yok
	Büyük Azerbaycan Partisi	Elşat Musayev				Yok	Yok
	Millî Diriliş Hareketi Partisi	Ferec Guliyev				Yok	1
	Muasır Müsavat Partisi	Hafız Hacıyev				Yok	Yok
	Müsavat Partisi	Arif Hacılı	38.814	%1,55	0.67	Yok	Yok
	Vahit Azerbaycan Partisi	Tural Abbaslı				Yok	Yok
	Vatandaş ve İnkişaf Partisi	Ali Aliyev				Yok	Yok

REAL Partisi'nin resmi devlet kaydı olmadığı için "REAL Cumhuriyetçiler İttifakı"ndan ortak adayı Erkin Kadirli bağımsız milletvekili seçildi.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nde 2015 tarihinde itimad kurultayı düzenleyip genel başkan seçildiğini iddia eden Razi Nurullayev partisi (parti kolu) resmi devlet kaydında olmadığı için bağımsız milletvekili seçildi.

Sonuç iptalleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkezi Seçim Komisyonu tarafından 33 sayılı Hatai 1.; 35 sayılı Hatai 3.; 74 sayılı Lenkeran Köy ve 80 sayılı İmişli-Beylegan seçim çevresinin sonuçları iptal edilmiştir.^[2] Bu seçim çevrelerinde sırasıyla Yeni Azerbaycan Partisi adayı Hüseynbala Miralamov, bağımsız aday Rauf Arifoğlu, Yeni Azerbaycan Partisi adayı Hadı Recepli ve bağımsız adayı Cengiz Ganizade seçimi 1. tamamlamıştır.

Toplamda 54 seçim çevresinde 328 seçim noktasının (sandık kurulu) seçim sonuçları iptal edilmiştir.^[3]

Toplamda yaklaşık 1 milyon seçmenin kayıtlı olduğu seçim çevrelerinde, bölgelerinde, noktalarında sonuçlar iptal edilmiştir.

İtirazlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Seçimlerden sonra kurulan Azerbaycan Yükseliş Partisi kurucu üyesi
^ Aralık 2020'de BAHCP Genel Başkan Yardımcısı atandı.
^ Seçimlerden sonra bir araya gelen iki şahıs YouTube platformu üzerinden LAF TV haber kanalını kurdular.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

MSK tarafından yayınlanan seçim sonucu protokolü 31 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] Seçimlerden sonra kurulan Azerbaycan Yükseliş Partisi kurucu üyesi

[3] Aralık 2020'de BAHCP Genel Başkan Yardımcısı atandı.

[4] Seçimlerden sonra bir araya gelen iki şahıs YouTube platformu üzerinden LAF TV haber kanalını kurdular.

[1] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.

[5] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.

[6] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.

[1]

[a]

[b]

[c]

[2]

[3]

2020 Azerbaycan genel seçimleri nedir?, 2020 Azerbaycan genel seçimleri anlamı nedir?, 2020 Azerbaycan genel seçimleri ne demektir?