İran millî futbol takımı

İran
Takma ad	Team Melli ; Ulusal Takım
Federasyon	İran Futbol Federasyonu
Konfederasyon	AFC (Asya)
Teknik direktör	Amir Ghalenoei
Kaptan	İhsan Hacsafi
En çok oynayan	Javad Nekounam (151)
En çok gol atan	Ali Dayi (109)
Ev sahibi stadyum	Azadi Stadyumu
FIFA kodu	IRN
İç saha forması	Dış saha forması
FIFA sırası
Mevcut	20 (4 Nisan 2024)
En yüksek	15 (20 Temmuz 2005)
En düşük	122 (22 Mayıs 1996)
Elo sırası
Mevcut	31
En yüksek	15
En düşük	73 (Ocak 1964)
İlk maç
	Gayriresmî; Afganistan 0 - 0 İran ; (Kabil, Afganistan; 25 Ağustos 1941); Resmi; Türkiye 6 - 1 İran ; (İstanbul, Türkiye; 28 Mayıs 1950)
En farklı galibiyet
	İran 19 - 0 Guam ; (Tebriz, İran; 24 Kasım 2000)
En farklı mağlubiyet
	Türkiye 6 - 1 İran ; (İstanbul, Türkiye; 28 Mayıs 1950); Güney Kore 5 - 0 İran ; (Tokyo, Japonya; 28 Mayıs 1958)
Dünya Kupası
Katılım	6 (ilki 1978)
En iyi derece	Grup aşaması (1978, 1998, 2006, 2014, 2018, 2022)
AFC Asya Kupası
Katılım	12 (ilki 1968)
En iyi derece	Şampiyon (1968, 1972, 1976)

İran millî futbol takımı, İran'ı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. Kendi sahasındaki maçları 1970'te yapılan ve 100.000 kişilik olan Azadi Stadı'nda oynarlar.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1970 FIFA Dünya Kupası'na kadar herhangi bir kupada boy göstermeyen İran, ilk kez 1974 FIFA Dünya Kupası'na katılmak için elemelere katıldı ancak başarılı olamadı. 1978'de Arjantin'in düzenlediği kupaya katılmayı başaran İran, grupta Hollanda, İskoçya ve Peru ile eşleşti. İskoçya'dan 1 puan alan İran, Hollanda ve Peru'ya farklı kaybederek grubu sonuncu bitirerek elendi.

1979'da İran İslam Devrimi'nden sonra ülkede birçok alanda olduğu gibi futbol da önemini kaybetti ve bir kenara itildi. Asya Kupası'na katılım sürerken FIFA'nın Irak ile süren savaş yüzünden 1982 FIFA Dünya Kupası elemelerini tarafsız sahada oynatmak isteğini reddeden İran, elemelerden çekilme kararı aldı. 4 yıl sonra süren savaş ve ülkede artan yoksulluk nedeniyle mâli imkânlar bahane edilerek turnuvalara katılım gösterilmedi.

1990 ve 1994 Dünya Kupaları'na elemeleri geçemediği için gidemeyen İran, Fransa '98 öncesi uzun bir yolun ardından katılmayı başardı. Asya eleme grubunda Suudi Arabistan'ın ardından ikinci olan Persler, diğer grubun ikincisi Japonya ile eleme maçlarına çıktı ancak üstünlük sağlayan Japonya oldu. Dönemin kuralları gereği, Okyanusya elemelerinin kazananı olan Avustralya ile bir eleme daha oynadı ve 1-1, 2-2 biten maçların ardından deplasman golü avantajı ile kupaya katılım hakkı kazandı. Gruplarda Almanya, Yugoslavya ve ABD ile eşleşen İran, ABD'yi Ali Dayi ve Mehdi Mahdavikia'nın golleriyle 2-1 kazansa da, kupaya grup maçları sonunda veda etti.

2002 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Suudi Arabistan'ın arkasında kalan İran, ilk play-off maçında Birleşik Arap Emirlikleri'ni eledikten sonra İrlanda ile son play-off maçına çıktı. Dublin'de 2-0 kaybeden İran rövanşı 1-0 kazansa da, bu sonuç kupaya katılması için yeterli olmadı.

2006'da Almanya'nın düzenlediği kupaya da katılan İran, D Grubu'nda Portekiz, Meksika ve Angola ile mücadele etti. Angola'dan aldığı 1 puanla grup sonuncusu sonuncu oldu ve elendi. 2010′da ise elemelerde ilk grubu lider bitiren İran, daha sonra oluşturulan grupta 4. sırayı alınca Güney Afrika'ya gidemedi.

Turnuva tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Dünya Kupası tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Dünya Kupası									FIFA Dünya Kupası elemeleri
Yıl	Tur	Derece	O	G	B	M	AG	YG	Eleme	O	G	B	M	AG	YG
1930-1950	FIFA üyesi değildi								FIFA üyesi değildi
1954	Katılmadı								1954	Katılmadı
1958									1958
1962									1962
1966									1966
1970									1970
1974	Elemeleri geçemedi								1974	8	5	1	2	9	6
1978	Grup aşaması	14.	3	0	1	2	2	8	1978	12	10	2	0	20	3
1982	Çekildi								1982	Çekildi
1986	Men edildi								1986	Men edildi
1990	Elemeleri geçemedi								1990	6	5	0	1	12	5
1994	Elemeleri geçemedi								1994	11	5	3	3	23	13
1998	Grup aşaması	20.	3	1	0	2	2	4	1998	17	8	6	3	57	17
2002	Elemeleri geçemedi								2002	14	9	3	2	36	9
2006	Grup aşaması	25.	3	0	1	2	2	6	2006	12	9	1	2	29	7
2010	Elemeleri geçemedi								2010	14	5	8	1	15	9
2014	Grup aşaması	28.	3	0	1	2	1	4	2014	16	10	4	2	30	7
2018	Grup aşaması	18.	3	1	1	1	2	2	2018	18	12	6	0	36	5
2022	Grup aşaması	26.	3	1	0	2	4	7	2022	18	14	1	3	49	8
2026	Belli değil								2026	0	0	0	0	0	0
2030	Belli değil								2030	Belli değil
2034	Belli değil								2034	Belli değil
Toplam	Grup aşaması (6 kez)	6/22	18	3	4	11	13	31	Toplam	146	92	35	19	316	89

Asya Kupası tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

1956 - Katılmadı
1960 - Elemeleri geçemedi
1964 - Çekildi
1968 - Şampiyon
1972 - Şampiyon
1976 - Şampiyon
1980 - Üçüncü
1984 - Dördüncü
1988 - Üçüncü
1992 - 1. Tur
1996 - Üçüncü
2000 - Çeyrek final
2004 - Üçüncü
2007 - Çeyrek final
2011 - Çeyrek final
2015 - Çeyrek final
2019 - Üçüncü

Takım kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki 25 oyuncu, İran'ın 2022 FIFA Dünya Kupası kadrosunda yer aldı.

İngiltere ile oynanan maçın ardından 21 Kasım 2022 itibarıyla:

№	Mevki	Futbolcu	Doğum tarihi (yaş)	Maç	Gol	Kulüp
1	1KL	Alireza Beiranvand	(1992-09-21)21 Eylül 1992 (30 yaşında)	53	0	Perspolis
12	1KL	Payam Niazmand	(1995-04-06)6 Nisan 1995 (27 yaşında)	1	0	Sepahan
22	1KL	Amir Abedzadeh	(1993-04-26)26 Nisan 1993 (29 yaşında)	11	0	Ponferradina
24	1KL	Hossein Hosseini	(1992-06-30)30 Haziran 1992 (30 yaşında)	7	0	Esteghlal

2	2DF	Sadegh Moharrami	(1996-03-01)1 Mart 1996 (26 yaşında)	22	0	Dinamo Zagreb
3	2DF	Ehsan Hajsafi (Kaptan)	(1990-02-25)25 Şubat 1990 (32 yaşında)	122	7	AEK
4	2DF	Shojae Khalilzadeh	(1989-05-14)14 Mayıs 1989 (33 yaşında)	25	1	El-Ehli
5	2DF	Milad Mohammadi	(1993-09-29)29 Eylül 1993 (29 yaşında)	46	1	AEK
8	2DF	Morteza Pouraliganji	(1992-04-19)19 Nisan 1992 (30 yaşında)	47	3	Perspolis
13	2DF	Hossein Kanaanizadegan	(1994-03-23)23 Mart 1994 (28 yaşında)	36	2	El-Ehli
15	2DF	Rouzbeh Cheshmi	(1993-07-24)24 Temmuz 1993 (29 yaşında)	20	1	Esteghlal
19	2DF	Majid Hosseini	(1996-06-20)20 Haziran 1996 (26 yaşında)	19	0	Kayserispor
23	2DF	Ramin Rezaeian	(1990-03-21)21 Mart 1990 (32 yaşında)	46	2	Sepahan
25	2DF	Abolfazl Jalali	(1998-06-26)26 Haziran 1998 (24 yaşında)	3	0	Esteghlal

6	3OS	Saeid Ezatolahi	(1996-10-01)1 Ekim 1996 (26 yaşında)	48	1	Vejle
7	3OS	Alireza Jahanbakhsh	(1993-08-11)11 Ağustos 1993 (29 yaşında)	65	13	Feyenoord
11	3OS	Vahid Amiri	(1988-04-02)2 Nisan 1988 (34 yaşında)	68	2	Perspolis
14	3OS	Saman Ghoddos	(1993-09-06)6 Eylül 1993 (29 yaşında)	33	2	Brentford
16	3OS	Mehdi Torabi	(1994-09-10)10 Eylül 1994 (28 yaşında)	36	7	Perspolis
17	3OS	Ali Gholizadeh	(1996-03-10)10 Mart 1996 (26 yaşında)	27	6	Charleroi
18	3OS	Ali Karimi	(1994-02-11)11 Şubat 1994 (28 yaşında)	14	0	Kayserispor
21	3OS	Ahmad Nourollahi	(1993-02-01)1 Şubat 1993 (29 yaşında)	27	3	Shabab El-Ehli

9	4FV	Mehdi Tarımi	(1992-07-18)18 Temmuz 1992 (30 yaşında)	61	30	Porto
10	4FV	Karim Ansarifard	(1990-04-03)3 Nisan 1990 (32 yaşında)	94	29	Omonia
20	4FV	Sardar Azmoun	(1995-01-01)1 Ocak 1995 (27 yaşında)	66	41	Bayer Leverkusen

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "The FIFA/Coca-Cola World Ranking". FIFA. 4 Nisan 2024. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.

[FIFA_World_Rankings-1] "The FIFA/Coca-Cola World Ranking". FIFA. 4 Nisan 2024. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.

[1]

g t d Asya'daki millî futbol takımları
Güneydoğu Asya (ASEAN)	Avustralya Brunei Doğu Timor Endonezya Filipinler Kamboçya Laos Malezya Myanmar Singapur Tayland Vietnam
Orta ve Güney Asya (CSAFF)	Afganistan Bangladeş Bhutan Hindistan Kırgızistan Maldivler Nepal Özbekistan Pakistan Sri Lanka Tacikistan Türkmenistan
Doğu Asya (EAFF)	Çin Guam Güney Kore Hong Kong Japonya Kuzey Kore Makao Moğolistan Tayvan Kuzey Mariana Adaları¹
Batı Asya (WAFF)	Bahreyn Birleşik Arap Emirlikleri Filistin Irak İran Katar Kuveyt Lübnan Suriye Suudi Arabistan Umman Ürdün Yemen
Kaldırılan	Kuzey Vietnam · Güney Yemen · Güney Vietnam
Eski	İsrail (1994 yılında UEFA'ya geçti) · Yeni Zelanda (1966 yılında OFC'yi kurdu) · Kazakistan (2002 yılında UEFA'ya geçti)
¹Geçici Ortak Üye - FIFA üyesi değil ²FIFA ve AFC, Hong Kong ve Makao'nun Çin'e bağlı bir bölge olduğu kabul eder.

İran millî futbol takımı nedir?, İran millî futbol takımı anlamı nedir?, İran millî futbol takımı ne demektir?