Orta Dünya savaş aletleri

Orta Dünya savaş aletleri J. R. R. Tolkien'in Orta Dünya evreninden Hobbit, Yüzüklerin Efendisi ve Silmarillion'da bahsettiği silahları ve zırhları içerir.^[1]^[2]

Tolkien kurguladığı savaşları Antik ve Orta Çağ tarihinden esinlenerek yaratmıştır. Silahlara ve zırhlara dair tasvirleri özellikle Beowulf ve Nordik efsanelerde özellikleri görülen Kuzey Avrupa kültürünü yansıtır. Tolkien bu ilişkiyi ilk olarak kendi hayal evreninin ilk hikâyesi olacak olan Gondolin'in Düşüşü'nde kurmuştur. Bu hikâyede Gondolinli Elfler Kuzey Avrupa savaşlarına özgü zırhlar, kılıçlar, kalkanlar, mızraklar, baltalar ve yay ve oklar kullanırlar. Toliken'in yazılarında bu türden Orta Çağ silahları ve zırhları kurgusal Orta Dünya ırkları olan Elfler, Cüceler, İnsanlar, Hobbitler ve Orklar tarafından kullanılmıştır.^[2]

Tolkien'in karakterleri sıklıkla silahlarına isim vermişler ve bazen büyülü ve kendilerine ait bir geçmişe ve güce sahip olduklarını gösteren runik yazılar kullanmışlardır.^[1]

Terimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tolkien'in hikâyelerinde kullanmak üzere ürettiği sunî dillerde Orta Dünya silahlarının karşılıkları:

Kılıç: Sindarin: magl, magol,^{[T 1]} Kuzey Sindarin magor,^{[T 2]} Quenya: makil, macil,^{[T 1]} Noldor Sindarin: crist.^{[T 3]}
Hançer, bıçak: Noldor Sindarin: sigil, Quenya: cirma, sicil.^{[T 4]}
Balta: Kuzey Sindarin: hathol,^{[T 2]} Quenya: pelekko (Hooker Yunanca πέλεκυς pélekys ("çift başlı balta") ile olan benzerliğe dikkati çeker),^[3] Khuzdul: bark,^[4] çoğul baruk.
Mızrak: Quenya: hatal^[5] ayrıca nehte.^{[T 5]}
Yay: Noldor Sindarin: peng, ayrıca edebi olarak kullanımda cû ("kavis"), Quenya: quinga.^{[T 6]}
Ok: Quenya: pilin, çoğul pilindi^{[T 7]} (Hooker Latincedeki pīlum [kargı, cirit] ile Eski Yüksek Almanca [pfīl, yay anlamında], Modern Almanca [Pfeil], Eski İngilizce [pīl], Geç Eski Norsça [píla] ve Flemenkçe [pijl] ile olan benzerliklere dikkati çeker.^[6])

Tolkien özel türdeki silahlar için lango (geniş kılıç), eket, ecet (kısa kılıç) ve lhang (pala, kılıç) gibi bazı kavramlar türetmiştir.^{[T 8]}

Genel bilgiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kılıçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kılıçlar Kuzey Avrupa kültüründen ilhamla Tolkien'e göre savaşlarda fiziksel cesaret ve beceriyi sembolize etmekteydi.^[1] Tolkien yazılarında Elfler ve Cüceler in en iyi kılıçları (ve diğer savaş teçhizatını) ürettiğini ve Elf kılıçlarının Orkların varlığında mavi biçimde ışıldadığını belirtir. Elfler genelde düz kılıçlar kullanırken Orklar çoğunlukla kavisli kılıçlar kullanmışlardır. Fakat iki ırkın da istisnaları vardır: Gondolinli Egalmoth kavisli kılıç kullanırken Isengardlı Uruk-hailer kısa ve geniş kılıçlar kullanmışlardır. Tolkien sıklıkla tek elle kullanılan kılıçlarla beraber kalkanların da kullanıldığını ifade etmiştir.^[2]

Cüceler de kılıç kullanırdı. Hobbit romanında, Dáin'in komutasındaki cüce askerî birliklerinin kısa kılıçlar, kalkanlar ve kazmalar kullandığından bahsedilir. Kayıp Öyküler Kitabı’nda Númenorluların, kullandıkları uzun kılıçlara ilaveten yanlarında ecet adını verdikleri bir tür kısa kılıç taşıdıkları anlatılır. Ecet hançerleme amaçlı bir silahtır. Isildur, Ferah Çayırlar Felaketi'nde, Ork baskınından kurtulmak için kaçtığı sırada yanında taşıdığı "ecet"i dışında bütün silahlarını üzerinden atmıştı.

Tolkien, 1930'da yayınlanan kelime kökenleri listesinde "kalabalık baltası" anlamında hadhathang kelimesini bir tür kılıç ismi olarak kullanmıştır. Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinde, Arwen'in kullandığı kılıcın ismi Hadhafang olarak verilmiştir. Tolkien, hiçbir yazısında "Hadhafang" isminde özellikli bir kılıçtan bahsetmemektedir. Peter Jackson'ın Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinde geçen ve kaynak kitapta geçmeyen bir başka film objesi kılıç ise Noldorin dilinde denizci kaması, kılıç anlamlarına gelen lhang^[7] adı verilen çok büyük ve iki elle kullanılan bir kılıçtır.

Bıçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bıçaklardan Tolkien'in eserlerinde bazen kılıçların yedeği olarak bahsedilmiştir; Okçu olan Legolas'ın adından bahsedilmeyen uzun bıçağı gibi.^[2] Ancak bazı kılıçlara isimlerinden bahsedilerek özel bir önem verilmiştir (örneğin Sting, aşağıya bakınız).^[1] Yetişkin İnsan ve Elfler için bıçak veya kısa kılıç olan silahlar daha kısa boylu bir halk olan Hobbitlerin ellerinde çetin birer kılıca dönüşebilir.

Shire Temizliği bölümünde Saruman Frodo'yu bıçaklamaya teşebbüs etmiş ancak yeleğinin içine giydiği Mithril buna engel olmuştur. Hemen ardından Saruman'ın boğazı Solucandil'in bıçağıyla öldürücü bir biçimde kesilmiştir.^{[T 9]}

Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinde Legolas sadağının kılıfında tuttuğu ikiz savaş bıçağına sahiptir.^[8]

Angmar'ın Cadı Kralı, Nazgûl efendisi, Fırtınabaşı'nda Frodo Baggins'i yaraladığı "Morgul-bıçağı" adlı bir hançer kullanır. Bıçağın kara büyüsü Frodo'nun sağılığını ciddi biçimde etkiler. Özellikle bıçağın zehri vücuttan atılmadan iki hafta geçtiği için büyük zarar vermiş ve bir tayfa dönüşme tehlikesi geçirmiştir. Yaradan kaynaklanan nükseden rahatsızlıkları Frodo'nun Valinor'a nihai yolculuğunda etkili olmuştur.^{[T 10]} J.R.R. Tolkien Ansiklopedisi'ne göre, silah olası olağanüstü kaynaklı hastalıklara dair Eski İngilizce tıbbi metin ve büyülerinde bulunan bir geleneğe dayanıyor olabilir.^[9]

Baltalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Baltalar (Sindarin: heithol, Quenya: peleccor, Khuzdûl: baruk) Naugrim'in (Cücelerin) başlıca silahı baltaydı. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya ile alakalı bütün efsanelerinde bunu görmek mümkündür. Birinci Çağ'da Sindar elfleri savaşlarda hafif savaş aletleri ve giysileri kullanırdı, bu sebepten balta da kullanırlardı. Üçüncü Çağ'da bazı Doğuluların da balta kullandığı görüldü.

Yaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaylar (Sindarin: ping, Quenya: quingar veya cú, Telerin: pingai; Doriathrin: cú, örn; Cúthalion = "yay"+"güçlü") Doriathlı ve Lothlórienli elfler uzun yay kullanırdı. Kuyutorman elfleri (Legolas örneğinde görüldüğü gibi) ise görece kısa yay kullanırdı. Hobbit romanında anlatılan orman insanları, porsuk yaylar kullanırlar. Saruman'ın urukları da bu çeşit bir yay kullanırdı. Kayıp Öyküler Kitabı’nda, Númenorluların kullandığı ve çelikyay olarak adlandırılan bir yaydan bahsedilmektedir. Bu yay, çukurcadır ve -adından da anlaşılacağı gibi- çeliktendir. Númenorun düşmanları bu yaydan çok korkardı. Kralın Dönüşü’nde anlatıldığı üzere, hobbitler de yay kullanmaktadır.

Mızraklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mızraklar (Sindarin: ecthil, Quenya: hatal veya ehti, Telerin: etti) Vanyar elfleri, mızrakları ile ünlüdür. Kuyutormanlı elfler, Beş Ordular Muharebesi'nde mızrak kullanmıştı. Rohanlı atlıları at sürücülükleriyle ünlenmişti ve mızraklarını cirit olarak kullanıyorlardı. Kayıp Öyküler Kitabı’nda anlatıldığı üzere, Doğulular (Arabasürücüleri), atlı düşman birliklerine karşı kargı kullanırlardı. Isen Sığlıkları Savaşları'nda Saruman'ın ordusunda kargı kullanan birlikler vardı.

Zırhlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Dünya'daki savaşçılar genellikle zincir zırh ya da pul zırh kullanırdı. Tabaka zırhlar, bütün bir vücudu kaplayan şekliyle kullanılmıyordu. Bunun yerine, önkolu koruma amaçlı önkol zırhı, baldır ya da incik için kullanılan kısmî tabaka zırhlar kullanılırdı.

Cücelerin çok kaliteli zırhlar yapmak konusunda şöhreti vardır. Bilbo'nun Frodo'ya hediye ettiği mithril gömlek, cüceler tarafından yapılmıştı. Dáin'in halkı ise bacakları için metal hortumlar yapıyordu ve bu zırhların yapılış sanatını bir sır olarak korudular.

Orklar, düşük kaliteli halka zırhlar kullanıyordu. Bu zırhlar, her ikisi arasında bir iki bağlantı olan geniş halkalardan oluşuyordu. Gimli, Miğfer Dibi'ndeki Borukent Savaşı'nda boynuna zırh geçirmiş bir orkla karşılaştı. Orkun boynunda, boyna gelebilecek darbelerden koruyan demir bir tasma vardı. Gimli'nin baltası bu tasmadan zarar gördü. Haradrim savaşçılar, birbiri üzerine geçen bronz tabakalardan oluşan bir zırh ve çelik miğfer giyerdi. Dol Amroth Prensi Imrahil metal bir önkol zırhı giyiyordu.

Özellikli savaş aletleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu başlık altındaki bütün savaş aletleri Tolkien’in anlattığı efsanelerde adları geçen özellikli eşyalardır. Aşağıda, her bir eşyanın önce orijinal dilindeki ismi, sonra ismin Türkçesi, peşinden de söz konusu savaş eşyası hakkında bir açıklama verilmiştir.

Aeglos: (kar ucu)^[10] (Sindarin) Diğer adı: Aiglos

Noldor elflerinin krallarından Gil-galad’ın mızrağıdır. Gil-galad, Son İttifak Savaşı’nda katledildi. Gil-galad’ın mızrağına ne olduğu bilinmiyor.^[11]

Andúril: (batının alevi)^[12] (Quenya) Ayrıca bakınız: Narsil

Ü.Ç. 3019’da Elendil’in kılıcı Narsil’in kırık parçaları kaynaştırılarak dövülmüş kılıç. Kılıç, Isildur’un varisi Aragorn için dövüldü. Bu kılıç, Yüzük Kardeşliği’nin bir üyesi olarak güneye yaptığı yolculukta Aragorn’un yanındaydı. Hikâyenin bazı yerlerinde bu kılıca atfen Kırılan Kılıç tabiri geçmektedir. Narsil (kırılmış ve yeniden dövülmüş kılıç), Arnor ve Gondor Krallığı'nın bir sembolü olmuştur.^[13]

Anglachel: (demir yıldız alevi) (Sindarin) Ayrıca bakınız: Gurthang

Kara elf Eöl tarafından dövülmüş bir kılıç. Bu kılıç, Eöl'ün toprağa düşmüş kara bir meteoritten dövdüğü iki kılıçtan birisidir; diğeri kendisi için sakladığı Anguirel'dir. Eöl, Doriath ormanının hemen doğusundaki Nan Elmoth ormanında kalmasının bir bedeli olarak, Thingol'e vermiştir. Kral Thingol bu kılıcı, halkından Beleg'e verir. Beleg, Túrin Turambar'ın bağlarını çözerken yanlışlıkla bu kılıçla Túrin'i keser, Túrin o anda kendine gelerek, bilinçdışı bir refleksle kılıcı Beleg'den alır ve Beleg'in karnına sokar ve Beleg orada ölüverir. Daha sonra, bu kılıç Gwindor tarafından Túrin'e verilir. Kılıç yeniden dövülür ve Gurthang adını alır.^[14]

Anguirel: (ebedi yıldız demiri)

Eöl'ün Anglachel ile aynı maddeden yaptığı kılıç. Hikâyede pek görülmez ama Maeglin'in kılıcı çaldığı söylenir.

Angrist: (demir kesen)^[15] (Sindarin)

Nogrod'lu usta silah yapımcısı Telchar tarafından yapılmış ve Curufin tarafından alınmış bir bıçak. Beren, bu bıçağı Curufin'den alır ve Morgoth'un başındaki Demir Taç'a yerleştirilmiş olan üç silmarilden birisini bu bıçakla keserek ele geçirir. İkinci bir silmarili almak üzereyken, bıçak kırılır ve bir parçası düşerek kazayla Morgoth'u keser.^[16]

Aranrúth: (kralın öfkesi)^[17] (Sindarin)

Doriath kralı ve Yüksek Sindar Kralı Elu Thingol'e ait bir kılıç. Kılıç elden ele dolaşarak, Númenor kralları'na erişir ve kralların soyunda bir ata yadigârı haline gelir. Númenor'un çöküşünde, son kral Ar-Pharazôn'la birlikte Unutulanların Mağaraları'na gömülüp gider.^[18]

Belthronding: zorlu yay^[19] (Sindarin/Ilkorin)

Kara porsukağacından yapılmış bir yay. Beleg Cúthalion tarafından kullanılmıştır. Túrin, yanlışlıkla Beleg’i öldürünce, Beleg’in arkadaşı Gwindor ve Túrin bu yayı Beleg’le birlikte gömdüler.^[20]

Dagmor: (karanlık öldüren) (Sindarin)

Beren'in kullandığı bir kılıç.^[21]

Dailir: (gölge şarkısı)

Beleg Cúthalion'a ait, yanılmaz ve hep geri dönen ok.^[22]

Dramborleg: tok sesli sert^[23] (Sindarin)

Tuor'un kullandığı büyük balta. Tuor Batı'ya gittikten sonra, baltası Númenorlularca bir ata yadigârı olarak saklandı. İkinci Çağ'ın sonundaki Númenor'un Çöküşü'nde, balta da gazaba uğrayanlarla birlikte kayboldu.^[24]

Durin'in Baltası:

Durin'in Halkı'ndan olan cücelerin bir ata yadigârı olarak sakladığı balta. Mazarbul Kitabı'nda anlatılışından başka bir bilgi yoktur. Bununla birlikte, Tolkien'in metinlerinde geçmese de, bazı kaynaklarca,^[25] bu baltanın I. Durin'in baltası olmasından yola çıkarak, baltanın Khazad-dûm'da olduğu ve Üçüncü Çağ 1981'de krallık boşaltıldığında baltanın burada kalmaya devam ettiği, daha sonra Balin'in yaptığı seferde Ü.Ç. 2989'da baltanın tekrar bulunduğu ve Ü.Ç. 2994'te Balin'in kurduğu cüce kolonisi yok edildiğinde tekrar kaybolduğu öne sürülüyor.

Durin'in Miğferi:

Yüzük Kardeşliği’nde Durin'in Baltası'nın anlatıldığı bölümde Durin'e ait olduğu belirtilmeden, bir miğferden söz ediliyor. Metinde böyle bir şey geçmese de, bu miğferin aynı kişiye ait olduğu varsayımıyla Durin'in Miğferi tabiri genelgeçer hâle geldi.

Glamdring: düşman tokmağı^[26] (Sindarin)

Birinci Çağ'da elf kralı Turgon için dövülmüş bir kılıç. Birkaç binyıl boyunca sır olduktan sonra bir gün, Gri Gandalf ve kafilesi yolları üzerinde karşılarına çıkan ve taşlaşan trollerin mağarasında Sting ve Orcrist ile birlikte bu kılıcı buldular ve Gandalf kılıcı kendisi için aldı. Sting ve Orcrist gibi bu kılıç da, orklar yaklaştığında mavi mavi parlar.

Hobbit'te Glamdring ve eşi Orcrist'in, çok güzel kınları olduğundan bahsedilir ve üzerinde Gandalf'ın dahi okuyamadığı rünler yazılıdır. Bununla birlikte Gandalf rünleri gördüğü zaman derhal fark eder ki bu kılıçlar ne bir troll tarafından yapılmıştır ne de bu dönemde yaşayan bir demirci tarafından yapılmıştır. Daha sonra Ayrıkvadili Elrond rünleri çözer ve kılıcın yapılış amacının ve nerede yapıldığını anlatır. Kılıç, Gondolin elfleri tarafından Goblin savaşları için yapılmıştır. Elrond, kılıca "bir zamanlar Gondolin kralının kullandığı düşman tokmağı" anlamında Glamdring adını takar.

Gandalf, Yüzüklerin Efendisi’nde anlatılan olaylarda Glamdring'i kullanmaya devam ediyor. Kesin bir şey bilinmese de, kılıcı kendisiyle birlikte Üçüncü Çağ'ın sonunda Ölümsüz Diyar'a götürdüğü söylenebilir.^[27]

Kayıp Öyküler Kitabı’nda, "Tuor ve Gondolin'e Gelişi" bölümünde, Turgon'un kılıcından "fildişi bir kının içinde beyaz ve altın renkli" olarak bahsediliyor. Glamdring, burada isim olarak zikredilmese de büyük ihtimalle aynı kılıç olduğu düşünülebilir. Zira, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi’nde anlatılan Birinci Çağ hikâyelerini Tolkien ayrı bir çalışmada birleştirmeye karar verdikten sonra söz konusu metni kaleme almıştı.

Grond: sopa^[28] (Sindarin)

(1) Birinci Çağ'da Grond, Morgoth Bauglír'in topuzuydu. İlk Kara Lord, Yüksek Noldor Kralı Fingolfin'le yaptığı düelloda bu topuzu kullandı. Morgoth, topuzu yere her vuruşunda yerde bir krater oluşuyor ve kraterden lav ve duman fışkırıyordu. Morgoth, Yüksek Kral Fingolfin'i öldürmeyi başardı, ancak kendisi de birkaç yara aldı. Bu topuza, "Yeraltı Tokmağı" da denirdi.

(2) Üçüncü Çağ'da Yüzük Savaşı sırasında kullanılan bir şahmerdana da aynı ad verilmişti. 30 metre uzunluğunda ve kafa kısmında azmış bir kurt şekli işlenmiş bu şahmerdan, Minas Tirith kuşatması sırasında kullanıldı. Grond, dört vuruşta Minas Tirith'in heybetli kapısını kırdı. Dört vuruşun son üçünü, Angmarlı Cadı Kral büyüsüyle destekledi.^[29]

Gurthang: ölüm demiri^[30] (Sindarin) Ayrıca bakınız: Anglachel

Nargothrond'lu usta demircilerin elinde Beleg'in kılıcı Anglachel'in yeniden dövülmesi sonrasında Anglachel'e verilen yeni isim. Yeni ismi kendisine Túrin tarafından verildi. Túrin bu kılıcı, Beleg'i yanlışlıkla öldürdükten sonra yanına almıştı. Orklar, elfler ve Túrin bu kılıca "kara kılıç" anlamında Mormegil unvanını verdiler. Túrin, karısı Níniel'in aslında kız kardeşi olduğunu ve kendisini öldürdüğünü öğrenince, bu acıya dayanamayarak kendisini Gurthang'ın üzerine bırakarak intihar etti. Gurthang, Túrin ölü bedeninin altında kırılmış hâlde bulundu ve kendisiyle birlikte höyüğüne gömüldü.^[31]

Gúthwinë: savaş dostu^[32] (Eski İngilizce)

Éomer'in kullandığı bir kılıç. Éomer bu kılıcı Miğfer Dibi Savaşı'nda kendisi dövdü.^[33]

Hador'un Miğferi:

Dor-lómin'in yöneticileri tarafından giyilmiş büyülü bir miğfer. Tasarımından dolayı, Ejderha miğferi de denilirdi. Tolkien, Unfinished Tales'de geçen Narn i Chîn Húrin efsanesinde miğferi ayrıntılı bir şekilde tasvir etmektedir.

Nogrodlu cüce Telchar tarafından Belegost Efendisi Azaghâl için dövülmüştü. Azaghâl orklar tarafından pusuya düşürüldü ve onu Fëanor oğlu Maedhros kurtardı. Azaghâl, buna bir karşılık olarak miğferini Maedhros'a hediye etti. Glaurung'u yenen Fingon'a bu miğferi hediye etti. Fingon'dan başka bu miğferi üzerinde taşıyabilecek hiçbir elf bulunamadı. Bunun üzerine Fingon, -Dor-lómin'e yönetimi kendisine verilen- Hador'a bu miğferi hediye etti. Hador, bu miğferi rahatlıkla giyebiliyordu ve savaşlarda bu miğferi kullandı. Hador, Dagor Bragollach'ta katledildi ve miğfer oğlu Uzun Galdor'a geçti. Galdor, miğferi kullandı, fakat miğferi giymediği bir günde Eithel Sirion'da katledildi. Galdor oğlu Húrin miğferi giyemedi, miğfer Húrin'e ağır geldi. Húrin, ataları kadar güçlü değildi. Húrin Sayısız Gözyaşı'na gitti ve Morgoth tarafından esir alındı. Húrin'in karısı Morwen miğferi Túrin'e yolladı. Túrin, miğferi çeşitli savaşlarda kullandı. Túrin'in ölümünden sonra miğfere ne olduğu bilinmiyor, muhtemelen Amon Rûdh'da kaldı.

The Lord of the Rings: The Third Age video oyununda, cüce ırkından Hadhod, Moria'nın derinliklerinden Ejderha Miğferi olarak bahsedilen çok etkili bir askerî alet buluyor, bu miğfer ile Hador'un Miğferi arasında benzerlik vardır.

Herugrim: kızgın kılıç^[32] (Eski İngilizce)

Théoden’in kullandığı bir kılıç. Théoden, Gríma Solucandil’e güvenerek kılıcı koruması ve bakım yapması için Gríma’ya verdi. Ama Gríma, kılıcı bir köşeye sakladı ve bozulmaya terk etti. Gandalf, Théoden’in üzerindeki efsunu dağıttığında kılıç onarılarak Rohan’ın kralına geri verildi.^[34]

Höyük kılıçları:

Üçüncü Çağ'ın ortalarında Dúnedain tarafından Arnor'da dövülmüş kamalar.^[35]"Parlak, çok sağlam tuhaf bir metalden yapılma ve birçok parlak mücevherle süslü kın" içerisinde "uzun, yaprak şekilli, üzerinde kırmızı ve altın renkli kıvrımları bulunan" ve üzerinde sahibinin adı işlenmiş kamalar olarak bilinirler.^[36] Bir höyüğün içinde yüzyıllarca kalmış olmalarına rağmen -üzerindeki kabartma yazılarının biraz bozulması ve kınındaki bazı küçük tahribat dışında- yepyeni görünüyorlardı.^[36] Höyük kılıçları, Höyük Yaylalarındaki bir höyükte dört hobbit (Frodo, Sam, Merry, Pippin) tarafından bulunmuş ve Tom Bombadil tarafından kendilerine verilmiştir. Tom Bombadil, kamaları hobbitlere verirken, kamaların hobbitler için kısa kılıçlar olduğunu söyler.

Frodo'nun kılıcı, Ayrıkvadi sığlıklarında Angmarlı Cadı Kral'la yaptıkları çatışmada kırılır. Daha sonra kendisine, Ayrıkvadi'de Bilbo tarafından Sting verilir. Sam, Merry ve Pippin kılıçları sağlam kaldı.

Sam'in kılıcı, Frodo Cirith Ungol'de orklar tarafından yakalandığında Frodo'nun diğer bütün eşyalarıyla birlikte Kara Kule'ye yollandı. Frodo'nun yakalandığının işareti olan eşyalar (mithril gömlek, Sam'in kılıcı ve elf pelerini) Sauron'un Ağzı tarafından alındı. Daha sonra Cormallen Kırları'nda Gandalf kılıcı Sam'e iade etti.

Pelennor Çayırları Savaşı'nda Merry, kılıcını Angmarlı Cadı Kral'ın dizine arkadan sapladı ve o sırada Cadı Kral'ın karşısında yenilmek üzere olan Éowyn'e üstünlük elde etmesi için fırsat verdi. Éowyn, bu avantajı değerlendirerek Cadı Kral'ı öldürdü.^[37] The blade of Merry's weapon was consumed by this encounter.^[38] Aynen Frodo'nun kılıcının başına gelen şey, bu sefer Merry'nin kılıcının başına geldi ve Merry'nin kılıcı yanıp tükendi.^[39]

Pippin, Gondor vekilharcı Denethor'a bağlılık yemini ederken kılıcını kullandı.^[40] Morannon Savaşı'nda Pippin, bir Troll komutanını devirerek arkadaşı Beregond'un hayatını kurtardı.^[41]

Tolkien, Höyük kılıçlarının adlarını vermedi. Shire Temizliği sırasında Pippin, kılıcı hakkında "trollün felaketi" tabirini kullansa da, bu bir isim değil, daha çok bir unvandır.

Kara Ok:

Girion Hanedanı'nda bir ata yadigarıdır. Ejderha Smaug'u öldüren Bard, bu oku kullanarak ejderhayı öldürdü. Bu onun sadağındaki son oktu. Bir ardıç kuşu gelerek Bard'a, oku Smaug'un zırhındaki zayıf noktayı söyledi ve Bard da orayı nişan alarak amacına ulaştı.^[42]

Kızıl Ok:

Gereken zamanda hızlı bir şekilde müttefiklerin toplanması için Gondorlular tarafından kullanılan bir tür ok. Okun ucu çeliktendir ve gövdesi siyahtır. Okun adı, ok ucundaki kırmızı bir işaretten ötürüdür. Kırmızı kan rengindeki işaret, durumun çok ciddi olduğunu ve acilen takviye birliğe ihtiyaç olunduğu anlamına gelir. Siyah gövdeli oklar orklarınkine benzer. Orta Dünya tarihinde bilinen ilk kızıl ok, Üçüncü Çağ 2509'da Doğulular Gondor'u istila ettiklerinde, Gondorlu Borondir ve yanındaki diğer beş elçi Anduin nehri kuzeyinde Gondor'un eski müttefikleri Éothéod'u ararken kullanıldı. Borondir altı elçiden hayatta kalan tek insandı ve kızıl oku Éothéod Kralı Genç Eorl'e sundu. Sonraları, Rohirrim de aynı geleneği benimseyerek kızıl oku acil toplanma işareti olarak kullandı. Yüzük Savaşı sırasında Gondorlu Hirgon, Kızıl Ok'u Rohan'a götürdü ve Kral Théoden Rohirrimi toplayarak Pelennor Çayırları Savaşı'na at sürdü.^[43]

Legolas'ın uzun bıçağı:

Kuyutormanlı Legolas'ın sürekli yanında taşıdığı uzun bıçağı, yakın mesafede yay yerine bu bıçağı kullanırdı. Miğfer Dibi Savaşı'nda Legolas, kalenin surlarına tırmanan birkaç uruku bu bıçakla öldürdü. Legolas, Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinde birbirinin tıpkısı iki bıçakla tasvir edilmiştir.

Mithril gömlek

Mithril madeninden yapılmış bir zırh gömlek. Thorin Meşekalkan tarafından Bilbo Baggins'e verildi. Bilbo, vakti geldiğinde zırhı akrabası Frodo'ya verdi ve Frodo bu zırh sayesinde birkaç kez ölümcül yara almaktan kurtuldu. Thorin, bu zırhın yanında Bilbo'ya bir de miğfer hediye etmişti fakat miğfere ne olduğu bilinmiyor.

Morgul bıçağı:

Yüzüktayfları tarafından kullanılan zehirli ve büyülü bir tür bıçak. Frodo, Ayrıkvadi'ye doğru yol alırken Fırtınabaşı'nda bir Nazgûl tarafından bir Morgul bıçağı ile yaralandı. Bıçak, arkadaşları tarafından vücudundan çıkarıldı fakat Frodo'nun içinde bıçaktan bir parça kaldı. Parçacıktaki büyülü zehir Frodo'nun kalbine doğru ilerlemeye başladı ve bir şey yapılmadığı takdirde bıçağın parçası, Frodo'yu da bir tayf (yaşayan ölü) haline getirecekti ve Frodo, Yüzüktayfları'nın bir kölesi durumuna düşecek, Tek Yüzük'ü kendi isteğiyle onlara verecekti. Elrond parçayı temizledi ve yarayı iyileştirdi. Bununla birlikte yara hiçbir zaman tam olarak iyileşmedi ve Frodo, bıçaklandığı tarihin her yıldönümünde ağır şekilde hastalandı. Ancak Eldamar'a gitmek üzere son yolculuğuna çıktığında tam bir iyileşmeye erişti. Athelas (ya da kralfoyası) olarak bilinen bitki, Morgul bıçağının etkisini bir miktar azaltıyordu. Morgul bıçağının bir başka kurbanı, 11. Gondor Vekilharcı Boromirdir (Frodo'nun kafilesindeki Boromir değil). Boromir, bıçaklandıktan sonra bir yüzüktayfına dönüşmedi ve bir süre sonra hayata gözlerini yumdu.^[44]

Narsil: Kılıcın ismi, "ateş" anlamındaki nar ve "alev" anlamındaki sil isimlerinin birleştirilmesinden oluşur ve anlamı Kızıl Alev şeklindedir.^[45] (Sindarin) Ayrıca bakınız: Andúril

Dúnedain Kralı Elendil'in kılıcıdır. Birinci Çağ'da Cüce Telchar tarafından, Morgoth'un tacından bir Silmaril kesmiş olan Angrist'e kardeş olarak, dövüldü. Elendil, Barad-dûr Kuşatması'nda Narsil'i kullandı, fakat Sauron tarafından katledilmekten kurtulamadı. Elendil, kılıcının üzerine düştü ve kılıç kırıldı. Elendil oğlu Isildur, bedeni etkisiz hale getirilen Sauron'un elinden Tek Yüzük'ü bu kılıçla keserek aldı. Isildur, Ü.Ç. 2'de Ferah Çayırlar'da öldürüldüğünde Isildur'un adamlarından Ohtar kırılan kılıcın parçalarını yanına aldı. Narsil'in Parçaları, Arnor Kralları tarafından ata yadigarı olarak korundu. Kuzey Krallığı yıkıldığında kırılan kılıcın parçaları, Kuzeyin Kolcuları arasında ata yadigarı olarak korunmaya devam etti. Yüzük Savaşı sürecinde Andúril ismiyle yeniden dövülene kadar Narsil parçalanmış haliyle bekledi.^[46]

Orcrist: Goblin-keser (Sindarin)

Hobbit kitabındaki cüce karakterlerden Thorin Meşekalkan'ın kılıcı. Sting ve Glamdring gibi bu kılıç da Gondolinli elfler tarafından, Goblin savaşlarında (Mücevherler Savaşı'nda) Morgoth'un adamlarına karşı kullanılmak üzere, dövülmüştü. Orklar yaklaştığında bu kılıç da diğer ikisi gibi mavi mavi parlar. Goblinler bu kılıca "Isıran" adını takmıştı.

Thorin'in Erebor Macerası kafilesi, Orcrist, Sting ve Glamdring'i bir troll ininde bulmuşlardı. Elrond, üzerine kazılı rünlerden yola çıkarak kılıcın "çok ünlü" olduğunu söyledi. Thorin'in kılıcı, Orman elfleri tarafından elinden alınmıştı. Thorin, bu yüzden Beş Ordu Savaşı'nda bir balta kullandı. Thorin, bu savaşta ölümcül bir yara aldı ve savaşın bitiminden kısa bir süre sonra da hayata gözlerini yumdu. Orman elflerinin kralı Thranduil, Thorin'in mezarı üzerine bu kılıcı yerleştirdi. Tolkien'in belirttiğine göre, lahtin üzerindeki kılıç, "düşman yaklaştığında karanlıkta bile parlardı".^[47]

Ringil: [soğuk yıldız] (Sindarin)

Yüksek Noldor Kralı Fingolfin'in kılıcı. Dondurucu soğuktur ve buz gibi parlar. Fingolfin bu kılıcı, Morgoth'a karşı ustalıkla kullandı. Morgoth'u -yaptıkları düelloda- bu kılıçla yedi kez yaraladı ve bir kez de kılıcı Morgoth'un sağ ayağına soktu. Fakat dövüşün galibi, Fingolfin'i katletmeyi başaran Morgoth oldu.^[48]

Sting: (arı, örümcek,... iğnesi)

Birinci Çağ'da Gondolin'de yapılmış bir elf bıçağı. Hobbit Bilbo Baggins, Cüce Thorin Meşekalkan liderliğindeki birkaç cüce ve Büyücü Gandalf ile birlikte çıktığı Erebor Serüveni'nde, bir troll ininde Glamdring ve Orcrist ile birlikte bu kılıcı buldu. Glamdring'i Gandalf, Orcrist'i Thorin ve Sting'i Bilbo aldı. Sting, ortalama boydaki bir insan ya da elf için bir kama sayılırdı, fakat bir hobbit için Sting bir kılıç sayılırdı ve o da kılıç olarak kullandı. Bilbo, Kuyutorman'da dev örümceklerle yaptığı savaşta, kılıçtan ötürü bir hayli kayıp veren örümcekler, kılıca -kendi iğnelerine atfen- onun stingi^[49] tabirini kullandılar. Bu kılıç da, birlikte bulunduğu Glamdring ve Orcrist gibi, orklar yaklaştığında mavi mavi parlardı. Birinci Çağ'da -ve özellikle Gondolin'de dövülen- kılıçlar, kamalar, vs. savaş aletleri böyle bir özelliğe sahipti.

Bilbo, Yüzük Kardeşliği, Ayrıkvadi'den ayrılmadan az önce Sting'i Frodo'ya verdi. Frodo, Cirith Ungol geçidinde Gollum'un ihanetine uğrayarak önce Shelob'a sonra da orklara yakalandığında, Samwise Gamgee, bu kılıçla Frodo'yu kurtardı ve sonra silahı Frodo'ya geri verdi.

Elflerin yapımı her şeyden nefret eden Gollum, Sting'den korkmuştu. Hobbit’te, Sting'in Gollum'da yol açtığı korkudan dolayı Bilbo Dumanlı Dağlar'da Gollum'dan kurtulabildi. Yüzüklerin Efendisi’nde, Sting sayesinde Frodo, geçici bir süreliğine de olsa, Gollum'u ehlileştirebildi.

Sting son derece keskin bir kılıçtı. Bilbo bir keresinde Ayrıkvadi'de, hiç zorlanmadan, Sting'i tahta bir direğe soktu. Moria'da Frodo bir trollü yaraladı. Aynı trolle, Gondorlu Boromir kılıcıyla bir hamle yapmış fakat hiç zarar verememişti. Shelob'un ininde kaybolduklarında, Frodo Shelob'un ağlarını Sting vasıtasıyla rahatlıkla kesebildi, ağlar Sting'in karşısında adeta eriyordu. Halbuki, Samwise aynı ağları kendi Höyük kılıcıyla kesmenin neredeyse imkânsız olduğuna hükmetmişti.^[50]

Cadı Kral'ın silahları:

Yüzük Kardeşliği’nde, Nazgûl Efendisi'nin ve diğer Nazgûllerin birer kılıcı ve Morgul bıçağı vardı. Cadı Kral, Frodo'yu Morgul bıçağı ile yaraladı. Kralın Dönüşü’nde, Minas Tirith Kapısı'nda Gandalf ile karşılaştığında Cadı Kral'ın kılıcı -muhtemelen kendi isteğiyle yaptığı bir büyü neticesinde- alevlere büründü. Éowyn ile yaptığı teke tek mücadelede Cadı Kral bir döven kullandı.^[51]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Tolkien 1987, s. 371
^ ^a ^b Tolkien 1994, p. 234.
^ Tolkien 1987, s. 365
^ Tolkien 1987, s. 385
^ Tolkien 1987, s. 355
^ Tolkien 1987, s. 366
^ PÍLIM- kökünden.
^ Tolkien 1987, s. 367
^ Tolkien 1955, "The Scouring of the Shire"
^ Tolkien 1954a, ss. 208, 210; Tolkien 1955, s. 333

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d Burdge & Burke 2013, ss. 703–705
^ ^a ^b ^c ^d Piela 2013, ss. 26–27.
^ Hooker 2014, s. 235.
^ Parma Eldalamberon 17, p. 85.
^ Vinyar Tengwar 49, p. 14.
^ Hooker 2014, s. 180.
^ J. R. R. Tolkien, Christopher Tolkien, The History of Middle-earth, Vol. V, (1987), p. 367
^ Smith 2003, s. 114.
^ Donovan 2013, ss. 148–149
^ The Silmarillion, s. 313
^ The Silmarillion, s. 294; Unfinished Tales, s. 148 ve s.417
^ The Return of the King. s. 437
^ Özellikle bahsedildiği yerler: The Lord of the Rings, s. 290, s. 338–9, s. 391; The Two Towers, s. 36, s. 104, s. 115, s. 139; The Return of the King, s. 123, s. 158, s. 245
^ The Silmarillion, s. 201–2, s. 206–10, s. 316; Unfinished Tales, s. 148, s. 419
^ The Silmarillion. s. 316
^ The Silmarillion, s. 177, s. 181
^ The Silmarillion. s. 317
^ The Silmarillion, s. 201, s. 279; Unfinished Tales, s. 171
^ The Lost Road. s. 388
^ The Silmarillion, s. 208, s. 320; The Lays of Beleriand, s. 26, s. 117, s. 127
^ The Lays of Beleriand, s. 344, s. 350
^ The Lays of Beleriand, s. 42, 45, 53, 55
^ Unfinished Tales. s. 172; The Book of Lost Tales 2, "The Fall of Gondolin"
^ Unfinished Tales. s. 172
^ Örneğin; Tolkien Gateway 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ The Hobbit. "A Short Rest", s. 62
^ The Hobbit, s. 53; The Fellowship of the Ring, s. 293, s. 324; The Two Towers, s. 115; The Return of the King, s. 272; Unfinished Tales, s. 54
^ The Lost Road
^ The Return of the King, s. 112
^ Unfinished Tales. s. 443
^ The Silmarillion, s. 226
^ ^a ^b "Tolkien Dictionary". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009.
^ Two Towers, s. 139
^ The Two Towers, s. 123
^ The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 119–120.
^ ^a ^b The Fellowship of the Ring, "Fog on the Barrow-downs", s. 192
^ The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 117
^ The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", p. 119.
^ The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 119.
^ The Return of the King, "Minas Tirith", s. 17-18
^ The Return of the King, "The Black Gate Opens", s. 197
^ The Hobbit
^ The Return of the King, s. 72; Unfinished Tales, s. 364, 411
^ The Fellowship of the Ring, s. 208, 210; The Return of the King, s. 333
^ The Return of the King. s. 438; Ayrıntılı bilgi için bakınız: The Letters of J. R. R. Tolkien
^ The Silmarillion, s. 294–5, 343; Unfinished Tales, s. 272, 275; The Fellowship of the Ring, s. 256–7; The Return of the King, s. 123
^ The Hobbit, s. 53, 303
^ The Silmarillion, s. 153–4, 347
^ Sting, İngilizce "arı,örümcek,... böceklerin iğnesi" anlamında kullanılıyor.
^ The Hobbit, s. 53, 83, 167, vd.;The Fellowship of the Ring, s. 23, 290; The Two Towers, s. 221, The Return of the King, s. 173, 204
^ The Lord of the Rings, s. 208; The Return of the King, s. 103, 117

Ek kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Joseph Piela, "Arms and Armour" in: J. R. R. Tolkien Encyclopedia (2006), ISBN 978-0-415-96942-0.
Anthony Burdge, "Weapons, Named" in: J. R. R. Tolkien Encyclopedia (2006), ISBN 978-0-415-96942-0.

[J.R.R._Tolkien,_p._371-3] Tolkien 1987, s. 371

[J.R.R._Tolkien,_p._234-4] Tolkien 1994, p. 234.

[5] Tolkien 1987, s. 365

[6] Tolkien 1987, s. 385

[10] Tolkien 1987, s. 355

[11] Tolkien 1987, s. 366

[12] PÍLIM- kökünden.

[14] Tolkien 1987, s. 367

[16] Tolkien 1955, "The Scouring of the Shire"

[18] Tolkien 1954a, ss. 208, 210; Tolkien 1955, s. 333

[burdge-1] Burdge & Burke 2013, ss. 703–705

[FOOTNOTEPiela201326–27-2] Piela 2013, ss. 26–27.

[FOOTNOTEHooker2014235-7] Hooker 2014, s. 235.

[8] Parma Eldalamberon 17, p. 85.

[9] Vinyar Tengwar 49, p. 14.

[FOOTNOTEHooker2014180-13] Hooker 2014, s. 180.

[15] J. R. R. Tolkien, Christopher Tolkien, The History of Middle-earth, Vol. V, (1987), p. 367

[FOOTNOTESmith2003114-17] Smith 2003, s. 114.

[Donovan_2013-19] Donovan 2013, ss. 148–149

[20] The Silmarillion, s. 313

[21] The Silmarillion, s. 294; Unfinished Tales, s. 148 ve s.417

[22] The Return of the King. s. 437

[23] Özellikle bahsedildiği yerler: The Lord of the Rings, s. 290, s. 338–9, s. 391; The Two Towers, s. 36, s. 104, s. 115, s. 139; The Return of the King, s. 123, s. 158, s. 245

[24] The Silmarillion, s. 201–2, s. 206–10, s. 316; Unfinished Tales, s. 148, s. 419

[25] The Silmarillion. s. 316

[26] The Silmarillion, s. 177, s. 181

[27] The Silmarillion. s. 317

[28] The Silmarillion, s. 201, s. 279; Unfinished Tales, s. 171

[29] The Lost Road. s. 388

[30] The Silmarillion, s. 208, s. 320; The Lays of Beleriand, s. 26, s. 117, s. 127

[31] The Lays of Beleriand, s. 344, s. 350

[32] The Lays of Beleriand, s. 42, 45, 53, 55

[33] Unfinished Tales. s. 172; The Book of Lost Tales 2, "The Fall of Gondolin"

[34] Unfinished Tales. s. 172

[35] Örneğin; Tolkien Gateway 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[The_Hobbit._s._62-36] The Hobbit. "A Short Rest", s. 62

[37] The Hobbit, s. 53; The Fellowship of the Ring, s. 293, s. 324; The Two Towers, s. 115; The Return of the King, s. 272; Unfinished Tales, s. 54

[38] The Lost Road

[39] The Return of the King, s. 112

[40] Unfinished Tales. s. 443

[41] The Silmarillion, s. 226

[Tolkien_Dictionary-42] "Tolkien Dictionary". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009.

[43] Two Towers, s. 139

[44] The Two Towers, s. 123

[45] The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 119–120.

[BladesFromBarrow-46] The Fellowship of the Ring, "Fog on the Barrow-downs", s. 192

[47] The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 117

[48] The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", p. 119.

[49] The Return of the King, "The Battle of the Pelennor Fields", s. 119.

[50] The Return of the King, "Minas Tirith", s. 17-18

[51] The Return of the King, "The Black Gate Opens", s. 197

[52] The Hobbit

[53] The Return of the King, s. 72; Unfinished Tales, s. 364, 411

[54] The Fellowship of the Ring, s. 208, 210; The Return of the King, s. 333

[55] The Return of the King. s. 438; Ayrıntılı bilgi için bakınız: The Letters of J. R. R. Tolkien

[56] The Silmarillion, s. 294–5, 343; Unfinished Tales, s. 272, 275; The Fellowship of the Ring, s. 256–7; The Return of the King, s. 123

[57] The Hobbit, s. 53, 303

[58] The Silmarillion, s. 153–4, 347

[59] Sting, İngilizce "arı,örümcek,... böceklerin iğnesi" anlamında kullanılıyor.

[60] The Hobbit, s. 53, 83, 167, vd.;The Fellowship of the Ring, s. 23, 290; The Two Towers, s. 221, The Return of the King, s. 173, 204

[61] The Lord of the Rings, s. 208; The Return of the King, s. 103, 117

[1]

[2]

[T 1]

[T 2]

[T 3]

[T 4]

[3]

[4]

[5]

[T 5]

[T 6]

[T 7]

[6]

[T 8]

[7]

[T 9]

[8]

[T 10]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

Orta Dünya savaş aletleri nedir?, Orta Dünya savaş aletleri anlamı nedir?, Orta Dünya savaş aletleri ne demektir?